KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (¹), w szczególności jego art. 53 ust. 1 lit. b) ppkt (ii),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W art. 53 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 przewidziano możliwość wprowadzenia odpowiednich unijnych środków nadzwyczajnych w odniesieniu do żywności i paszy przywożonych z państwa trzeciego w celu ochrony zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt lub środowiska, w przypadku gdy istniejącemu ryzyku nie można wystarczająco zapobiec za pomocą środków wprowadzonych indywidualnie przez państwa członkowskie.

(2) W następstwie wypadku w elektrowni jądrowej Fukushima, który miał miejsce w dniu 11 marca 2011 r., Komisja została poinformowana, że poziomy radionuklidów w niektórych produktach żywnościowych pochodzących z Japonii przekroczyły mające zastosowanie w Japonii progi podejmowania działań w odniesieniu do żywności. Takie skażenie może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt w Unii, dlatego przyjęto rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 297/2011 (²). Rozporządzenie to zostało zastąpione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 961/2011 (³), które następnie zostało zastąpione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 284/2012 (⁴). To ostatnie rozporządzenie zostało zastąpione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 996/2012 (⁵).

(3) Rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 996/2012 było zmieniane w celu uwzględnienia rozwoju sytuacji. W związku z tym, że rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 996/2012 stosuje się tylko do dnia 31 marca 2014 r., a także w celu uwzględnienia dalszego rozwoju sytuacji, należy przyjąć nowe rozporządzenie.

(4) Dokonano przeglądu obowiązujących środków z uwzględnieniem ponad 85 000 danych o występowaniu promieniotwórczości w paszy i żywności innej niż wołowina i ponad 232 000 danych o występowaniu promieniotwórczości w wołowinie, przekazanych przez władze Japonii w odniesieniu do trzeciego sezonu wegetacyjnego po wypadku.

(5) Ponieważ w paszy i żywności pochodzących z prefektury Fukushima wciąż wykrywane są poziomy promieniotwórczości, które są niezgodne z wymogami lub znacząco podwyższone, należy utrzymać obowiązujący wymóg pobierania i analizy próbek przed wywozem do Unii w odniesieniu do całości paszy i żywności pochodzących z tej prefektury. Ogólne wyłączenia, takie jak te dotyczące napojów alkoholowych oraz osobistych przesyłek, powinny jednak nadal obowiązywać w odniesieniu do takiej paszy i żywności.

(6) Dane przekazane przez władze Japonii dowodzą, że wymóg pobierania i analizy próbek paszy i żywności pochodzących z prefektur Tokio i Kanagawa pod kątem promieniotwórczości przed wywozem do Unii nie jest już konieczny. Z drugiej strony, ze względu na wykrycie niezgodności w przypadku niektórych dziko rosnących roślin jadalnych pochodzących z prefektur Akita, Yamagata i Nagano, należy wprowadzić obowiązek pobierania próbek i analizy tych dziko rosnących roślin jadalnych pochodzących z tych prefektur.

(7) Jeżeli chodzi o prefektury Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Saitama, Iwate i Chiba, wymagane jest obecnie pobieranie i analiza przed wywozem do Unii próbek grzybów, herbaty, produktów rybołówstwa, niektórych dziko rosnących roślin jadalnych, niektórych warzyw, niektórych owoców, ryżu i soi oraz produktów z nich przetworzonych i produktów pochodnych. Te same wymogi mają zastosowanie do żywności wieloskładnikowej zawierającej więcej niż 50 % tych produktów. Dane o występowaniu za trzeci okres wegetacyjny zawierają dowody na to, że w przypadku wielu z tych artykułów żywnościowych i pasz nie należy już wymagać pobierania i analizy próbek przed wywozem do Unii.

(8) Dane o występowaniu za trzeci okres wegetacyjny zawierają dowody na to, że należy utrzymać wymóg dotyczący pobierania i analizy próbek przed wywozem do Unii grzybów pochodzących z prefektur Shizuoka, Yamanashi, Nagano, Niigata i Aomori.

(9) Przepisy niniejszego rozporządzenia należy przedstawić w taki sposób, aby prefektury, w których należy pobierać i analizować próbki tej samej żywności i paszy przed wywozem do Unii, były ujęte razem, co ułatwi stosowanie niniejszego rozporządzenia.

(10) Herbata z trzeciego okresu wegetacyjnego nie została uznana za skażoną promieniotwórczo. Nie należy zatem wymagać już pobierania i analizy przed wywozem do Unii próbek herbaty pochodzących z prefektur innych niż Fukushima. W prefekturze Fukushima herbata produkowana jest jedynie w niewielkich ilościach i przeznaczona do spożycia lokalnego, a nie na eksport. W mało prawdopodobnym przypadku wywozu herbaty z Fukushimy do Unii japońskie władze przedstawiły gwarancje, że z odpowiednich przesyłek zostaną pobrane i przeanalizowane próbki i do przesyłek dołączone zostanie oświadczenie potwierdzające, że pobrane z przesyłki próbki zostały zbadane i okazały się zgodne z obowiązującymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami. Przesyłkom herbaty pochodzącej z prefektur innych niż Fukushima powinno zazwyczaj towarzyszyć oświadczenie stwierdzające, że herbata pochodzi z prefektury innej niż Fukushima. Z uwagi na to, że herbata z tych prefektur jest regularnie wywożona do Unii, stanowi to znaczne obciążenie administracyjne. Biorąc pod uwagę, że w trzecim okresie wegetacji po wypadku herbata ta nie została uznana za skażoną, a także z uwagi na małe prawdopodobieństwo wywozu herbaty z Fukushimy oraz gwarancje przedstawione przez władze japońskie, w celu zmniejszenia obciążenia administracyjnego nie należy już wymagać oświadczenia o pochodzeniu w przypadku herbaty pochodzącej z prefektur innych niż Fukushima.

(11) Kontrole przeprowadzane przy przywozie pokazują, że warunki specjalne przewidziane prawem unijnym zostały prawidłowo wdrożone przez władze Japonii i że od ponad dwóch lat nie stwierdzono przypadków niezgodności. W związku z tym należy zmniejszyć częstotliwość kontroli przywozu.

(12) Należy zaplanować przeprowadzenie kolejnego przeglądu przepisów, kiedy dostępne będą wyniki pobierania i analizy próbek pod kątem występowania promieniotwórczości w paszy i żywności w czwartym okresie wegetacyjnym po wypadku, tj. do dnia 31 marca 2015 r.

(13) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres

Niniejsze rozporządzenie stosuje się do paszy i żywności w rozumieniu art. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady (Euratom) nr 3954/87 (⁶) („produktów” ), pochodzących lub wysyłanych z Japonii, z wyjątkiem:

a) produktów, które opuściły Japonię przed dniem 28 marca 2011 r.;

b) produktów, które zostały zebrane lub przetworzone przed dniem 11 marca 2011 r.;

c) napojów alkoholowych objętych kodami CN 2203– 2208;

d) osobistych przesyłek paszy i żywności pochodzenia zwierzęcego, które są objęte przepisami art. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr 206/2009 (⁷);

e) osobistych przesyłek paszy i żywności innych niż pochodzenia zwierzęcego, które nie mają charakteru handlowego i są przeznaczone dla osoby fizycznej wyłącznie do osobistego spożycia i użytkowania. W przypadku wątpliwości ciężar dowodu spoczywa na odbiorcy przesyłki.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „środki przejściowe przewidziane w prawodawstwie Japonii” oznaczają środki przejściowe wprowadzone przez władze Japonii w dniu 24 lutego 2012 r. w odniesieniu do maksymalnych poziomów dla sumy cezu-134 i cezu-137, określone w załączniku III;

b) „przesyłka” oznacza pewną ilość jakiejkolwiek paszy lub żywności objętej zakresem niniejszego rozporządzenia, należącej do tej samej klasy lub opisu, objętej tym samym dokumentem (tymi samymi dokumentami), przewożonej tym samym środkiem transportu i pochodzącej z tej samej prefektury (tych samych prefektur) Japonii, w granicach określonych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 5.

Artykuł 3

Przywóz do Unii

Produkty można przywozić do Unii tylko wówczas, gdy są one zgodne z wymogami niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 4

Maksymalne poziomy dla cezu-134 i cezu-137

1. Produkty, z wyjątkiem tych wymienionych w załączniku III, nie przekraczają maksymalnego poziomu dla sumy cezu-134 i cezu-137, określonego w załączniku II.

2. Produkty wymienione w załączniku III nie przekraczają maksymalnego poziomu dla promieniotwórczego cezu, określonego w tym załączniku.

Artykuł 5

Oświadczenie

1. Każdej przesyłce produktów, z wyjątkiem herbaty objętej kodami CN 0902, 2101 20 i 2202 90 10 pochodzącej z prefektur innych niż Fukushima, towarzyszy ważne oświadczenie sporządzone i podpisane zgodnie z art. 6.

2. W oświadczeniu, o którym mowa w ust. 1:

a) poświadcza się, że produkty są zgodne z obowiązującym prawodawstwem Japonii; oraz

b) określa się, czy produkty są, czy nie są objęte środkami przejściowymi przewidzianymi w prawodawstwie Japonii.

