Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.482.2022.1.JG

Rozliczenia związane z wpłatami na poczet funduszu remontowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy rozliczeń związanych z wpłatami na poczet funduszu remontowego. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Prowadzą Państwo działalność w postaci spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą (...) prowadzoną pod adresem: (...), zarejestrowaną w KRS. W zakresie Państwa działalności znajdują się m.in.:

68.32.Z - Zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie;

43. Roboty budowlane specjalistyczne;

47. Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi;

52. Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport;

62. Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana;

68. Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości;

70. Działalność firm centralnych (head offices); doradztwo związane z zarządzaniem;

73. Reklama, badanie rynku i opinii publicznej;

77. Wynajem i dzierżawa;

81. Działalność usługowa związana z utrzymaniem porządku w budynkach i zagospodarowaniem terenów zieleni.

Mają Państwo nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2021. 1800).

Jesteście Państwo czynnym podatnikiem w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) - dalej: „ustawa o VAT”.

Prowadzą państwo działalność gospodarczą m.in. w zakresie zarządzania nieruchomościami wykonywanego na zlecenie. Podpisali Państwo 23 maja 2022 roku umowę o administrowanie terenem osiedlowym osiedla (dalej: „Umowa”).

Umowa została zawarta pomiędzy:

‒ przyszłymi współwłaścicielami nieruchomości (dalej: „Przyszli współwłaściciele”);

‒ Deweloperem 1

oraz

‒Deweloperem 2

zwanymi w dalszej części umowy łącznie Deweloperami.

Przyszli współwłaściciele i Deweloperzy łącznie będą zwani w Umowie Zamawiającymi,

a

‒Państwem zwanym dalej w Umowie Administratorem.

Zamawiający i Administrator łącznie będą zwani w Umowie Stronami.

Zważywszy, że:

1.Deweloper 1 i Deweloper 2 realizują przedsięwzięcie deweloperskie polegające na budowie osiedla domów jednorodzinnych,

2.Deweloper 1 na dzień zawarcia niniejszej umowy pozostaje właścicielem w 69/94 części Terenu Osiedlowego; zaś Deweloper 2 na dzień zawarcia niniejszej umowy pozostaje właścicielem w 25/94 Części Terenu Osiedlowego,

3.W ramach realizacji przedsięwzięcia deweloperskiego DEWELOPER 1 i DEWELOPER 2 przenieśli na poszczególnych PRZYSZŁYCH WSPÓŁWŁAŚCICIELI na podstawie umów sprzedaży lub umów przeniesienia własności własność poszczególnych działek zabudowanych domami jednorodzinnymi, w tym także w zabudowie bliźniaczej oraz dwulokalowymi,

4.Deweloper 1 i Deweloper 2 zobowiązali się nadto sprzedać Przyszłym Współwłaścicielom w terminie do 31 grudnia 2025 r. udziały w nieruchomościach wspólnych - stanowiących działki gruntu stanowiących wewnętrzne ciągi komunikacji Osiedla, tereny rekreacyjne, na nich ułożona jest nadto wewnętrzna infrastruktura zaopatrzenia Osiedla w media,

5.Przyszli Współwłaściciele do czasu sprzedaży udziału w Terenie Osiedlowym uprawnieni są z tytułu służebności gruntowej przejazdu i przechodu przez Teren Osiedlowy,

6.Deweloper 1, Deweloper 2 i Przyszli Współwłaściciele w umowach sprzedaży oraz umowach przeniesienia własności, ustalili także, że od dnia ich zawarcia poszczególni Przyszli Współwłaściciele będą zobowiązani do zapłaty na warunkach wskazanych w niniejszej umowie odpowiedniej przypadającej na nich równowartości części podatku od Nieruchomości oraz kosztów oświetlenia Terenu Osiedlowego, sprzątania, konserwacji, remontów i odśnieżania, utrzymania i pielęgnacji zieleni, utrzymania w należytym stanie infrastruktury technicznej,

7.Deweloperzy i Przyszli Współwłaściciele ustalili nadto w tychże umowach, że Deweloper 1 jest uprawniony do powierzenia zarządzania Nieruchomościami przedsiębiorstwu profesjonalnie zajmującemu się zarządzaniem nieruchomościami, zaś Deweloper 2, będący współwłaścicielem Terenu Osiedlowego wyraża na to zgodę.

Strony zawierają Umowę następującej treści: (przytaczacie Państwo wybrane postanowienia mające w Państwa ocenie znaczenie z perspektywy stanu faktycznego będącego przedmiotem oceny).

Na mocy niniejszej Umowy Przyszli Współwłaściciele i Deweloperzy powierzają Administratorowi zarządzanie nieruchomością: zwaną dalej Terenem Osiedlowym, zaś Zarządca przyjmuje powierzone mu obowiązki.

Zamawiający zobowiązani są ponosić wszelkie koszty utrzymania Terenu Osiedlowego na zasadach opisanych w par. 6 Umowy.

Zamawiający zgodnie oświadczają, że zrzekają się uprawnień do wykonywania zarządu bezpośredniego Terenem Osiedlowym i postanawiają powierzyć zarządzanie, na zasadach określonych poniżej — Administratorowi.

Zarząd Terenem Osiedlowym sprawowany będzie przez Administratora na podstawie Umowy, z zastrzeżeniem uprawnień przysługujących Reprezentantom Przyszłych Współwłaścicieli na podstawie Umowy.

Administrator kieruje sprawami Zamawiających i reprezentuje ich na zewnątrz w sprawach dotyczących Terenu Osiedlowego oraz w stosunkach pomiędzy poszczególnymi Zamawiającymi w sprawach dotyczących Terenu Osiedlowego.

