a)

do celów oceny wstępnych wniosków o zezwolenie na stosowanie metody IRB przewidzianej w art. 144 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, właściwe organy stosują wszystkie przepisy niniejszego rozporządzenia;

b)

do celów oceny wniosków o zezwolenie na rozszerzenie metody IRB zgodnie z zatwierdzonym planem stopniowego wdrażania, jak przewidziano w art. 148 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, właściwe organy stosują rozdziały 4, 5, 7 i 8 oraz wszelkie inne części niniejszego rozporządzenia, które są istotne dla tego wniosku;

c)

do celów oceny wniosków o uzyskanie uprzedniego zezwolenia na przeprowadzanie zmian, o których mowa w art. 143 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, właściwe organy stosują wszystkie przepisy niniejszego rozporządzenia, które są istotne dla tych zmian;

d)

do celów oceny zmian w systemach ratingowych i metodach modeli wewnętrznych w odniesieniu do ekspozycji kapitałowych, które zostały zgłoszone zgodnie z art. 143 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, właściwe organy stosują wszystkie przepisy niniejszego rozporządzenia, które są istotne dla tych zmian;

e)

do celów prowadzenia bieżących przeglądów stosowania metody IRB zgodnie z art. 101 dyrektywy 2013/36/UE właściwe organy stosują wszystkie części niniejszego rozporządzenia, które są istotne dla tego przeglądu;

f)

do celów oceny wniosków o zezwolenie na powrót do stosowania mniej zaawansowanych metod zgodnie z art. 149 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, właściwe organy stosują art. 6-8 niniejszego rozporządzenia.

a)

istotność rodzajów ekspozycji objętych systemami ratingowymi;

b)

złożoność modeli ratingowych i parametrów ryzyka oraz ich wdrożenie.

a)

ocena była całkowicie lub częściowo oparta na obowiązkowych metodach;

b)

przedmiot oceny obejmował ten sam lub podobny system ratingowy w tej samej klasie ekspozycji.

a)

jest wystarczająco szczegółowa i dokładna, by można ją było efektywnie wykorzystać;

b)

jest zatwierdzona na odpowiednim szczeblu zarządzania instytucji;

c)

zawiera w każdym dokumencie przynajmniej jeden zapis o rodzaju dokumentu, jego autorze, weryfikatorze, osobie autoryzującej, właścicielu, datach opracowania i zatwierdzenia, numerze wersji i historii zmian dokumentu.

d)

zezwala osobom trzecim na zbadanie i potwierdzenie funkcjonowania systemów ratingowych oraz, w szczególności, na zbadanie i potwierdzenie, że:

a)

dokumentacja wewnętrzna była wystarczająco szczegółowa i dokładna;

b)

konkretnym osobom lub jednostkom powierzono odpowiedzialność za zapewnienie, aby dokumentacja była kompletna, spójna, dokładna, aktualna, zatwierdzana w stosownych przypadkach i bezpieczna;

c)

instytucja odpowiednio dokumentowała swoje zasady, procedury i metodyki związane ze stosowaniem metody IRB.

a)

kadra kierownicza wyższego szczebla instytucji w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 9 dyrektywy 2013/36/UE ("kadra kierownicza wyższego szczebla"), a także organ zarządzający instytucji lub komitet wyznaczony przez ten organ zarządzający aktywnie uczestniczą w nadzorze i podejmowaniu decyzji dotyczących zadań, działań lub funkcji zlecanych osobie trzeciej lub dotyczących systemów ratingowych uzyskanych od stron trzecich;

b)

personel instytucji posiada wystarczającą wiedzę i znajomość zadań, działań lub funkcji zlecanych osobom trzecim oraz struktury danych i systemów ratingowych uzyskanych od osób trzecich;

c)

zapewniona jest ciągłość funkcji lub procesów zleconych na zewnątrz, w tym poprzez odpowiednie plany awaryjne;

d)

audyt wewnętrzny lub inne kontrole zadań, działań i funkcji zlecanych osobom trzecim nie zostały ograniczone lub utrudnione w wyniku udziału osoby trzeciej;

e)

właściwy organ ma zapewniony pełny dostęp do wszystkich istotnych informacji.

a)

zapewniona została zgodność z ust. 1 lit. a)-e);

b)

czynności walidacyjne w odniesieniu do tych systemów ratingowych i tych oszacowań ryzyka nie są wykonywane przez tę osobę trzecią;

c)

osoba trzecia dostarcza instytucji informacje niezbędne do wykonania tych czynności walidacyjnych.

a)

dokonują przeglądu umów zawartych z osobą trzecią i innych istotnych dokumentów, które określają zadania osoby trzeciej;

b)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników instytucji lub osoby trzeciej, której zlecono dane zadanie, działanie lub funkcję, lub przeprowadzają z nimi rozmowy;

c)

uzyskują pisemne oświadczenia od kadry kierowniczej wyższego szczebla lub organu zarządzającego instytucji, lub osoby trzeciej, której zlecono dane zadanie, działanie lub funkcję, lub komitetu instytucji wyznaczonego przez organ zarządzający, lub przeprowadzają z nimi rozmowy;

d)

dokonują, w stosownych przypadkach, przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji lub osoby trzeciej.

a)

sprawdza, czy plan instytucji dotyczący szybkiego przywrócenia stanu zgodności jest wystarczający do usunięcia niezgodności oraz czy harmonogram jest rozsądny, biorąc pod uwagę wszystkie następujące elementy:

a)

początkowy zakres i plan instytucji dotyczący stopniowego wdrażania metody IRB są odpowiednie zgodnie z art. 7;

b)

kategorie ekspozycji, rodzaje ekspozycji lub jednostki gospodarcze, w których stosuje się metodę standardową, kwalifikują się do stałego zwolnienia z metody IRB.

a)

dokonują przeglądu planu instytucji dotyczącego stopniowego wdrażania metody IRB;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad i procedur instytucji, w tym metod obliczania udziału ekspozycji, które mają być objęte stopniowym wdrażaniem metody IRB oraz stałym wyłączeniem z obowiązku stosowania metody IRB;

c)

dokonują przeglądu ról i obowiązków jednostek i organów zarządzających zajmujących się przypisywaniem poszczególnych ekspozycji do metody IRB lub metody standardowej;

d)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów posiedzeń organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

e)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

f)

dokonują przeglądu stosownych sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia ryzyk wykrytych podczas audytów;

g)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

dokonywać przeglądu funkcjonalnej dokumentacji systemów informatycznych wykorzystywanych w procesie przypisywania poszczególnych ekspozycji do metody IRB lub metody standardowej;

b)

dokonywać wyboru próby i przeprowadzać przegląd dokumentów dotyczących cech dłużników oraz inicjowania i obsługi ekspozycji objętych próbą;

c)

dokonywać przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

plan stopniowego wdrażania obejmuje co najmniej następujące elementy:

b)

plan stopniowego wdrażania obejmuje wszystkie ekspozycje instytucji oraz, w stosownych przypadkach, jej jednostki dominującej, a także wszystkie ekspozycje jednostek zależnych instytucji, chyba że ekspozycje te są oceniane zgodnie z art. 8;

c)

planowane jest wdrożenie zgodnie z art. 148 ust. 1 akapit drugi i trzeci rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

d)

instytucja stosuje metodę IRB w odniesieniu do ekspozycji kapitałowych, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 148 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, jeżeli otrzymała zgodę na stosowanie metody IRB w odniesieniu do dowolnej kategorii ekspozycji;

e)

kolejność i okresy wdrażania metody IRB zostały określone na podstawie rzeczywistych możliwości instytucji, z uwzględnieniem dostępności danych, systemów ratingowych i okresów wcześniejszych doświadczeń, o których mowa w art. 145 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, i nie są stosowane wybiórczo w celu osiągnięcia obniżonych wymogów w zakresie funduszy własnych;

f)

kolejność wdrażania metody IRB zapewnia priorytetowe traktowanie wdrażania w odniesieniu do ekspozycji kredytowych związanych z podstawową działalnością instytucji;

g)

ostateczny termin wdrożenia metody IRB został ustalony dla każdego rodzaju ekspozycji i jednostek gospodarczych i jest racjonalny z punktu widzenia charakteru i skali działalności instytucji.

a)

złożoność działalności instytucji, w tym działalności jednostki dominującej i jej jednostek zależnych;

b)

liczbę jednostek gospodarczych i linii biznesowych w ramach instytucji oraz, w stosownych przypadkach, jej jednostki dominującej i jednostek zależnych;

c)

liczbę i złożoność systemów ratingowych, które mają zostać wdrożone przez wszystkie podmioty objęte planem stopniowego wdrażania;

d)

plany wdrożenia systemów ratingowych w jednostkach zależnych mających siedzibę w państwach trzecich, w których występują znaczne trudności prawne lub inne trudności związane z zatwierdzaniem modeli IRB;

e)

dostępność dokładnych, odpowiednich i kompletnych szeregów czasowych;

f)

zdolność operacyjną instytucji do opracowania i wdrożenia systemów ratingowych;

g)

wcześniejsze doświadczenie instytucji w zarządzaniu określonymi rodzajami ekspozycji.

a)

nastąpiły znaczące zmiany w otoczeniu biznesowym, a w szczególności zmiany w strategii, połączeniach i przejęciach;

b)

nastąpiły znaczące zmiany w odpowiednich wymogach regulacyjnych;

c)

istotne słabe strony systemów ratingowych zostały stwierdzone przez właściwy organ, audyt wewnętrzny lub komórkę ds. walidacji;

d)

elementy, o których mowa w ust. 2, uległy znacznej zmianie lub którykolwiek z elementów, o których mowa w ust. 2, nie został odpowiednio uwzględniony w zatwierdzonym planie stopniowego wdrażania metody IRB.

a)

instytucja ocenia i uwzględnia dostępność danych zewnętrznych dotyczących reprezentatywnych kontrahentów;

b)

koszt opracowania przez instytucję systemu ratingowego dotyczącego kontrahentów należących do danej kategorii ekspozycji oszacowano z uwzględnieniem wielkości instytucji oraz charakteru i skali jej działalności;

c)

ocena potencjału operacyjnego instytucji w zakresie opracowania i wdrożenia systemu ratingowego uwzględnia charakter i skalę działalności instytucji.

a)

ekspozycje, w tym liczba odrębnie zarządzanych portfeli i linii biznesowych, nie są wystarczająco jednolite, aby umożliwić opracowanie solidnego i wiarygodnego systemu ratingowego;

b)

kwota ekspozycji ważonych ryzykiem obliczona za pomocą metody standardowej jest znacząco wyższa niż oczekiwana kwota ekspozycji ważonych ryzykiem obliczona metodą IRB;

c)

ekspozycje dotyczą jednostki gospodarczej lub linii biznesowej instytucji, której działalność ma zostać zakończona;

d)

ekspozycje obejmują portfele podlegające konsolidacji proporcjonalnej jednostek zależnych będących przedmiotem częściowej własności zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

solidność rozwiązań, mechanizmów i procesów dotyczących walidacji systemów ratingowych instytucji, a także odpowiedniość personelu odpowiedzialnego za dokonywanie walidacji ("komórka ds. walidacji"), jak określono w art. 144 ust. 1 lit. c) i f), art. 174 lit. d), art. 185 i art. 188 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w odniesieniu do:

b)

zarządzania wewnętrznego i nadzoru w instytucji, w tym jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego oraz audytu wewnętrznego w instytucji, o których mowa w art. 189, 190 i 191 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w odniesieniu do:

