ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2024/2620
z dnia 30 lipca 2024 r.
uzupełniające dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów dotyczących uznania, że gazy cieplarniane stały się trwale chemicznie związane w produkcie
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniającą dyrektywę Rady 96/61/WE (1), w szczególności jej art. 12 ust. 3b akapit drugi,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | Dyrektywa 2003/87/WE została zmieniona dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 (2) w celu dostosowania jej do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (3) ustanawiającego cel redukcji emisji netto o co najmniej 55 % do 2030 r. w porównaniu z 1990 r. |
| (2) | Należy ustanowić kryteria i wymogi niezbędne do uznania gazów cieplarnianych za trwale chemicznie związane w produkcie. |
| (3) | Obecnie proces wychwytywania i utylizacji w celu trwałego składowania odnosi się jedynie do emisji CO2 ponieważ inne gazy cieplarniane, takie jak CH4 czy N2O, nie wymagają trwałego składowania, aby ograniczyć ich emisję. Ponieważ reakcje chemiczne w procesie utylizacji mogą prowadzić do przemiany chemicznej cząsteczki CO2, należy również uwzględnić atomy węgla, które stały się chemicznie związane. |
| (4) | Należy zapewnić, aby trwałe chemicznie związanie w produkcie emisji CO2 przynosiło podobne korzyści dla klimatu jak składowanie geologiczne, przy jednoczesnym uwzględnieniu różnego charakteru tych odmiennych podejść. W związku z tym CO2 powinien pozostać trwale chemicznie związany w produkcie przez co najmniej kilka stuleci lub dłużej, w oparciu o rodzaj wiązania chemicznego oraz normalne użytkowanie i prawdopodobne przetwarzanie produktu po końcu jego przydatności do użycia. |
| (5) | Różne ścieżki normalnego użytkowania i przetwarzania po końcu przydatności do użycia produktów wytworzonych z wychwyconego CO2 spowodują różne prawdopodobieństwo uwolnienia składowanego dwutlenku węgla związanego w produkcie. Uwalnianie może nastąpić w wyniku spalania jako integralnej części wykorzystania produktu, jak ma to miejsce w przypadku paliw syntetycznych, albo w wyniku unieszkodliwienia, np. poprzez spalanie odpadów. W celu zapewnienia, aby węgiel składowany w produkcie pozostał trwale chemicznie związany i nie przedostał się do atmosfery przez okres co najmniej kilku stuleci, CO2 powinien być związany w produktach o długim cyklu życia przy normalnym użytkowaniu, które, w ramach normalnych czynności po końcu przydatności produktu do użycia, są usuwane w sposób inny niż spalanie, co powodowałoby uwolnienie składowanego dwutlenku węgla do atmosfery. |
| (6) | Właściwości chemiczne węglanów mineralnych, takich jak węglan wapnia lub węglan magnezu, zapewniają silne wiązania chemiczne, które - o ile nie są narażone na podwyższone temperatury lub silne kwasy - umożliwiają uznanie węgla za trwale chemicznie związany. W związku z tym karbonatyzacja doprowadzałaby do zatrzymywania przez wyjątkowo długi czas w skałach węglanowych węgla, który nie byłby uwalniany do atmosfery w normalnych warunkach (4). |
| (7) | Warunki panujące w spalarniach odpadów są wystarczające do rozpoczęcia procesu dekarbonizacji. W związku z tym dwutlenku węgla wychwytywanego i wykorzystywanego w produktach, które po wycofaniu z eksploatacji mają znaczny udział w przetwarzaniu poprzez spalanie, nie należy uznawać za trwale chemicznie związany. |
| (8) | Produkty oparte na węglanach mineralnych i stosowane w produktach budowlanych, takich jak kruszywo, cement, beton, cegły lub płytki, są długotrwałe i mogą pozostać w użyciu przez dziesięciolecia, a nawet stulecia. Po końcu przydatności do użycia takie produkty należą do kategorii odpadów z budowy i rozbiórki, zgodnie z europejskim wykazem odpadów (5). Zgodnie z najnowszą oceną Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej (6) przeciętny unijny proces przetwarzania frakcji mineralnej odpadów budowlanych i rozbiórkowych po końcu przydatności do użycia obejmuje recykling (79 %), wypełnianie wyrobisk (10 %) i składowanie (11 %). W związku z tym wychwycony CO2, który jest wykorzystywany do produkcji węglanów mineralnych i stosowany w produktach budowlanych, należy uznać za trwale chemicznie związany w produkcie. |
| (9) | Wykaz produktów uznanych za spełniające kryteria określone w art. 12 ust. 3b dyrektywy 2003/87/WE powinien zostać poddany przeglądowi i, w razie potrzeby, zaktualizowany w oparciu o wszelkie istotne osiągnięcia technologiczne i innowacje w dziedzinie trwałego składowania dwutlenku węgla w produktach, usprawnienia praktyk monitorowania, sprawozdawczości i weryfikacji, które mogą poświadczać trwałość składowania, a także doświadczenie we wdrażaniu niniejszego rozporządzenia, |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Przedmiot
W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się wymogi dotyczące uznania, że CO2 stał się trwale chemicznie związany w produkcie.
Artykuł 2
Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
| 1) | „wychwytywanie” oznacza każdy proces technologiczny lub procedurę wymagane do wychwytywania CO2 wynikającego z działań objętych zakresem dyrektywy 2003/87/WE i, w razie potrzeby, jego przetwarzania lub oczyszczania przed utylizacją; |
| 2) | „utylizacja” oznacza każdy proces lub praktykę technologiczną, w których wykorzystuje się wychwycony CO2 jako surowiec do wytwarzania produktów; |
| 3) | „chemicznie związany” oznacza, że CO2 jest przekształcany chemicznie tak, aby atom węgla został chemicznie związany silnymi wiązaniami w sposób zapobiegający wystąpieniu jego wpływu na globalne ocieplenie; |
| 4) | „produkt” oznacza towary lub materiały, w tym produkty pośrednie i pochodne, w których za pośrednictwem wiązania chemicznego zostają wykorzystane CO2 lub atomy węgla pochodzące z CO2; |
| 5) | „produkt budowlany” oznacza każdy uformowany lub bezkształtny element fizyczny wprowadzony do obrotu w celu trwałego wbudowania w obiekty budowlane lub ich części; |
| 6) | „normalne użytkowanie” oznacza każdy sposób, w jaki produkt ma być zwykle stosowany przez użytkownika końcowego w oparciu o właściwości produktu; |
| 7) | „normalne czynności mające miejsce po końcu przydatności produktu do użycia” oznacza najczęściej stosowany sposób przetwarzania produktu po jego wyrzuceniu przez użytkownika końcowego w oparciu o odpowiednie praktyki gospodarowania odpadami i obowiązujące przepisy. |
Artykuł 3
Wymogi dotyczące trwałego wychwytywania i utylizacji w produktach
1. CO2 uznaje się za trwale chemicznie związany w produkcie, jeśli spełnione są wszystkie poniższe kryteria:
| a) | został on chemicznie związany w produkcie poprzez aktywny i kontrolowany proces utylizacji, który umożliwia pomiar i określenie ilości ekwiwalentu CO2 związanego w produkcie podczas tego procesu, z wyłączeniem węgla obecnego w materiale przed procesem utylizacji lub naturalnie wchłoniętego z atmosfery lub innych źródeł po procesie utylizacji; oraz |
| b) | pozostaje on trwale chemicznie związany w produkcie, tak aby nie mógł przedostać się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu produktu, włączając w to wszelkie normalne czynności mające miejsce po końcu przydatności produktu do użycia, przez okres co najmniej kilku stuleci. W przypadku produktów o wielu ścieżkach normalnego użytkowania i przetwarzania po końcu przydatności do użycia do celów niniejszego ustępu należy uwzględnić wszystkie takie ścieżki. Produktów, które podczas normalnego użytkowania, z uwzględnieniem wszelkich normalnych czynności mających miejsce po końcu przydatności produktu do użycia, mogą być narażone na spalanie w wysokiej temperaturze, na przykład podczas spalania odpadów, nie uznaje się za trwale wiążące chemicznie CO2. |
2. Produkty uznane za spełniające wymogi ust. 1 są wymienione w załączniku.
Artykuł 4
Proces przeglądu
1. Komisja dokonuje przeglądu produktów wymienionych w załączniku na podstawie odpowiednich osiągnięć technologicznych i innowacji w dziedzinie trwałego składowania dwutlenku węgla w produktach, usprawnienia praktyk monitorowania, sprawozdawczości i weryfikacji, a także doświadczeń z wdrażania niniejszego rozporządzenia i w razie potrzeby aktualizuje załącznik.
2. Do celów ust. 1 Komisja uwzględnia złożone przez właściwe organy wnioski o aktualizację wykazu produktów w załączniku, jeżeli są należycie poparte dowodami zgodności z wymogami określonymi w art. 3 ust. 1.
3. Wyniki i odpowiednia dokumentacja każdego przeglądu produktów wymienionych w załączniku są podawane do wiadomości publicznej.
Artykuł 5
Wejście w życie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 30 lipca 2024 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).).
(2) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. L 130 z 16.5.2023, s. 134).
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 („Europejskie prawo o klimacie”) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).
(4) IPCC 2005. Special Report on Carbon Dioxide Capture and Storage [Sprawozdanie specjalne na temat wychwytywania i składowania dwutlenku węgla] [Metz, B, Davidson, O., de Coninck, H. C., Loos, M., and Meyer, L. A. (red.)]. Przygotowane przez grupę roboczą III Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, Cambridge i Nowy Jork: Cambridge University Press.
(5) Decyzja Komisji 2014/955/UE z dnia 18 grudnia 2014 r. zmieniająca decyzję 2000/532/WE w sprawie wykazu odpadów zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (Dz.U. L 370 z 30.12.2014, s. 44).
(6) Cristobal Garcia, J., Caro, D., Foster, G., Pristera, G., Gallo, F. i Tonini, D., Techno-economic and environmental assessment of construction and demolition waste management in the European Union [Ocena techniczno-ekonomiczna i środowiskowa gospodarowania odpadami z budowy i rozbiórki w Unii Europejskiej], Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 2024, doi:10.2760/721895, JRC135470.
ZAŁĄCZNIK
PRODUKTY UZNANE ZA TRWALE WIĄŻĄCE CHEMICZNIE CO2
1. Węglany mineralne stosowane w następujących produktach budowlanych:
| a) | kruszywa skarbonatyzowane, wykorzystywane jako niezwiązane lub związane w produktach budowlanych na bazie mineralnej; |
| b) | skarbonatyzowane składniki cementu, wapna lub innych spoiw hydraulicznych stosowanych w wyrobach budowlanych; |
| c) | skarbonatyzowany beton, w tym prefabrykowane bloki, kostki burkowe lub beton napowietrzony; |
| d) | skarbonatyzowane cegły, płytki lub inne elementy murarskie. |
POTRZEBUJESZ POMOCY?Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
