Interpretacja indywidualna z dnia 1 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.872.2022.1.JSZ

Nieopodatkowanie podatkiem VAT nieodpłatnego użyczenia Świetlicy oraz brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

‒nieopodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego użyczenia Świetlicy,

‒braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 559; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. W myśl art. 2 ust. 1 tej ustawy Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na mocy art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Stosownie zaś do art. 7 ust. 1 pkt 9 i 10 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Gmina zrealizowała w 2022 r. projekt pn.: „…” (dalej: „Inwestycja”).

Na realizację Inwestycji Gmina uzyskała dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w zakresie operacji typu „Inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne” w ramach działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Celem Inwestycji jest poprawa jakości życia mieszkańców Gminy poprzez przebudowę świetlicy wiejskiej w … (dalej: „Świetlica”). Realizacja operacji wzmocni kapitał społeczny, umożliwi dostęp mieszkańcom Gminy do oferty kulturalnej oraz podniesienie poziomu kultury społeczności lokalnej.

Zakres przeprowadzonych w ramach Inwestycji prac obejmował w szczególności:

‒   przeprowadzenie robót budowalnych, w tym m.in. przeprowadzenie robót rozbiórkowych, konstrukcyjnych, wymianę belki stalowej stropu, przeprowadzenie robót izolacyjnych, robót wykończeniowych, robót związanych z wentylacją budynku oraz instalacji wodno-kanalizacyjnej, a także związanych ze stolarką i wyposażeniem budynku;

‒   wykonanie instalacji elektrycznych, w tym m.in. przebudowa zasilania świetlicy, wewnętrznej instalacji zasilającej, instalacji przeciwpożarowej, instalacji uziemiającej budynku oraz instalacji fotowoltaicznej;

‒   wykonanie instalacji sanitarnej w tym m.in. instalacji wodno-kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania i wentylacyjnych.

W ramach Inwestycji Gmina poniosła wydatki na zakup towarów i usług (dalej: „Wydatki”). Wydatki były dokumentowane przez jej kontrahentów fakturami VAT, wystawianymi na Gminę, z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego.

Gmina pragnie wskazać, iż Świetlica jest nieodpłatnie udostępniona na podstawie umowy użyczenia do samorządowej instytucji kultury Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w … (dalej: „MGOK”). Gmina nie pobiera od MGOK jakichkolwiek opłat za korzystanie przez MGOK ze Świetlicy. Gmina podkreśla, że MGOK nie jest jednostką budżetową Gminy ani samorządowym zakładem budżetowym Gminy, zatem nie podlega centralizacji rozliczeń w VAT razem z Gminą.

MGOK wykorzystuje Świetlicę na potrzeby swojej działalności statutowej. Zgodnie ze statutem MGOK, przedmiotem działalności MGOK jest organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej w szczególności edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę oraz gromadzenie, dokonywanie, tworzenie, ochrona i udostępnianie dóbr kultury.

Pytania

1.Czy nieodpłatne użyczenie Świetlicy na rzecz MGOK stanowi nieodpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT?

2.Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT od Wydatków ponoszonych na realizację Inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Nieodpłatne użyczenie Świetlicy na rzecz MGOK nie stanowi nieodpłatnego świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu VAT, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

2.Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT od Wydatków ponoszonych w związku z realizacją Inwestycji.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Ad. 1 i 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Z treści powyższej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

a)zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

b)pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ad A. Gmina jako podatnik VAT w ramach wydatków na Inwestycję

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, iż definicja podatnika została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie natomiast do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zapis cytowanego powyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 r., s. 1, ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony i opieki nad zabytkami i kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 9 i 10 ustawy o samorządzie gminnym). Jednocześnie Gmina jest zobowiązana do utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, co wynika z art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym.

Dodatkowo Gmina wskazuje, że zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194), Gmina jako organizator instytucji kultury (MGOK) jest zobowiązana do zapewnienia jej środków niezbędnych do rozpoczęcia i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary / usługi celem realizacji Inwestycji, nie nabywała ich w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki na Inwestycję były / są bowiem ponoszone w związku z realizacją zadań własnych Gminy z zakresu kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury.

