BILANS 2018. Jak uniknąć błędów przy sporządzaniu sprawozdania finansowego – aktywa bilansu

Przełom roku to czas, gdy większość jednostek przygotowuje się do sporządzania sprawozdania finansowego. Programy finansowo-księgowe generują takie sprawozdania finansowe zazwyczaj za przyciśnięciem jednego klawisza. Wygenerowane automatycznie sprawozdanie finansowe jest jednak często obarczone błędami. Dlatego przedstawione w nim informacje (dane) powinny zostać zweryfikowane przez służby księgowe w taki sposób, by można było stwierdzić, że rzetelnie i jasno przedstawiają sytuację majątkową danej jednostki. Niniejszy materiał rozpoczyna cykl artykułów, w których zwracamy uwagę, w jakich pozycjach sprawozdania błędy występują najczęściej, a także w jaki sposób te pozycje zweryfikować, aby dane wykazane w sprawozdaniu były poprawne. Zaczynamy od aktywów bilansu. Posługując się przedstawioną listą przykładów najczęściej popełnianych błędów, warto sprawdzić, czy przypadkiem nie pojawiły się one w sprawozdaniu finansowym. Jeżeli tak, to należy dokonać stosownych poprawek.

1. Aktywa trwałe

Wartości niematerialne i prawne

W pozycji bilansu, w której wykazywane są wartości niematerialne i prawne, najczęściej pojawiają się błędy polegające na:

• nieprzestrzeganiu własnej polityki rachunkowości w zakresie stosowania amortyzacji,
• wykazywaniu w tej pozycji elementów niebędących wartościami niematerialnymi i prawnymi,
• nieprawidłowym ustaleniu wartości początkowej,
• braku weryfikacji, czy WNiP stanowi aktyw, i braku dokonywania odpisów aktualizujących,
• nieuwzględnieniu różnic ustalonych w wyniku inwentaryzacji.

Jednostki często stosują zasady podatkowe dla celów rachunkowości, w szczególności w zakresie metod i stawek amortyzacji. Jest to wielokrotnie sprzeczne ze sposobem amortyzacji wynikającym z prawa bilansowego oraz z zapisami w polityce rachunkowości. W polityce rachunkowości powinny być zapisane reguły, które nie są sprzeczne z ustawą o rachunkowości. Jednostka, która stosuje prawo bilansowe, powinna ustalić metody i stawki amortyzacji sama - w oparciu o okres ekonomicznej użyteczności. Rozbieżności mogą zatem wystąpić np. w odniesieniu do: