Interpretacja indywidualna z dnia 25 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.167.2022.1.DR

W zakresie skutków podatkowych darowizny udziałów w nieruchomości od brata.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 grudnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 21 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny udziałów w nieruchomości od brata. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pana brat planuje przekazać Panu darowiznę. Darowizną ma być jego udział w nieruchomości wynoszący 248/690 i wspólny udział Pana brata i jego małżonki wynoszący 97/690. Razem chcą przekazać udział wynoszący 345/690 (1/2 wartości całej nieruchomości). Brat wraz z małżonką posiada ustrój majątkowej wspólności ustawowej. Swoje udziały nabyli będąc już małżeństwem w ustroju majątkowej wspólności ustawowej. Małżonka brata wyraża zgodę na przekazanie przez Pana brata ich wspólnego udziału.

Pytanie

1.Czy brat może przekazać Panu udział swój własny oraz wspólny udział z małżonką wedle zasad, które obowiązują w tzw. 0 grupie podatkowej, w której nie ma konieczności odprowadzenia podatku od spadków i darowizn?

2.Czy od otrzymania wspólnego udziału (97/690), który należy do brata i jego małżonki, należy odprowadzić podatek od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, darowizna powinna być zwolniona z opodatkowania. Wskazuje na to interpretacja indywidualna (w analogicznej sytuacji) Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 listopada 2017 r., Znak: 0111-KDIB4.4015.158.2017.2.PB. Interpretacja dotyczyła sytuacji, w której córka wnioskodawczyni (będąca w związku małżeńskim) ofiarowała lokal mieszkalny swojej matce. Wnioskodawczyni sformułowała zapytanie, czy będzie zobowiązana do płacenia podatku od spadków i darowizn. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej orzekł, że wyżej wspomniana darowizna będzie zwolniona od opodatkowania: „Dla zastosowania zwolnienia pozostaje bez wpływu fakt, że właścicielami darowanego lokalu mieszkalnego są córka Wnioskodawczyni i jej mąż. Okoliczność ta wywiera bowiem skutki jedynie w  sferze prawa rodzinnego, gdyż stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. W art. 37 § 4 ww. Kodeksu ustawodawca postanowił, że jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Jednakże, co wynika z § 2 omawianego przepisu, ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Z zacytowanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że zgoda małżonka niezbędna jest dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są środki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umową darowizny. Skoro w analizowanej we wniosku sytuacji darczyńcą jest tylko córka Wnioskodawczyni, to nabycie lokalu mieszkalnego tytułem tejże darowizny korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Wnioskodawczyni nie będzie więc zobowiązana do płacenia podatku od spadków i darowizn z tego tytułu”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia  w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa  z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w związku z § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 października 2022 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz.U. z 2022 r. poz. 2084): 

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy: 

W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:

Na podstawie art. 158 Kodeksu cywilnego:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Pana brat planuje przekazać Panu darowiznę. Darowizną ma być jego udział w nieruchomości wynoszący 248/690 i wspólny udział Pana brata i jego małżonki wynoszący 97/690. Razem chcą przekazać udział wynoszący 345/690 (1/2 wartości całej nieruchomości). Brat wraz z małżonką posiada ustrój majątkowej wspólności ustawowej. Swoje udziały nabyli będąc już małżeństwem w ustroju majątkowej wspólności ustawowej. Małżonka brata wyraża zgodę na przekazanie przez Pana brata ich wspólnego udziału.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359):

Na podstawie art. 37 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż Pana bratowa stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panem a Pana bratem. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka,

w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Podsumowując, dokonanie opisanej w wniosku darowizny udziałów w nieruchomości przez Pana brata na Pana rzecz, będzie w całości podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ponadto, w związku z tym, że umowa darowizny nieruchomości – zgodnie z wymogiem zawartym w art. 158 Kodeksu  cywilnego – powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego, dla spełnienia warunków do zwolnienia w takiej sytuacji nie będzie konieczne zgłoszenie nabycia udziału w nieruchomości właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, co wynika z treści przywołanego powyżej art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).