Czynnościami zwykłego zarządu są w szczególności:

a)zawieranie oraz wykonywanie umów o sprzątanie i odśnieżanie Terenu Osiedlowego, utrzymanie zieleni w obrębie Terenu Osiedlowego, ubezpieczenia OC Przyszłych Współwłaścicieli od zdarzeń na Terenie Osiedlowym,

b)zawieranie umów o wykonywanie w obrębie Terenu Osiedlowego robót konserwatorskich i naprawczych, usuwanie awarii i skutków awarii, przeprowadzanie rutynowych sprawdzeń, kontroli lub badań, w szczególności wynikających z obowiązujących przepisów prawa lub orzeczeń właściwych organów,

c)podejmowanie działań do dochodzenia od Przyszłych Współwłaścicieli należnych od nich opłat, odszkodowań przewidzianych zgodnie z postanowieniami Umowy.

Czynnościami przekraczającymi zwykły zarząd wymagającymi uchwały są w szczególności:

a)obciążenie Terenu Osiedlowego jakimikolwiek prawami, zmiana przeznaczenia Terenu Osiedlowego lub jego części,

b)uchwalenie Planu Gospodarczego dla Terenu Osiedlowego,

c)udzielenie Administratorowi pełnomocnictwa do dokonywania w imieniu Przyszłych Współwłaścicieli czynności prawnych przekraczających zakres zwykłego zarządu,

d)zmiana lub rozwiązanie Umowy, w tym ustanowienie przez Przyszłych Współwłaścicieli innego sposobu wykonywania zarządu,

e)zawieranie umów, których wartość jednorazowa lub w okresie jednego roku albo w okresie jej obowiązywania przekracza wartość 10 000 PLN.

Ustala się następujące zasady pokrywania kosztów utrzymania Terenu Osiedlowego:

Przyszli Współwłaściciele ponosić będą, z wyłączeniem Dewelopera 1 i Dewelopera 2, koszty zarządzania Terenem Osiedlowym, w tym koszty utrzymania Terenu Osiedlowego oraz wynagrodzenia Administratora wg. zasady, iż właściciele każdego domu lub lokalu (w rozumieniu ustawy o własności lokali) w budynku dwurodzinnym ponoszą te koszty w takiej samej wysokości obliczone jako koszty zarządzania Terenem Osiedlowym podzielone przez liczbę domów oraz lokali, wydanych nabywcom tych domów/lokali. Na dzień zawarcia niniejszej Umowy, na Osiedlu jest 27 domów, w tym domów w zabudowie bliźniaczej oraz 100 lokali.

Wykonywanie obowiązku ponoszenia kosztów, o których mowa w ustępie 1 powyżej będzie następowało poprzez uiszczanie zaliczek przez Przyszłych Współwłaścicieli na poczet kosztów zarządzania w wysokości określonej na fakturze wystawionej przez Administratora zgodnie z przyjętymi stawkami w Planie Gospodarczym przyjętym przez Zgromadzenie Reprezentantów. W przypadku nieprzyjęcia uchwałą do 30 czerwca danego roku takiego planu obowiązuje plan z roku poprzedniego do czasu przyjęcia nowego Planu Gospodarczego. Pierwszy Plan Gospodarczy zostaje przyjęty wraz z zawarciem niniejszej Umowy i stanowi Załącznik nr 2.

Kosztami zarządzania Terenu Osiedlowego na poczet których pobierane są zaliczki, są w szczególności:

a)koszty ponoszone z tytułu obciążeń publicznych (w tym podatku od nieruchomości) Terenu Osiedlowego, jeżeli Przyszli Współwłaściciele nie pokrywają ich bezpośrednio,

b)koszty eksploatacji, konserwacji, usuwania awarii, napraw, remontów i utrzymania w sprawności technicznej instalacji, sieci, urządzeń (w tym: sieci kanalizacji deszczowej, sieci drenażowej, sieci wodociągowej, kanalizacji sanitarnej, sieci oświetlenia osiedlowego, elektroenergetycznej i słaboprądowej, kanalizacji teletechnicznej jeżeli takie się na Terenie Osiedlowym znajdują), kosztów utrzymania dróg i ciągów komunikacyjnych Terenu Osiedlowego, wszystkich obiektów małej architektury, koszty przeglądów wymaganych przepisami prawa,

c)koszty sprzątania, odśnieżania i pielęgnacji zieleni oraz wszelkie koszty związane z utrzymaniem estetyki i czystości Terenu Osiedlowego,

d)koszty zużycia mediów (prąd, woda), w tym również mediów związanych z bramami na Osiedle i oświetleniem Osiedla,

e)koszty ubezpieczenia OC Przyszłych Współwłaścicieli od zdarzeń na Terenie Osiedlowym,

f)koszty zarządzania i księgowości, w tym wynagrodzenie Administratora,

g)inne koszty zarządzania, związane z zarządzaniem i administrowaniem Terenem Osiedlowym, koszty związane z odbywaniem zebrań Reprezentantów Przyszłych Współwłaścicieli, koszty sądowe i koszty świadczenia pomocy prawnej w sprawach związanych z zarządzaniem Terenem Osiedlowym, w tym koszty zastępstwa procesowego,

h)niezbędne koszty związane z eksploatacją i naprawą istniejącej przepompowni oraz istniejącej sieci kanalizacyjnej z zastrzeżeniem zdania następnego. Koszty o których mowa w zdaniu poprzednim ponoszone będą przez Przyszłych Współwłaścicieli do 1 marca 2023 roku (termin końcowy), a łączna kwota przeznaczona na te koszty w okresie od dnia zawarcia niniejszej umowy do dnia 1 marca 2023 roku nie przekroczy kwoty 7.000,- (siedem tysięcy złotych) brutto. Koszty przekraczające kwotę o której mowa wyżej ponoszą wyłącznie Deweloperzy. Zaliczki na poczet kosztów zarządzania Terenem Osiedlowym płatne są przez Przyszłych Współwłaścicieli z góry do 10-go każdego miesiąca na wyodrębniony rachunek Administratora, z zastrzeżeniem ustępu 6 i 7 poniżej.

Corocznie, w terminie do dnia 30 czerwca Administrator będzie dokonywał rozliczenia zaliczek na poczet kosztów zarządzania Terenem Osiedlowym w odniesieniu do rzeczywiście poniesionych kosztów na te opłaty w ostatnim roku kalendarzowym i podawał informacje o których mowa w ust. 8 i 9 poniżej.

Jeżeli suma zaliczek danego Przyszłego Współwłaściciela w danym roku kalendarzowym jest niższa niż przypadające na niego koszty zarządzania Terenem Osiedlowym, ten Przyszły Współwłaściciel jest zobowiązany do uiszczenia różnicy pomiędzy sumą zaliczek a kosztami rzeczywistymi w części przypadającej na niego w terminie 14 dni od dnia zawiadomienia go o wysokości tej różnicy oraz wystawienia przez Administratora stosownej faktury.

Jeżeli suma zaliczek danego Przyszłego Współwłaściciela w danym roku kalendarzowym jest wyższa niż przypadające na niego koszty zarządzania Terenem Osiedlowym, różnica pomiędzy sumą zaliczek a kosztami rzeczywistymi w części przypadającej na niego zostanie rozliczona w terminie 14 dni od dnia zawiadomienia go o wysokości tej różnicy.

Wysokość zaliczek na poczet kosztów zarządzania Terenem Osiedlowym ustalana będzie w Planie Gospodarczym (zwanym także dalej Planem), który podlega przyjęciu uchwałą Reprezentantów Przyszłych Współwłaścicieli, z zastrzeżeniem zdania następnego. Przyszli Współwłaściciele ustalają, iż kwota miesięcznej zaliczki na pokrycie kosztów zarządzania Terenem Osiedlowym w pierwszym roku obowiązywania Umowy wynosi 105,00 zł (słownie: sto pięć złotych 00/100) netto na jeden dom/lokal.

Projekt Planu przygotowywany będzie corocznie przez Administratora i udostępniany w jego siedzibie do wglądu Przyszłym Współwłaścicielom, a także przesłany pocztą elektroniczną Przyszłym Współwłaścicielom, którzy zgłosili takie żądanie, w terminie nie krótszym niż 14 dni przed planowanym terminem Zebrania Reprezentantów Przyszłych Współwłaścicieli.

W przypadku zaistnienia zaległości w płatności wymagalnej zaliczki na koszty zarządzania Terenem Osiedlowym, Administrator może wyznaczyć Przyszłemu Współwłaścicielowi dodatkowy 14-dniowy termin do zapłaty. W przypadku braku zapłaty w wyżej określonym terminie, Administrator upoważniony jest do udzielenia pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu do prowadzenia postępowania przedsądowego, sądowego oraz egzekucyjnego przeciwko Przyszłemu Współwłaścicielowi zalegającemu z zapłatą wymagalnej zaliczki na koszty z tytułu kosztów zarządzania Terenem Osiedlowym.

Mając na uwadze powyższe postanowienia umowne, wskazują Państwo, że będą pobierać przedpłaty m.in. na fundusz remontowy od Przyszłych współwłaścicieli. Na moment pobrania przedpłaty nie będzie wiadomo, na jakie czynności i czy w ogóle zaliczka zostanie spożytkowana. Dopiero w momencie podjęcia uchwały o przeznaczeniu określonej części wpłaconej kwoty na konkretną naprawę, uzyskają Państwo wiedzę na jaką czynność zostanie przeznaczona określona kwota, wpłacona przez Przyszłych współwłaścicieli.

Nie będą Państwo wykonywać usług remontowych na rzecz Przyszłych współwłaścicieli. Będzie je wykonywać podmiot trzeci - firma remontowa. Firma remontowa wystawi fakturę VAT dokumentującą wykonanie usługi na Państwa rzecz (a nie na Przyszłych współwłaścicieli). Faktura zostanie pokryta ze środków z funduszu remontowego. Będą Państwo następnie refakturować usługi wykonane przez firmę remontową na Przyszłych współwłaścicieli.

Wśród Przyszłych współwłaścicieli będą osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, a także podmiot prowadzący działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedpłaty będą pobierane za pośrednictwem Państwa rachunku bankowego, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę będzie jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Pytania

1.Czy wpłata na poczet funduszu remontowego podlega VAT?

2.Jeżeli odpowiedź na pierwsze pytanie jest twierdząca to czy wpłata na poczet funduszu remontowego jest zaliczką opodatkowaną VAT, w stosunku do której obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania przez Państwo zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT?

3.Jeżeli odpowiedź na pierwsze pytanie jest twierdząca to jakim dokumentem Państwo powinni dokumentować otrzymanie wpłaty na poczet funduszu remontowego?

4.Jeżeli odpowiedź na pierwsze pytanie jest twierdząca to czy będą Państwo zobligowani do dokumentowania otrzymanej kwoty (w momencie jej skonkretyzowania) za pomocą kasy rejestrującej?

5.Czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia VAT z faktur otrzymanych od firmy remontowej, które są refakturowane na Przyszłych współwłaścicieli?

Państwa stanowisko w sprawie

1.Wpłata na poczet funduszu remontowego podlega VAT.

2.W momencie otrzymania wpłaty na poczet funduszu remontowego nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. Dopiero w momencie podjęcia stosownej uchwały o przeznaczeniu danej kwoty na konkretny wydatek, wpłata staje się na tyle skonkretyzowana, że można ją uznać za zaliczkę w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.

3.Biorąc pod uwagę odpowiedź na pytanie pierwsze, samo otrzymanie wpłaty na poczet funduszu remontowego powinni Państwo dokumentować notą księgową, natomiast niezwłocznie po podjęciu uchwały o przeznaczeniu danej kwoty na konkretny wydatek, wystawią Państwo na rzecz Przyszłych współwłaścicieli fakturę zaliczkową.

4.Nie będą Państwo zobligowani do dokumentowania otrzymanej kwoty (w momencie jej skonkretyzowania) za pomocą kasy rejestrującej, gdyż skorzysta ze zwolnienia przewidzianego w punkcie 37 załącznika do rozporządzenia MF z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących .

5.Przysługuje Państwu prawo do odliczenia VAT z faktur otrzymanych od firmy remontowej, które są refakturowane na Przyszłych współwłaścicieli.

