Uchwała SN z dnia 6 kwietnia 2022 r., sygn. III CZP 12/22

Postanowienie o uchyleniu wyroku i umorzeniu postępowania sąd drugiej instancji na posiedzeniu niejawnym może wydać w składzie trzech sędziów (art. 386 § 3 w zw. z art. 367 § 3 w zw. z art. 374 k.p.c.).

Sąd Najwyższy w składzie:

Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący)

SSN Krzysztof Wesołowski (sprawozdawca)

SSN Kamil Zaradkiewicz

w sprawie z powództwa E. S.A. w B. przeciwko Powiatowi O. o zapłatę, ‎po rozstrzygnięciu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 6 kwietnia 2022 r., ‎zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w (…) ‎postanowieniem z dnia 29 lipca 2020 r., sygn. akt I AGa (…),

"W jakiej formie (wyroku czy postanowienia) i w jakim składzie orzeka sąd II instancji na posiedzeniu niejawnym (art. 374 k.p.c.) w sytuacji, gdy zachodzą podstawy do uchylenia wyroku i umorzenia postępowania (art. 386 § 3 k.p.c.)?".

podjął uchwałę:

Postanowienie o uchyleniu wyroku i umorzeniu postępowania sąd drugiej instancji na posiedzeniu niejawnym może wydać w składzie trzech sędziów (art. 386 § 3 w zw. z art. 367 § 3 w zw. z art. 374 k.p.c.).

Uzasadnienie

Przedstawione do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne powstało w ramach postępowania apelacyjnego przed Sądem Apelacyjnym w […], w sprawie w której apelację od wyroku Sądu Okręgowego w K. wniósł pozwany, zarzucając m.in. naruszenie art. 321 § 1 k.p.c., poprzez orzeczenie przez Sąd pierwszej instancji o innym żądaniu niż zgłoszone przez powoda (Sąd pierwszej instancji zasadził kwotę pieniężną tytułem wykonanych robót dodatkowych, podczas gdy powód wnosił o zasądzenie wynagrodzenia za roboty wykonane zgodnie z umową oraz nienależnie pobraną gwarancję bankową). Sąd Apelacyjny rozpoznając sprawę na posiedzeniu niejawnym, w związku z brakiem wniosku o przeprowadzenie rozprawy, doszedł do wniosku, że słuszny jest zarzut zawarty w apelacji pozwanego, iż Sąd pierwszej instancji przekroczył granice żądania i naruszył art. 321 § 1 k.p.c. W związku z tym powstał przedstawiony problem prawny, gdyż - jak przyjmuje doktryna i orzecznictwo - w razie naruszenia art. 321 § 1 k.p.c. sąd apelacyjny powinien uchylić w zaskarżonym zakresie wyrok sądu pierwszej instancji i w stosownym zakresie postępowanie umorzyć. Wobec tego jednak, że orzeczenie o uchyleniu i umorzeniu postępowania na podstawie art. 386 § 3 k.p.c. jest wydawane jako postanowienie, powstaje problem, w jakim składzie powinien to uczynić sąd apelacyjny.