DECYZJA RADY (WPZiB) 2025/809
z dnia 23 kwietnia 2025 r.
w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Mołdawii sprzętem wojskowym o śmiercionośnej sile
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 41 ust. 2,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) | Decyzją Rady (WPZiB) 2021/509 (1) ustanowiono Europejski Instrument na rzecz Pokoju (EPF) w celu finansowania przez państwa członkowskie działań Unii w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa służących utrzymaniu pokoju, zapobieganiu konfliktom i umacnianiu bezpieczeństwa międzynarodowego na podstawie art. 21 ust. 2 lit. c) Traktatu. W szczególności, zgodnie z art. 1 ust. 2 decyzji (WPZiB) 2021/509, EPF ma być wykorzystywany do finansowania środków pomocy, takich jak działania służące wzmocnieniu zdolności państw trzecich oraz organizacji regionalnych i międzynarodowych dotyczących kwestii wojskowych i obronnych. |
(2) | Unia jest zaangażowana na rzecz ścisłych więzi z Republiką Mołdawii na podstawie Układu o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (2) (zwanego dalej „układem o stowarzyszeniu”), w tym pogłębioną i kompleksową strefę wolnego handlu, wspierającą silną, niepodległą i dostatnią Republikę Mołdawii, oraz na rzecz propagowania stowarzyszenia politycznego i integracji gospodarczej, przy jednoczesnym zdecydowanym wspieraniu suwerenności i integralności terytorialnej Republiki Mołdawii w jej uznanych na forum międzynarodowym granicach. Zgodnie z art. 5 układu o stowarzyszeniu Unia i Republika Mołdawii wzmacniają dialog i współpracę oraz propagują stopniowe zbliżenie w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, w tym wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), oraz zajmą się przede wszystkim kwestiami zapobiegania konfliktom, pokojowego rozwiązywania konfliktów i zarządzania kryzysowego, stabilizacji regionalnej, rozbrojenia, nieproliferacji, kontroli zbrojeń i kontroli wywozu broni. |
(3) | Unia uznaje istotny wkład Republiki Mołdawii w WPBiO Unii. |
(4) | Niniejsza decyzja opiera się na decyzjach Rady (WPZiB) 2021/2136 (3), (WPZiB) 2022/1093 (4), (WPZiB) 2023/921 (5), (WPZiB) 2024/1049 (6) i (WPZiB) 2024/1713 (7) w odniesieniu do stałego zaangażowania Unii na rzecz wspierania zdolności sił zbrojnych Republiki Mołdawii w obszarach priorytetowych. |
(5) | W dniu 29 kwietnia 2024 r. Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa otrzymał od Republiki Mołdawii wniosek o udzielenie przez Unię pomocy siłom zbrojnym Republiki Mołdawii w nabywaniu kluczowego sprzętu, aby wzmocnić ich mobilność, a także zdolności w zakresie dowodzenia i kontroli. |
(6) | Środki pomocy mają być realizowane z uwzględnieniem zasad i wymogów określonych w decyzji (WPZiB) 2021/509, w szczególności zgodnie ze wspólnym stanowiskiem Rady 2008/944/WPZiB (8), oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków finansowanych w ramach EPF. |
(7) | Rada potwierdza, że jest zdecydowana chronić, propagować i realizować prawa człowieka, podstawowe wolności i zasady demokratyczne, a także umacniać praworządność i dobre sprawowanie władzy zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych, Powszechną deklaracją praw człowieka i prawem międzynarodowym, w szczególności prawem międzynarodowym praw człowieka oraz międzynarodowym prawem humanitarnym, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Ustanowienie, cele, zakres i czas trwania
1. Niniejszym ustanawia się środek pomocy dla Republiki Mołdawii (zwanej dalej „beneficjentem”), który ma być sfinansowany z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF) (zwany dalej „środkiem pomocy”).