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad i procedur instytucji;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub jej komitetów;

c)

dokonują przeglądu odpowiednich sprawozdań dotyczących systemów ratingowych, jak również wszelkich wniosków i decyzji podejmowanych na podstawie tych sprawozdań;

d)

dokonują przeglądu odpowiednich sprawozdań komórek ds. kontroli ryzyka kredytowego, audytu wewnętrznego, nadzoru i walidacji opracowanych przez pracowników odpowiedzialnych za każdą z tych komórek lub przez dowolną inną komórkę ds. kontroli w instytucji, jak również wniosków, ustaleń i zaleceń tych komórek;

e)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

dokonują przeglądu ról i obowiązków wszystkich pracowników zaangażowanych w pracę komórki ds. walidacji;

b)

dokonują przeglądu adekwatności i odpowiedniości rocznego planu prac w zakresie walidacji;

c)

dokonują przeglądu instrukcji dotyczących walidacji stosowanych przez komórkę ds. walidacji;

d)

dokonują przeglądu procesu klasyfikowania ustaleń oraz odpowiednich zaleceń według ich istotności;

e)

dokonują przeglądu spójności wniosków, ustaleń i zaleceń opracowywanych przez komórkę ds. walidacji;

f)

dokonują przeglądu roli komórki ds. walidacji w wewnętrznej procedurze zatwierdzania systemów ratingowych i wszystkich związanych z nimi zmian;

g)

dokonują przeglądu planu działania w odniesieniu do każdego odpowiedniego zalecenia, również w kontekście działań następczych, zatwierdzonego przez odpowiedni szczebel zarządzania.

a)

dokonują przeglądu ról i obowiązków wszystkich odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich sprawozdań przedłożonych przez jednostkę ds. kontroli ryzyka kredytowego oraz kadrę kierowniczą wyższego szczebla organowi zarządzającemu lub wyznaczonemu przez niego komitetowi.

a)

dokonują przeglądu odpowiednich ról i obowiązków wszystkich odpowiednich pracowników zaangażowanych w audyt wewnętrzny;

b)

dokonują przeglądu adekwatności i odpowiedniości rocznego planu prac w zakresie audytu wewnętrznego;

c)

dokonują przeglądu odpowiednich podręczników i programów prac dotyczących audytu oraz ustaleń i zaleceń zawartych w odpowiednich sprawozdaniach z audytu;

d)

dokonują przeglądu planu działania w odniesieniu do każdego odpowiedniego zalecenia, również w kontekście działań następczych, zatwierdzonego przez odpowiedni szczebel zarządzania.

a)

funkcja walidacji jest niezależna od funkcji kadrowych i kierowniczych odpowiedzialnych za inicjowanie lub odnawianie ekspozycji oraz za opracowanie lub rozwijanie modelu;

b)

funkcję walidacji pełnią inni pracownicy niż pracownicy odpowiedzialni za opracowanie i rozwijanie systemu ratingowego i pracownicy odpowiedzialni za kontrolę ryzyka kredytowego;

c)

funkcja ta podlega bezpośrednio kadrze kierowniczej wyższego szczebla.

a)

czy komórka ds. walidacji dysponuje odpowiednimi zasobami, w tym doświadczonymi i wykwalifikowanymi pracownikami, aby wykonywać swoje zadania;

b)

czy wynagrodzenie pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla odpowiedzialnych za walidację nie jest powiązane z wykonywaniem zadań związanych z kontrolą ryzyka kredytowego albo z inicjowaniem lub odnawianiem ekspozycji.

a)

czy komórka ds. walidacji dysponuje odpowiednimi zasobami, w tym doświadczonymi i wykwalifikowanymi pracownikami, aby wykonywać swoje zadania;

b)

czy wynagrodzenie pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla odpowiedzialnych za walidację nie jest powiązane z wykonywaniem zadań dotyczących kontroli ryzyka kredytowego albo inicjowania lub odnawiania ekspozycji;

c)

czy ustanowiono proces decyzyjny w celu zapewnienia, aby wnioski, ustalenia i zalecenia komórki ds. walidacji były odpowiednio uwzględniane przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla instytucji;

d)

czy nie wywiera się niepożądanego wpływu na wnioski, ustalenia i zalecenia komórki ds. walidacji;

e)

czy ustalono i wdrożono w odpowiednim czasie wszystkie niezbędne działania korygujące w odniesieniu do wniosków, ustaleń i zaleceń komórki ds. walidacji;

f)

czy audyt wewnętrzny regularnie dokonuje oceny spełnienia warunków, o których mowa w lit. a)-e).

a)

czy komórka ds. walidacji dysponuje odpowiednimi zasobami, w tym doświadczonymi i wykwalifikowanymi pracownikami, aby wykonywać swoje zadania;

b)

czy wynagrodzenie pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla odpowiedzialnych za walidację nie jest powiązane z wykonywaniem zadań dotyczących kontroli ryzyka kredytowego albo inicjowania lub odnawiania ekspozycji;

c)

czy ustanowiono proces decyzyjny w celu zapewnienia, aby wnioski, ustalenia i zalecenia komórki ds. walidacji były odpowiednio uwzględniane przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla instytucji;

d)

czy nie wywiera się niepożądanego wpływu na wnioski, ustalenia i zalecenia komórki ds. walidacji;

e)

czy ustalono i wdrożono w odpowiednim czasie wszystkie niezbędne działania korygujące w odniesieniu do wniosków, ustaleń i zaleceń komórki ds. walidacji;

f)

czy audyt wewnętrzny regularnie dokonuje oceny spełnienia warunków, o których mowa w lit. a)-e);

g)

czy istnieje skuteczny rozdział między pracownikami wykonującymi funkcję walidacji a pracownikami wykonującymi inne zadania;

h)

czy instytucja nie jest instytucją globalną ani inną instytucją o znaczeniu systemowym w rozumieniu art. 131 dyrektywy 2013/36/UE.

a)

instytucja zdefiniowała i udokumentowała pełny proces walidacji dla wszystkich systemów ratingowych;

b)

instytucja przeprowadza proces walidacji, o którym mowa w lit. a), z odpowiednią częstotliwością.

a)

dokonuje krytycznego przeglądu wszystkich aspektów specyfikacji wewnętrznych ratingów i parametrów ryzyka, w tym procedur gromadzenia i czyszczenia danych, wyboru metodyki i struktury modelu oraz procesu wyboru zmiennych;

b)

sprawdza adekwatność wdrażania wewnętrznych ratingów i parametrów ryzyka w systemach informatycznych oraz to, czy definicje klasy i puli są stosowane konsekwentnie we wszystkich departamentach i obszarach geograficznych instytucji;

c)

sprawdza funkcjonowanie systemów ratingowych, uwzględniając co najmniej dywersyfikację i kwantyfikację ryzyka oraz stabilność wewnętrznych ratingów i parametrów ryzyka oraz specyfikacje modelu;

d)

sprawdza wszystkie zmiany dotyczące wewnętrznych ratingów i parametrów ryzyka oraz ich istotność zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) nr 529/2014 oraz sprawdza, czy konsekwentnie stosuje się do swoich wniosków, ustaleń i zaleceń.

a)

w przypadku wszystkich systemów ratingowych procesy wymagane w art. 185 lit. b) i w art. 188 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 ("weryfikacja historyczna") odbywają się co najmniej raz w roku;

b)

w przypadku systemów ratingowych obejmujących istotne rodzaje ekspozycji weryfikacja funkcjonowania systemów ratingowych, o której mowa w ust. 2 lit. c), odbywa się co najmniej raz w roku.

a)

metody i procedury walidacji są odpowiednie do celów oceny dokładności i spójności systemu ratingowego;

a)

w sprawozdaniach z walidacji zidentyfikowano i opisano stosowane metody walidacji, wykonane testy, wykorzystany zbiór danych referencyjnych oraz odpowiednie procesy czyszczenia danych i uwzględniono w nich wyniki tych testów, wnioski z walidacji, ustalenia i odpowiednie zalecenia;

a)

proces podejmowania decyzji w instytucji, jej hierarchia, podległości służbowe i poziomy odpowiedzialności są jasno określone w dokumentacji wewnętrznej instytucji i konsekwentnie odzwierciedlone w protokołach jej organów wewnętrznych;

a)

sprawozdania zarządcze zawierają wszystkie poniższe elementy:

a)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego są odrębne i niezależne od funkcji kadrowych i kierowniczych odpowiedzialnych za inicjowanie lub odnawianie ekspozycji;

b)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego są funkcjonalne i odpowiednie do swoich zadań.

a)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego są odrębnymi strukturami organizacyjnymi w ramach instytucji;

b)

kierownik jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego lub kierownicy takich jednostek należą do kadry kierowniczej wyższego szczebla;

c)

funkcja zarządzania ryzykiem kredytowym jest zorganizowana z uwzględnieniem zasad określonych w art. 76 ust. 5 dyrektywy 2013/36/UE;

d)

pracownicy i kierownictwo wyższego szczebla odpowiedzialni za jednostkę lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego nie są odpowiedzialni za inicjowanie lub odnawianie ekspozycji;

e)

kierownicy wyższego szczebla jednostki lub jednostek ds. kontroli ryzyka kredytowego oraz jednostek odpowiedzialnych za inicjowanie lub odnawianie ekspozycji podlegają różnym członkom organu zarządzającego instytucji lub komitetu przez niego wyznaczonego;

f)

wynagrodzenie pracowników i kierownictwa wyższego szczebla odpowiedzialnych za jednostkę lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego nie jest powiązane z wykonywaniem zadań związanych z inicjowaniem lub odnawianiem ekspozycji.

a)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego są proporcjonalne do charakteru, rozmiaru i stopnia złożoności działalności oraz struktury organizacyjnej instytucji, a w szczególności do złożoności systemów ratingowych i ich wdrożenia;

b)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego posiadają odpowiednie zasoby oraz doświadczony i wykwalifikowany personel do podejmowania wszystkich stosownych działań;

c)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego są odpowiedzialne za strukturę lub wybór, wdrożenie i nadzór oraz wyniki systemów ratingowych, zgodnie z wymogami art. 190 ust. 1 zdanie drugie rozporządzenia (UE) nr 575/2013, oraz że obszary odpowiedzialności tej jednostki lub tych jednostek obejmują obszary wymienione w art. 190 ust. 2 tego rozporządzenia;

d)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego regularnie informują kierownictwo wyższego szczebla o działaniu systemów ratingowych, o obszarach wymagających poprawy oraz o stanie działań mających na celu poprawę uprzednio stwierdzonych niedociągnięć.

a)

audyt wewnętrzny lub inna porównywalna niezależna jednostka audytowa dokonuje co najmniej raz w roku przeglądu następujących elementów:

b)

przegląd na podstawie lit. a) ułatwia wyszczególnienie w rocznym planie prac obszarów, które wymagają szczegółowego przeglądu zgodności ze wszystkimi obowiązującymi wymogami metody IRB, określonymi w art. 142-191 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

c)

audyt wewnętrzny lub inna porównywalna niezależna jednostka audytowa są funkcjonalne i odpowiednie do swoich zadań.

a)

audyt wewnętrzny lub inna porównywalna niezależna jednostka audytowa dostarcza kierownictwu wyższego szczebla i organowi zarządzającemu instytucji wystarczających informacji na temat zgodności systemów ratingowych ze wszystkimi obowiązującymi wymogami dotyczącymi metody IRB;

b)

jednostka lub jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego są proporcjonalne do charakteru, rozmiaru i stopnia złożoności działalności oraz struktury organizacyjnej instytucji, a w szczególności do złożoności systemów ratingowych i ich wdrożenia;

c)

audyt wewnętrzny lub inna porównywalna niezależna jednostka audytowa posiada odpowiednie zasoby oraz doświadczonych i wykwalifikowanych pracowników do podjęcia wszystkich stosownych działań;

d)

audyt wewnętrzny lub inna porównywalna niezależna jednostka audytowa nie zajmuje się żadnym z aspektów funkcjonowania systemów ratingowych, które poddaje przeglądowi zgodnie z ust. 1 lit. a);

e)

audyt wewnętrzny lub inna porównywalna niezależna jednostka audytowa jest niezależna od personelu i kierownictwa odpowiedzialnego za inicjowanie lub odnawianie ekspozycji i podlega bezpośrednio kierownictwu wyższego szczebla;

f)

wynagrodzenie pracowników i kierownictwa wyższego szczebla odpowiedzialnych za funkcję audytu wewnętrznego nie jest powiązane z wykonywaniem zadań związanych z inicjowaniem lub odnawianiem ekspozycji.

a)

ratingi wewnętrzne oraz oszacowania niewykonania zobowiązań i strat w ramach systemów ratingowych stosowane do obliczania funduszy własnych odgrywają kluczową rolę w procesie zarządzania ryzykiem, przyznawania kredytów i procesie decyzyjnym zgodnie z art. 19;

b)

ratingi wewnętrzne oraz oszacowania niewykonania zobowiązań i strat w ramach systemów ratingowych stosowane do obliczania funduszy własnych odgrywają kluczową rolę w procesie alokacji kapitału wewnętrznego zgodnie z art. 20;

c)

ratingi wewnętrzne oraz oszacowania niewykonania zobowiązań i strat w ramach systemów ratingowych stosowane do obliczania funduszy własnych odgrywają kluczową rolę w ładzie korporacyjnym zgodnie z art. 21;

d)

dane i oszacowania stosowane przez instytucję do obliczania funduszy własnych oraz wykorzystywane do celów wewnętrznych są spójne, a w przypadku rozbieżności są one w pełni udokumentowane i uzasadnione;

e)

systemy ratingowe są zasadniczo zgodne z wymogami określonymi w art. 169-191 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, a instytucja stosowała je co najmniej przez okres trzech lat przed zastosowaniem metody IRB, jak określono w art. 145 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 22.

