Dobrowolne podleganie ubezpieczeniom społecznym – warunki przystąpienia

Do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zasadniczo może przystąpić każda osoba bez względu na to czy jest ubezpieczona obowiązkowo, czy nie posiada żadnego tytułu ubezpieczenia. Warunkiem przystąpienia do tych ubezpieczeń jest zgłoszenie na druku ZUS ZUA. Natomiast ubezpieczeniem chorobowym na zasadzie dobrowolności może zostać objęta tylko osoba dla której ubezpieczenia emerytalne i rentowe są obowiązkowe. Przystąpienie do dobrowolnych ubezpieczeń co do zasady następuje od dnia złożenia wniosku w tym zakresie.

Ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają charakter dobrowolny lub obowiązkowy. O tych pierwszych można mówić w przypadku:

• zbiegu tytułów do ubezpieczeń, tj. gdy dana osoba spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z kilku tytułów i z jednego z nich ubezpieczenia mają charakter obowiązkowy, a z pozostałych - dobrowolny,
• w czasie zawieszenia działalności gospodarczej,
• gdy osoby nie spełniają warunków do objęcia tymi ubezpieczeniami obowiązkowo (art. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych; dalej: ustawa systemowa).

I. Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe przy zbiegu tytułów do ubezpieczeń

W razie rozstrzygania charakteru ubezpieczeń emerytalno-rentowych przy zbiegu tytułów trzeba pamiętać, że zawsze każda umowa o pracę wywołuje obowiązek tych ubezpieczeń. Nie ma znaczenia wymiar czasu pracy, wysokość wynagrodzenia czy mnogość angaży (kilka umów). Gdy wśród źródeł zarobkowania znajduje się umowa o pracę, to ona wyznacza czy inny tytuł będzie podlegał ubezpieczeniom również obowiązkowo, czy tylko na wniosek zainteresowanego. Przesądza o tym wysokość podstawy wymiaru z etatu, w przeliczeniu na okres miesiąca. Jeśli jest to co najmniej kwota odpowiadająca wynagrodzeniu minimalnemu, drugi tytuł np.