Ewidencja i rozliczanie środków pieniężnych w walucie obcej

Jednostki gospodarcze gromadzą środki pieniężne na rachunkach bankowych prowadzonych w walucie krajowej oraz w walucie obcej na rachunkach walutowych. Wpływy na rachunki bankowe jednostki mogą pochodzić z zapłaty należności, zaciągniętych kredytów lub pożyczek oraz zakupów walut w banku bądź kantorze.

Zgromadzone na rachunkach środki mogą być wykorzystywane do zapłaty zobowiązań, spłaty kredytów lub pożyczek bądź wypłaty zaliczek na zagraniczne podróże służbowe albo przewalutowane na rachunki prowadzone w walucie krajowej.

Warto zwrócić uwagę, że wpływy środków pieniężnych na rachunek walutowy i wypływy środków z tego rachunku wymagają przeliczenia na złotówki. Wynika to z zapisów ustawy o rachunkowości, w myśl których wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia, o ile odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie stanowią inaczej, odpowiednio po kursie:

1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności albo zobowiązań;

2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a także w przypadku pozostałych operacji.

Zastosowanie do wyceny wpływu waluty obcej na rachunek walutowy oraz do wyceny rozchodu waluty z tego rachunku kursu faktycznie zastosowanego jest możliwe tylko wtedy, gdy dochodzi do faktycznej wymiany waluty, np. zakupu lub sprzedaży waluty.

Nie można mówić o kursie faktycznie zastosowanym, gdy na rachunek walutowy wpływa należność od kontrahenta w walucie obcej lub gdy zapłata zobowiązania wobec kontrahenta jest dokonywana poprzez rachunek walutowy. Wynika to z faktu, że wpływ waluty na rachunek walutowy oraz jej rozchód z tego rachunku z tytułu rozrachunków z odbiorcami i dostawcami nie wiąże się z jej faktyczną wymianą. Dlatego w tym przypadku nie występuje faktyczny kurs waluty.