2. Cele środka pomocy są następujące:
a) | przyczynienie się do wzmocnienia zdolności wojskowych i obronnych sił zbrojnych Republiki Mołdawii, aby zwiększyć bezpieczeństwo narodowe, stabilność i odporność w sektorze obrony, a tym samym lepiej chronić ludność cywilną w czasie kryzysów i sytuacji nadzwyczajnych; |
b) | wspieranie współpracy między Unią a Republiką Mołdawii w obszarze bezpieczeństwa i obrony, aby usprawnić zdolności Republiki Mołdawii w zakresie udziału w unijnych misjach i operacjach wojskowych z dziedziny wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, przyspieszyć dostosowanie do unijnych norm i interoperacyjności oraz propagować zgodność ze wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa Unii. |
3. Aby osiągnąć cele określone w ust. 2, w ramach środka pomocy finansuje się sprzęt obrony powietrznej krótkiego zasięgu o śmiercionośnej sile.
W ramach środka pomocy finansuje się również powiązane zaopatrzenie i usługi, w tym szkolenia techniczne, w razie potrzeby.
4. Czas trwania środka pomocy wynosi 42 miesiące od dnia przyjęcia niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Uzgodnienia finansowe
1. Finansowa kwota odniesienia przewidziana na pokrycie wydatków związanych ze środkiem pomocy wynosi 20 000 000 EUR.
2. Wszystkimi wydatkami zarządza się zgodnie z decyzją (WPZiB) 2021/509 oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków w ramach EPF.
Artykuł 3
Uzgodnienia z beneficjentem
1. Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej „Wysokim Przedstawicielem”) dokonuje z beneficjentem niezbędnych uzgodnień, aby zapewnić spełnienie przez niego wymogów i warunków ustanowionych w niniejszej decyzji, jako warunku udzielenia wsparcia w ramach środka pomocy.
2. Uzgodnienia, o których mowa w ust. 1, obejmują postanowienia zobowiązujące beneficjenta do zapewnienia:
a) | przestrzegania przez jednostki sił zbrojnych Republiki Mołdawii, otrzymujące wsparcie w ramach środka pomocy, odpowiednich przepisów prawa międzynarodowego, w szczególności prawa międzynarodowego praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego; |
b) | właściwego i efektywnego wykorzystania wszelkich aktywów przekazywanych w ramach środka pomocy do celów, do których zostały one przekazane; |
c) | wystarczającego konserwowania wszelkich aktywów przekazywanych w ramach środka pomocy w celu zapewnienia ich użyteczności i dostępności operacyjnej przez cały cykl ich życia; |
d) | aby jakiekolwiek aktywa przekazane w ramach środka pomocy nie zostały utracone ani przekazane na rzecz osób lub podmiotów innych niż określone w tych uzgodnieniach. |
3. Uzgodnienia, o których mowa w ust. 1, obejmują postanowienia dotyczące zawieszenia i zakończenia wsparcia w ramach środka pomocy w przypadku stwierdzenia, że beneficjent naruszył obowiązki określone w ust. 2.
Artykuł 4
Wykonanie
1. Wysoki Przedstawiciel jest odpowiedzialny za zapewnienie wykonania niniejszej decyzji zgodnie z decyzją (WPZiB) 2021/509 oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków finansowanych w ramach EPF a także zgodnie ze zintegrowanymi ramami metodologicznymi dla oceny i określenia środków i kontroli wymaganych w związku ze środkami pomocy w ramach EPF.
2. Działania, o których mowa w art. 1 ust. 3, realizuje Estońskie Centrum Inwestycji Obronnych.
Artykuł 5
Monitorowanie, kontrola i ocena
1. Wysoki Przedstawiciel monitoruje wypełnianie przez beneficjenta obowiązków określonych w art. 3. Monitorowanie to wykorzystuje się w celu zapewnienia świadomości okoliczności i ryzyka naruszenia obowiązków określonych w art. 3 oraz przyczynienia się do zapobiegania takim naruszeniom, w tym naruszaniu prawa międzynarodowego praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego przez jednostki sił zbrojnych Republiki Mołdawii otrzymujące wsparcie w ramach środka pomocy.
