Interpretacja indywidualna z dnia 25 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.22.2023.1.NW

Brak prawa do obniżenia kwoty podatku - budowa kanalizacji sanitarnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur związanych z realizacją przedsięwzięcia pn.: „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną. Zgodnie z przepisami prawa, a w szczególności ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Działalność Gminy obejmuje zarówno czynności niestanowiące działalności gospodarczej, jak i czynności spełniające definicję działalności gospodarczej wynikające z art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi na wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem VAT.

W dniu (...)2022 r. Gmina wystąpiła z wnioskiem o przyznanie pomocy na operację typu „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach poddziałania „(…)”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, tytuł operacji „(…)”.

Głównym celem planowanej operacji jest poprawa warunków życia mieszkańców Gminy poprzez budowę kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią biologiczną oraz sieci wodociągowej.

W ramach inwestycji w zakresie gospodarki wodno-ściekowej planuje się m.in.:

1.Budowa oczyszczalni biologicznej wraz z niezbędnym systemem kanalizacji sanitarnej w miejscowości (…):

- dokumentacja projektowa,

- roboty ogólnobudowlane i drogowe,

- branża sanitarna,

- branża elektryczna.

2. Budowa sieci wodociągowej (…):

- sieć wodociągowa, hydranty.

Łączna kwota brutto inwestycji (...) zł. Wartość dofinansowania 100 %.

Planowane przedsięwzięcie stanowi realizację zadań własnych Gminy w zakresie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym tj. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Cała sieć wodociągowa Gminy, stacje uzdatniania wody i budynki hydroforni oraz oczyszczalnia ścieków wraz z siecią kanalizacyjną w miejscowości (…) są (a nowowybudowane również będą) własnością Gminy. W celu realizacji zadań własnych Gmina przekazała całą infrastrukturę wodociągową w Gminie oraz kanalizacyjną w miejscowości (…) (nowowybudowana również zostanie przekazana) (…) Sp. z o.o. do eksploatacji i administrowania. Przekazane wodociągi oraz oczyszczalnia wraz siecią kanalizacyjną w miejscowości (…), w dalszym ciągu stanowi środek trwały Gminy.

Z tytułu przekazania ww. infrastruktury Spółce – Gmina w chwili obecnej oraz w przyszłości nie będzie osiągała żadnych dochodów. Usługi w zakresie dostarczania wody odbiorcom gminy (…) oraz usługi w zakresie kanalizacji, w miejscowości (…) świadczą (...) Sp. z o.o. Są oni odrębnym zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Samodzielnie wystawiają faktury, pobierają opłaty i rozliczają podatek VAT. Podstawowym celem istnienia Spółki jest realizacja zadań własnych samorządu, wynikających z przepisów prawa.

Realizując ten projekt Gmina będzie sprawowała nadzór nad jego wykonaniem. Faktury dotyczące ww. projektu będą wystawiane na Gminę. Towary i usługi nabywane w związku z inwestycją realizowaną, w ramach projektu pod nazwą „(…)” będą służyć Gminie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Cała sieć wodociągowa wraz ze stacją uzdatniania wody w Gminie oraz oczyszczalnia wraz z siecią kanalizacyjną, w miejscowości (…) jeszcze przed realizacją projektu była przekazana na podstawie umowy na eksploatację (...) Sp. z o.o.

W związku z realizacją projektu, wybudowaną infrastrukturę Gmina również przekaże (…) Sp. z o.o. do eksploatacji i administrowania na podstawie aneksu do umowy w której (...) są określani jako Usługobiorca-dzierżyciel. Czynność ta będzie nieodpłatna (Gmina nie będzie osiągała żadnych dochodów).

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek VAT naliczony wynikający z faktur zakupu towarów i usług związanych z realizacją ww. przedsięwzięcia, w zakresie budowy kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią biologiczną w miejscowości (…) oraz sieci wodociągowej w miejscowości (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy, nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji pn.: „(…)” nie daje w świetle art. 86 ust. 1, art. 87 ust. 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek VAT naliczony wynikający z faktur zakupu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego przedsięwzięcia. Inwestycja ta należy do zadań własnych gminy ustalonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem zrealizowanej inwestycji.

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Realizowana inwestycja nie będzie wykorzystywana przez Gminę na cele związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, wobec czego nie będzie miała związku ze sprzedażą opodatkowaną. Gmina przedmiotowy projekt będzie realizowała w ramach zadań własnych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 i 15 ustawy o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 506 z poz. zm.) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Przedmiotowe zadanie własne jest i w dalszym ciągu będzie realizowane za pośrednictwem (…) Sp. z o.o. Gmina z tego tytułu nie będzie osiągała żadnych dochodów.

W związku z powyższym Gminie nie będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupów nabywanych w ramach realizowanej inwestycji. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej dotyczącej podobnych zdarzeń: – Sygn. akt 0112-KDIL1-1.4012.58.2020.2.JKU z dnia 20 kwietnia 2020 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Według art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: – czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast – czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 40 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z uwagi na swą specyfikę, jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek przez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Planują Państwo realizację projektu inwestycyjnego pn.: „(…)”. Celem operacji jest poprawa warunków życia mieszkańców Gminy poprzez budowę kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią biologiczną oraz sieci wodociągowej. Realizacja inwestycji będzie stanowić wykonywanie zadań własnych Gminy. Faktury dokumentujące poniesione wydatki inwestycyjne będą wystawiane na Gminę. Nabyte towary i usługi w ramach przedmiotowego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług VAT.

Celem realizacji zadań własnych Gmina przekazała całą infrastrukturę wodociągową w Gminie oraz kanalizacyjną, w miejscowości (…) Sp. z o.o. do eksploatacji i administrowania. Przekazane wodociągi oraz oczyszczalnia wraz siecią kanalizacyjną w miejscowości (…) w dalszym ciągu stanowią środek trwały Gminy. Spółka świadczy usługi dostarczania wody odbiorcom Gminy, jak i usługi w zakresie kanalizacji.

Realizując projekt Gmina będzie sprawowała nadzór nad jego wykonaniem. Cała sieć wodociągowa wraz ze stacją uzdatniania wody w Gminie oraz oczyszczalnia wraz z siecią kanalizacyjną w miejscowości (…) jeszcze przed realizacją projektu była przekazana na podstawie umowy na eksploatację Spółce. W związku z realizacją zadania – wybudowana infrastruktura również zostanie przekazana do eksploatacji i administrowania, na podstawie aneksu – do wcześniej zawartej umowy. Czynność ta będzie nieodpłatna, a Gmina nie będzie osiągała żadnych dochodów.

W tym miejscu wskazać należy, że w myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie realizują Państwo projekt pn.: „(…)”. Z opisu sprawy wynika, że powstała infrastruktura nie będzie wykorzystywana do opodatkowanej działalności gospodarczej Gminy. W takiej sytuacji nie możemy mówić o związku przyczynowo-skutkowym pomiędzy dokonywanymi zakupami, a czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, ponieważ już w momencie budowy infrastruktury, jej efekty będą przeznaczone do nieodpłatnego przekazania ww. przedsiębiorstwu.

Warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie budowy kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią biologiczną oraz sieci wodociągowej na terenie Gminy nie będzie spełniony, ponieważ zarówno nabywane towary i usługi, jak i efekty realizowanego projektu nie będą wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Jak wynika z wniosku, po oddaniu wybudowanej infrastruktury do użytkowania przekażą ją Państwo nieodpłatnie na rzecz Spółki. Wszystko to, co zostanie zrealizowane w ramach projektu, będzie stanowiło mienie Gminy.

Zatem stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów, które zostaną następnie nieodpłatnie przekazane Spółce.

W związku z powyższym, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. projektu.

Reasumując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek VAT naliczony wynikający z faktur zakupu towarów i usług związanych z realizacją przedsięwzięcia pn.: „(…)”, ponieważ efekty powstałe w związku z realizacją inwestycji nie będą przez Państwa wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). To Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparliśmy się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy, w szczególności na stwierdzeniu, że: „Towary i usługi nabywane w ramach realizacji tego zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).