Uzasadnienie

Pytanie 1

Organy podatkowe prezentują stanowisko, że wspólnoty mieszkaniowe pobierające pieniądze na poczet funduszu remontowego nie powinny rozpoznawać zaliczki opodatkowanej VAT i w efekcie nie dokumentują tego przepływu pieniężnego fakturą, a notą księgową.

Takie stanowisko zostało zaprezentowane np. w interpretacjach indywidualnych:

‒1061-IPTPP3.4512.536.2016.2.MK: „Tak więc uiszczanie należności przez członków wspólnoty tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną oraz wpłat na fundusz remontowy nie są objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, a wspólnota nie jest podatnikiem podatku VAT z tego tytułu. W konsekwencji brak jest podstaw do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami, w związku z ponoszonymi kosztami zarządu nieruchomością wspólną oraz wpłatami na fundusz remontowy. Również w zakresie pobierania opłaty za gospodarowanie odpadami Wnioskodawca nie świadczy na rzecz właścicieli lokali i Gminy usług opodatkowanych. Biorąc powyższe informacje pod uwagę należy stwierdzić, że obciążając właścicieli lokali, Gminę, opłatą z tytułu kosztów funduszu remontowego, zarządu oraz opłatą za gospodarowanie odpadami Wnioskodawca nie powinien wystawiać faktury, ponieważ nie świadczy w tym zakresie na rzecz właścicieli lokali oraz Gminy usług opodatkowanych. Wobec powyższego Wspólnota Mieszkaniowa powinna obciążać Gminę i właścicieli notą z tytułu wpłaty zaliczki na koszty zarządu części wspólnej, fundusz remontowy oraz gospodarowania odpadami. ”

‒0111-KDIB3-1.4012.62.2017.1.JP: „Zatem, uiszczane należności tytułem pokrycia kosztów zarządu nieruchomością wspólną, w tym opłaty na fundusz remontowy i fundusz eksploatacyjny nie są objęte przepisami ustawy o podatku od towarów i usług. Zaliczki płacone na poczet zarządu nieruchomością wspólną stanowią jedynie partycypację w kosztach jednostki organizacyjnej - wspólnoty lokali mieszkalnych - przez jej członków. Wspólnota, a więc jej członkowie, nie dokonują sprzedaży, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, na rzecz samych siebie, poprzez zapłatę zaliczek (kwot) z tytułu kosztów związanych z utrzymaniem części wspólnej. Tym samym Wspólnota nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie pobierania opłat od członków wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, tj. zaliczek na fundusz remontowy i eksploatacyjny. A zatem brak jest podstaw do wystawienia z tego tytułu faktur VAT.”

Jednak, w Państwa ocenie, ta argumentacja nie ma bezpośredniego przełożenia na Państwa sytuację. Nie jesteście bowiem Państwo wspólnotą mieszkaniową, a zewnętrzną spółką która podpisała umowę na administrowanie osiedlem. Przepływ pieniężny nie ma więc charakteru rozliczenia wewnętrznego, niepodlegającego VAT. W efekcie, pobierając kwotę na poczet funduszu remontowego świadczą Państwo usługę na rzecz Przyszłych współwłaścicieli i taka usługa powinna podlegać VAT. Jest to usługa świadczona na rzecz podmiotów zewnętrznych (Przyszłych współwłaścicieli), a nie - jak w przypadku wspólnoty mieszkaniowej - niepodlegająca VAT czynność na rzecz samej siebie (swoich członków).

Pytanie 2 i 3

Stosownie do art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b. 5 i 7- 11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1)dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2)dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Organy podatkowe w odniesieniu do zaliczek prezentują następujące stanowisko (np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 1 lutego 2022 r. 0112-KDIL1-1.4012.711.2021.3.AW): „Stosownie do powyższego, zaliczka, jak również przedpłata, jako zapłata na poczet przyszłej należności musi być powiązana z konkretną transakcją. Zatem, aby zapłatę uznać za zaliczkę musi ona być powiązana z konkretną transakcją, co zostało potwierdzone także przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). W wyroku z dnia 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd. i Goldsborough Developments Ltd. przeciwko Commisioners of Customs Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT, nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości niewykorzystaną przedpłatę. Należy wskazać, że art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości. W powyższym wyroku TSUE podkreślił, że „(...)w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, (...) w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone”. Należy wskazać, że powyższy wyrok TSUE zachowuje swoją aktualność na gruncie obecnie obowiązującej Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.). Zatem na podstawie powyższego wyroku TSUE należy wyrazić pogląd, zgodnie z którym aby zapłatę (wpłatę) uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

‒zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru),

‒konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,

‒w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości. ”

W dalszej części przedmiotowej interpretacji Dyrektor KIS stwierdził, że: „Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że otrzymywane przez Wnioskodawcę środki pieniężne nie stanowią zaliczki czy też przedpłaty, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy, ponieważ nie będą związane z konkretnym towarem/usługą, a zatem nie będą stanowiły przedpłaty/zaliczki z tytułu konkretnej dostawy towaru lub usługi. Jak wskazał Wnioskodawca, w momencie dokonywania wpłaty Produkt nie jest szczegółowo określony co do rodzaju w sposób jednoznaczny. Cechy jednoznacznie określające produkt zostają określane na późniejszym etapie (po kilku, a nawet kilkunastu tygodniach). Nie ma żadnej umowy pomiędzy klientem a Spółką. Wpłaty dokonywane są na bazie regulaminu serwisu crowdfundingowego: (...). W większości wpłaty są formą zapłaty na poczet bliżej nieokreślonej czasowo dostawy. W momencie wpłaty również produkt nie jest jednoznacznie określony, ani nie jest znana pełna zawartość dostawy (zostają one zdefiniowane na późniejszym etapie). Miejsce dostawy produktów jest definiowane już po dokonaniu wpłaty i zamknięciu kampanii w procesie PM. (...). Należy zatem podkreślić, że w momencie dokonywania wpłaty potencjalny produkt docelowy nie jest na tyle skonkretyzowany, aby uznać tę płatność za zaliczkę na poczet ceny towarów. Ponadto - jak już wskazano powyżej - Wnioskodawca nie zna nawet danych osobowych osób wspierających projekt i nie wie kim te osoby są. Osoby wspierające projekt mogą w każdej chwili dobrowolnie zrezygnować z dalszego udziału w przedsięwzięciu i zażądać zwrotu wpłaconych środków. Zatem, z tytułu zadeklarowania uczestnictwa przez zainteresowaną osobę w projekcie w ramach platformy (...) oraz udostępnienia Wnioskodawcy w ramach platformy crowdfundingowej środków wpłaconych przez osoby decydujące się na wsparcie projektu. Wnioskodawca stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, nie będzie musiał rozpoznać obowiązku podatkowego, gdyż w chwili otrzymania środki pieniężne nie stanowią zaliczki ani przedpłaty za dostawę konkretnego towaru. W konsekwencji, obowiązek podatkowy dla przedmiotowej transakcji będzie powstawał zgodnie z zasadą ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru, czyli z momentem dokonania sprzedaży tzn. w najwcześniejszym momencie, w którym dojdzie do skonkretyzowania ściśle określonego Produktu, osoby nabywcy oraz ceny sprzedaży. ”

W podobnym tonie o charakterze zaliczki na gruncie VAT wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji 0114-KDIP4-3.4012.629.2021.3.MP, gdzie przywołał następujące stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego: „Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lipca 2009 r. sygn. akt I FSK 932/08. Sąd uznał, że: „dla uznania wpłaconej kwoty jako zaliczki na poczet wykonanych usług, w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy z dnia II marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości. ”

Mając na uwadze powyższe, stoją Państwo na stanowisku, że w momencie wpłaty określonej kwoty na fundusz remontowy, nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu zaliczki zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. W tym momencie bowiem, przyszłe świadczenie na rzecz którego dana kwota została wpłacona nie jest jeszcze dostatecznie skonkretyzowana. Dlatego też zamierzają Państwo dokumentować taką wpłatę w momencie jej otrzymania za pomocą dokumentu o „nie-vatowskim” charakterze - tj. notą księgową.

Natomiast w momencie podjęcia stosownej uchwały o przeznaczeniu danej kwoty na konkretny wydatek, wpłata staje się na tyle skonkretyzowana, że można ją uznać za zaliczkę w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

W efekcie, w momencie podjęcia uchwały o przeznaczeniu określonej kwoty na dany konkretny wydatek/usługę - tj. w momencie skonkretyzowania się zaliczki – zamierzają Państwo wystawić faktury zaliczkowe zawierające VAT na rzecz przyszłych współwłaścicieli.

Podsumowując (przyjmując, że odpowiedź na pierwsze pytanie z wniosku jest twierdząca) stoją Państwo na stanowisku, że:

1.w momencie otrzymania wpłaty na poczet funduszu remontowego nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie art. 19 ust. 8 ustawy o VAT. Dopiero w momencie podjęcia stosownej uchwały o przeznaczeniu danej kwoty na konkretny wydatek, wpłata staje się na tyle skonkretyzowana, że można ją uznać za zaliczkę w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT,

2.biorąc pod uwagę odpowiedź na pytanie pierwsze, samo otrzymanie wpłaty na poczet funduszu remontowego powinni Państwo dokumentować notą księgową. Natomiast niezwłocznie po podjęciu uchwały o przeznaczeniu danej kwoty na konkretny wydatek, wystawią Państwo na rzecz Przyszłych współwłaścicieli fakturę zaliczkową.

Pytanie 4

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie jednak do § 2 Rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nic dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Zgodnie z § 4 ust. 1 Rozporządzenia, zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku:

1)dostawy:

a)gazu płynnego,

b)części do silników (CN 8409 91 00 i 8409 99 00),

c)silników do napędu pojazdów i motocykli, silników spalinowych tłokowych z zapłonem iskrowym i samoczynnym do różnego rodzaju jednostek, w tym motocykli (CN 8407 i 8408),

d)nadwozi do pojazdów silnikowych (CN 8707),

e)przyczep i naczep (CN 8716 10, 8716 31 00, ex 8716 39, 8716 40 00); kontenerów (CN 8609 00),

f)części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (CN 8716 90),

g)części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (CN 8708 i 9401 90 80), z wyłączeniem motocykli, to jest do: ciągników; pojazdów silnikowych do przewozu dziesięciu lub więcej osób z kierowcą; samochodów i pozostałych pojazdów silnikowych przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi; pojazdów silnikowych do transportu towarów; pojazdów silnikowych specjalnego przeznaczenia, innych niż te zasadniczo przeznaczone do przewozu osób lub towarów, w szczególności: pojazdów pogotowia technicznego, dźwigów samochodowych, pojazdów strażackich, betoniarek samochodowych, zamiatarek, polewaczek, przewoźnych warsztatów, ruchomych stacji radiologicznych,

h)komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych oraz silników elektrycznych, prądnic i transformatorów (PKWiU ex 26 i ex 27.11),

i)sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),

j)wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”,

k)zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych,

l)wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliw-a silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol CN,

m)wyrobów tytoniowych (CN 2401, 2402, 2403), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,

n)napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (bez względu na kod CN), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,

o)perfum i wód toaletowych (CN 3303 00 10, 3303 00 90), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów;

2)świadczenia usług:

a)przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,

b)taksówek (PKWiU 49.32.11.0), z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą,

c)naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania,

d)w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,

e)w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,

f)w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia,

g)prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia,

h)doradztwa podatkowego,

i)związanych z wyżywieniem (PKWiU ex 56.10, PKWiU 56.21, PKWiU ex 56.29, PKWiU ex 56.30), wyłącznie:

‒świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz

‒usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),

j)fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,

k)kulturalnych i rozrywkowych - wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,

l)związanych z rozrywką i rekreacją - wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,

m)mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług (PKWiU 45.20.30.0), w tym przy użyciu urządzeń obsługiwanych przez klienta, które w systemie bezobsługowym przyjmują należność w bilonie lub banknotach, lub innej formie (bezgotówkowej).