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad i procedur instytucji;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego lub komitetów uczestniczących w zarządzaniu ryzykiem kredytowym;

c)

dokonują przeglądu podziału uprawnień do podejmowania decyzji w sprawie udzielania kredytów, podręczników zarządzania kredytami i systemów kanałów handlowych;

d)

dokonują przeglądu analiz przeprowadzonych przez instytucję w zakresie przyznawania kredytów i danych dotyczących odrzuconych wniosków kredytowych, w tym wszystkich poniższych kwestii:

e)

dokonują przeglądu zasad instytucji w zakresie restrukturyzacji kredytów;

f)

dokonują przeglądu udokumentowanego regularnego przekazywania informacji na temat ryzyka kredytowego;

g)

dokonują przeglądu dokumentacji dotyczącej obliczania kapitału wewnętrznego instytucji oraz alokacji kapitału wewnętrznego w odniesieniu do rodzajów ryzyka, jednostek zależnych i portfeli;

h)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

i)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów;

j)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

przegląd dokumentacji systemów wczesnego ostrzegania;

b)

przegląd metodyki dotyczącej korekt ryzyka kredytowego i udokumentowanej analizy jej spójności z obliczaniem wymogów w zakresie funduszy własnych;

c)

przegląd udokumentowanej analizy rentowności instytucji skorygowanej o ryzyko;

d)

przegląd zasad wyceny instytucji;

e)

przegląd procedur dochodzenia i odzyskiwania należności;

f)

przegląd podręczników planowania i sprawozdań dotyczących uwzględnienia w budżecie kosztów ryzyka;

g)

przegląd polityki w zakresie wynagrodzeń oraz protokołów komisji ds. wynagrodzeń;

h)

przegląd innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

liczba ekspozycji nieposiadających ratingu i nieaktualnych ratingów jest nieistotna;

b)

przedmiotowe wewnętrzne ratingi oraz oszacowania dotyczące niewykonania zobowiązań i strat odgrywają istotną rolę, w szczególności w przypadku:

a)

wycena każdego instrumentu kredytowego lub dłużnika;

b)

systemy wczesnego ostrzegania stosowane do zarządzania ryzykiem kredytowym;

c)

określanie i wdrażanie zasad i procesów dochodzenia i odzyskiwania należności;

d)

obliczanie korekt ryzyka kredytowego, jeżeli jest to zgodne z mającymi zastosowanie standardami rachunkowości;

e)

przydzielanie lub przekazywanie przez zarząd komitetom wewnętrznym, kadrze kierowniczej wyższego szczebla i pracownikom uprawnień w zakresie procesu przyznawania kredytów.

a)

oceny kwoty kapitału wewnętrznego, którą instytucja uważa za odpowiednią do zabezpieczenia rodzaju i skali ryzyka, na które jest lub może być narażona, o czym mowa w art. 73 dyrektywy 2013/36/UE;

b)

alokacji kapitału wewnętrznego w odniesieniu do rodzajów ryzyka, jednostek zależnych i portfeli.

a)

sprawozdawczości zarządczej;

b)

monitorowaniu ryzyka kredytowego na poziomie portfela.

a)

planowanie audytu wewnętrznego;

b)

kształtowanie polityki wynagrodzeń.

a)

przedmiotowe systemy ratingowe stosowano w procesach zarządzania ryzykiem i procesach decyzyjnych w danej instytucji oraz w procesach przyznawania kredytów, o których mowa w art. 19 ust. 1 lit. b);

b)

dostępna jest odpowiednia dokumentacja dotycząca skutecznego działania systemów ratingowych przez wspomniane trzy lata, w szczególności jeżeli chodzi o odpowiednie sprawozdania z monitorowania, walidacji i audytu.

a)

adekwatność definicji, procesów i kryteriów stosowanych przez instytucję do klasyfikacji lub przeglądu klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul, w tym podejście do zmian, zgodnie z art. 24;

b)

integralność procesu klasyfikacji, o której mowa w art. 173 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w tym niezależność procesu klasyfikacji, jak również przeglądów klasyfikacji, zgodnie z art. 25.

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad i procedur instytucji;

b)

dokonują przeglądu ról i obowiązków jednostek odpowiedzialnych za inicjowanie i odnawianie ekspozycji oraz jednostek odpowiedzialnych za klasyfikację ekspozycji do klas lub pul;

c)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

d)

dokonują przeglądu wewnętrznych sprawozdań instytucji dotyczących wyników procesu klasyfikacji;

e)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

f)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć w procesie klasyfikacji i przeglądu oraz ograniczenia ryzyk wykrytych podczas audytów;

g)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy;

h)

dokonują przeglądu kryteriów stosowanych przez pracowników odpowiedzialnych za osąd ludzki w ramach klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul.

a)

przeprowadzenie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej odpowiednich systemów informatycznych;

b)

dokonywanie wyboru próby i przeprowadzenie przeglądu dokumentów dotyczących cech dłużnika oraz inicjowania i obsługi ekspozycji;

c)

przeprowadzenie własnych testów na danych instytucji lub zażądanie od instytucji przeprowadzenia określonych testów;

d)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy, które zapewniają spójną klasyfikację dłużników lub instrumentów do odpowiedniego systemu ratingowego;

b)

istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy zapewniające, aby każda ekspozycja utrzymywana przez instytucję była przypisana do klasy lub puli zgodnie z systemem ratingowym;

c)

w przypadku ekspozycji wobec przedsiębiorstw, instytucji, rządów centralnych i banków centralnych oraz ekspozycji kapitałowych, gdy instytucja stosuje metodę opartą na PD/LGD określoną w art. 155 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy zapewniające klasyfikację wszystkich ekspozycji wobec tego samego dłużnika do tej samej klasy jakości dłużnika, w tym ekspozycji w ramach różnych linii biznesowych, działów, lokalizacji geograficznych, podmiotów prawnych w obrębie grupy oraz systemów informatycznych, a także w celu zapewnienia prawidłowego stosowania wyłączenia z wymogu posiadania skali ratingowej dłużników, która odzwierciedla wyłącznie kwantyfikację ryzyka niewykonania zobowiązania przez dłużnika w przypadku ekspozycji związanych z kredytowaniem specjalistycznym o czym mowa w art. 170 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, oraz wyłączenia z obowiązku klasyfikacji oddzielnych ekspozycji wobec tego samego dłużnika do tej samej klasy jakości dłużnika, o czym mowa w art. 172 ust. 1 lit. e) tego rozporządzenia;

d)

definicje i kryteria stosowane do klasyfikacji są wystarczająco szczegółowe, aby zapewnić porozumienie i spójną klasyfikację do klas lub pul przez wszystkich odpowiedzialnych pracowników we wszystkich liniach biznesowych, działach, lokalizacjach geograficznych, podmiotach prawnych w obrębie grupy, niezależnie od stosowanego systemu informatycznego;

e)

istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy umożliwiające uzyskanie wszystkich istotnych informacji na temat dłużników i instrumentów;

f)

uwzględnia się wszystkie istotne, aktualnie dostępne i najbardziej aktualne informacje;

g)

w przypadku ekspozycji wobec przedsiębiorstw, instytucji, rządów centralnych i banków centralnych oraz w przypadku ekspozycji kapitałowych, gdy instytucja stosuje metodę opartą na PD/LGD, uwzględnia się zarówno informacje finansowe, jak i niefinansowe;

h)

jeżeli brakuje informacji niezbędnych do klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul bądź nie są one aktualne, instytucja ustaliła granice tolerancji dla określonych wskaźników i przyjęła zasady w celu uwzględnienia tego faktu w sposób adekwatny i ostrożny;

i)

sprawozdania finansowe starsze niż 24 miesiące uznaje się za nieaktualne i traktuje się je w sposób ostrożny;

j)

klasyfikacja do klas lub pul stanowi część procesu przyznawania kredytu, zgodnie z art. 19;

k)

kryteria klasyfikacji do klas lub pul są zgodne ze standardami kredytowymi i polityką kredytową obowiązującymi w danej instytucji oraz metodami postępowania wobec dłużników wykazujących poważne trudności finansowe i instrumentów o obniżonej jakości.

a)

istnieją udokumentowane zasady służące określeniu podstaw zmian i ich maksymalnego zakresu oraz określeniu, na jakich etapach procesu klasyfikacji dopuszcza się zmiany;

b)

zmiany są wystarczająco uzasadnione poprzez odniesienie do podstaw określonych w zasadach, o których mowa w lit. a), i czy to uzasadnienie jest udokumentowane;

c)

instytucja regularnie przeprowadza analizę zachowania ekspozycji, których rating został zmieniony, w tym analizę zmian dokonanych przez każdego pracownika stosującego te zmiany, oraz czy wyniki tej analizy uwzględnia się w procesie decyzyjnym na odpowiednim szczeblu kierowniczym;

d)

instytucja gromadzi pełne informacje na temat zmian, w tym informacje zarówno przed dokonaniem zmian, jak i po ich dokonaniu, regularnie monitoruje liczbę i uzasadnienia zmian oraz analizuje wpływ zmian na zachowanie modelu;

e)

liczba i uzasadnienia zmian nie wskazują na istotne niedoskonałości modelu ratingowego.

a)

identyfikowane są grupy powiązanych klientów, jak określono w rozporządzeniu (UE) nr 575/2013;

b)

informacje na temat ratingów i niewykonania zobowiązań przez inne odpowiednie podmioty w ramach grupy powiązanych klientów uwzględnia się w klasyfikacji do klasy jakości dłużnika w taki sposób, że klasy ratingowe każdego odpowiedniego podmiotu w grupie odzwierciedlają odmienną sytuację każdego odpowiedniego podmiotu i jego relacje z pozostałymi odpowiednimi podmiotami w grupie;

c)

przypadki, w których dłużników klasyfikuje się do lepszej klasy niż ich jednostki dominujące, są udokumentowane i uzasadnione.

