Interpretacja indywidualna z dnia 24 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.526.2022.1.NW

Brak prawa do odliczenia - droga.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 15 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, związanych z realizacją inwestycji pn. „(…)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 stycznia 2023 r. (wpływ 9 stycznia 2023 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu do wniosku z 9 stycznia 2023 r.)

Powiat jest jednostką samorządu terytorialnego i zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Powiat składa deklaracje VAT za okresy miesięczne. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego, z dniem 1 stycznia 2017 r. Powiat rozpoczął rozliczenie scentralizowane podatku VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi.

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne — przede wszystkim określone w ustawie z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U, z 2022r., poz. 1526) w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zadania te wykonywane są zarówno w oparciu o relacje administracyjnoprawne, w których działa jako organ władzy publicznej, a w szczególności zadania z zakresu, geodezji, gospodarki nieruchomościami, administracji architektoniczno-budowlanej, oświaty, kultury, zdrowia, sportu, rolnictwa, ochrony środowiska, leśnictwa, zarządzania kryzysowego, komunikacji, pomocy społecznej jak i w oparciu o zawierane przez Powiat umowy cywilnoprawne.

Powiat uzyskuje wpływy zarówno z czynności, które pozostają poza sferą opodatkowania VAT (niepodlegających opodatkowaniu VAT) np.: w postaci opłat administracyjnych za wydanie praw jazdy lub w zakresie rejestracji pojazdów, z uwagi na ich realizację w ramach władztwa administracyjnego, których nie wykazuje w składanych deklaracjach VAT jak również uzyskuje wpływy w oparciu o umowy cywilnoprawne dotyczące przede wszystkim:

·gospodarki nieruchomościami (sprzedaż, najem, dzierżawa nieruchomości, oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, dokonuje refaktur tzw. mediów związanych z dzierżawionymi lokalami użytkowymi itp.) wszystkie te czynności podlegają opodatkowaniu VAT, a w zależności od danego przypadku opodatkowane są według właściwej stawki VAT lub są zwolnione przedmiotowo z VAT)

·ochrony środowiska i leśnictwa — w zakresie zadań dotyczącej gospodarki łowieckiej (na podstawie zawieranych umów dzierżawy obwodów łowieckich z kołami łowieckimi)

W związku z powyższym Powiat wykonuje zarówno czynności podlegające opodatkowaniu VAT, czynności zwolnione przedmiotowo z VAT oraz czynności niepodlegające VAT tj. pozostające całkowicie poza sferą rozliczeń VAT. Powiat ww. czynności tj. zarówno opodatkowane, zwolnione oraz o charakterze administracyjnoprawnym (niepodlegające VAT) wykonuje przy pomocy aparatu pomocniczego, jakim jest Starostwo Powiatowe.

Celem właściwego odliczenia VAT naliczonego od dokonywanych zakupów Powiat corocznie ustala zarówno Współczynnik struktury sprzedaży kalkulowany w oparciu o art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług (stosowany do wyliczenia proporcji podatku podlegającego odliczeniu w odniesieniu do towarów i usług wykorzystywanych przez jednostkę do wykonywania w ramach działalności gospodarczej transakcji dających prawo do odliczeń (tj. ze stawkami VAT), jak i transakcji niedających prawa do odliczenia (tj. zwolnionych z VAT)), jak i też Prewspółczynnik stosowany do wyliczenia proporcji podatku podlegającego odliczeniu w odniesieniu do towarów i usług wykorzystywanych przez jednostkę do działalności gospodarczej (tj. ze stawkami VAT) oraz działalności niepodlegającej VAT. Jednakże, gdy wydatek związany jest ze wszystkimi rodzajami działalności (tj. z działalnością opodatkowaną VAT, ze zwolnioną z VAT oraz z niepodlegającą), to odliczając VAT naliczony Powiat stosuje zarówno Współczynnik struktury sprzedaży oraz Prewspółczynnik (łącznie).

Przy obliczaniu Prewspółczynnika dla Starostwa Powiatowego w (…) jako urzędu obsługującego Powiat stosowany jest wzór wskazany w § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 999). Jednocześnie zgodnie z rozporządzeniem, Prewspółczynnik każda jednostka organizacyjna Powiatu oblicza odrębnie.

Powiat planuje inwestycję pn. „(…)” będzie współfinansowana ze środków UE dla działania (…): (…) w ramach: „(…)” objęte (…) w ramach: (…) „(…)”. Planowana inwestycja realizowana będzie w obrębie jednej miejscowości – (…), gm. (…). Celem realizacji inwestycji jest skrócenie czasu, poprawienie komfortu i warunków dojazdu mieszkańców miejscowości (…) do głównych ośrodków administracyjnych i gospodarczych regionu oraz zapewnienie mieszkańcom dostępu do obiektów użyteczności publicznej, poprzez wykonanie przebudowy drogi powiatowej nr (…) na odcinku ok. 0,873 km.

Efekt realizacji projektu dla społeczności lokalnej:

1.Poprawa rozwoju spójności dróg publicznych - powiatowych

2.Poprawa bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego

3.Szybszy dojazd mieszkańców do lokalnych ośrodków gospodarczych

4.Sprawniejszy i bezpieczniejszy dojazd służb medycznych, ratunkowych, bezpieczeństwa na ewentualne miejsce zdarzenia.

Całkowita wartość projektu: (...) zł.

Źródła finansowania: 63,63% - (…) 36,37% - Środki własne Powiatu.

Zakres rzeczowy operacji:

1.Roboty przygotowawcze, pomiarowe, ziemne.

2.Roboty podstawowe - odwodnienie, wykopy, montaż urządzeń sanitarnych.

3.Poszerzenie jezdni.

4.Roboty podstawowe, podbudowy.

5.Jezdnia - Roboty podstawowe, podbudowy i nawierzchnie.

6.Chodnik - Roboty podstawowe, podbudowy i nawierzchnie.

7.Zjazdy - Roboty podstawowe, warstwy odsączające, podbudowy i nawierzchnie.

8.Pobocze - nawierzchnie.

9.Roboty uzupełniające i wykończeniowe.

Realizacja inwestycji, pn. „(…)” należeć będzie do zadań własnych Powiatu zgodnie z dyspozycją art. 4 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022r., poz. 1526), tj. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych.

Towary i usługi nabywane w ramach realizacji inwestycji pn. „(…)” nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Ze względu na to, iż będzie to zadanie własne Powiatu, Powiat nie pobiera i nie będzie pobierał opłat za korzystanie z drogi po jej przebudowie, to towary i usługi nabywane w ramach tejże inwestycji będą wykorzystywane do czynności niepodlegających VAT, tj. pozostających poza sferą rozliczeń VAT.

Faktury dokumentujące zakup towarów i usług w ramach realizacji przedmiotowej inwestycji będą wystawiane na Powiat (…), który będzie wskazany ww. fakturach jako Nabywca.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku z 9 stycznia 2023 r.)

Czy w związku z realizacją inwestycji pn. „(…)” Powiatowi będzie przysługiwało prawo do zmniejszenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur, które będą dokumentować poniesione wydatki na ww. inwestycję?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku z 9 stycznia 2023 r.)

Państwa zdaniem, w trakcie realizacji projektu, jak i po jego zakończeniu Powiat nie ma możliwości odzyskania w żaden sposób poniesionego kosztu podatku VAT. Brak możliwości odzyskania podatku VAT, wynika z faktu, że Powiat jest płatnikiem VAT głównie umów cywilno-prawnych oraz z faktu, że zrealizowana inwestycja nie będzie wykorzystywana na cele związane z czynnościami opodatkowanymi — art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi, które są opodatkowane podatkiem VAT, były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Z opisu sprawy wynika bowiem, że efektem realizacji inwestycji będzie niekomercyjna, bezpłatna droga publiczna. Powiat nie pobiera i nie planuje pobierania opłat za korzystanie z drogi po jej przebudowie, tj. efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane na cele czynności opodatkowanej, w tym podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, nie będą spełnione. Przy realizacji projektu we wskazanym wyżej zakresie Powiat nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, a towary i usługi zakupione w celu realizacji projektu nie będą w żadnym zakresie związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT wykonywanymi przez Wnioskodawcę. W konsekwencji, Powiat nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji.

Powiat wydatki związane z opisaną inwestycją będzie ponosił w ramach zadania publicznego o charakterze ponadgminnym na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 poz. 1526).

Tym samym, Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go — dla tej czynności — za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatników ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto należy przytoczyć przepis art. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1693 ze zm.) zwanej dalej ustawą o drogach publicznych, na mocy którego:

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

W myśl art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

W świetle art. 20 pkt 3, 4 i 11 ustawy o drogach publicznych:

Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526) zwanej dalej ustawą o samorządzie powiatowym:

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie powiatowym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Powiat jest jednostką samorządu terytorialnego, wykonującą zadania wynikające z ustawy o samorządzie powiatowym oraz statutu powiatu przy pomocy jednostek organizacyjnych. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT, który będzie realizował zadanie polegające na przebudowie drogi powiatowej nr (…) w miejscowości (…), gm. (…). Inwestycja będzie współfinansowana ze środków Unii Europejskiej dla działania (…). Celem realizacji inwestycji jest skrócenie czasu, poprawienie komfortu i warunków dojazdu mieszkańców miejscowości (…) do głównych ośrodków administracyjnych i gospodarczych regionu, jak i zapewnienie mieszkańcom dostępu do obiektów użyteczności publicznej. Efektem przedsięwzięcia będzie przebudowana droga powiatowa, udostępniana użytkownikom nieodpłatnie. Realizowana inwestycja przebudowy drogi powiatowej nr (….), stanowić będzie zadanie własne Powiatu i nie będzie związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Wątpliwości Państwa w analizowanej sprawie dotyczą kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki, na przebudowe drogi nr (...).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będą spełnione. Realizując przedmiotowe zadanie, nie działacie Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz jako organ władzy publicznej, w zakresie zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych. Ponadto jak Państwo wskazali Powiat nie pobiera i nie będzie pobierał opłat za korzystanie z drogi po jej przebudowie — inwestycja będzie niekomercyjna. Zakupione towary i usługi w celu realizacji zadania nie będą służyły czynnościom podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, Powiat nie będzie miał możliwości zmniejszenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, od wydatków wynikających z faktur, dokumentujących realizacje zadania pn.: „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydawania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).