Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług

Przepisy ustawy o VAT od 2017 r. obligowały podatników do rozliczania kwot VAT należnego i VAT naliczonego z tytułu WNT w odrębnych okresach rozliczeniowych (w tzw. „szyku rozstawnym”), w przypadku gdy transakcja nie została rozliczona przed upływem 3 miesięcy po upływie miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Po ponad czterech latach stosowania niekorzystnych przepisów, zapadł długo wyczekiwany wyrok TSUE (z 18 marca 2021 r. sygn. akt C-895/19), w którym stwierdzono, że wymogi prawa krajowego w tym zakresie są niezgodne z przepisami prawa unijnego. Co szczególnie istotne, orzeczenie europejskiego Trybunału otworzyło podatnikom drogę do składania wniosków o nadpłatę i odzyskanie nienależnie zapłaconych odsetek.

Co zmienia orzeczenia TSUE?

Rygorystyczne przepisy wprowadzone w 2017 r. budziły sporo kontrowersji i krytycznych uwag, gdyż niejednokrotnie opóźnienia w rozliczeniach WNT nie wynikały z nieprawidłowości czy braku należytej staranności polskiego nabywcy, tylko z opóźnień leżących po stronie unijnego dostawcy (m.in. opóźnienia w wystawianiu faktur). Wprowadzenie do polskiej ustawy art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b) oraz ust. 10i regulujących rozliczenie VAT m.in. z tytułu WNT w tzw. „szyku rozstawnym” ustawodawca uzasadniał koniecznością „motywowania” podatników do bieżącego rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych i wyeliminowaniem nieprawidłowości w tym zakresie. Nie można jednak zapominać także o aspekcie finansowym tej zmiany, gdyż oprócz motywów „uszczelniających”, wprowadzony obowiązek obejmował również wymiar finansowy i obciążał podatników wydatkami związanymi z koniecznością opłacenia odsetek od zaległości podatkowej powstałej za przeszły okres rozliczeniowy.