Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 27 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.928.2022.2.SR
Otrzymana przez Pana od Komornika Sądowego kwota (część zasądzonej na Pana rzecz kwoty) stanowi część należnego Panu wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji prokurenta, a nie odszkodowanie. Tym samym wypłacone Panu przez Komornika Sądowego świadczenie nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota ta stanowi przychód, o którym mowa w 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 listopada 2022 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 10 stycznia 2023 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu 24 maja 2019 r. przed notariuszem … została podpisana umowa firmy „… Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa (dalej: „Spółka”) – akt notarialny Rep. A nr …. Spółka ma siedzibę w … i działa pod adresem: …, ul. …. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki są szeroko rozumiane usługi deweloperskie.
W tym samym dniu – 24 maja 2019 r. – został Pan umocowany w Spółce jako prokurent. Na podstawie ustnej umowy zawartej przez Pana z Prezesem Spółki, za wszelkie działania wykonane przez Pana na rzecz Spółki miał Pan otrzymać po wybudowaniu budynku mieszkalnego wielorodzinnego z usługami na parterze – 50% udziałów w dwóch lokalach użytkowych znajdujących się w ww. budynku w … przy ul. ….
W związku z niewywiązaniem się przez Spółkę z zobowiązań wobec Pana i nieprzekazaniem Panu 50% udziałów w prawie własności do dwóch lokali użytkowych został Pan zmuszony do skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego wnosząc o zasądzenie na Pana rzecz odszkodowania za wykonaną pracę.
W dniu 11 stycznia 2022 r. Sąd Okręgowy w … Wydział Cywilny wydał wyrok zaoczny w Pana sprawie (sygn. akt …) zasądzając od Spółki na Pana rzecz kwotę 310 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11 000 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu. W dniu 11 lutego 2022 r. Sąd Okręgowy w … Wydział Cywilny stwierdził, że przywołany powyżej wyrok uprawnia do egzekucji w postępowaniu klauzulowym. Sprawę przekazał Pan do egzekucji do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla … w … – …, Kancelaria Komornicza nr … w … (…, ul. …), który w dniach: 3 sierpnia 2022 r., 1 sierpnia 2022 r. i 12 lipca 2022 r. przekazał Panu część wyegzekwowanej kwoty w wysokości 188 896,62 zł. Wyrok Sądu Okręgowego w … wraz z klauzulą załączył Pan do wniosku. Komornik Sądowy prowadzi dalej czynności egzekucyjne w sprawie … w celu zwindykowania dalszej części kwoty objętej wyrokiem z dnia 11 stycznia 2022 r.
Wskazuje Pan, że świadczył Pan na rzecz Spółki pracę jedynie jako prokurent Spółki, nie prowadząc przy tym własnej działalności gospodarczej. Wiązała Pana ze Spółką oprócz prokury umowa ustna zawarta między Panem a Prezesem reprezentującym zgodnie z KRS Spółkę. W pozwie do Sądu Okręgowego w … wniósł Pan (jako powód) o zasądzenie odszkodowania za pracę.
W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że:
-Wspólnicy Spółki podjęli uchwałę o udzieleniu Panu prokury samoistnej, co zawarte zostało w akcie notarialnym (Rep A nr …) sporządzonym w Kancelarii Notarialnej …, działającej pod adresem: ul. …, ….
Ze Spółką oprócz udzielonej Panu prokury samoistnej łączyła Pana umowa ustna zawarta pomiędzy Panem a Prezesem Zarządu Spółki Panem …, na mocy której miał Pan za wykonywane czynności na rzecz Spółki otrzymać po zakończeniu inwestycji polegającej na wybudowaniu przez Spółkę wielorodzinnego budynku mieszkalnego w … przy ul. … z lokalami użytkowymi na parterze oraz infrastrukturą – 50% udziałów we własności dwóch lokali użytkowych znajdujących się w ww. obiekcie.
-Obowiązki prokurenta w Spółce pełnił Pan w okresie od dnia 25 czerwca 2019 r. do dnia 15 marca 2021 r.
-Za pełnienie obowiązków prokurenta w Spółce nie otrzymywał Pan wynagrodzenia w jakiejkolwiek postaci i formie.
-Pozew przeciwko Spółce został sporządzony w dniu 6 sierpnia 2021 r. a wpłynął do Sądu Okręgowego w … Wydział Cywilny (adres: …, …) w dniu 11 sierpnia 2021 r. Powództwo oparte było na żądaniu zapłaty przez pozwaną Spółkę na Pana rzecz odszkodowania w wysokości 310 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. W treści pozwu nie wskazano podstawy prawnej żądania (nie ma takiego obowiązku), natomiast powód upatruje odpowiedzialności pozwanej za szkodę zarówno w art. 471 oraz w art. 415 Kodeksu cywilnego. Pozwana nie wykonała bowiem umowy, która łączyła strony postępowania.