Jak zostało wskazane, Gmina nie wykorzystuje nabytych w ramach realizacji Inwestycji towarów / usług do świadczenia odpłatnych usług / dostawy towarów, które podlegałyby opodatkowaniu VAT po stronie Gminy i stanowiłyby działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT. Świetlica została bowiem przez Gminę użyczona do MGOK nieodpłatnie.

Jednocześnie zaś, zgodnie z argumentacją przedstawioną poniżej, ta nieodpłatna czynność (użyczenie) nie stanowi po stronie Gminy odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Wydatki na Inwestycję zostały zatem poniesione przez Gminę do realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie jest spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Ad B. Związek wydatków na Inwestycję z działalnością opodatkowaną VAT Gminy

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek (co najmniej pośredni) ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Opodatkowaniu VAT, co do zasady podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług. Opodatkowaniu VAT podlegają również czynności zrównane z odpłatnymi świadczeniami.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych, oraz

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Gminy, przywołany powyżej przepis art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, odpowiednio w pkt 1 oraz pkt 2 odnosi się do „nieodpłatnego świadczenia usług” przez podatnika. W ocenie Gminy, udostępniając nieodpłatnie majątek Inwestycji do MGOK Gmina nie występuje w charakterze podatnika VAT, lecz jako organ władzy publicznej realizujący nieodpłatnie zadania własne z zakresu spraw dotyczących kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony i opieki nad zabytkami i kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. W konsekwencji, przedmiotowy obszar działalności Gminy, tj. wykonywanie zadań własnych w oparciu o reżim publicznoprawny, nie może być podstawą do zastosowania wobec Gminy art. 8 ust. 2 pkt 1 ani art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

W ocenie Gminy, w związku z powyższym nie istnieje związek pomiędzy Wydatkami Gminy na Inwestycję z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT przez Gminę. W konsekwencji druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczenia VAT naliczonego, również nie jest spełniona.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) z 7 stycznia 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4012.630.2018.2.AG, w której organ stwierdził, że: „(...) nieodpłatne przekazanie nieruchomości na rzecz Domu Kultury, realizowane jest poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Wnioskodawca realizując tę czynność nie występuje / nie będzie występował w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Odnosząc się zatem do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z przedmiotową inwestycją stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie nie zostały / nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy. Bowiem z całokształtu działań Wnioskodawcy związanych z poniesionymi wydatkami na realizację przedmiotowego zadania wynika, że nabycie towarów i usług w związku realizacją przedmiotowej inwestycji nie ma / nie będzie miało związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym, z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT”.

Podobne stanowisko DKIS zajął przykładowo w interpretacji indywidualnej z 16 września 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.274.2019.2.AP, w której wskazał, że: „Miasto będzie ponosić w roku 2019 na realizację zadania pn.: „Termomodernizacja Ośrodka Kultury w A”, Wnioskodawca nie będzie mógł skorzystać z prawa do odliczenia kwot podatku VAT naliczonego wynikających z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług. W analizowanym przypadku nie będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Wnioskodawca w stosunku do przedmiotowego zadania nie będzie działał jako podatnik VAT, a wydatki służące realizacji przedmiotowej inwestycji nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem”.

Podobnie DKIS stwierdził w interpretacji indywidualnej z 19 września 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.477.2018.2.SR tj., że: „po zrealizowaniu przedmiotowego zadania Ośrodek Kultury będzie korzystał nieodpłatnie z powstałego majątku, który zostanie przekazany do instytucji kultury na podstawie umowy użyczenia. W konsekwencji, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją ww. projektu w części dotyczącej termomodernizacji budynku Domu Kultury”.

