Wyrok SN z dnia 26 października 2021 r., sygn. II USKP 71/21

Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń, akcentujące „wykonywanie pracy” jako aktywujące ochronę ubezpieczeniową, należy odnieść do art. 155 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze w myśl którego zdolny do pracy członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej ma prawo i obowiązek pracować w spółdzielni w rozmiarze ustalanym corocznie przez zarząd, stosownie do potrzeb wynikających z planu działalności gospodarczej spółdzielni. Obowiązek pracy dotyczy zatem zdolnego do pracy członka spółdzielni. Wynika z tego, że członek spółdzielni jest zwolniony z obowiązku pracy w okresie niezdolności do pracy, a więc także wtedy, gdy wyczerpał już okres pobierania zasiłku chorobowego i okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego. W konkluzji, usprawiedliwione taką przyczyną zaprzestanie wykonywania pracy na rzecz spółdzielni nie jest „zakończeniem wykonywania pracy” w rozumieniu art. 13 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Pojęcie to należy bowiem wykładać z uwzględnieniem treści art. 155 § 1 Prawa spółdzielczego, co oznacza, że „zakończeniem wykonywania pracy” będzie nieusprawiedliwione odstąpienie od obowiązków wynikających z członkostwa polegające de facto na niewykonywaniu pracy wskazanej (ustalonej) przez zarząd (zob. art. 155 § 3 Prawa spółdzielczego), przy czym stan ten nie może mieć charakteru przejściowego, lecz być na tyle utrwalony, że oczywista staje się wola członka zerwania faktycznej więzi ze spółdzielnią.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Rączka (przewodniczący)

SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

‎SSN Romualda Spyt

w sprawie z wniosku E. W. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych […] Oddziałowi w P. ‎z udziałem R. w Ś. ‎o podleganie ubezpieczeniu społecznemu, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 26 października 2021 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 14 lutego 2019 r., sygn. akt III AUa […],