-Wyrokiem z dnia 11 stycznia 2022 r. Sąd Okręgowy w … Wydział Cywilny, po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2022 r. w … na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 339 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (wyrok zaoczny) zasądził żądaną kwotę wraz kosztami procesu i nakazał pobrać od Spółki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w … kwotę 15 325 zł z tytułu nieuiszczonych kosztów sądowych oraz kwotę 11 000 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. Pozwana skutecznie złożyła sprzeciw, natomiast na podstawie nadanej wyrokowi w zakresie żądanego odszkodowania klauzuli wykonalności, prowadzona jest egzekucja zasądzonej kwoty przez powoda.
Komornik Sądowy zwindykował od Spółki na Pana rzecz następujące kwoty w wyszczególnionych datach: 14 lipca 2022 r. – 52 305,34 zł; 1 sierpnia 2022 r. – 136 350,16 zł; 3 sierpnia 2022 r. – 241,12 zł. Łącznie do dnia 6 stycznia 2023 r. – 188 896,62 zł. Pana roszczenie wobec Spółki na poziomie 310 500 zł zostało wyliczone i określone na podstawie danych podanych przez GUS oraz wartości wysokości wynagrodzeń osób wykonujących zbieżne lub identyczne obowiązki służbowe jak te, które Pan realizował na rzecz Spółki. Wysokość odszkodowania na poziomie 310 500 zł, a także zasady jej ustalenia nie wynikały wprost z przepisów ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.
-W odpowiedzi na pytanie Organu: „jakim sformułowaniem Sąd Okręgowy w … w wyroku z dniu 11 stycznia 2022 r. określił przyznane Panu świadczenie pieniężne w wysokości 310 500 zł – w szczególności prosimy wskazać czy Sąd w odniesieniu do ww. kwoty posługuje się określeniem „odszkodowanie”?” wskazał Pan, że Sąd Okręgowy w … wydał w przedmiotowej sprawie wyrok zaoczny oraz że Sąd wydał wyrok w całości opierając się na żądaniu pozwu i nie wskazując w treści wyroku nic, poza „zasądzeniem (...) zapłaty”.
-Sąd Okręgowy w …, zgodnie z art. 187 § 11 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z powodem, wskazał datę wymagalności roszczenia na dzień 3 kwietnia 2021 r., tj. dzień następujący po upływie 3 dniowego terminu do zapłaty liczonego od doręczenia wskazanego pozwanej Spółce ostatecznego przedsądowego wezwania do zapłaty.
-Nie zostały Panu zwrócone w „jakiejkolwiek wielkości” koszty procesu. Pana koszty związane z procesem nie przekraczają kwoty 11 000 zł.
-Komornik Sądowy nie poinformował Pana w jakiej kolejności będą egzekwowane kwoty zasądzone przez Sąd na Pana rzecz.
-Komornik Sądowy nie pobrał z wyegzekwowanych na Pana rzecz kwot zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Pytanie
Czy powinien Pan odprowadzić od przekazanej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla … w … kwoty 188 896,62 zł za wyrokiem Sądu Okręgowego w … Wydział Cywilny z dnia 11 stycznia 2022 r. podatek dochodowy od osób fizycznych?
Pana stanowisko w sprawie
Pan jako osoba fizyczna nie powinien odprowadzić od przekazanej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla … w … kwoty 188 896,62 zł, ponieważ suma ta zasądzona została przez Sąd Okręgowy w … Wydział Cywilny (sygn. akt …) wyrokiem zaocznym z dnia 11 stycznia 2022 r. jako odszkodowanie za pracę, dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Powyższe stanowisko w Pana ocenie wynika bezpośrednio z mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.
Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z ww. przepisem:
Źródłami przychodów są:
1)stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2)działalność wykonywana osobiście;
3)pozarolnicza działalność gospodarcza;
4)działy specjalne produkcji rolnej;
5)(uchylony)
6)najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7)kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
8)odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d)innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
8a)działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;
8b)niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;
9)inne źródła.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Stosownie do art. 13 pkt 7 ww. ustawy:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.
W myśl art. 13 pkt 8 ww. ustawy:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a)osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b)właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
c)przedsiębiorstwa w spadku
- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
Na podstawie zaś art. 13 pkt 9 ww. ustawy:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.
Z kolei zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.