a)

pracownicy i kierownictwo odpowiedzialni za ostateczne zatwierdzenie klasyfikacji lub przeglądu klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul nie biorą udziału w inicjowaniu lub odnawianiu ekspozycji ani nie są za nie odpowiedzialni;

b)

kierownicy wyższego szczebla jednostek odpowiedzialnych za ostateczne zatwierdzenie klasyfikacji lub przeglądu klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul oraz kierownicy wyższego szczebla jednostek odpowiedzialnych za inicjowanie lub odnawianie ekspozycji podlegają różnym członkom organu zarządzającego lub odpowiedniego wyznaczonego komitetu instytucji;

c)

wynagrodzenie pracowników i kierownictwa odpowiedzialnych za ostateczne zatwierdzenie klasyfikacji lub przeglądu klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul nie jest powiązane z wykonywaniem zadań związanych z inicjowaniem lub odnawianiem ekspozycji;

d)

te same praktyki, jak te, o których mowa w lit. a), b) i c), stosuje się do zmian w kategorii ekspozycji detalicznych.

a)

w odpowiednich i szczegółowych zasadach określono częstotliwość przeglądu oraz kryteria konieczności częstszych przeglądów z uwzględnieniem wyższego ryzyka dłużników lub problematycznych ekspozycji oraz czy zasady te stosuje się konsekwentnie wraz z upływem czasu;

b)

przeglądu klasyfikacji dokonuje się w terminie maksymalnie 12 miesięcy od zatwierdzenia klasyfikacji oraz czy w tym terminie dokonuje się wszelkich dotyczących jej zmian, które okażą się niezbędne w trakcie przeglądu;

c)

przeglądu klasyfikacji dokonuje się po uzyskaniu nowych istotnych informacji na temat dłużnika lub ekspozycji oraz czy wszelkich dotyczących jej zmian, które okażą się niezbędne w trakcie przeglądu, dokonuje się bez zbędnej zwłoki;

d)

instytucja określiła kryteria i procesy oceny istotności nowych informacji i wynikającej z nich potrzeby ponownej klasyfikacji oraz czy te kryteria i procesy stosuje się konsekwentnie;

e)

podczas przeglądu klasyfikacji wykorzystuje się najnowsze dostępne informacje;

f)

w przypadku gdy z przyczyn praktycznych nie dokonano przeglądu klasyfikacji zgodnie z lit. a)-e), czy wprowadzono odpowiednie zasady na potrzeby identyfikacji, monitorowania i naprawy sytuacji oraz czy wdrożono środki w celu zapewnienia przywrócenia zgodności z lit. a)-e);

g)

kadra kierownicza wyższego szczebla jest regularnie informowana o przeglądach klasyfikacji ekspozycji do klas lub pul oraz o wszelkich opóźnieniach w przeglądach klasyfikacji, o których mowa w lit. f);

h)

istnieją odpowiednie zasady w zakresie skutecznego pozyskiwania i regularnego aktualizowania odpowiednich informacji oraz czy znajduje to stosowne odzwierciedlenie w warunkach umów z dłużnikami.

a)

szczegółową specyfikację i praktyczne zastosowanie przesłanek stwierdzenia niewykonania zobowiązania przez dłużnika, zgodnie z art. 27;

b)

prawidłowość i skuteczność procesu stosowanego przez instytucję w celu stwierdzenia niewykonania zobowiązania przez dłużnika, zgodnie z art. 28;

c)

przesłanki i proces stosowane przez instytucję w celu reklasyfikacji dłużnika, który nie wykonuje zobowiązania, do statusu wykonującego zobowiązanie, zgodnie z art. 29.

a)

dokonują przeglądu wewnętrznych kryteriów, zasad i procedur instytucji w celu ustalenia, czy doszło do niewykonania zobowiązania ("definicja niewykonania zobowiązania"), oraz na potrzeby traktowania ekspozycji, których dotyczy niewykonanie zobowiązania;

b)

dokonują przeglądu ról i obowiązków jednostek i organów zarządzających zaangażowanych w identyfikację niewykonania zobowiązania przez dłużnika oraz w zarządzanie ekspozycjami, których dotyczy niewykonanie zobowiązania;

c)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

d)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

e)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów;

f)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy;

g)

dokonują przeglądu kryteriów stosowanych przez pracowników odpowiedzialnych za uznaniową klasyfikację danego dłużnika lub ekspozycji do statusu dotyczącego niewykonywania zobowiązania oraz za przywrócenie do statusu dotyczącego wykonywania zobowiązania.

a)

przeprowadzanie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej systemów informatycznych wykorzystywanych w procesie identyfikacji niewykonania zobowiązania przez dłużnika;

b)

dokonywanie wyboru próby i przeprowadzenie przeglądu dokumentów dotyczących cech dłużnika oraz inicjowania i obsługi ekspozycji;

c)

przeprowadzenie własnych testów na danych instytucji lub zażądanie od instytucji przeprowadzenia określonych testów;

d)

przeprowadzanie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

istnieją odpowiednie zasady obliczania liczby dni przeterminowania, w tym rolowania instrumentów, przyznawania przedłużeń, zmian lub odroczeń, odnawiania oraz kompensowania istniejących rachunków;

b)

definicja niewykonania zobowiązania stosowana przez instytucję obejmuje co najmniej wszystkie przesłanki niewykonania zobowiązania określone w art. 178 ust. 1 i 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

c)

jeżeli instytucja stosuje więcej niż jedną definicję niewykonania zobowiązania w obrębie swoich podmiotów prawnych, czy zakres stosowania każdej definicji niewykonania zobowiązania jest wyraźnie określony, a różnice między definicjami są uzasadnione.

a)

status bezodsetkowy;

b)

zdarzenia, które stanowią korekty z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego, wynikające ze znacznego postrzeganego pogorszenia jakości kredytowej;

c)

sprzedaż zobowiązań kredytowych stanowiących istotną stratę ekonomiczną związaną z kredytem;

d)

zdarzenia stanowiące restrukturyzację awaryjną;

e)

zdarzenia, które stanowią ochronę podobną do tej, jaką zapewnia upadłość;

f)

inne przesłanki wskazujące na prawdopodobieństwo niedokonania płatności.

a)

istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy zapewniające, aby wszystkie przypadki niewykonania zobowiązania stwierdzano w odpowiednim czasie, a w szczególności, czy gromadzenie i aktualizacja odpowiednich informacji przebiega skuteczne i z wystarczającą częstotliwością;

b)

jeżeli podstawę stwierdzenia niewykonania zobowiązania przez dłużnika stanowią procesy automatyczne, przeprowadza się testy w celu sprawdzenia, czy system informatyczny prawidłowo stwierdza przypadki niewykonania zobowiązania;

c)

do celów stwierdzenia niewykonania zobowiązania przez dłużnika na podstawie osądu ludzkiego kryteria oceny dłużników i przesłanek niewykonania zobowiązania określono w dokumentacji wewnętrznej wystarczająco szczegółowo, aby zapewnić spójność w stwierdzaniu niewykonania zobowiązań przez wszystkich pracowników wykonujących tę czynność;

d)

jeżeli instytucja stosuje definicję niewykonania zobowiązania na poziomie dłużnika, istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy zapewniające, aby po stwierdzeniu niewykonania zobowiązania przez dłużnika wszystkie ekspozycje wobec tego dłużnika rejestrowano jako ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania, w ramach wszystkich odpowiednich systemów, linii biznesowych i lokalizacji geograficznych w obrębie instytucji i jej jednostek zależnych, a w stosownych przypadkach w obrębie jej jednostki dominującej i jej jednostek zależnych;

e)

jeżeli klasyfikacja do statusu dotyczącego niewykonywania zobowiązania wszystkich ekspozycji wobec dłużnika, o której mowa w lit. d), opóźnia się w wyniku stwierdzenia niewykonania zobowiązania dotyczącego jednej lub kilku ekspozycji dłużnika, opóźnienie to nie prowadzi do błędów lub niespójności w zarządzaniu ryzykiem, raportowaniu ryzyka, obliczaniu wymogów w zakresie funduszy własnych lub wykorzystywaniu danych do kwantyfikacji ryzyka.

a)

istnieją odpowiednie procedury i mechanizmy zapewniające klasyfikację do statusu dotyczącego niewykonywania zobowiązania zgodnie z art. 178 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 na podstawie oceny określonej w art. 178 ust. 2 lit. d) tego rozporządzenia oraz zgodność tego statusu z progiem istotności właściwym dla przeterminowanego zobowiązania kredytowego określonym przez właściwe organy zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2018/171;

b)

proces obliczania liczby dni przeterminowania jest zgodny z umownymi lub prawnymi zobowiązaniami dłużnika, odpowiednio odzwierciedla płatności częściowe i jest stosowany konsekwentnie.

a)

instytucja posiada jasną politykę w zakresie stosowania definicji niewykonania zobowiązania w odniesieniu do ekspozycji detalicznych albo na poziomie dłużnika, albo na poziomie poszczególnych instrumentów kredytowych;

b)

polityka, o której mowa w lit. a), jest dostosowana do zarządzania ryzykiem w instytucji i stosuje się ją w sposób konsekwentny;

c)

jeżeli instytucja stosuje definicję niewykonania zobowiązania na poziomie pojedynczego instrumentu kredytowego:

a)

dla każdej przesłanki niewykonania zobowiązania określono przesłankę reklasyfikacji oraz czy jasno określono sposób identyfikacji i traktowania zobowiązań kredytowych podlegających restrukturyzacji awaryjnej;

b)

reklasyfikacja jest możliwa dopiero po ustaniu wszystkich przesłanek niewykonania zobowiązania i spełnieniu wszystkich istotnych warunków reklasyfikacji;

c)

przesłanki i proces reklasyfikacji określono w sposób ostrożny, a w szczególności, czy zapewniono, aby nie dokonywano reklasyfikacji do statusu dotyczącego wykonywania zobowiązania, jeżeli instytucja spodziewa się, że zobowiązanie kredytowe nie zostanie spłacone w całości bez konieczności podejmowania przez instytucję działań takich jak realizacja zabezpieczenia.

a)

adekwatność dokumentacji dotyczącej uzasadnienia, konstrukcji i szczegółów operacyjnych systemów ratingowych, jak określono w art. 175 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 31 i 32;

b)

adekwatność struktury systemów ratingowych, o której mowa w art. 170 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 33-36;

c)

stosowanie przez instytucję szczególnych wymogów dotyczących modeli statystycznych lub innych metod automatycznych, o których mowa w art. 174 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 37-40.