W świetle powyższego, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od Wydatków poniesionych na realizację Inwestycji, w związku z tym, że przebudowana w ramach Inwestycji Świetlica jest wykorzystywana przez Gminę wyłącznie do realizacji zadań własnych Gminy, a tym samym nie służy czynnościom opodatkowanym VAT Gminy (Gmina udostępnia bowiem majątek Inwestycji nieodpłatnie do MGOK).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Według art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Należy również wskazać, że w świetle art. 8 ust. 2 ustawy w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W myśl bowiem art. 8 ust. 2 ustawy:

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40) dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”:

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do treści art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Z opisu sprawy wynika, że jesteście Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W 2022 r. zrealizowali Państwo projekt pn.: „…”. Na realizację Inwestycji uzyskali Państwo dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w zakresie operacji typu „Inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne” w ramach działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Celem Inwestycji jest poprawa jakości życia mieszkańców Gminy poprzez przebudowę świetlicy wiejskiej w …. Realizacja operacji wzmocni kapitał społeczny, umożliwi dostęp mieszkańcom Gminy do oferty kulturalnej oraz podniesienie poziomu kultury społeczności lokalnej. W ramach Inwestycji ponieśli Państwo wydatki na zakup towarów i usług. Wydatki były dokumentowane przez jej kontrahentów fakturami VAT, wystawianymi na Państwa, z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Świetlica jest nieodpłatnie udostępniona na podstawie umowy użyczenia do samorządowej instytucji kultury Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w ... Nie pobierają Państwo od MGOK jakichkolwiek opłat za korzystanie przez MGOK ze Świetlicy. MGOK nie jest jednostką budżetową Gminy ani samorządowym zakładem budżetowym Gminy, zatem nie podlega centralizacji rozliczeń w VAT razem z Gminą. MGOK wykorzystuje Świetlicę na potrzeby swojej działalności statutowej. Zgodnie ze statutem MGOK, przedmiotem działalności MGOK jest organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej w szczególności edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę oraz gromadzenie, dokonywanie, tworzenie, ochrona i udostępnianie dóbr kultury.

Odnosząc się do kwestii objętej zakresem pytania nr 1 należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują. Ponadto z powyższego wynika, że opodatkowaniu VAT podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług, które nie ma żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika.

Przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy wskazuje, że opodatkowaniu podlega jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie.

Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Przy czym, za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (świadczone do celów innych niż działalność gospodarcza) należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Natomiast przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, należy rozumieć te usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez dany podmiot.

Podkreślić należy, że przepis art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy ma zastosowanie tylko do tych spośród usług nieodpłatnych, które spełniają warunek w nim wymieniony tj. dotyczy tych usług nieodpłatnych, które służą celom innym niż działalność gospodarcza podatnika. Jeśli ww. warunek nie jest spełniony, nie może być mowy o potraktowaniu usługi świadczonej nieodpłatnie jako usługi odpłatnej i objęcie jej zakresem opodatkowania VAT.

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne, w ramach władztwa publicznego.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

W odniesieniu do Państwa sytuacji należy zauważyć, że świadczenie polegające na nieodpłatnym użyczeniu Świetlicy na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w … odbywa się w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością, tj. w ramach wykonywania zadań własnych Gminy mających na celu zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie kultury.

Tym samym nieodpłatne użyczenie Świetlicy na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w …, realizowane w ramach wykonywania zadań własnych Gminy, niewątpliwie stanowi sprawę publiczną, należącą do sfery działalności jednostki samorządowej.

W świetle powyższego, w kontekście niniejszej sprawy należy stwierdzić, że nieodpłatne użyczenie Świetlicy na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w … jest poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem nieodpłatne użyczenie Świetlicy przez Gminę nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy, bowiem nieodpłatne użyczenie odbywa się w związku z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że nieodpłatne użyczenie Świetlicy na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w …, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Z kolei odnosząc się do kwestii objętych zakresem pytania nr 2 wskazać należy, że zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.  

W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W odniesieniu do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: „…” należy zauważyć, że z opisu sprawy wynika, iż Świetlica jest nieodpłatnie udostępniona na podstawie umowy użyczenia do samorządowej instytucji kultury. Przy czym jak wyżej stwierdzono nieodpłatne użyczenie Świetlicy na rzecz Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w …, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym w omawianej sprawie warunek uprawniający – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w związku z realizacją Inwestycji nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją Inwestycji pn. „…”.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm. (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).