Należy zauważyć, że każde odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku. Nikt nie otrzyma odszkodowania, jeśli wcześniej nie zaszła przesłanka powodująca możliwość ubiegania się o nie.
Zatem, do przychodów z innych źródeł należy zaliczyć różnego rodzaju odszkodowania, zadośćuczynienia oraz odsetki za zwłokę w wypłacie tychże odszkodowań bądź zadośćuczynień. Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia z ww. tytułów są opodatkowane. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.
W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.
Zauważyć należy, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania, tym nie mniej jego rozumienie nie może odbiegać od znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, że aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) przewiduje dwa zasadnicze rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy (art. 471 ww. Kodeksu i nast.) oraz deliktową – wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 ww. Kodeksu i nast.). W konsekwencji na tle Kodeksu cywilnego świadczenie odszkodowawcze jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. O tym, co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują generalnie przepisy art. 361 i art. 363 Kodeksu cywilnego. W świetle powyżej wskazanych uregulowań wypłata odszkodowania jest więc konsekwencją wystąpienia szkody.
Zgodnie z art. 415 ww. Kodeksu:
Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Stosownie natomiast do art. 471 ww. Kodeksu:
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Zgodnie natomiast z art. 361 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.
§ 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Stosownie do treści art. 363 ww. Kodeksu:
§ 1. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
§ 2. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.
Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.
Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy dotyczy odszkodowań, które otrzymane są na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Przepis ten obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako wyłączone ze zwolnienia na mocy lit. b) omawianego przepisu.
Podkreślić należy, że o tym, czy dane świadczenie przybiera cechy odszkodowania, czy też nie, nie decyduje jego nazwa, lecz rzeczywisty charakter.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 24 maja 2019 r. został Pan umocowany w spółce „.. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” Spółka komandytowa jako prokurent. Wspólnicy Spółki podjęli uchwałę o udzieleniu Panu prokury samoistnej, co zawarte zostało w akcie notarialnym. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki są szeroko rozumiane usługi deweloperskie. Na podstawie ustnej umowy zawartej przez Pana z Prezesem Spółki, za wszelkie działania wykonane przez Pana na rzecz Spółki miał Pan otrzymać po zakończeniu inwestycji polegającej na wybudowaniu przez Spółkę budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami użytkowymi na parterze oraz infrastrukturą – 50% udziałów we własności dwóch lokali użytkowych znajdujących się w ww. budynku. W związku z niewywiązaniem się przez Spółkę z zobowiązań wobec Pana i nieprzekazaniem Panu 50% udziałów w prawie własności do dwóch lokali użytkowych został Pan zmuszony do skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego wnosząc o zasądzenie na Pana rzecz odszkodowania za wykonaną pracę. Powództwo oparte było na żądaniu zapłaty przez pozwaną Spółkę na Pana rzecz odszkodowania w wysokości 310 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. W treści pozwu nie wskazano podstawy prawnej żądania (nie ma takiego obowiązku), natomiast powód upatruje odpowiedzialności pozwanej za szkodę zarówno w art. 471 oraz w art. 415 Kodeksu cywilnego. Pozwana nie wykonała bowiem umowy, która łączyła strony postępowania.
W dniu 11 stycznia 2022 r. Sąd Okręgowy wydał wyrok zaoczny w Pana sprawie zasądzając od Spółki na Pana rzecz kwotę 310 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11 000 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu. W dniu 11 lutego 2022 r. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności. Pozwana skutecznie złożyła sprzeciw, natomiast na podstawie nadanej wyrokowi w zakresie żądanego odszkodowania klauzuli wykonalności, sprawę przekazał Pan do egzekucji do Komornika Sądowego, który zwindykował od Spółki na Pana rzecz następujące kwoty w wyszczególnionych datach: 14 lipca 2022 r. – 52 305,34 zł; 1 sierpnia 2022 r. – 136 350,16 zł; 3 sierpnia 2022 r. – 241,12 zł. Łącznie do dnia 6 stycznia 2023 r. – 188 896,62 zł. Komornik Sądowy prowadzi dalej czynności egzekucyjne w celu zwindykowania dalszej części kwoty objętej wyrokiem z dnia 11 stycznia 2022 r.
Wskazał Pan także, że świadczył Pan na rzecz Spółki pracę jedynie jako prokurent Spółki, nie prowadząc przy tym własnej działalności gospodarczej. Wiązała Pana ze Spółką oprócz prokury umowa ustna zawarta między Panem a Prezesem Spółki reprezentującym zgodnie z KRS Spółkę. Obowiązki prokurenta Spółce pełnił Pan w okresie od dnia 25 czerwca 2019 r. do dnia 15 marca 2021 r. Za pełnienie obowiązków prokurenta w Spółce nie otrzymywał Pan wynagrodzenia w jakiejkolwiek postaci i formie. W pozwie do Sądu Okręgowego w … wniósł Pan (jako powód) o zasądzenie odszkodowania za pracę.
W odpowiedzi na pytanie Organu: „jakim sformułowaniem Sąd Okręgowy w … w wyroku z dniu 11 stycznia 2022 r. określił przyznane Panu świadczenie pieniężne w wysokości 310 500 zł – w szczególności prosimy wskazać czy Sąd w odniesieniu do ww. kwoty posługuje się określeniem „odszkodowanie”?” wskazał Pan, że Sąd wydał wyrok w całości opierając się na żądaniu pozwu i nie wskazując w treści wyroku nic, poza „zasądzeniem (...) zapłaty”.
Ponadto wskazał Pan, że Pana roszczenie wobec Spółki na poziomie 310 500 zł zostało wyliczone i określone na podstawie danych podanych przez GUS oraz wartości wysokości wynagrodzeń osób wykonujących zbieżne lub identyczne obowiązki służbowe jak te, które Pan realizował na rzecz Spółki.
Wobec powyższego stwierdzić należy, że do wypłaconej Panu kwoty nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ wypłacona Panu przez Komornika Sądowego kwota 188 896,62 zł (stanowiąca część zasądzonej na Pana rzecz kwoty 310 500 zł) nie ma charakteru odszkodowawczego. Świadczenie to nie jest związane z wystąpieniem u Pana szkody, lecz stanowi należne Panu wynagrodzenie od Spółki za pełnienie obowiązków prokurenta w okresie od dnia 25 czerwca 2019 r. do dnia 15 marca 2021 r. Jak sam Pan wskazał w opisie stanu faktycznego Pana roszczenie wobec Spółki na poziomie 310 500 zł zostało wyliczone i określone na podstawie danych podanych przez GUS oraz wartości wysokości wynagrodzeń osób wykonujących zbieżne lub identyczne obowiązki służbowe jak te, które Pan realizował na rzecz Spółki. Zatem, wypłacona Panu na podstawie wyroku sądowego kwota dotycząca zaspokojenia Pana roszczenia stanowi w rzeczywistości wypłatę zaległego wynagrodzenia za pełnienie obowiązków prokurenta, a nie odszkodowania, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to wypłata części zaległej należności z tytułu łączącego Pana ze Spółką stosunku prawnego. Bez znaczenia pozostaje fakt, że realizacja tej należności nastąpiła na podstawie wyroku sądowego.
W tym miejscu wskazać należy, że instytucja prokury uregulowana została w przepisach ustawy Kodeks cywilny.
Zgodnie z art. 1091 § 1 ww. Kodeksu:
Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Innymi słowy, prokura jest formą (postacią) umocowania do działania w cudzym imieniu, opartą na oświadczeniu reprezentowanego. Udzielenie prokury jest przy tym uznawane za jednostronną czynność prawną. Do udzielenia prokury wystarczające jest zatem złożenie oświadczenia woli przez podmiot do tego uprawniony.
Analiza powyższych przepisów wskazuje, że przychodów z tytułu wykonywania prokury nie można zaliczyć do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Również nie ma podstaw prawnych do zaliczenia przychodów z tytułu wykonywanej prokury do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 8 ww. ustawy, tj. przychodów z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Przychodów z prokury nie można także zakwalifikować do przychodów uzyskanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, o których mowa w art. 13 pkt 9 ww. ustawy, w sytuacji gdy podatnika nie łączy ze spółka żadna umowa, w szczególności umowa o zarządzanie, kontrakt menadżerski lub umowa o podobnym charakterze.
Jak już wskazano powyżej, prokura jest pełnomocnictwem. Pełnomocnictwo jest umocowaniem wyłącznie do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz osoby je dającej. Nie jest to powołanie do organów spółki.
W świetle przywołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynagrodzenie za sprawowanie funkcji prokurenta należy zatem zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy, stwierdzić należy, że otrzymana przez Pana od Komornika Sądowego kwota 188 896,62 zł (część zasądzonej na Pana rzecz kwoty 310 500 zł) stanowi część należnego Panu wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji prokurenta, a nie odszkodowanie. Tym samym wypłacone Panu przez Komornika Sądowego świadczenie nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota ta stanowi przychód, o którym mowa w 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście zadanych pytań, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny i zdarzenie przyszłe będą się różniły od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pana w zakresie przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right