W pozycji 37 załącznika do Rozporządzenia wskazano - Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo- kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Wśród Przyszłych współwłaścicieli będą m.in. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Tym niemniej, przedpłaty będą pobierane za pośrednictwem Państwa rachunku bankowego, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę będzie jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Nie będą Państwo też świadczyć usług wymienionych w par. 4 Rozporządzenia - które ze zwolnienia z kasy fiskalnej nie mogą skorzystać.

W efekcie, stoją Państwo na stanowisku (przyjmując, że odpowiedź na pierwsze pytanie z wniosku jest twierdząca), że w przypadku otrzymania wpłaty od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (w momencie konkretyzacji wpłaty) nie będzie zobligowana do dokumentowania tego przepływu paragonem z kasy fiskalnej, gdyż skorzysta ze zwolnienia z pozycji 37 załącznika do Rozporządzenia.

Pytanie 5

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (refakturowanie).

W Państwa ocenie, mając na uwadze powyższe, jeżeli Państwo:

‒otrzymają fakturę zawierającą VAT naliczony od firmy remontowej, dokumentującą wykonanie usługi remontowej, w której będzie figurować jako nabywca usługi;

‒następnie refakturują usługę remontową na Przyszłych współwłaścicieli wystawiając faktury zawierające VAT należny;

to na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur otrzymanych od firmy remontowej. Otrzymane faktury zakupowe będą bowiem mieć związek ze sprzedażą opodatkowaną VAT (refakturowaniem) na rzecz Przyszłych współwłaścicieli.

Podobne stanowisko zaprezentowano w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 27 lutego 2020 r., 0111-KDIB3-2.4012.891.2019.2.SR: „Wnioskodawca ma wątpliwości w jakiej części przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego. Przy czym Wnioskodawca wskazał, że przedmiotem zapytania są nabywane przez Wnioskodawcę towary/usługi: energia elektryczna, energia cieplna, dostawa wody, odprowadzanie ścieków, ochrona obiektu (monitoring i ochrona fizyczna), usługi remontowe części wspólnych, które następnie są odsprzedawane (refakturowane) na najemców pomieszczeń. Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje więc w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, z którego wynika, że nabywane towary i usługi, tj. energia elektryczna, energia cieplna, dostawa wody, odprowadzanie ścieków, ochrona obiektu (monitoring i ochrona fizyczna), usługi remontowe części wspólnych, są w części wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, a w części są wykorzystywane do działalności opodatkowanej (odsprzedaż najemcom), stwierdzić należy, że Wnioskodawcy, będącemu zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących w. zakupy towarów i usług wyłącznie w zakresie, w jakim te towary i usługi służą do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Tym samym Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia tej części kwoty podatku naliczonego wykazanego w fakturach zakupowych, która dotyczy odsprzedaży w. towarów i usług na rzecz najemców z zastosowaniem stawki 8% lub 23%. Należy wskazać, że skoro obciążanie (refakturowanie) odbywa się zgodnie z zapisami w umowach cywilnoprawnych z najemcami wedle % najmowanej powierzchni lub odczytu licznika (faktyczne zużycie), to Wnioskodawca niewątpliwie jest w stanie określić kwoty podatku naliczonego związane z działalnością opodatkowaną. Jak wskazał Wnioskodawca, przypisanie zakupów dokonywanych przez Wnioskodawcę na cele działalności gospodarczej (odsprzedaż mediów) odbywa się w momencie wystawienia faktury (refaktury na najemcę) wg% najmowanej powierzchni lub wg wskazań licznika (faktyczne zużycie). Wartość podatku naliczonego od w. zakupów jest równa wartości podatku należnego od odsprzedaży (refaktury). W konsekwencji w odniesieniu do tej części podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Podsumowując, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VA T od ponoszonych wydatków związanych z zakupami towarów i usług (energia elektryczna, energia cieplna, dostawa wody, odprowadzanie ścieków, ochrona obiektu, usługi remontowe części wspólnych) opodatkowanych podatkiem VAT według stawki podstawowej lub obniżonej, w części w jakiej są następnie refakturowane na najemców z zastosowaniem stawki 8% lub 23%, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe. ”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 ust. 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się prze to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Ponadto, art. 8 ust. 1 ustawy określa, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z powołanych przepisów wynika, że przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług zgodnie z art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec przywołanej definicji działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów i świadczenie usług będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy czynność dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie do art. 29a ust. 6 ustawy podstawa opodatkowania obejmuje:

1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z okoliczności sprawy wynika, że jesteście Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT. Prowadzą Państwo działalność gospodarczą m.in. w zakresie zarządzania nieruchomościami wykonywanego na zlecenie. Podpisali Państwo z Deweloperami oraz Przyszłymi właścicielami umowę o administrowanie terenem osiedlowym osiedla. Będą Państwo pobierać przedpłaty m.in. na fundusz remontowy od Przyszłych współwłaścicieli. Na moment pobrania przedpłaty nie będzie wiadomo, na jakie czynności i czy w ogóle zaliczka zostanie spożytkowana. Dopiero w momencie podjęcia uchwały o przeznaczeniu określonej części wpłaconej kwoty na konkretną naprawę, uzyskają Państwo wiedzę na jaką czynność zostanie przeznaczona określona kwota, wpłacona przez Przyszłych współwłaścicieli. Nie będą Państwo wykonywać usług remontowych na rzecz Przyszłych współwłaścicieli. Będzie je wykonywać podmiot trzeci - firma remontowa. Firma remontowa wystawi fakturę VAT dokumentującą wykonanie usługi na Państwa rzecz. Faktura zostanie pokryta ze środków z funduszu remontowego. Będą Państwo następnie refakturować usługi wykonane przez firmę remontową na Przyszłych współwłaścicieli.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności sprowadzają się do ustalenia, czy wpłata na poczet funduszu remontowego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę, że zarządzacie Państwo terenem osiedla domków jednorodzinnych, gdzie właściciele domów nabędą udział w nieruchomościach wspólnych stanowiących działki gruntu (wewnętrzne ciągi komunikacji osiedla, tereny rekreacyjne). Tym samym w niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania ustawa z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048), a Państwa w zakresie pobieranych opłat dotyczących części wspólnych należy traktować odmiennie niż wspólnoty zarządzające częściami wspólnymi. W niniejszej sprawie, wpłaty dotyczące części wspólnych nieruchomości dokonywane są na podstawie zawartej umowy pomiędzy m.in. przyszłymi współposiadaczami korzystającymi z nieruchomości wspólnej a Spółką. Państwa działania dotyczące części wspólnych nieruchomości realizowane są w imieniu właściciela działki i na jego rzecz w zakresie przysługującego właścicielowi udziałowi w powierzchniach wspólnych Osiedla. W takiej sytuacji należy przyjąć, że wykonując postanowienia umowy w zakresie części wspólnej nieruchomości, nabywacie i świadczcie Państwo usługi na rzecz właścicieli działek w zakresie m.in. remontów.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że wpłaty na poczet funduszu remontowego stanowią w istocie zapłatę za odsprzedawane Przyszłym właścicielom przez Państwa towary lub świadczone usługi. Pobierając kwotę na poczet funduszu remontowego świadczą Państwo usługę na rzecz Przyszłych współwłaścicieli, czyli na rzecz podmiotów zewnętrznych.

Zatem, pobierając przedpłaty m.in. na fundusz remontowy od Przyszłych współwłaścicieli działają Państwo jako podatnik podatku od towarów i usług i w konsekwencji czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Kolejne Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy wpłata na poczet funduszu remontowego jest zaliczką opodatkowaną VAT, w stosunku do której obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy oraz sposobu dokumentowania tej wpłaty.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy wskazać, że zasady dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług uregulowane zostały w art. 19a ustawy.

Według art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy:

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Powyższy przepis art. 19a ust. 1 ustawy, formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Z okoliczności sprawy wynika, że na moment pobrania przedpłaty nie będzie wiadomo, na jakie czynności i czy w ogóle zaliczka zostanie spożytkowana. Dopiero w momencie podjęcia uchwały o przeznaczeniu określonej części wpłaconej kwoty na konkretną naprawę, uzyskają Państwo wiedzę na jaką czynność zostanie przeznaczona określona kwota, wpłacona przez Przyszłych współwłaścicieli.

Ustawodawca nie zamieścił w treści ustawy o podatku od towarów i usług definicji zaliczki. Zgodnie z definicją zawartą w „Słowniku języka polskiego PWN” (www.sjp.pwn.pl) zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry przed faktyczną dostawą lub faktycznym wykonaniem usługi. Aby zatem zapłatę na poczet przyszłej należności uznać za zaliczkę, musi ona być powiązana z konkretną transakcją, co zostało potwierdzone także przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

W wyroku z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd. Goldsborough Development Ltd. przeciwko Commisioners Of Customs Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT, nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości wykorzystaną przedpłatę. Należy wskazać, że art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje, przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości.

W powyższym wyroku TSUE podkreślił, że: „(...) w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, (...) w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone”.

Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 lipca 2009 r. sygn. akt I FSK 932/08. Sąd uznał, że: „dla uznania wpłaconej kwoty jako zaliczki na poczet wykonanych usług, w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości”.

Zatem, aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

‒zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),

‒konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,

‒w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

Odnosząc powyższe rozważania do przedstawionej we wniosku sprawy należy wskazać, że otrzymane przez Państwa środki pieniężne będące wpłatą na poczet funduszu remontowego nie stanowią zaliczki czy też przedpłaty, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy, ponieważ, nie będą związane z konkretnym towarem/usługą. Jak Państwo wskazali na moment pobrania przedpłaty nie będzie wiadomo, na jakie czynności (jaki rodzaj usług) i czy w ogóle zaliczka zostanie spożytkowana. Dopiero w momencie podjęcia uchwały o przeznaczeniu określonej części wpłaconej kwoty na konkretną naprawę, uzyskują Państwo wiedzę o przeznaczeniu tych środków na konkretny cel. Tym samym, nie leży stwierdzić, że w momencie dokonywania wpłaty konkretna usługa nie jest na tyle skonkretyzowana, aby uznać wskazaną płatność za zaliczkę na poczet świadczenia konkretnej usługi.

W konsekwencji, stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, nie będą Państwo musieli, w momencie otrzymania środków pieniężnych, rozpoznać obowiązku podatkowego z tytułu dokonywanych wpłat na fundusz remontowy, gdyż w chwili otrzymania tych środków - nie będą one stanowiły zaliczki ani przedpłaty za dostawę konkretnego towaru/świadczenia konkretnej usług. Dopiero w momencie podjęcia decyzji o przeznaczeniu tych środków na konkretny cel (podjęcia uchwały), wpłaty te zostaną uznane za zaliczkę i w odniesieniu do nich powstanie obowiązek podatkowy zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy.

Odnosząc się do sposobu dokumentowania otrzymanych wpłat należy wskazać, że zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Z powyższych przepisów wynika, że podatnik jest obowiązany do wystawienia faktury na rzecz innego podatnika, w momencie gdy m.in. dochodzi do dostawy towarów i świadczenia usług, a także w momencie otrzymania części zapłaty przed dokonaniem ww. czynności. Jak wyżej wskazano, w momencie dokonania wpłat na poczet funduszu remontowego, nie będą one stanowić zaliczki/ przedpłaty. Tym samym, w momencie otrzymania ww. wpłat nie będziecie Państwo zobowiązani do wystawienia faktury VAT. Podkreślenia wymaga, że przepisy ustawy nie regulują sposobu dokumentowania transakcji, w przypadku których nie jest wymagane wystawianie faktur VAT. Należy zatem stwierdzić, że dopuszczalne jest dokumentowanie takich transakcji dowolnym dokumentem rozliczeniowym, np. notą księgową. Trzeba przy tym zauważyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku VAT i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania.

Mają Państwo również wątpliwości w odniesieniu do obowiązku dokumentowania otrzymanej kwoty (w momencie jej skonkretyzowania) za pomocą kasy rejestrującej.

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Wskazany przepis art. 111 ust. 1 ustawy określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Należy jednak zauważyć, że na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 111 ust. 8 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa (…).

Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących od 1 stycznia 2019 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z 28 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 2442 ze zm.), zwane dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Stosownie do § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia:

w odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

I tak, w części II załącznika do rozporządzenia - w poz. 37 wskazano jako czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania:

Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Niektóre usługi oraz dostawa niektórych towarów zostały wyłączone przez ustawodawcę z prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej. Szczegółowo zostały one wymienione w § 4 rozporządzenia.

I tak, zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia:

Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku:

1) dostawy:

a) gazu płynnego,

b) części do silników (CN 8409 91 00 i 8409 99 00),

c) silników do napędu pojazdów i motocykli, silników spalinowych tłokowych z zapłonem iskrowym i samoczynnym do różnego rodzaju jednostek, w tym motocykli (CN 8407 i 8408),

d) nadwozi do pojazdów silnikowych (CN 8707),

e) przyczep i naczep (CN 8716 10, 8716 31 00, ex 8716 39, 8716 40 00); kontenerów (CN 8609 00),

f) części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (CN 8716 90),

g) części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (CN 8708 i 9401 90 80), z wyłączeniem motocykli, to jest do: ciągników; pojazdów silnikowych do przewozu dziesięciu lub więcej osób z kierowcą; samochodów i pozostałych pojazdów silnikowych przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób, włącznie z samochodami osobowo--towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi; pojazdów silnikowych do transportu towarów; pojazdów silnikowych specjalnego przeznaczenia, innych niż te zasadniczo przeznaczone do przewozu osób lub towarów, w szczególności: pojazdów pogotowia technicznego, dźwigów samochodowych, pojazdów strażackich, betoniarek samochodowych, zamiatarek, polewaczek, przewoźnych warsztatów, ruchomych stacji radiologicznych,

h) komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych oraz silników elektrycznych, prądnic i transformatorów (PKWiU ex 26 i ex 27.11),

i) sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),

j) wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „ustawą”,

k) zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych,

l) wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol CN,

m) wyrobów tytoniowych (CN 2401, 2402, 2403), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,

n) napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (bez względu na kod CN), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,

o) perfum i wód toaletowych (CN 3303 00 10, 3303 00 90), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów;

2) świadczenia usług:

a) przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,

b) taksówek (PKWiU 49.32.11.0), z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą,

c) naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania,

d) w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,

e) w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,

f) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia,

g) prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia,

h) doradztwa podatkowego,

i) związanych z wyżywieniem (PKWiU ex 56.10, PKWiU 56.21, PKWiU ex 56.29, PKWiU ex 56.30), wyłącznie:

– świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz

– usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),

j) fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,

k) kulturalnych i rozrywkowych – wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,

l) związanych z rozrywką i rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,

Tym samym, § 4 rozporządzenia zawiera katalog czynności, do których nie mają zastosowania zwolnienia przedmiotowe, podmiotowe oraz podmiotowo-przedmiotowe. Oznacza to, że podatnik dokonujący czynności wymienione w ww. przepisie nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia z ewidencjonowania przy pomocy kasy rejestrującej. Wyłączenie to dotyczy jednak konkretnych wskazanych przez ustawodawcę czynności.

Aby zatem podatnik miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

‒zapłata za wykonane świadczenie w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,

‒z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

‒przedmiotem świadczenia nie są usługi wymienione w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia.

Niewystąpienie jednego z ww. warunków oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Wskazali Państwo, że wśród Przyszłych współwłaścicieli będą osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Przedpłaty będą pobierane za pośrednictwem Państwa rachunku bankowego, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę będzie jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczą płatności. Ponadto z wniosku wynika, że nie będą Państwo dokonywać dostaw/świadczyć usług wymienionych w § 4.

W konsekwencji należy stwierdzić, że w przypadku otrzymania wpłaty od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (w momencie uznania tej wpłaty za zaliczkę) nie będą Państwo zobligowani do dokumentowania tych wpłat za pomocą kasy fiskalnej, gdyż mogą Państwo korzystać, na podstawie § 2 ust. 1 w związku z poz. 37 załącznika do rozporządzenia, ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (do 31 grudnia 2023 r.).

Kolejne Państwa wątpliwości sprowadzają się do ustalenia, czy przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT z faktur otrzymanych od firmy remontowej, które są refakturowane na przyszłych współwłaścicieli.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W świetle tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że nie będą Państwo wykonywać usług remontowych na rzecz Przyszłych współwłaścicieli. Będzie je wykonywać firma remontowa. Firma remontowa wystawi fakturę VAT dokumentującą wykonanie usługi na Państwa rzecz. Faktura zostanie pokryta ze środków z funduszu remontowego. Będą Państwo następnie refakturować usługi wykonane przez firmę remontową na Przyszłych współwłaścicieli.

W tym miejscu należy wskazać, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zgodnie z powyższym przepisem podmiot refakturujący daną usługę traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

Zatem w pierwszej kolejności otrzymują Państwo fakturę za nabyte usługi remontowe od firmy remontowej (działają Państwo jako usługobiorca), a następnie sami Państwo wystawiają fakturę, tak samo, jak gdyby samodzielnie wyświadczyli tę usługę (działają Państwo jako usługodawca).

Celem refakturowania jest więc przeniesienie poniesionych kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzystał, mimo że podmiot refakturujący danej usługi nie wykonał. „Refaktura” jest więc zwykłą fakturą VAT wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą a rzeczywistym nabywcą tej usługi. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę we własnym imieniu ale na rzecz kontrahenta, a następnie „w stanie nieprzetworzonym” odsprzedaje ją swojemu kontrahentowi.

Jak już zostało wskazane w niniejszej interpretacji pobierając przedpłaty na fundusz remontowy od Przyszłych współwłaścicieli działają Państwo jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i w konsekwencji czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur otrzymanych od firmy remontowej. Jesteście Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT, a otrzymane faktury będą bowiem związane ze sprzedażą opodatkowaną na rzecz przyszłych współwłaścicieli.

Dodatkowe informacje

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwo w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).