Wyrok SN z dnia 17 września 2021 r., sygn. II CSKP 124/21

Pokrzywdzenie wierzyciela, aby uzasadniało uwzględnienie skargi pauliańskiej, musi mieć charakter realny. Z tego względu badanie przesłanki, unormowanej w art. 527 § 1 w zw. z § 2 k.c., nie może pomijać ewentualnego obciążenia hipotecznego nieruchomości, która wyszła z majątku dłużnika. W pewnych bowiem przypadkach fakt takiego obciążenia, a zwłaszcza przeciążenia hipotekami, będzie przemawiał za stwierdzeniem, że zbycie nieruchomości przez dłużnika w istocie nie wpłynęło na sytuację wierzyciela, który i tak nie mógłby liczyć na choćby częściowe zaspokojenie swej wierzytelności, wobec czego wykluczone jest skuteczne dochodzenie przez niego ochrony pauliańskiej. Obciążenie hipoteką składnika majątkowego, którego wyzbywa się dłużnik, może mieć znaczenie dla oceny, czy zostały spełnione przesłanki skargi pauliańskiej.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Beata Janiszewska (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Marcin Krajewski ‎

SSN Jacek Widło

w sprawie z powództwa M. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. ‎przeciwko S. J. ‎o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 września 2021 r., ‎skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 5 czerwca 2019 r., sygn. akt I ACa […],

1. odrzuca skargę kasacyjną co do punktu I. zaskarżonego wyroku - w zakresie, w którym uwzględniono apelację pozwanej S. J.,

2. oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie.

Uzasadnienie

Powódka M. sp. z o.o. z siedzibą w Ś. wniosła o uznanie za bezskuteczną względem siebie umowy o podział majątku wspólnego zawartej przez pozwaną S. J. z R. J., który był dłużnikiem powodowej spółki co do kwoty 250 000 zł.

Sąd Okręgowy w S. uwzględnił powództwo.

Na skutek apelacji strony pozwanej Sąd Apelacyjny w (…) częściowo zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że w celu doprecyzowania zakresu odpowiedzialności pozwanej wskazał, iż powódce przysługuje względem dłużnika wierzytelność w wysokości 244 573,95 zł, a w pozostałej części oddalił apelację.