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad instytucji;

b)

dokonują przeglądu dokumentacji technicznej instytucji dotyczącej metodyki i procesu opracowywania systemów ratingowych;

c)

dokonują przeglądu podręczników, metod i procesów dotyczących opracowywania, stanowiących podstawę systemów ratingowych;

d)

dokonują przeglądu protokołów organów wewnętrznych instytucji odpowiedzialnych za zatwierdzanie systemów ratingowych, w tym organu zarządzającego lub wyznaczonych przez niego komitetów;

e)

dokonują przeglądu sprawozdań na temat funkcjonowania systemów ratingowych oraz zaleceń jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego, komórki ds. walidacji, komórki ds. audytu wewnętrznego lub każdej innej komórki ds. kontroli instytucji;

f)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas monitorowania, walidacji i odpowiednich audytów;

g)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

zwrócenie się o udostępnienie danych wykorzystywanych w procesie opracowywania systemów ratingowych oraz ich analiza;

b)

przeprowadzenie własnych oszacowań lub odtworzenie procesu oszacowań dokonanych przez instytucję podczas opracowywania i monitorowania systemów ratingowych z wykorzystaniem odpowiednich danych dostarczonych przez instytucję;

c)

zwrócenie się do instytucji o dodatkową dokumentację lub zwrócenie się do niej o przedstawienie analizy związanej z wyborem metodyki opracowywania systemu ratingowego oraz przedstawienie informacji na temat uzyskanych wyników;

d)

przeprowadzenie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej systemów informatycznych istotnych dla zakresu oceny struktury systemów ratingowych, szczegółów operacyjnych i dokumentacji;

e)

przeprowadzenie przez właściwy organ własnych testów na danych instytucji lub zwrócenie się do instytucji o przeprowadzenie testów zaproponowanych przez dany właściwy organ;

f)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

adekwatność systemu ratingowego i modeli stosowanych w ramach systemu ratingowego z uwzględnieniem cech portfela;

b)

opis źródeł danych i praktyk w zakresie czyszczenia danych;

c)

definicje niewykonania zobowiązania i straty;

d)

decyzje dotyczące metody;

e)

specyfikację techniczną modeli;

f)

niedoskonałości i ograniczenia modeli oraz ewentualne czynniki łagodzące ich skutki;

g)

wyniki testów wdrożeniowych modeli w systemach informatycznych, w szczególności informacje o tym, czy wdrożenie przebiegło pomyślnie i bezbłędnie;

h)

samoocenę zgodności z wymogami regulacyjnymi w zakresie metody wewnętrznych ratingów, o których mowa w art. 169-191 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

w dokumentacji wyraźnie przedstawiono cel systemu ratingowego i modeli;

b)

dokumentacja zawiera opis zakresu stosowania systemu ratingowego oraz zakresu stosowania modeli wykorzystywanych w ramach systemu ratingowego, tj. wyszczególnienie rodzajów ekspozycji objętych każdym modelem w ramach systemu ratingowego, zarówno w ujęciu jakościowym, jak i ilościowym, rodzaju wyników każdego modelu oraz sposobu wykorzystania wyników;

c)

dokumentacja zawiera wyjaśnienie, w jaki sposób informacje uzyskane za pomocą systemu ratingowego i wyniki modeli uwzględnia się do celów zarządzania ryzykiem, podejmowania decyzji i procesów przyznawania kredytów, o których mowa w art. 19.

a)

szczegółowe informacje dotyczące wszystkich danych wykorzystanych do opracowania modelu, w tym dokładne określenie zawartości modelu, jego źródła, formatu i kodowania oraz, w stosownych przypadkach, wyłączeń danych z modelu;

b)

wszelkie procedury czyszczenia danych, w tym procedury dotyczące wyłączeń danych, wykrywania i przetwarzania wartości nietypowych oraz dostosowania danych, jak również wyraźne uzasadnienie ich zastosowania oraz ocenę ich wpływu.

a)

szczegółowe informacje dotyczące konstrukcji, teorii, założeń i logiki leżących u podstaw modelu;

b)

szczegółowe opisy metod odnoszących się do modelu i ich uzasadnienia, technik statystycznych i przybliżeń oraz, w stosownych przypadkach, uzasadnienie i szczegółowe informacje na temat metod segmentacji, wyników procesów statystycznych oraz diagnostyki i miar zdolności predykcyjnej modeli;

c)

rolę ekspertów z odpowiednich obszarów działalności w opracowywaniu systemu ratingowego i modeli, w tym szczegółowy opis procesu konsultacji z ekspertami z odpowiednich obszarów działalności przy projektowaniu systemu ratingowego i modeli, jak również wyniki i uzasadnienie przedstawione przez tych ekspertów z odpowiednich obszarów działalności;

d)

wyjaśnienie, w jaki sposób łączy się model statystyczny i osąd ludzki w celu uzyskania wyników modelu końcowego;

e)

wyjaśnienie, w jaki sposób instytucja uwzględnia niezadowalającą jakość danych, brak jednorodnych pul ekspozycji, zmiany w procesach biznesowych, środowisku gospodarczym lub prawnym oraz inne czynniki związane z jakością danych, które mogą mieć wpływ na funkcjonowanie systemu ratingowego lub modelu;

f)

opis analiz przeprowadzonych na potrzeby modeli statystycznych lub innych metod automatycznych, w zależności od przypadku:

a)

specyfikację techniczną struktury modelu końcowego, w tym specyfikacje modelu końcowego, elementy wejściowe, takie jak rodzaj i format wybranych zmiennych, wagi zastosowane w odniesieniu do zmiennych oraz elementy wyjściowe, takie jak rodzaj i format danych wyjściowych;

b)

odniesienia do kodów komputerowych i stosowanych narzędzi w zakresie języków i programów informatycznych, umożliwiających osobie trzeciej odtworzenie ostatecznych wyników.

a)

w dokumentacji określono proces, który należy stosować podczas wdrażania nowego lub zmienionego modelu w środowisku produkcyjnym;

b)

dokumentacja obejmuje wyniki testów wdrożenia modeli ratingowych w systemach informatycznych, w tym potwierdzenie, że model ratingowy wdrożony w systemie produkcyjnym jest taki sam jak model opisany w dokumentacji i działa zgodnie z przeznaczeniem.

a)

zakresu stosowania systemu ratingowego, z wyszczególnieniem, jakie rodzaje ekspozycji mają być oceniane w ramach każdego modelu ratingowego;

b)

kadry kierowniczej odpowiedzialnej za zatwierdzenie i daty zatwierdzenia wewnętrznego, daty powiadomienia właściwych organów, w stosownych przypadkach - daty zatwierdzenia przez właściwe organy, oraz daty wdrożenia danej wersji;

c)

krótkiego opisu wszelkich zmian w stosunku do poprzedniej wersji uwzględnionej w rejestrze, w tym opisu aspektów systemu ratingowego, które uległy zmianie, oraz odniesienia do dokumentacji dotyczącej modelu;

d)

kategorii zmiany, której dotyczy klasyfikacja, zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) nr 529/2014 oraz odniesienia do kryteriów klasyfikacji do kategorii zmiany.

a)

proces wyboru odpowiednich czynników ryzyka i kryteriów ratingowych, w tym definicję potencjalnych czynników ryzyka, kryteria wyboru czynników ryzyka oraz decyzje podjęte w sprawie odpowiednich czynników ryzyka;

b)

spójność wybranych czynników ryzyka i kryteriów ratingowych oraz ich wkładu w ocenę ryzyka z oczekiwaniami użytkowników biznesowych systemu ratingowego;

c)

spójność czynników ryzyka i kryteriów ratingowych wybranych na podstawie metod statystycznych z dowodami statystycznymi dotyczącymi dywersyfikacji ryzyka związanego z każdą klasą lub pulą.

a)

charakterystykę ryzyka dłużnika, w tym:

b)

charakterystyka ryzyka transakcji, w tym rodzaj produktu, rodzaj zabezpieczenia, uprzywilejowanie, współczynnik pokrycia należności zabezpieczeniem;

c)

informacje o zaległościach kredytowych: informacje wewnętrzne lub informacje pochodzące ze źródeł zewnętrznych, takich jak biura informacji kredytowej.

a)

liczba klas ratingowych i pul jest odpowiednia, aby zapewnić znaczącą dywersyfikację ryzyka i kwantyfikację charakterystyki strat na poziomie klasy lub puli, oraz czy:

b)

koncentracja liczby ekspozycji lub dłużników nie jest nadmierna w żadnej klasie lub puli, chyba że taki rozkład jest poparty przekonującymi empirycznymi dowodami na jednorodność ryzyka tych ekspozycji lub dłużników;

c)

klasy ratingowe i klasy lub pule ekspozycji detalicznych mają wystarczającą liczbę ekspozycji lub dłużników w jednej klasie lub puli, chyba że taki rozkład jest poparty przekonującymi empirycznymi dowodami na to, że grupowanie tych ekspozycji lub dłużników jest odpowiednie, lub że stosuje się bezpośrednie oszacowania parametrów ryzyka dla poszczególnych dłużników lub ekspozycji, o których mowa w art. 169 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

d)

klasy lub pule ratingowe i klasy lub pule instrumentów dla ekspozycji wobec przedsiębiorstw, instytucji, rządów centralnych i banków centralnych, jeżeli dostępne są wystarczające dane, nie mają zbyt małej liczby ekspozycji lub dłużników w jednej klasie lub puli, chyba że rozkład ekspozycji lub dłużników jest poparty przekonującymi empirycznymi dowodami na to, że grupowanie tych ekspozycji lub dłużników jest odpowiednie, lub że stosuje się bezpośrednie oszacowania parametrów ryzyka dla poszczególnych dłużników lub ekspozycji, o których mowa w art. 169 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

maksymalnej i minimalnej łącznej liczby klas lub pul;

b)

proporcji ekspozycji i dłużników klasyfikowanych do każdej klasy lub puli.

a)

czy narzędzia stosowane do oceny zróżnicowania ryzyka są solidne i odpowiednie, biorąc pod uwagę dostępne dane, oraz czy odpowiednie zróżnicowanie ryzyka udokumentowano zapisami szeregów czasowych zrealizowanych współczynników niewykonania zobowiązania lub wskaźników strat dla klas lub pul w różnych warunkach ekonomicznych;

b)

czy instytucja określa oczekiwane wyniki systemu ratingowego w zakresie zróżnicowania ryzyka za pomocą jasno ustalonych stałych celów i granic tolerancji dla określonych wskaźników i narzędzi, a także działań mających na celu wyeliminowanie odchyleń od tych celów lub tolerancji; dla początkowego rozwoju i bieżącego funkcjonowania można określić odrębne cele i granice tolerancji;

c)

czy cele i granice tolerancji dla określonych wskaźników i narzędzi oraz mechanizmy stosowane z myślą o osiągnięciu tych celów i zmieszczeniu się w tych granicach tolerancji zapewniają wystarczające zróżnicowanie ryzyka.

a)

ratingów wewnętrznych;

b)

oszacowań prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (PD);

c)

w stosownych przypadkach, własnych oszacowań straty z tytułu niewykonania zobowiązania (LGD);

d)

w stosownych przypadkach, własnych oszacowań współczynników konwersji;

e)

w stosownych przypadkach, własnych oszacowań całkowitych strat.

W przypadku ekspozycji detalicznych właściwe organy oceniają te czynniki dla każdego systemu ratingowego. W przypadku ekspozycji innych niż ekspozycje detaliczne właściwe organy oceniają je tylko dla tych systemów ratingowych, w odniesieniu do których dostępna jest wystarczająca ilość danych.

a)

wiarygodność i jakość wewnętrznych i zewnętrznych źródeł danych oraz zakres danych uzyskanych z tych źródeł, a także okres czasu, którego dotyczą źródła;

b)

proces scalania danych, w przypadku gdy model jest zasilany danymi z wielu źródeł danych;

c)

uzasadnienie i skalę wyłączeń danych w podziale na powody wyłączenia, z wykorzystaniem statystyk dotyczących udziału całkowitych danych, które obejmuje każde wyłączenie, w przypadku gdy niektóre dane wyłączono z próby służącej do opracowania modelu;

d)

procedury postępowania z błędnymi i brakującymi danymi oraz postępowania z wartościami nietypowymi i danymi kategorycznymi, a także sprawdzają, czy w przypadku zmiany rodzaju kategoryzacji nie prowadzi to do obniżenia jakości danych lub przerw strukturalnych w danych;

e)

procesy przekształcania danych, w tym standaryzacji i innych przekształceń funkcjonalnych, oraz stosowność tych przekształceń z uwzględnieniem ryzyka przetrenowania modelu.

a)

porównywalność charakterystyki ryzyka dłużników lub instrumentów odzwierciedlonych w danych wykorzystanych do budowy modelu z charakterystyką ryzyka ekspozycji objętych danym modelem ratingowym;

b)

porównywalność aktualnych standardów zawierania umów kredytowych i odzyskiwania należności z tymi, które stosowano w czasie, do którego odnosi się zbiór danych referencyjnych wykorzystywanych do modelowania;

c)

spójność definicji niewykonania zobowiązania na przestrzeni czasu w ramach danych wykorzystywanych do modelowania oraz sprawdzają:

d)

jeżeli przy opracowywaniu modelu wykorzystuje się dane zewnętrzne lub dane zbiorcze obejmujące szereg instytucji, istotność i adekwatność takich danych w odniesieniu do ekspozycji, produktów i profilu ryzyka instytucji.

a)

adekwatność modelu z uwzględnieniem jego konkretnego zastosowania;

a)

sposób stosowania osądu ludzkiego jest uzasadniony i w pełni udokumentowany oraz czy wpływ osądu ludzkiego na system ratingowy jest oceniany, w miarę możliwości, również poprzez obliczanie marginalnego wkładu osądu ludzkiego w działanie systemu ratingowego;

a)

przedstawiono zarys założeń i teorii leżących u podstaw wskaźników wybranych przez instytucję do celów oceny wyników modelu;

a)

zgodność z wymogami ogólnymi dotyczącymi oszacowań, określonymi w art. 179 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 zgodnie z art. 42, 43 i 44;

b)

zgodność z wymogami dotyczącymi szacowania wartości PD określonymi w art. 180 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 45 i 46;

c)

zgodność z wymogami dotyczącymi własnych oszacowań wartości LGD określonymi w art. 181 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 47-52;

d)

zgodność z wymogami dotyczącymi oszacowań własnych współczynnika konwersji określonymi w art. 182 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 53-56;

e)

zgodność z wymogami dotyczącymi oceny wpływu gwarancji i kredytowych instrumentów pochodnych określonymi w art. 183 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 57;

f)

zgodność z wymogami dotyczącymi nabytych wierzytelności określonymi w art. 184 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zgodnie z art. 58.

