Wyrok SN z dnia 5 listopada 2020 r., sygn. II CSK 818/18

W postępowaniu cywilnym decyzja administracyjna, która nie została podważona we właściwym trybie, ma charakter wiążący, chyba że jest bezwzględnie nieważna.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)

SSN Anna Kozłowska

‎SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa Województwa (…) ‎przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie (…) ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 5 listopada 2020 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 18 lipca 2018 r., sygn. akt I ACa (…),

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w Ł. wyrokiem z dnia 13 października 2017 r. zasądził od Skarbu Państwa - Wojewody (…) na rzecz Województwa (…) kwotę 94 925,81 zł z odsetkami ustawowymi oraz kwotę 9 058,71 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu i oddalił powództwo w pozostałej części. Nie podzielił zgłoszonego przez pozwanego zarzutu niedopuszczalności drogi sądowej podniósł, gdyż wobec wykonania decyzji nakazującej zwrot części dotacji, wzbogacenie się Skarbu Państwa kosztem jednostki samorządowej może być oceniane na podstawie przepisów o odpowiedzialności odszkodowawczą lub bezpodstawnym wzbogaceniu. oraz przepisy dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Uznał, że podstawą uwzględnienia powództwa co do zasady był art. 49 ust. 6 w związku z ust. 1 i 5 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (jedn. tekst: Dz.U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 ze zm.; obecny jedn. tekst: Dz.U. z 2020 r. poz. 23 ze zm.; dalej: „u.d.j.s.t.”), a nie zawarte przez strony porozumienie z dnia 15 lipca 2010 r., które stanowi jedynie element stanu faktycznego. Podkreślił, że w niniejszej sprawie wchodzi w rachubę realizacja zadania mieszczącego się w zakresie tzw. polityki rozwoju regionalnego i polegającego na wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków z Europejskiego Funduszu Regionalnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Powołał się także na regulacje przyjęte w art. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r. poz. 1295 ze zm.), art. 75 ust. 1 i 2 oraz art. 72 ust. 1 dawnej ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (jedn. tekst: Dz.U. z 2017 r. poz. 1121 ze zm.), a także w ustawie z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (jedn. tekst: Dz.U. z 2020 r. poz. 217 ze zm.) oraz w ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów zakresie spójności finansowania w perspektywie finansowej 2014 - 2020 (jedn. tekst: Dz.U. z 2020 r. poz. 818 ze zm.). Wskazał, że zadanie objęte postępowaniem w niniejszej sprawie nie było zadaniem własnym województwa, lecz zadaniem z zakresu administracji rządowej, zatem powinno być sfinansowane ze środków Skarbu Państwa. Przyjął, że obciążanie województwa kosztami tego zadania nie znajdowało podstawy w zawartym przez strony porozumieniu z dnia 15 lipca 2010 r., które reguluje jedynie wyprzedzające finansowanie kosztów ogólnych i tworzy podstawę do uruchomienia szczególnego rozliczenia dotacji, o której mowa w art. 127 ust. 2, a nie w art. 127 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r. poz. 869 ze zm.; dalej: „u.f.p.”). Uznał, że dotacjami celowymi są także środki przeznaczone na wyprzedzające finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, o których mowa w odrębnych przepisach, w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej (art. 127 ust. 2 pkt 5 i 6 u.f.p.). Wyjaśnił, że dotacja, o której mowa w porozumieniu stron, jest więc dotacją celową w rozumieniu art. 127 ust. 2 u.f.p., która co do udzielania i rozliczania podlegała przepisom odrębnym ustawy z dnia 22 września 2006 r. o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej (jedn. tekst: Dz.U. z 2018 r. poz. 221 ze zm.). Wskazał, że art. 10a tej ustawy umożliwia otrzymanie przez samorządy województw, w formie dotacji celowej środków z budżetu państwa na wyprzedzające finansowanie kosztów kwalifikowanych na zadania poprawy infrastruktury, w tym gospodarowanie zasobami wodnymi w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich. Zaznaczył. że skoro powód zwrócił część środków pierwotnie przyznanych i pokrywających faktycznie poniesione koszty, a następnie rozliczonych w zgodzie z przepisami odrębnymi regulującymi ten rodzaj dotacji, to różnicę tę powinien wyrównać Skarb Państwa.