Jak zaksięgować majątkowe prawa autorskie

PYTANIE:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzi działalność reklamową i wydawniczą. Na cele prowadzonej działalności gospodarczej spółka zleca wykonanie utworów w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wśród nabywanych utworów są artykuły prasowe, materiały dźwiękowe, materiały audiowizualne. Utwory te służą do umieszczania w prasie, na antenie radia, telewizji i na stronach internetowych, zarówno w celu realizacji usług świadczonych przez spółkę (np. kampanie reklamowe na zlecenie klientów), jak i na cele promocji działalności spółki. W celu nabycia utworów spółka zawiera umowy z podmiotami gospodarczymi oraz umowy o dzieło z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. W umowach tych zawarte są zapisy o przeniesieniu autorskich praw majątkowych do utworów na wszystkich znanych polach eksploatacji. W każdej z umów znajdują się zapisy wskazujące, że wynagrodzenie z tytułu wykonania umowy obejmuje przekazanie autorskich praw majątkowych. W niektórych umowach wartość praw autorskich jest wyodrębniona, a w innych określono łączne wynagrodzenie z tytułu wykonania utworu oraz przeniesienia autorskich praw majątkowych. Spółka określiła w polityce rachunkowości, że składniki majątkowe o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok i wartości początkowej niższej niż 10.000,00 zł, ujmuje się jednorazowo w momencie oddania ich do użytkowania jako koszty bieżące. W związku z tym nabyte w sposób opisany powyżej prawa autorskie o wartości niższej niż 10.000 zł ujmowane są w kosztach bieżących. Spółka ma wątpliwości jak powinna postępować w przypadku umów o wartości od kwoty 10.000 zł w zakresie zaliczenia nabytych praw do wartości niematerialnych i prawnych oraz wyceny tych praw. Zdaniem spółki nabyte majątkowe prawa autorskie do zamówionych utworów służących prowadzeniu działalności gospodarczej spółki (zarówno niezbędnych do realizacji zleceń dla klientów, jak i tych przeznaczonych do promocji działalności spółki) mogą stanowić wartości niematerialne i prawne w świetle prawa bilansowego oraz prawa podatkowego (podatek dochodowy od osób prawnych). Powyższy sposób postępowania jest zdaniem spółki niezależny od tego, czy umowy są zawierane w podmiotami gospodarczymi, czy z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. W praktyce rozróżnia się trzy rodzaje przypadków i sposobów ewidencji w spółce: 1. W umowie nie wyodrębnia się wartości majątkowych praw autorskich (jednocześnie wskazuje się, że cena obejmuje przekazanie tych praw). Zdaniem spółki należy całą wartość zaliczyć do kosztów bieżących, gdyż celem biznesowym zamawiania utworów jest ich bieżąca sprzedaż, a prawa autorskie stanowią w głównej mierze zabezpieczenie interesów spółki w świetle prawa cywilnego. Uznaje się, że nie ma potrzeby wyodrębnienia wartości praw autorskich, jeśli jest ona nieistotna z ekonomicznego punktu widzenia. 2. W umowie została wyodrębniona wartość wykonania danego utworu (np. nagranie spotu reklamowego) oraz wartość majątkowych praw autorskich, a w ocenie spółki prawa autorskie nie będą wykorzystywane w celu uzyskania przychodów dłużej niż rok. W takiej sytuacji zdaniem spółki, zarówno wartość wykonania utworu, jak i praw autorskich, należy zaliczyć do kosztów bieżących. 3. W umowie została wyodrębniona wartość wykonania danego utworu (np. nagranie spotu reklamowego) oraz wartość majątkowych praw autorskich, a w ocenie spółki prawa autorskie będą wykorzystywane w celu uzyskania przychodów dłużej niż rok. W takiej sytuacji zdaniem spółki wartość wykonania utworu należy zaliczyć do kosztów bieżących, a kwotę wyodrębnioną w umowie z tytułu przeniesienia praw autorskich należy zakwalifikować do wartości niematerialnych i prawnych i zaliczyć do kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne. Pod pojęciem koszty bieżące spółka uznaje wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia, a w przypadku umów o dzieło, zaliczenie do kosztów następuje w momencie zapłaty. Czy zasady stosowane przez spółkę są prawidłowe?