(1)

Na wniosek Węgier z dnia 6 sierpnia 2020 r. Rada, w drodze decyzji wykonawczej (UE) 2020/1561 (2), przyznała Węgrom pomoc finansową w postaci pożyczki o wartości nieprzekraczającej 504 330 000 EUR, o maksymalnym średnim terminie zapadalności wynoszącym 15 lat, w celu uzupełnienia krajowych działań podejmowanych przez Węgry na rzecz łagodzenia wpływu pandemii COVID-19 oraz w reakcji na jej konsekwencje społeczno-gospodarcze dla pracowników i osób samozatrudnionych.

(2)

Pożyczka miała zostać wykorzystana przez Węgry na sfinansowanie środków podobnych do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy oraz środków związanych z ochroną zdrowia, o których mowa w art. 3 decyzji wykonawczej (UE) 2020/1561.

(3)

Pandemia COVID-19 wyłączyła znaczną część ludności Węgier z aktywności zawodowej. Doprowadziło to do powtarzających się nagłych i poważnych wzrostów wydatków publicznych na Węgrzech w związku z nowym środkiem, tj. systemem jednorazowego wsparcia dochodu osób samozatrudnionych w sektorach, które ucierpiały wskutek środków ochrony, a także środkami, o których mowa w art. 3 lit. f), g), h), i) oraz j) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1561.

(4)

Pandemia COVID-19 oraz nadzwyczajne środki wdrożone przez Węgry w latach 2020 i 2021, aby zapobiec jej rozprzestrzenianiu się oraz złagodzić jej skutki społeczno-gospodarcze i zdrowotne, miały i nadal mają ogromny wpływ na finanse publiczne. Na koniec 2020 r. deficyt oraz dług sektora instytucji rządowych i samorządowych Węgier wyniosły, odpowiednio, 8,0 % i 80,1 % produktu krajowego brutto (PKB). Według prognozy Komisji z jesieni 2021 r. deficyt i dług węgierskiego sektora instytucji rządowych i samorządowych zmniejszą się w 2021 r. do poziomu, odpowiednio, 7,5 % PKB i 79,2 % PKB, a PKB Węgier wzrośnie w 2021 r. o 7,4 %.

(5)

W dniu 1 grudnia 2021 r. Węgry zwróciły się do Unii o dodatkową pomoc finansową w kwocie 147 140 000 EUR, w celu dalszego uzupełniania krajowych działań podejmowanych w latach 2020 i 2021 na rzecz łagodzenia wpływu pandemii COVID-19 oraz w reakcji na jej konsekwencje społeczno-gospodarcze dla pracowników i osób samozatrudnionych, w szczególności środków, o których mowa w motywach 6-8.

(6)

„Rozporządzeniem rządu nr 485/2020. (XI. 10.)" (3) Węgry zmieniły szereg środków związanych z opodatkowaniem, o których mowa w art. 3) lit. f), g), h) oraz j) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1561, i przedłużyły ich obowiązywanie do końca stanu nadzwyczajnego. Wniosek Węgier dotyczy pożyczki mającej na celu pokrycie wydatków jedynie za okres od grudnia 2020 r. do czerwca 2021 r. To rozporządzenie rządu zawiera wyraźny warunek, który zobowiązuje beneficjentów do utrzymania umów o pracę istniejących w dniu jego wejścia w życie i zakazuje rozwiązywania takich umów w drodze wypowiedzenia przez pracodawcę podczas okresu obowiązywania odpowiednich środków. Zakres sektorów kwalifikujących się do otrzymania wsparcia został zmodyfikowany art. 1 „rozporządzenia rządu nr 571/2020. (XII. 9.)" (4), art. 1 „rozporządzenia rządu nr 638/2020. (XII. 22.)" (5), art. 1 „rozporządzenia rządu nr 105/2021. (III. 3.)" (6), art. 1 „rozporządzenia rządu nr 147/2021. (III. 27.)" (7) i art. 1 „rozporządzenia rządu nr 204/2021. (IV. 29.)" (8). W sektorach najbardziej dotkniętych pandemią Węgry wprowadziły zwolnienie pracodawców z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i składek na szkolenia zawodowe, początkowo w okresie od marca do grudnia 2020 r., oraz obniżenie płaconych przez pracodawców składek na rehabilitację, początkowo w okresie od marca do czerwca 2020 r. Węgry wprowadziły również wyłączenie kosztów zatrudnienia z podstawy opodatkowania podatku dla małych przedsiębiorstw („KIVA"), początkowo w okresie od marca do czerwca 2020 r. W przypadku wszystkich tych środków wniosek dotyczy jedynie części łącznych wydatków (lub utraty dochodów) związanej z przedsiębiorstwami, które ograniczają lub zawieszają czas pracy, lub przypadków utrzymania zatrudnienia pracowników do czasu opublikowania najnowszych dostępnych danych dotyczących obrotów. Środki te skutkują utratą dochodów przez rząd, w związku z czym można je uznać za równoważne z wydatkami publicznymi.

(7)

Ponadto w drodze „rozporządzenia rządu nr 105/2021. (III. 3.)", art. 1 „rozporządzenia rządu nr 147/2021. (III. 27.)" i art. 1 „rozporządzenia rządu nr 204/2021. (IV. 29.)" Węgry zmieniły zwolnienie z podatku ryczałtowego dla małych przedsiębiorstw („KATA"), o którym mowa w art. 3 lit. i) decyzji wykonawczej (UE) 2020/1561, wprowadzone początkowo w okresie od marca do czerwca 2020 r. i przedłużone na okres marzec-kwiecień 2021 r. Wniosek dotyczy jedynie tej części wydatków, która jest związana ze wsparciem dla osób samozatrudnionych oraz przedsiębiorstw jednoosobowych. Środek ten można uznać za środek podobny do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2020/672, ponieważ jego celem jest ochrona osób samozatrudnionych lub podobnych kategorii pracowników przed spadkiem wysokości lub utratą dochodów.

(8)

„Rozporządzeniem rządu nr 310/2021. (VI. 7.) w sprawie wsparcia dochodu osób samozatrudnionych" (9) Węgry wprowadziły również nowy system jednorazowego wsparcia dochodu dla osób samozatrudnionych w sektorach, które ucierpiały wskutek ograniczeń w przemieszczaniu się, powiązany z warunkiem utrzymania działalności przez okres co najmniej dwóch miesięcy po zakończeniu stanu nadzwyczajnego. Kwota jednorazowej płatności stanowi równowartość miesięcznej gwarantowanej płacy minimalnej (219 000 HUF). Okres kwalifikowalności wygasa z końcem stanu nadzwyczajnego. Grupą docelową, do której kierowany jest system, są samozatrudnieni przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają pracowników i nie kwalifikują się do otrzymania wsparcia w ramach sektorowego programu subsydiowania wynagrodzeń. Środek ten można uznać za środek podobny do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, o których mowa w rozporządzeniu (UE) 2020/672, ponieważ jego celem jest ochrona osób samozatrudnionych lub podobnych kategorii pracowników przed spadkiem wysokości lub utratą dochodów.

(9)

Węgry spełniają warunki dotyczące zwrócenia się z wnioskiem o pomoc finansową, które określono w art. 3 rozporządzenia (UE) 2020/672. Węgry przedstawiły Komisji odpowiednie dowody potwierdzające, że faktyczne i planowane wydatki publiczne wzrosły o 897 720 542 EUR od dnia 1 lutego 2020 r. z powodu środków krajowych przyjętych w celu złagodzenia skutków społeczno-gospodarczych pandemii COVID-19. Stanowi to nagły i znaczny wzrost, ponieważ dotyczy on zarówno nowego środka, jak i przedłużenia istniejących środków krajowych związanych bezpośrednio ze środkami podobnymi do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, które obejmują znaczną część przedsiębiorstw i ludności aktywnej zawodowo na Węgrzech. Węgry sfinansowały 113 740 000 EUR zwiększonej kwoty wydatków ze środków unijnych. Węgry sfinansowały 132 510 542 EUR zwiększonej kwoty wydatków publicznych ze środków własnych.

(10)

Komisja skonsultowała się z Węgrami oraz zweryfikowała nagły i znaczny wzrost faktycznych i planowanych wydatków publicznych związanych bezpośrednio ze środkami podobnymi do mechanizmów zmniejszonego wymiaru czasu pracy, o których mowa we wniosku z dnia 1 grudnia 2021 r., zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) 2020/672.

(11)

Należy zatem udzielić pomocy finansowej, aby pomóc Węgrom w złagodzeniu skutków społeczno-gospodarczych poważnych zakłóceń gospodarczych spowodowanych przez pandemię COVID-19. Komisja powinna podejmować decyzje dotyczące terminów zapadalności, wysokości i uruchamiania transz i podtransz w ścisłej współpracy z organami krajowymi.

(12)

Węgry i Komisja powinny uwzględnić niniejszą decyzję w umowie pożyczki, o której mowa w art. 8 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2020/672.

(13)

Niniejsza decyzja powinna pozostawać bez uszczerbku dla wyniku procedur dotyczących zakłóceń funkcjonowania rynku wewnętrznego, które mogą zostać podjęte, w szczególności na podstawie art. 107 i 108 TFUE. Niniejsza decyzja nie uchyla obowiązku powiadomienia Komisji przez państwo członkowskie, na podstawie art. 108 TFUE, o przypadkach potencjalnej pomocy państwa.

(14)

Węgry powinny regularnie przedstawiać Komisji informacje dotyczące realizacji planowanych wydatków publicznych, aby umożliwić Komisji ocenę stopnia realizacji tych wydatków przez Węgry.

(15)

Decyzję o udzieleniu pomocy finansowej podjęto, uwzględniając istniejące i przewidywane potrzeby Węgier, a także już przedłożone lub planowane wnioski pozostałych państw członkowskich o pomoc finansową na podstawie rozporządzenia (UE) 2020/672, z uwzględnieniem zasad równego traktowania, solidarności, proporcjonalności i przejrzystości,