Błędy popełniane przy sporządzaniu sprawozdań finansowych oraz zamykaniu ksiąg rachunkowych

W związku z zakończeniem roku obrotowego podmioty gospodarcze powinny dokonać przeglądu informacji wprowadzonych w ciągu roku obrotowego do ksiąg rachunkowych. Następnie, na dzień bilansowy, trzeba wycenić poszczególne składniki aktywów i pasywów.

Sporządzając sprawozdanie finansowe na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, warto przejrzeć pozycje bilansowe i elementy kształtujące wynik finansowy pod kątem poprawności ich zakwalifikowania do odpowiednich pozycji oraz czy nie zostały pominięte jakieś informacje, które mają wpływ na to sprawozdanie.

Taki sposób postępowania umożliwia wykrycie błędów podczas sporządzania sprawozdania finansowego, które w wyniku weryfikacji danych można poprawić.

Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości z zasadą istotności związana jest prawidłowość, że jednostki mogą przyjąć uproszczenia przy stosowaniu zasad rachunkowości, jeśli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na zachowanie prawdziwego i wiernego obrazu na temat tego podmiotu.

Ewidencja księgowa musi jednak zapewniać wyodrębnienie wszystkich operacji gospodarczych, które w istotny sposób wpływają na ocenę sytuacji finansowej, majątkowej oraz wynik finansowy.

W Założeniach koncepcyjnych do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej zwraca się uwagę, że na przydatność informacji wpływa ich charakter oraz istotność.

Biorąc pod uwagę zasadę istotności, błędy można podzielić na dwie grupy:

• istotne - gdy mogą spowodować niewłaściwe wnioski, a w konsekwencji błędne decyzje,
• nieistotne - gdy nie zniekształcają informacji na temat sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, a usunięcie tych błędów (mimo że są ważne z punktu widzenia prawa bilansowego lub podatkowego) nie zmienia wniosków wyciąganych na ich podstawie.

Za informacje istotne uważa się takie informacje, których pominięcie lub zniekształcenie może wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Istotność zależy od kwoty pozycji lub błędu, w przypadku pominięcia czy zniekształcenia tej pozycji. Istotność stanowi zatem próg czy granicę, a nie zasadniczą cechę, jaką muszą posiadać dane informacje, aby były użyteczne.