Interpretacja indywidualna z dnia 2 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.521.2022.2.BG

Licytacyjna sprzedaż nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 21 ustawy i należy odprowadzić podatek od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 października 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 31 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT licytacyjnej sprzedaży nieruchomości.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 grudnia 2022 r. (wpływ 30 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca działając jako komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko Dłużnikowi z nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym i własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość objętej księgą wieczystą, składającej się z działki nr 1 i nr 2.

Na dzień 31 października 2022 r. dłużna Spółka nie figuruje w rejestrze VAT – podstawa wykreślenia 7 maja 2021 r. art. 96 ust. 9a pkt 2.

Według opinii biegłego sądowego wartość nieruchomości została określona na (…) zł.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nieruchomość położona jest na terenie o funkcji usługowej i mieszkaniowej jednorodzinnej (jednostka 2U/MN).

Działka nr 1 o powierzchni (…) m² zabudowana jest budynkiem administracyjnym o powierzchni (…) m².

Działka nr 2 o powierzchni (…) m² jest zabudowana budynkiem usługowo-magazynowym o powierzchni (…) m² oraz wiatą o powierzchni użytkowej (…) m². Za budynkiem usługowo-magazynowym urządzono plac magazynowy, ogrodzony. W ogrodzenie wewnętrzne wbudowano bramę przesuwną stalową osiatkowaną i furtkę.

Komornik w myśl w art. 43 ust. 21 ustawy o VAT podjął udokumentowane działania i wezwał pisemnie dłużną Spółkę do udzielenia niezbędnych informacji, czy w przypadku przyszłej skutecznej sprzedaży w trybie licytacji Komornik jako płatnik powinien za Dłużnika odprowadzić z uzyskanej ceny podatek od towarów i usług, czy też sprzedaż będzie zwolniona od opodatkowania tym podatkiem.

Dłużna Spółka nie udzieliła odpowiedzi na ww. wezwanie.

Zgodnie z aktem notarialnym nieruchomość nabyta została przez I.K., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą: A. wraz z małżonką za fundusze pochodzące z ich majątku objętego wspólnością ustawową, jednocześnie I.K. oświadczył, że nabycia dokonuje w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą.

Zgodnie z par. 4 aktu notarialnego w kwocie nabycia (…) zł wyszczególniono ogrodzenie betonowe przy działce nr 1 w kwocie (…) zł, w tym 22% podatku od towarów i usług, tj. (…) zł.

10 (…) 2012 r. przedmiotowa nieruchomość została wniesiona do majątku dłużnej Spółki.

I.K. – jako prezes Spółki nie wykazał poniesionych nakładów na nieruchomość przez dłużną Spółkę.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Komornik podjął udokumentowane działania, o których mowa w art. 43 ust. 21 ustawy o VAT poprzez wezwanie Dłużnika pismem z 28 (…) 2022 r. do udzielenia w terminie 7-dniowym niezbędnych informacji, czy w przypadku skutecznej sprzedaży na licytacji komorniczej ww. nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług od sprzedanej nieruchomości, czy też sprzedaż będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem VAT, pouczając go o treści przepisu art. 43 ust. 21 ustawy o VAT. Dłużnik nie udzielił na wezwanie żadnych informacji.

W związku z powyższym Komornik nie jest w stanie udzielić odpowiedzi na pytania zawarte w punkcie II podpunkt 1-8 wezwania.

Nabywcami w trybie licytacyjnym są osoby fizyczne – małżeństwo, które nabyło nieruchomość do majątku wspólnego.

Pytanie

Czy w związku z przeprowadzoną sprzedażą licytacyjną nieruchomości należy odprowadzić podatek VAT od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Biorąc pod uwagę przepis art. 43 ust. 21 ustawy o VAT, jeżeli udokumentowane działania komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18 zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Z powyższego wynika, że wobec braku odpowiedzi Dłużnika na wezwanie komornika wystosowane na podstawie art. 43 ust. 21 ustawy o VAT – komornik przyjął, że warunki zastosowania zwolnień od opodatkowania podatkiem VAT licytacyjnej sprzedaży przedmiotowej nieruchomości na licytacji nie są spełnione i od uzyskanej z licytacji sumy należy odprowadzić podatek VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651), zgodnie z którym:

Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników majątku przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca działając jako komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko Dłużnikowi, z nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym i własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość objętej księgą wieczystą, składającej się z działki nr 1 i nr 2. Dłużna Spółka nie figuruje w rejestrze VAT.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nieruchomość położona jest na terenie o funkcji usługowej i mieszkaniowej jednorodzinnej (jednostka 2U/MN).