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad instytucji;

b)

dokonują przeglądu dokumentacji technicznej instytucji dotyczącej odpowiedniej metodyki i procesu szacowania;

c)

dokonują przeglądu odpowiednich podręczników, metod i procesów związanych z szacowaniem parametru ryzyka oraz je weryfikują;

d)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, przykładowego komitetu lub innych komitetów;

e)

dokonują przeglądu wyników parametru ryzyka oraz zaleceń jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego, komórki ds. walidacji, komórki ds. audytu wewnętrznego lub każdej innej komórki ds. kontroli instytucji;

f)

dokonują oceny sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów, walidacji i monitorowania;

g)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

mogą zwracać się o przekazanie dodatkowej dokumentacji lub analizy uzasadniającej decyzje instytucji dotyczące metodyki i uzyskane wyniki;

b)

mogą przeprowadzać własne oszacowania parametrów ryzyka lub odtworzyć proces oszacowań dokonanych przez instytucję z wykorzystaniem odpowiednich danych dostarczonych przez instytucję;

c)

mogą zwracać się o udostępnienie danych wykorzystywanych w procesie szacowania;

d)

mogą dokonywać przeglądu dokumentacji funkcjonalnej systemów informatycznych istotnych dla zakresu oceny;

e)

mogą przeprowadzać własne testy na danych instytucji lub zwrócić się do instytucji o przeprowadzenie testów zaproponowanych przez właściwe organy;

f)

dokonywać przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

kompletność danych ilościowych i jakościowych oraz innych informacji w odniesieniu do metod stosowanych do kwantyfikacji parametrów ryzyka w celu zapewnienia, aby wykorzystano wszystkie istotne doświadczenia z przeszłości i dowody empiryczne;

b)

dostępność danych ilościowych zapewniających podział przypadków strat według czynników, które leżą u podstaw odpowiednich parametrów ryzyka, o których mowa w art. 179 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

c)

reprezentatywność danych wykorzystywanych do szacowania parametrów ryzyka dla niektórych rodzajów ekspozycji;

d)

adekwatności liczby ekspozycji w próbie oraz długości okresu obserwacji historycznej, o którym mowa w art. 45, 47 i 53, stosowanych do kwantyfikacji w celu zapewnienia, aby oszacowania instytucji były dokładne i prawidłowe;

e)

uzasadnienie i dokumentację dla wszystkich przypadków czyszczenia danych, w tym wszelkich wyłączeń obserwacji z oszacowania oraz potwierdzenie, że wyłączenia te nie wpływają na kwantyfikację ryzyka; w szczególności w przypadku oszacowań prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania - uzasadnienie i dokumentację wpływu czyszczenia danych na długoterminowy średni współczynnik niewykonania zobowiązania;

f)

spójność między zbiorami danych stosowanymi do szacowania parametrów ryzyka, w szczególności w odniesieniu do definicji niewykonania zobowiązania, podejścia do przypadków niewykonania zobowiązania, w tym wielu przypadków niewykonania zobowiązań, o których mowa w art. 46 ust. 1 lit. b) i art. 49, oraz składu próby.

a)

strukturę ekspozycji objętych każdym modelem ratingowym oraz poszczególne charakterystyki ryzyka dłużników lub instrumentów, a także czy aktualny portfel jest w wymaganym stopniu porównywalny z portfelami stanowiącymi zbiór danych referencyjnych;

b)

porównywalność aktualnych standardów gwarantowania emisji i odzyskiwania należności z tymi, które stosowano w czasie, do którego odnosi się zbiór danych referencyjnych;

c)

spójność definicji niewykonania zobowiązania w okresie obserwacji:

d)

jeżeli do kwantyfikacji parametrów ryzyka wykorzystuje się dane zewnętrzne lub dane obejmujące szereg instytucji - istotność i stosowność tych danych w odniesieniu do ekspozycji, produktów i profilu ryzyka instytucji oraz definicji niewykonania zobowiązania;

e)

jeżeli dane zewnętrzne lub dane obejmujące szereg instytucji nie są spójne z wewnętrzną definicją instytucji dotyczącą niewykonania zobowiązania - opis korekt danych zewnętrznych lub obejmujących szereg instytucji dokonanych przez instytucję w celu osiągnięcia wymaganego poziomu spójności z wewnętrzną definicją niewykonania zobowiązania.

a)

proces oraz roczny plan przeglądu oszacowań zapewniają terminowy przegląd wszystkich oszacowań;

a)

metody i dane nie dają wystarczającej pewności co do oszacowań parametrów ryzyka, m.in. w przypadkach, gdy występują duże błędy oszacowań;

b)

jednostka ds. kontroli ryzyka kredytowego, komórka ds. walidacji, komórka ds. audytu wewnętrznego lub jakakolwiek inna komórka instytucji stwierdzają istotne braki w metodach, informacjach i danych;

c)

istotne zmiany norm gwarantowania emisji lub zasady odzyskiwania należności bądź zmiany w gotowości instytucji do podejmowania ryzyka.

a)

czy długość okresu obserwacji historycznej obejmuje co najmniej minimalny czas trwania zgodnie z wymogami określonymi w art. 180 ust. 1 lit. h) i art. 180 ust. 2 lit. e) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 oraz, w stosownych przypadkach, rozporządzenia delegowanego (UE) 2017/72;

a)

mianownik jednorocznego współczynnika niewykonania zobowiązania obejmuje dłużników lub ekspozycje, których - na początku jednorocznego okresu - nie dotyczy niewykonanie zobowiązania i którzy są zaklasyfikowani/które są zaklasyfikowane do tej klasy lub puli;

b)

licznik jednorocznego współczynnika niewykonania zobowiązania obejmuje tych dłużników lub te ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania i o których mowa w lit. a), w ciągu tego okresu jednego roku; uznaje się, że wielokrotne niewykonanie zobowiązania w przypadku tego samego dłużnika lub tej samej ekspozycji zaobserwowane w rocznym okresie dotyczącym współczynnika niewykonania zobowiązania stanowi pojedyncze niewykonanie, o którym mowa w art. 49 lit. b), które wystąpiło w dniu pierwszego z tych wielu przypadków niewykonania zobowiązania.

a)

instytucja stosuje odpowiednią alternatywną metodę oszacowania średnich jednorocznych współczynników niewykonania zobowiązania w okresie, który jest reprezentatywny w odniesieniu do prawdopodobnego zakresu zmienności współczynników niewykonania zobowiązania dla tego rodzaju ekspozycji;

b)

stosuje się odpowiedni margines ostrożnościowy, jeżeli po zastosowaniu odpowiedniej metody, o której mowa w lit. a), okaże się, że oszacowanie średnich współczynników niewykonania zobowiązań jest niewiarygodne lub ma inne ograniczenia.

a)

funkcjonalna i strukturalna forma metody szacowania;

b)

założenia, na których opiera się oszacowanie;

c)

cykliczność metody oszacowania;

d)

długość okresu obserwacji historycznej zastosowanego zgodnie z art. 45;

e)

margines ostrożnościowy zastosowany zgodnie z art. 44;

f)

osąd ludzki;

g)

w stosownych przypadkach, wybór czynników ryzyka.

a)

czy długość okresu obserwacji historycznej obejmuje co najmniej minimalny czas trwania zgodnie z wymogami określonymi w art. 181 ust. 1 lit. j) i art. 181 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 575/2013 oraz, w stosownych przypadkach, rozporządzenia delegowanego (UE) 2017/72;

a)

instytucja ocenia LGD według jednolitej klasy lub puli instrumentów;

a)

określono jednoznaczne warunki, zanim można będzie uznać, że instrument powrócił do statusu wykonanego zobowiązania;

a)

instytucje stosują oszacowania wartości LGD właściwe dla okresu pogorszenia koniunktury gospodarczej, o ile są one ostrożniejsze niż długoterminowa średnia;

a)

bezpośrednie oszacowanie wartości LGD w odniesieniu do ekspozycji, których dotyczy niewykonanie zobowiązania (wartość LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania), oraz bezpośrednie oszacowanie ELBE;

b)

bezpośrednie oszacowanie ELBE i oszacowanie wartości LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania, jako sumy ELBE i narzutu z tytułu nieoczekiwanej straty związanej z ekspozycjami, których dotyczy niewykonanie zobowiązania, a które mogą wystąpić w okresie odzyskiwania należności.

a)

metody szacowania wartości LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania - jako szacunek bezpośredni albo jako narzut na ELBE - uwzględniają możliwe dodatkowe nieoczekiwane straty w okresie odzyskiwania należności, a w szczególności biorą pod uwagę możliwe niekorzystne zmiany warunków ekonomicznych w przewidywanym czasie trwania procesu odzyskiwania należności;

b)

metody szacowania wartości LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania - jako szacunek bezpośredni albo jako narzut na ELBE - oraz ELBE uwzględniają informacje na temat czasu niewykonania zobowiązania i dotychczas odzyskanych należności;

c)

jeżeli instytucja stosuje bezpośrednie oszacowanie wartości LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania, metody szacowania są zgodne z wymogami art. 47, 48 i 49;

d)

oszacowanie wartości LGD w przypadku niewykonania zobowiązania przewyższa ELBE, lub - jeżeli wartość LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania, jest równa ELBE - czy w przypadku poszczególnych ekspozycji przypadki takie są ograniczone i należycie uzasadnione przez instytucję;

e)

metody szacowania ELBE uwzględniają wszystkie aktualnie dostępne i istotne informacje, a w szczególności bieżącą sytuację gospodarczą;

f)

jeżeli korekty z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego przekraczają oszacowania ELBE, różnice między nimi są analizowane i należycie uzasadniane;

g)

metody szacowania wartości LGD, której dotyczy niewykonanie zobowiązania - jako szacunek bezpośredni albo jako narzut na ELBE - oraz ELBE są jasno udokumentowane.

a)

czy długość okresu obserwacji historycznej obejmuje co najmniej minimalny czas trwania wymagany w art. 182 ust. 2 i 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 oraz, w stosownych przypadkach, rozporządzenia delegowanego (UE) 2017/72;

a)

instytucja ocenia oszacowanie współczynnika konwersji według klasy, czy według puli instrumentów;

a)

instytucje stosują oszacowania współczynnika konwersji właściwe dla okresu pogorszenia koniunktury gospodarczej, jeżeli są one ostrożniejsze niż długoterminowa średnia;

a)

instytucja jasno określiła kryteria do celów identyfikowania sytuacji, w których oszacowania wartości PD lub LGD mają być korygowane w celu uwzględnienia łagodzącego wpływu gwarancji, oraz czy kryteria te są stosowane konsekwentnie w czasie;

a)

EL oszacowuje się na podstawie długoterminowych średnich rocznych wskaźników straty całkowitej lub zgodnie z innym właściwym podejściem;

b)

proces szacowania straty całkowitej jest zgodny z koncepcją LGD określoną w art. 181 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

c)

instytucja jest w stanie w wiarygodny sposób wyodrębnić wartości PD i LGD ze swoich oszacowań EL;

d)

w przypadku nabytych wierzytelności korporacyjnych, do których zastosowanie ma art. 153 ust. 6 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, wykorzystuje się wystarczające dane zewnętrzne i wewnętrzne.

a)

oceniają te oszacowania, zgodnie z art. 42-52;

b)

sprawdzają, czy spełnione są wymogi art. 184 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

stosowaną przez instytucję metodykę klasyfikacji i jej realizację, zgodnie z art. 60;

b)

kolejność klasyfikowania ekspozycji do kategorii ekspozycji, zgodnie z art. 61;

c)

czy instytucja wzięła pod uwagę szczególne względy dotyczące kategorii ekspozycji detalicznych, zgodnie z art. 62.

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad, procedur i metodyki klasyfikacji instytucji;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

c)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

d)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów;

e)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy;

f)

dokonują przeglądu kryteriów stosowanych przez pracowników odpowiedzialnych za uznaniową klasyfikację ekspozycji do kategorii ekspozycji.

a)

dokonywanie wyboru próby i przeprowadzenie przeglądu dokumentów dotyczących cech dłużnika oraz inicjowania i obsługi ekspozycji;

b)

przeprowadzenie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej odpowiednich systemów informatycznych;

c)

porównanie danych instytucji z ogólnodostępnymi danymi, w tym danymi zarejestrowanymi w bazie danych prowadzonej przez EUNB, zgodnie z art. 115 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, lub w bazach danych prowadzonych przez właściwe organy;

d)

weryfikacja przestrzegania przepisów decyzji wykonawczej Komisji 2014/908/UE (7) w sprawie równoważności wymogów nadzorczych i regulacyjnych niektórych państw trzecich i terytoriów trzecich do celów traktowania ekspozycji zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013;

e)

przeprowadzenie własnych testów na danych instytucji lub zwrócenie się do instytucji o przeprowadzenie testów zaproponowanych przez właściwe organy;

f)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

metodyka jest w pełni udokumentowana i spełnia wszystkie wymogi określone w art. 147 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

b)

metodyka odzwierciedla kolejność klasyfikacji określoną w art. 61;

c)

metodyka obejmuje wykaz systemów regulacyjnych i nadzorczych państw trzecich uznanych za równoważne z systemami stosowanymi w Unii, zgodnie z decyzją wykonawczą, jak określono w art. 107 ust. 4, art. 114 ust. 7, art. 115 ust. 4 i art. 116 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, gdy taka równoważność jest wymagana w celu klasyfikacji ekspozycji do określonej kategorii.

a)

procedury regulujące wprowadzanie i przekształcanie danych w systemach informatycznych są wystarczająco solidne, aby zapewnić prawidłową klasyfikację każdej ekspozycji do kategorii ekspozycji;

b)

pracownicy odpowiedzialni za klasyfikację ekspozycji mają dostęp do wystarczająco szczegółowych kryteriów, aby zapewnić spójną klasyfikację;

c)

klasyfikacji elementów stanowiących pozycje sekurytyzacyjne oraz ekspozycji określonych jako ekspozycje związane z kredytowaniem specjalistycznym do ekspozycji kapitałowych, zgodnie z art. 147 ust. 8 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, dokonują pracownicy znający warunki i istotne szczegóły transakcji, które decydują o identyfikacji tych ekspozycji;

d)

klasyfikacji dokonuje się na podstawie najbardziej aktualnych dostępnych danych.

a)

po pierwsze, ekspozycje kwalifikujące się do zaklasyfikowania do ekspozycji kapitałowych, elementy stanowiące pozycje sekurytyzacyjne oraz inne aktywa niezwiązane z zobowiązaniem kredytowym klasyfikuje się do tych kategorii zgodnie z art. 147 ust. 2 lit. e), f) i g) rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

a)

instytucja spójnie rozróżnia ekspozycje wobec osób fizycznych i ekspozycje wobec MŚP na podstawie jasnych kryteriów;

b)

do celów monitorowania zgodności z limitem określonym w art. 147 ust. 5 lit. a) ppkt (ii) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 instytucja wdrożyła odpowiednie procedury i mechanizmy dotyczące następujących kwestii:

a)

działania marketingowe i sprzedażowe;

b)

typ produktu;

c)

proces ratingowy;

d)

system ratingowy;

e)

proces decyzyjny w sprawie udzielenia kredytu;

f)

metodę ograniczenia ryzyka kredytowego;

g)

procesy monitorowania;

h)

proces dochodzenia i odzyskiwania należności.

a)

do celów sprawdzenia zgodności z art. 154 ust. 4 lit. d) i e) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 właściwe organy sprawdzają, czy:

b)

na potrzeby sprawdzenia zgodności z art. 154 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 właściwe organy sprawdzają, czy wszystkim ekspozycjom, w przypadku których zabezpieczenie w formie nieruchomości stosuje się we własnych oszacowaniach wartości LGD, zgodnie z art. 181 ust. 1 lit. f) rozporządzenia (UE) nr 575/2013, przypisano współczynnik korelacji określony w art. 154 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

adekwatność metod wykorzystanych do opracowania testów warunków skrajnych, zgodnie z art. 64;

b)

solidność organizacji procesu testowania warunków skrajnych zgodnie z art. 65;

c)

włączenie testów warunków skrajnych do procesów zarządzania ryzykiem i kapitałem, zgodnie z art. 66.

a)

dokonują przeglądu wewnętrznych zasad, metod i procedur instytucji dotyczących opracowywania i przeprowadzania testów warunków skrajnych;

b)

dokonują przeglądu wyników testu warunków skrajnych przeprowadzonego przez instytucję;

c)

dokonują przeglądu ról i obowiązków jednostek i organów zarządzających zaangażowanych w opracowywanie, zatwierdzanie i przeprowadzanie testu warunków skrajnych;

d)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

e)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

f)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów;

g)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

przeprowadzenie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej systemów informatycznych wykorzystywanych do testu warunków skrajnych;

b)

zwrócenie się do instytucji o dokonanie obliczeń testu warunków skrajnych na podstawie alternatywnych założeń;

c)

własne obliczenia w ramach testu warunków skrajnych opierające się na danych instytucji dotyczących pewnych rodzajów ekspozycji;

d)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

testy są miarodajne, racjonalnie ostrożne i umożliwiają określenie wpływu na całkowite wymogi kapitałowe instytucji z tytułu ryzyka kredytowego w przypadku poważnych, ale realistycznych scenariuszy recesji;

b)

testy obejmują co najmniej wszystkie istotne portfele IRB;

c)

metody te są w odpowiednim zakresie spójne z metodami stosowanymi przez instytucję do celów testów warunków skrajnych dotyczących alokacji kapitału wewnętrznego;

d)

dokumentacja metodyki prowadzenia testów warunków skrajnych, w tym danych wewnętrznych i zewnętrznych oraz opinii ekspertów, jest wystarczająco szczegółowa, aby umożliwić osobom trzecim zrozumienie uzasadnienia wybranych scenariuszy i odtworzenie testu warunków skrajnych.

a)

identyfikację scenariuszy, w tym scenariuszy przewidujących poważną, ale prawdopodobną recesję oraz korektę scenariusza przewidującego pogorszenie jakości kredytowej dostawców ochrony, zgodnie z art. 153 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

b)

ocenę wpływu zidentyfikowanych scenariuszy na parametry ryzyka instytucji, migrację ratingową, oczekiwane straty oraz obliczanie wymogów w zakresie funduszy własnych w odniesieniu do ryzyka kredytowego;

c)

ocenę wymagań w zakresie adekwatności funduszy własnych.

a)

metodyki identyfikacji grupy czynników stymulujących rozwój gospodarczy;

b)

metodyki tworzenia scenariuszy warunków skrajnych, w tym ich dotkliwość, czas trwania i prawdopodobieństwo wystąpienia;

c)

metodyki prognozowania wpływu każdego scenariusza na odpowiednie parametry ryzyka.

a)

test warunków skrajnych jest przeprowadzany regularnie i co najmniej raz na rok;

a)

w swoim procesie decyzyjnym instytucja uwzględnia wyniki testów warunków skrajnych, w szczególności w zakresie zarządzania ryzykiem i kapitałem;

a)

niezawodność systemu wykorzystywanego do obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych zgodnie z art. 68;

b)

jakość danych zgodnie z art. 69;

c)

poprawność wdrażania metodyki i procedur w odniesieniu do różnych kategorii ekspozycji zgodnie z art. 70;

d)

organizację procesu obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych zgodnie z art. 71;

a)

dokonują przeglądu wewnętrznych zasad i procedur instytucji w odniesieniu do procesu obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych, w tym stosowanych źródeł danych, metod obliczeniowych i kontroli;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich ról i obowiązków poszczególnych jednostek i organów wewnętrznych zaangażowanych w proces obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych;

c)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

d)

dokonują przeglądu dokumentacji testów systemu obliczeniowego, w tym scenariuszy objętych testami, ich wyników i zatwierdzeń;

e)

dokonują przeglądu odpowiednich sprawozdań z kontroli, w tym wyników uzgadniania danych pochodzących z różnych źródeł;

f)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

g)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów;

h)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

przeprowadzenie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej systemów informatycznych wykorzystywanych do obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych;

b)

zwrócenie się do instytucji o dokonanie na żywo obliczeń wymogów w zakresie funduszy własnych dotyczących pewnych rodzajów ekspozycji;

c)

przeprowadzenie własnych wyrywkowych testów obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych przy użyciu danych instytucji dotyczących określonych rodzajów ekspozycji;

d)

przeprowadzenie własnych testów na danych instytucji lub zwrócenie się do instytucji o przeprowadzenie testów zaproponowanych przez właściwe organy;

e)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

testy kontrolne przeprowadzone przez instytucję w celu potwierdzenia, że obliczanie wymogów w zakresie funduszy własnych jest zgodne z art. 151-168 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, są kompletne;

a)

parametry ryzyka są kompletne, w tym w przypadkach, gdy brakujące parametry są zastępowane wartościami domyślnymi, oraz czy w przypadku gdy takie zastąpienie miało miejsce, jest ono ostrożne, uzasadnione i udokumentowane;

b)

zakres wartości parametrów jest zgodny z regulacyjnymi i minimalnymi wartościami określonymi w art. 160-164 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

c)

dane wykorzystywane do obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych są spójne z danymi wykorzystywanymi w innych procesach wewnętrznych;

d)

zastosowanie parametrów ryzyka jest zgodne z charakterystyką ekspozycji, a w szczególności, czy sklasyfikowana wartość LGD jest dokładna i spójna z rodzajem ekspozycji i zabezpieczenia zastosowanego w odniesieniu do ekspozycji, zgodnie z art. 164 i art. 230 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

e)

obliczanie wartości ekspozycji przebiega prawidłowo, w szczególności czy umowy o kompensowaniu zobowiązań i klasyfikacja pozycji pozabilansowych są stosowane zgodnie z art. 166 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

f)

w przypadku stosowania metody opartej na PD/LGD w odniesieniu do ekspozycji kapitałowych, klasyfikacja ekspozycji i zastosowanie parametrów ryzyka są prawidłowe, zgodnie z art. 165 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

istnieją odpowiednie mechanizmy kontroli i uzgadniania, zapewniające spójność wartości parametrów ryzyka wykorzystywanych do obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych z wartościami parametrów stosowanych do celów wewnętrznych;

b)

istnieją odpowiednie mechanizmy kontroli i uzgadniania, zapewniające spójność wartości ekspozycji, w przypadku której oblicza się wymogi w zakresie funduszy własnych, z wartościami danych księgowych;

c)

obliczenia wymogów w zakresie funduszy własnych dla wszystkich ekspozycji ujętych w księdze głównej instytucji są kompletne, a rozróżnienie ekspozycji w ramach metody IRB i metody standardowej jest zgodne z art. 148 i 150 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.