2. Kontrolę po wysłaniu sprzętu i zaopatrzenia organizuje się w następujący sposób:
a) | weryfikacja dostaw, przy czym certyfikaty dostaw EPF mają być podpisywane przez siły będące użytkownikiem końcowym w momencie przeniesienia prawa własności; |
b) | sprawozdawczość dotycząca stanu zapasów, w ramach której beneficjent ma co roku składać sprawozdania o stanie zasobów wskazanych pozycji do czasu, gdy Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB) uzna, że takie sprawozdania nie są już konieczne; |
c) | wizyty na miejscu, w trakcie których beneficjent ma udzielać Wysokiemu Przedstawicielowi i audytorom EPF, na ich wniosek, dostępu do celów przeprowadzania kontroli na miejscu i audytów EPF. |
3. Po zakończeniu stosowania środka pomocy Wysoki Przedstawiciel przeprowadza ocenę końcową, aby stwierdzić, czy środek pomocy przyczynił się do osiągnięcia celów określonych w art. 1 ust. 2.
Artykuł 6
Sprawozdawczość
W okresie wykonywania Wysoki Przedstawiciel przekazuje KPiB półroczne sprawozdania z realizacji środka pomocy, zgodnie z art. 63 decyzji (WPZiB) 2021/509. Administrator do spraw środków pomocy regularnie informuje Komitet Instrumentu ustanowiony decyzją (WPZiB) 2021/509 o realizacji dochodów i wydatków zgodnie z art. 38 tej decyzji, w tym poprzez przekazywanie informacji dotyczących zaangażowanych dostawców i podwykonawców.
Artykuł 7
Zawieszenie i zakończenie
1. KPiB może podjąć decyzję o całkowitym lub częściowym zawieszeniu realizacji środka pomocy zgodnie z art. 64 decyzji (WPZiB) 2021/509.
2. KPiB może zalecić Radzie zakończenie środka pomocy.
Artykuł 8
Wejście w życie
Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.
Sporządzono w Brukseli dnia 23 kwietnia 2025 r.
W imieniu Rady
Przewodniczący
A. SZŁAPKA
(1) Decyzja Rady (WPZiB) 2021/509 z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju oraz uchylenia decyzji (WPZiB) 2015/528 (Dz.U. L 102 z 24.3.2021, s. 14, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2021/509/oj).
(2) Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony (Dz.U. L 260 z 30.8.2014, s. 4, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_internation/2014/492/oj).
(3) Decyzja Rady (WPZiB) 2021/2136 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Mołdawii (Dz.U. L 432 z 3.12.2021, s. 63, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/2136/oj).
(4) Decyzja Rady (WPZiB) 2022/1093 z dnia 30 czerwca 2022 r. w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Mołdawii (Dz.U. L 176 z 1.7.2022, s 22, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/1093/oj).
(5) Decyzja Rady (WPZiB) 2023/921 z dnia 4 maja 2023 r. w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Mołdawii (Dz.U. L 119 z 5.5.2023, s. 173., ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/202/921/oj).
(6) Decyzja Rady (WPZiB) 2024/1049 z dnia 4 kwietnia 2024 r. w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Mołdawii (Dz.U. L, 2024/1049 z 5.4.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/1049/oj).
(7) Decyzja Rady (WPZiB) 2024/1713 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Mołdawii sprzętem wojskowym o śmiercionośnej sile (Dz.U. L, 2024/1713 z 14.6.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/1713/oj).
(8) Wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określające wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego (Dz.U. L 335 z 13.12.2008, s. 99, ELI: http://data.europa.eu/eli/compos/2008/944/oj).
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00