Działka nr 1 o powierzchni (…) m² zabudowana jest budynkiem administracyjnym o powierzchni (...) m².

Działka nr 2 o powierzchni (…) m² jest zabudowana budynkiem usługowo-magazynowym o powierzchni (…) m² oraz wiatą o powierzchni użytkowej (…) m². Za budynkiem usługowo-magazynowym urządzono plac magazynowy, ogrodzony. W ogrodzenie wewnętrzne wbudowano bramę przesuwną stalową osiatkowaną i furtkę.

Ponadto, Komornik wskazał, że podjął udokumentowane działania, o których mowa w art. 43 ust. 21 ustawy poprzez wezwanie Dłużnika pismem z 28 (…) 2022 r. do udzielenia w terminie 7-dniowym niezbędnych informacji, czy w przypadku skutecznej sprzedaży na licytacji komorniczej ww. nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług od sprzedanej nieruchomości, czy też sprzedaż będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem VAT, pouczając ją o treści przepisu art. 43 ust. 21 ustawy o VAT. Dłużnik nie udzielił na wezwanie żadnych informacji.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT licytacyjnej sprzedaży nieruchomości.

W pierwszej kolejności, mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w przypadku sprzedaży ww. nieruchomości Wnioskodawca jako Komornik działający w imieniu Dłużnika dokonuje zbycia majątku przedsiębiorstwa spółki.

W konsekwencji, sprzedaż zajętej nieruchomości jest dostawą dokonaną w ramach prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a Dłużnika z tytułu tej transakcji należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Tym samym, przedmiotowa sprzedaż stanowi – wskazaną w art. 7 ust. 1 ustawy – odpłatną dostawę towarów, która zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”, „budowli” czy „urządzenia budowlanego”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.).

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

Na mocy art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

Natomiast na mocy art. 3 pkt 9 ustawy Prawo budowlane:

Wskazać należy, że urządzenia budowlane stanowią urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, nie są to samodzielne budowle zdefiniowane w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, które uznaje się za towar na gruncie podatku od towarów i usług. Jednakże urządzenia te należy traktować jako elementy przynależne do budynku/budowli i opodatkować łącznie z tym budynkiem/budowlą, z którym są powiązane, a tym samym należy przypisać stawkę właściwą dla sprzedawanego obiektu budowlanego znajdującego się na tej samej działce, co urządzenie techniczne. Brak jest podstaw do stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku dla ww. urządzeń w oderwaniu od budynków/budowli, do których przynależą, gdyż w świetle obowiązujących przepisów nie mają one samodzielnego bytu.

Należy również mieć na uwadze art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

Z powyższego jednoznacznie wynika, że co do zasady grunt będący przedmiotem sprzedaży jest opodatkowany podatkiem od towarów i usług, jak opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu lub zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu będą korzystały ze zwolnienia od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 14 ustawy:

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

·przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie danego obiektu. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

W rozpatrywanej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów.

Przy czym, Komornik wskazał, że podjął udokumentowane działania, o których mowa w art. 43 ust. 21 ustawy poprzez wezwanie Dłużnika pismem z 28 (…) 2022 r. do udzielenia w terminie 7-dniowym niezbędnych informacji, czy w przypadku skutecznej sprzedaży na licytacji komorniczej nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług od sprzedanej nieruchomości, czy też sprzedaż będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem VAT, pouczając ją o treści przepisu art. 43 ust. 21 ustawy. Dłużnik nie udzielił na wezwanie żadnych informacji.

W związku z powyższym w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, o ile podjęte przez Wnioskodawcę udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy nieruchomości w trybie licytacji zwolnienia od podatku VAT.

Zaznaczyć należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Wnioskodawcę nie jest przedmiotem interpretacji.

Tym samym, w analizowanym przypadku, licytacyjna sprzedaż zajętej nieruchomości, będzie opodatkowana podatkiem VAT, stosownie do art. 43 ust. 21 ustawy.

Podsumowując, licytacyjna sprzedaż nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 21 ustawy. Zatem w związku z przeprowadzoną sprzedażą licytacyjną nieruchomości należy odprowadzić podatek od towarów i usług.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651).