Zatrudnianie cudzoziemców. W wyniku nowelizacji przepisów od 29 stycznia 2022 r. maksymalny okres powierzania pracy obcokrajowcowi na podstawie oświadczenia wydłużył się z 6 do 24 miesięcy. Od dnia wejścia w życie tej nowelizacji, z mocy prawa utraci ważność wpis zezwolenia na pracę sezonową, jeżeli postępowanie w tej sprawie zostanie umorzone. Wydłużyła się również lista przypadków, w których nie ma obowiązku wnioskowania o nowe zezwolenie na pracę.
Dla zatrudniania obcokrajowców w Polsce ważne są dwa obszary modyfikacji, jakie wprowadziła ustawa z 17 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa zmieniająca). Dotyczą one:
- zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, które nie są opisane w tym opracowaniu, bo o ten dokument wnioskuje sam cudzoziemiec, zgodnie z art. 98 ust. 1 w zw. z art. 114 ustawy o cudzoziemcach; gdy obcokrajowiec nim dysponuje, podmiot zatrudniający (dalej: zatrudniający) jest zwolniony z obowiązku pozyskiwania zezwolenia na pracę na mocy art. 87 ust. 1 pkt 11a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej: ustawa o promocji zatrudnienia);
- oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (dalej: oświadczenie), zezwolenia na pracę sezonową (dalej: zezwolenie sezonowe) i zezwolenia na pracę, o które zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia występuje zatrudniający.
Nowości w procedurze wystawiania zatrudniającemu dokumentów legalizujących pracę cudzoziemca, które są przedstawione poniżej, wymuszają także nowelizację rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń (dalej: rozporządzenie o zezwoleniach) albo wydanie nowego aktu wykonawczego, który je zastąpi. Na razie nie wiadomo, który wariant wybierze ustawodawca, bo w dniu oddania tego materiału do publikacji nie pojawił się żaden projekt. Ustawodawca ma 6 miesięcy na tę decyzję, licząc od dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej. Tyle wynosi bowiem maksymalny okres obowiązywania rozporządzenia o zezwoleniach (art. 15 ust. 3 ustawy zmieniającej). Należy spodziewać się zmiany zamieszczonych w tym rozporządzeniu wzorów dokumentów, zwłaszcza dotyczących oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi.
Ustawa zmieniająca nie wpłynęła natomiast na instrumenty, które wprowadziła do porządku prawnego ze względu na stan zagrożenia epidemicznego lub epidemii, ogłoszony z powodu COVID-19, ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
1. Zatrudnianie cudzoziemców - Procedura oświadczeniowa
Rejestracja oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi to jeden z najprostszych sposobów legalizacji zatrudnienia cudzoziemca w Polsce, bo nie wymaga tzw. testu rynku pracy.
Test rynku pracy to informacja starosty właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy, sporządzona z uwzględnieniem pierwszeństwa dostępu do rynku pracy dla obywateli polskich oraz cudzoziemców wskazanych w art. 87 ust. 1 pkt 1-11 ustawy o promocji zatrudnienia, np. o nadanym przez Polskę statusie uchodźcy (art. 88c ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia).