(1)

W dniu 7 sierpnia 2020 r. Republika Czeska zwróciła się do Unii o pomoc finansową w celu uzupełnienia krajowych działań w celu uwzględnienia wpływu pandemii COVID-19 oraz odpowiedzenia na konsekwencje społeczno-gospodarcze tej pandemii dla pracowników i osób samozatrudnionych.

(2)

Oczekuje się, że pandemia COVID-19 oraz nadzwyczajne środki wdrożone przez Republikę Czeską, aby zapobiec jej rozprzestrzenianiu się oraz złagodzić jej skutki społeczno-gospodarcze i zdrowotne, będą miały ogromny wpływ na finanse publiczne. Zgodnie z prognozą Komisji z wiosny 2020 r. oczekuje się, że na koniec 2020 r. deficyt oraz dług sektora instytucji rządowych i samorządowych w Republice Czeskiej wyniosą odpowiednio 6,7 % i 38,7 % produktu krajowego brutto (PKB). Jak wynika ze śródokresowej prognozy Komisji z lata 2020 r., przewiduje się, że PKB Republiki Czeskiej zmniejszy się o 7,8 % w 2020 r.

(3)

Pandemia COVID-19 wyłączyła znaczną część ludności Republiki Czeskiej z aktywności zawodowej. Jak zostało to przedstawione w motywach 4-8, sytuacja ta doprowadziła do nagłego i znacznego wzrostu wydatków publicznych Republiki Czeskiej w związku z mechanizmem zmniejszonego wymiaru czasu pracy zwanym programem "Antivirus" (oraz jego podprogramami - wariantem A i wariantem B) i podobnymi środkami ukierunkowanymi na pozapłacowe koszty pracy (wariant C programu "Antivirus") lub wsparcie dla osób samozatrudnionych.

(4)

W szczególności, na mocy "rezolucji Rządu nr 353 z dnia 31 marca 2020 r.", z późniejszymi zmianami, której podstawą prawną jest art. 120 "ustawy nr 435/2004 Zz. o zatrudnieniu", z późniejszymi zmianami, o której mowa we wniosku Republiki Czeskiej z dnia 7 sierpnia 2020 r., wprowadzono warianty A i B programu "Antivirus". Środki te mają częściowo zrekompensować koszty wynagrodzeń ponoszone przez prywatnych pracodawców zmuszonych do zawieszenia lub znacznego ograniczenia swojej działalności gospodarczej w bezpośredniej konsekwencji środków wdrożonych przez władze (wariant A) lub pośrednio ze względu na niekorzystne skutki gospodarcze pandemii (wariant B), na przykład niezdolności pracowników do pracy z powodu ograniczeń w przemieszczaniu się. W ramach wariantu A wkład państwa pokrywa 80 % wypłacanego wynagrodzenia wyrównawczego, ale nie może przekraczać 39 000 CZK na pracownika miesięcznie. W ramach wariantu B wkład państwa pokrywa 60 % wypłacanego wynagrodzenia wyrównawczego, ale nie może przekraczać 29 000 CZK na pracownika miesięcznie. Pracownicy będący beneficjentami tego programu nie mogą zostać zwolnieni w okresie udziału pracodawcy w programie. Środki obowiązują od dnia 12 marca do dnia 31 października 2020 r. (2)

(5)

Ponadto władze wprowadziły wariant C programu "Antivirus" na mocy "ustawy nr 300/2020 Zz." i "ustawy nr 187/2006 Zz." (3), o których mowa we wniosku Republiki Czeskiej z dnia 7 sierpnia 2020 r. Ogranicza on pozapłacowe koszty pracy (na przykład składki na ubezpieczenie społeczne płacone przez pracodawcę) małych przedsiębiorstw (do 50 pracowników), które utrzymują zatrudnienie i których koszty wynagrodzeń pozostają na poziomie co najmniej 90 % stanu odpowiednio z końca marca 2020 r i marca 2020 r. Wniosek dotyczy jedynie 90 % całkowitych wydatków z tytułu tego środka w celu zapewnienia, aby pomoc odpowiadała wydatkom, które pozwoliły utrzymać zatrudnienie. Podstawę obliczeń ograniczono do wysokości 150 % średniego wynagrodzenia brutto w Republice Czeskiej. Wsparcie może zostać udzielone w odniesieniu do części lub całości okresu od czerwca do sierpnia 2020 r.

(6)

W ramach programu "Pětadvacítka" wprowadzonego "ustawą nr 159/2020 Zz." (4), o którym mowa we wniosku Republiki Czeskiej z dnia 7 sierpnia 2020 r., osobom samozatrudnionym zmuszonym do zawieszenia lub znacznego ograniczenia swojej działalności gospodarczej ponad zwykłe ryzyko zmienności związane z działalnością ze względu na związane z COVID-19 zagrożenie dla zdrowia publicznego lub środki kryzysowe wdrożone przez organy publiczne, przysługuje świadczenie wyrównawcze w wysokości 500 CZK na dzień kalendarzowy okresu wyrównawczego na osobę. Program ten jest podzielony na dwa okresy przyznawania świadczenia: od dnia 12 marca do dnia 30 kwietnia 2020 r. oraz od dnia 1 maja do dnia 8 czerwca 2020 r. Świadczenie wyrównawcze oznacza utratę dochodów przez sektor instytucji rządowych i samorządowych, co do celów wykonania rozporządzenia (UE) 2020/672 można uznać za równoważne z wydatkami publicznymi.

(7)

Na mocy "ustawy nr 136/2020 Zz. (w odniesieniu do ubezpieczeń społecznych)" i "ustawy nr 134/2020 Zz. (w odniesieniu do ubezpieczeń zdrowotnych)", o których mowa we wniosku Republiki Czeskiej z dnia 7 sierpnia 2020 r., władze wprowadziły częściowe zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne należnych od osób samozatrudnionych, które kontynuują działalność w okresie otrzymywania wsparcia. Państwo przejmuje płatność odpowiedniej składki należnej za każdy miesiąc od marca do sierpnia 2020 r. Kwota zwolnienia jest ograniczona do poziomu ustanowionego na mocy prawa.

(8)

Ponadto na mocy "rezolucji Rządu nr 262 z dnia 19 marca 2020 r., nr 311 z dnia 26 marca, nr 354 z dnia 31 marca, nr 514 z dnia 4 maja i nr 552 z dnia 18 maja", art. 14 "ustawy nr 218/2000 Zz. o regułach budżetowych", z późniejszymi zmianami (w odniesieniu do osób samozatrudnionych w sektorze podstawowej produkcji rolnej i leśnej), art. 3 lit. h) "ustawy nr 47/2002 Zz. o wsparciu na rzecz MŚP", z późniejszymi zmianami (w odniesieniu do wszystkich innych osób samozatrudnionych), o których mowa we wniosku Republiki Czeskiej z dnia 7 sierpnia 2020 r., władze wprowadziły "dodatek pielęgnacyjny" dla osób samozatrudnionych. Środek ten rekompensuje utratę dochodów poniesioną przez osoby samozatrudnione wskutek konieczności opieki nad dziećmi lub osobami wymagającymi opieki ze względu na zamknięcie placówek opieki nad dziećmi i opieki społecznej. Dzienna kwota wsparcia wynosi 424 CZK za marzec 2020 r. i 500 CZK za okres od kwietnia do czerwca 2020 r. Takie wsparcie może zostać udzielone w odniesieniu do całości lub części okresu od dnia 12 marca do dnia 30 czerwca 2020 r.

