Różne sposoby finansowania działalności – wpływ na rozliczenie VAT

W toku prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorcy korzystają z różnych źródeł finansowania. Kapitał własny nie zawsze wystarcza na nowe przedsięwzięcia, co powoduje, że firmy poszukują rozwiązań zmierzających do wykorzystania kapitału zewnętrznego, w tym m.in. w formie pożyczek lub dotacji. Zakupy dokonywane przez przedsiębiorców mogą być także finansowane w systemie ratalnym lub na podstawie umów leasingu finansowego bądź operacyjnego. Takie rozwiązania mogą powodować obowiązek rozliczenia VAT zarówno przez udzielającego wsparcia, jak i przez otrzymującego.

1. Jakie skutki powoduje udzielenie i otrzymanie oprocentowanej pożyczki na sfinansowanie działalności

Jednym ze źródeł finansowania działalności gospodarczej są pożyczki udzielane przez podmioty gospodarcze. Zazwyczaj są one oprocentowane. Odsetki pobrane za udostępniony kapitał stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczonej usługi finansowej.

1.1. Jakie skutki po stronie pożyczkodawcy powoduje udzielenie oprocentowanej pożyczki

Pożyczki mogą być udzielane zarówno podmiotom krajowym, jak i zagranicznym. W obu przypadkach udzielenie pożyczki nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku należnego.

1.1.1. Czy udzielenie oprocentowanej pożyczki w obrocie krajowym podlega opodatkowaniu VAT

Sama pożyczka nie stanowi wynagrodzenia pożyczkodawcy. Dlatego nie jest ona ani obrotem, ani zapłatą. Obrotem takim są za to odsetki. Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT czynności polegające na udzielaniu oprocentowanych pożyczek pieniężnych stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu VAT. W tym przypadku pożyczkodawca działa w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, a czynność udzielenia przez niego pożyczki stanowi czynność wykonywaną w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Tym samym czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.