a)

wzór na wagę ryzyka jest wdrażany zgodnie z art. 153 i 154 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 z uwzględnieniem klasyfikacji ekspozycji do kategorii ekspozycji;

a)

jasno określono przydział obowiązków jednostki lub jednostek odpowiedzialnych za kontrolę i zarządzanie procesem obliczeniowym, w szczególności przydział obowiązków w zakresie konkretnych kontroli, które mają zostać przeprowadzone na każdym etapie procesu obliczeniowego;

a)

jakość danych wewnętrznych, zewnętrznych lub zbiorczych, w tym procesu zarządzania jakością danych, zgodnie z art. 73;

b)

dokumentację i sprawozdawczość w zakresie danych, zgodnie z art. 74;

c)

odpowiednią infrastrukturę teleinformatyczną, zgodnie z art. 75.

a)

dokonują przeglądu polityki, metod i procedur zarządzania jakością danych istotnych z punktu widzenia danych wykorzystywanych w metodzie IRB;

b)

dokonują przeglądu odpowiednich sprawozdań dotyczących jakości danych, jak również zawartych w nich wniosków, ustaleń i zaleceń;

c)

dokonują przeglądu polityki w zakresie infrastruktury informatycznej oraz procedur zarządzania systemami informatycznymi, w tym zasad dotyczących planów awaryjnych, istotnych dla systemów informatycznych wykorzystywanych na potrzeby metody IRB;

d)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

e)

dokonują przeglądu istotnych ustaleń z audytu wewnętrznego lub innych funkcji kontrolnych instytucji;

f)

dokonują przeglądu sprawozdań z postępu działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas odpowiednich audytów;

g)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

przeprowadzenie własnych testów na danych instytucji lub zwrócenie się do instytucji o przeprowadzenie testów zaproponowanych przez właściwe organy;

b)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

kompletność wartości w atrybutach, które ich wymagają;

b)

dokładność danych, tj. czy dane te rzeczywiście nie zawierają błędów;

c)

spójność danych, tj. czy można dopasować określony zbiór danych do różnych źródeł danych instytucji;

d)

aktualność wartości danych, tj. czy wartości te są aktualne;

e)

niepowtarzalność danych, tj. czy zagregowane dane są wolne od wszelkich powtórzeń powstałych w wyniku stosowania filtrów lub innych przekształceń danych źródłowych;

f)

ważność danych, tj. czy dane opierają się na odpowiednim systemie klasyfikacji, który jest wystarczająco rygorystyczny, aby spowodować akceptację;

g)

identyfikowalność danych, tj. czy istnieje możliwość łatwego śledzenia historii, przetwarzania i lokalizacji określonych danych.

a)

wdrożono wszystkie poniższe elementy:

b)

istnieje dostateczny stopień niezależności procesu gromadzenia danych od procesu zarządzania jakością danych, w tym w stosownych przypadkach rozdzielenie struktury organizacyjnej i personelu.

a)

specyfikacji zbioru baz danych, w szczególności:

b)

politykę zarządzania danymi i podział obowiązków, w tym profile użytkowników i właścicieli danych;

c)

przejrzystość, dostępność i spójność kontroli wdrożonych w ramach systemu zarządzania danymi.

a)

określa zakres sprawozdań lub przeglądów, zawiera ustalenia oraz, w stosownych przypadkach, zalecenia mające na celu usunięcie wykrytych słabości lub niedociągnięć;

b)

przedstawia się kadrze kierowniczej wyższego szczebla i organowi zarządzającemu instytucji z odpowiednią częstotliwością oraz czy poziom odbiorcy sprawozdawczości w zakresie danych jest zgodny ze strukturą organizacyjną instytucji oraz rodzajem i znaczeniem informacji;

c)

przygotowuje się regularnie, a w stosownych przypadkach również doraźnie;

d)

zawiera odpowiednie dowody, że instytucja odpowiednio uwzględniła i prawidłowo wdrożyła zalecenia.

a)

architekturę systemów informatycznych, w tym wszystkich aplikacji, ich interfejsów i interakcji;

b)

schemat przepływu danych przedstawiający mapę kluczowych aplikacji, baz danych i komponentów IT wykorzystywanych w stosowaniu metody IRB i odnoszących się do systemów ratingowych;

c)

klasyfikację właścicieli systemów informatycznych;

d)

możliwości, skalowalność i efektywność systemów informatycznych;

e)

instrukcje obsługi systemów informatycznych i baz danych.

a)

infrastruktura informatyczna może obsługiwać zwykłe i nadzwyczajne procesy instytucji w sposób szybki, automatyczny i elastyczny;

b)

odpowiednio uwzględniono ryzyko zawieszenia działania infrastruktury informatycznej ("awarie"), ryzyko utraty danych oraz ryzyko błędnych ocen ("błędy");

c)

infrastruktura informatyczna jest odpowiednio zabezpieczona przed kradzieżą, oszustwem, manipulacją lub sabotażem danych lub systemów przez działające w złej wierze osoby z wewnątrz i spoza organizacji.

a)

wdrożono procedury tworzenia kopii zapasowych systemów informatycznych, danych i dokumentacji i czy procedury te są okresowo testowane;

b)

wdrożono plany ciągłości działania w odniesieniu do krytycznych systemów informatycznych;

c)

określono procedury odzyskiwania danych z systemów informatycznych w przypadku awarii i procedury te są okresowo testowane;

d)

zarządzanie użytkownikami systemów informatycznych jest zgodne z odpowiednimi zasadami i procedurami instytucji;

e)

wdrożono ścieżki audytu dotyczące krytycznych systemów informatycznych;

f)

zarządzanie zmianą w systemach informatycznych jest odpowiednie, a monitorowanie zmian obejmuje wszystkie systemy informatyczne.

a)

regularne monitorowanie i doraźne przeglądy skutkują wydawaniem zaleceń w celu zaradzenia wykrytym słabościom lub niedociągnięciom;

b)

ustalenia i zalecenia, o których mowa w lit. a), są przekazywane kadrze kierowniczej wyższego szczebla i organowi zarządzającemu instytucji;

c)

istnieją odpowiednie dowody, że instytucja prawidłowo uwzględniła i wdrożyła te zalecenia.

a)

adekwatność wykorzystanych danych, zgodnie z art. 77;

b)

adekwatność modeli, zgodnie z art. 78;

c)

kompleksowość programu testów warunków skrajnych, zgodnie z art. 79;

d)

integralność modelu i procesu jego tworzenia, zgodnie z art. 80;

e)

adekwatność klasyfikacji ekspozycji do metody modeli wewnętrznych, zgodnie z art. 81;

f)

adekwatności komórki ds. walidacji, zgodnie z art. 82;

a)

dokonują przeglądu odpowiednich wewnętrznych zasad i procedur instytucji;

b)

dokonują przeglądu dokumentacji technicznej instytucji dotyczącej metodyki i procesu opracowywania modelu wewnętrznego dotyczącego ekspozycji kapitałowych;

c)

dokonują przeglądu i weryfikacji odpowiednich podręczników, metod i procesów dotyczących opracowywania modelu;

d)

dokonują przeglądu ról i obowiązków poszczególnych jednostek i organów wewnętrznych zaangażowanych w opracowywanie, zatwierdzanie i stosowanie modelu wewnętrznego dotyczącego ekspozycji kapitałowych;

e)

dokonują przeglądu odpowiednich protokołów organów wewnętrznych instytucji, w tym organu zarządzającego, lub komitetów;

f)

dokonują przeglądu odpowiednich sprawozdań na temat funkcjonowania modeli wewnętrznych dotyczących ekspozycji kapitałowych oraz zaleceń jednostki ds. kontroli ryzyka kredytowego, komórki ds. walidacji, komórki ds. audytu wewnętrznego lub każdej innej komórki ds. kontroli instytucji;

g)

dokonują przeglądu stosownych sprawozdań dotyczących działań podjętych przez instytucję w celu skorygowania niedociągnięć i ograniczenia czynników ryzyka wykrytych podczas monitorowania, walidacji i audytów;

h)

uzyskują pisemne oświadczenia od odpowiednich pracowników i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji lub przeprowadzają z nimi rozmowy.

a)

zwrócenie się o udostępnienie danych wykorzystywanych w procesie opracowywania modeli wewnętrznych dotyczących ekspozycji kapitałowych i analiza tych danych;

b)

przeprowadzenie własnych oszacowań wartości zagrożonej lub odtworzenie procesu oszacowań wartości zagrożonej dokonanych przez instytucję z wykorzystaniem odpowiednich danych dostarczonych przez instytucję;

c)

zwrócenie się o przekazanie dodatkowej dokumentacji lub analizy uzasadniającej decyzje dotyczące metodyki i uzyskane wyniki;

d)

przeprowadzenie przeglądu dokumentacji funkcjonalnej systemów informatycznych wykorzystywanych do obliczania wartości zagrożonej;

e)

przeprowadzenie przeglądu innych istotnych dokumentów instytucji.

a)

dane przedstawiają profil ryzyka poszczególnych ekspozycji kapitałowych instytucji;

a)

model odpowiada profilowi ryzyka i złożoności portfela instrumentów kapitałowych instytucji, oraz jeżeli instytucja posiada istotne pakiety akcji, których wykres wartości ma charakter zdecydowanie nieliniowy, model odpowiednio to uwzględnia;

a)

niekorzystne scenariusze alternatywne są istotne dla danych pakietów akcji należących do instytucji, odzwierciedlają znaczne straty dla instytucji i uwzględniają skutki, które nie zostały odzwierciedlone w wynikach modelu;

b)

wyniki modelu w ramach niekorzystnych scenariuszy alternatywnych są wykorzystywane w rzeczywistym zarządzaniu ryzykiem dotyczącym portfela instrumentów kapitałowych i są okresowo zgłaszane kadrze kierowniczej wyższego szczebla;

c)

niekorzystne scenariusze alternatywne są okresowo przeglądane i aktualizowane.

a)

model wewnętrzny jest w pełni zintegrowany z zarządzaniem portfelem instrumentów kapitałowych w portfelu niehandlowym, ogólnymi systemami informacji zarządczej wykorzystywanymi przez instytucję oraz infrastrukturą zarządzania ryzykiem instytucji i jest wykorzystywany do monitorowania limitów inwestycyjnych oraz ryzyka ekspozycji kapitałowych;

b)

jednostka zajmująca się modelowaniem posiada odpowiednie kompetencje i jest niezależna od jednostki odpowiedzialnej za zarządzanie poszczególnymi inwestycjami.

a)

organ zarządzający instytucji oraz kadra kierownicza wyższego szczebla aktywnie uczestniczą w procesie kontroli ryzyka w tym sensie, że zatwierdzili zestaw limitów inwestycyjnych opartych m.in. na wynikach modelu wewnętrznego;

b)

sprawozdania sporządzane przez jednostkę ds. kontroli ryzyka są poddawane przeglądowi przez osoby na szczeblu kadry kierowniczej posiadające wystarczające uprawnienia, aby wprowadzać ograniczenia zajętych pozycji oraz całkowitej ekspozycji instytucji na ryzyko;

c)

istnieją plany działania na wypadek sytuacji wystąpienia kryzysu na rynku mających wpływ na działalność objętą zakresem modelu, opisujące zdarzenia, które powodują uruchomienie tych planów, oraz planowane działania.