(9)

Republika Czeska spełnia warunki dotyczące zwrócenia się z wnioskiem o pomoc finansową, które określono w art. 3 rozporządzenia (UE) 2020/672. Republika Czeska przedstawiła Komisji odpowiednie dowody potwierdzające, że faktyczne i planowane wydatki publiczne wzrosły o 2 940 446 745 EUR od dnia 1 lutego 2020 r. w związku ze środkami krajowymi przyjętymi w celu złagodzenia skutków społeczno-gospodarczych pandemii COVID-19. Stanowi to nagły i znaczny wzrost, ponieważ nowe środki obejmują znaczną część przedsiębiorstw i ludności aktywnej zawodowo w Republice Czeskiej. Republika Czeska zamierza sfinansować 940 446 745 EUR zwiększonej kwoty wydatków ze środków unijnych oraz ze środków własnych.

(10)

Komisja skonsultowała się z Republiką Czeską oraz zweryfikowała nagły i znaczny wzrost faktycznych i planowanych wydatków publicznych związanych bezpośrednio z mechanizmami zmniejszonego wymiaru czasu pracy oraz podobnymi środkami, o których mowa we wniosku z dnia 7 sierpnia 2020 r., zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) 2020/672.

(11)

Należy zatem udzielić pomocy finansowej, aby pomóc Republice Czeskiej w złagodzeniu skutków społeczno-gospodarczych poważnych zakłóceń gospodarczych spowodowanych przez pandemię COVID-19. Komisja powinna podejmować decyzje dotyczące terminów zapadalności, wielkości i uruchamiania transz i podtransz w ścisłej współpracy z organami krajowymi.

(12)

Niniejsza decyzja powinna pozostawać bez uszczerbku dla wyniku jakichkolwiek procedur dotyczących zakłóceń funkcjonowania rynku wewnętrznego, które mogą zostać podjęte, w szczególności na podstawie art. 107 i 108 Traktatu. Niniejsza decyzja nie uchyla obowiązku powiadomienia Komisji przez państwo członkowskie, na podstawie art. 108 Traktatu, o przypadkach potencjalnej pomocy państwa.

(13)

Republika Czeska powinna regularnie przedstawiać Komisji informacje dotyczące realizacji planowanych wydatków publicznych, aby umożliwić Komisji ocenę stopnia realizacji tych wydatków przez Republikę Czeską.

(14)

Decyzję o udzieleniu pomocy finansowej podjęto, uwzględniając istniejące i przewidywane potrzeby Republiki Czeskiej, a także już przedłożone lub planowane wnioski pozostałych państw członkowskich o pomoc finansową na mocy rozporządzenia (UE) 2020/672, z uwzględnieniem zasad równego traktowania, solidarności, proporcjonalności i przejrzystości,

a)

program "Antivirus" przewidziany w "rezolucji Rządu nr 353 z dnia 31 marca 2020 r.", z późniejszymi zmianami, której podstawą prawną jest art. 120 "ustawy nr 435/2004 Zz. o zatrudnieniu", z późniejszymi zmianami;

b)

wariant C programu "Antivirus" przewidziany w "ustawie nr 300/2020 Zz.";

c)

program "Pětadvacítka" przewidziany w "ustawie nr 159/2020 Zz.";

d)

częściowe zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne należnych od osób samozatrudnionych przewidziane w "ustawie nr 136/2020 Zz." (w odniesieniu do ubezpieczeń społecznych) i "ustawie nr 134/2020 Zz." (w odniesieniu do ubezpieczeń zdrowotnych);

e)

"dodatek pielęgnacyjny" dla osób samozatrudnionych przewidziany w "rezolucjach Rządu nr 262 z dnia 19 marca 2020 r., nr 311 z dnia 26 marca, nr 354 z dnia 31 marca, nr 514 z dnia 4 maja i nr 552 z dnia 18 maja", art. 14 "ustawy nr 218/2000 Zz. o regułach budżetowych", z późniejszymi zmianami (w odniesieniu do osób samozatrudnionych w sektorze podstawowej produkcji rolnej i leśnej), art. 3 lit. h) "ustawy nr 47/2002 Zz. o wsparciu na rzecz MŚP", z późniejszymi zmianami (w odniesieniu do wszystkich innych osób samozatrudnionych).