3. W oświadczeniu, o którym mowa w ust. 1, zaświadcza się ponadto, że:

a) produkt został zebrany lub przetworzony przed dniem 11 marca 2011 r.; lub

b) produkt, inny niż grzyby, koshiabura, pędy bambusa, kiełki aralii oraz orlica, pochodzący z prefektur Akita, Yamagata i Nagano oraz inny niż grzyby pochodzące z prefektur Yamanashi, Shizuoka, Niigata i Aomori, pochodzi i jest wysyłany z prefektury innej niż Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Saitama, Chiba i Iwate; lub

c) produkt pochodzi i jest wysyłany z prefektur Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Saitama, Chiba i Iwate, ale nie jest wymieniony w załączniku IV do niniejszego rozporządzenia; lub

d) produkt jest wysyłany z prefektur Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Saitama, Chiba, Iwate, Akita, Yamagata, Nagano, Yamanashi, Shizuoka, Niigata i Aomori, ale nie pochodzi z żadnej z tych prefektur i nie był narażony na promieniowanie w czasie tranzytu; lub

e) w przypadku gdy produkt stanowią grzyby, koshiabura, pędy bambusa, kiełki aralii i orlica pochodzące z prefektur Akita, Yamagata i Nagano lub grzyby pochodzące z prefektur Yamanashi, Shizuoka, Niigata i Aomori lub ich produkt pochodny, lub mieszanka paszowa, lub żywność wieloskładnikowa zawierająca ponad 50 % tych produktów, produktowi towarzyszy sprawozdanie analityczne zawierające wyniki pobierania i analizy próbek; lub

f) jeżeli produkt, wymieniony w załączniku IV do niniejszego rozporządzenia, pochodzi z prefektur Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Saitama, Chiba i Iwate lub jest produktem pochodnym lub mieszanką paszową albo żywnością wieloskładnikową zawierającą ponad 50 % tych produktów, produktowi towarzyszy sprawozdanie analityczne zawierające wyniki pobierania i analizy próbek. Wykaz produktów w załączniku IV pozostaje bez uszczerbku dla wymogów rozporządzenia (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady (⁸); lub

g) w przypadku gdy pochodzenie produktu lub składników stanowiących ponad 50 % produktu nie jest znane, produktowi towarzyszy sprawozdanie analityczne zawierające wyniki pobierania i analizy próbek.

4. Produkty złowione lub zebrane w wodach przybrzeżnych prefektur, o których mowa w ust. 3 lit. f), są objęte oświadczeniem, o którym mowa w tej literze, bez względu na to, gdzie takie produkty zostały wyładowane na ląd.

Artykuł 6

Sporządzenie i podpisanie oświadczenia

1. Oświadczenie, o którym mowa w art. 5, należy sporządzić zgodnie ze wzorem ustanowionym w załączniku I.

2. W przypadku produktów, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. a)– d), oświadczenie jest podpisywane przez upoważnionego przedstawiciela właściwego organu Japonii lub przez upoważnionego przedstawiciela instancji upoważnionej przez właściwy organ Japonii z upoważnienia i pod nadzorem tego właściwego organu.

3. W przypadku produktów, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. e)–g), oświadczenie jest podpisywane przez upoważnionego przedstawiciela właściwego organu Japonii i towarzyszy mu sprawozdanie analityczne zawierające wyniki pobierania i analizy próbek.

Artykuł 7

Identyfikacja

Każda przesyłka produktów jest oznaczana kodem wskazanym w oświadczeniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1, w sprawozdaniu analitycznym, o którym mowa w art. 6 ust. 3, w świadectwie sanitarnym, jak również we wszelkich innych dokumentach handlowych dołączonych do przesyłki.

Artykuł 8

Punkty kontroli granicznej i wyznaczone miejsca wprowadzenia

Przesyłki produktów, z wyjątkiem produktów objętych zakresem dyrektywy Rady 97/78/WE (⁹), które mają zostać wprowadzone do Unii przez punkt kontroli granicznej, są wprowadzane do Unii przez wyznaczone miejsce wprowadzenia w rozumieniu art. 3 lit. b) rozporządzenia Komisji (WE) nr 669/2009 (¹⁰) („wyznaczone miejsce wprowadzenia” ).

Artykuł 9

Powiadomienie z wyprzedzeniem

1. [1] Podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze lub paszowe lub ich przedstawiciele z wyprzedzeniem powiadamiają o przybyciu każdej przesyłki produktów, z wyjątkiem herbaty pochodzącej z prefektur innych niż Fukushima.

2. [2] Do celów tego powiadomienia z wyprzedzeniem wypełniają oni:

a) w przypadku produktów niepochodzących od zwierząt: część I wspólnotowego dokumentu wejścia, o którym mowa w art. 3 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 669/2009, uwzględniając wskazówki dotyczące wspólnotowego dokumentu wejścia określone w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 669/2009;

b) w przypadku paszy i żywności pochodzenia zwierzęcego, w tym produktów rybołówstwa, objętych zakresem dyrektywy Rady 97/78/WE: wspólnotowe świadectwo weterynaryjne dla wwozu i przewozu ustanowione w załączniku III do rozporządzenia Komisji (WE) nr 136/2004 (¹¹).

Odpowiedni dokument przekazuje się właściwemu organowi w wyznaczonym miejscu wprowadzenia lub w punkcie kontroli granicznej przynajmniej dwa dni robocze przed faktycznym przybyciem przesyłki.

Artykuł 10

Kontrole urzędowe

1. Właściwe organy w punkcie kontroli granicznej lub w wyznaczonym miejscu wprowadzenia przeprowadzają:

a) kontrole dokumentów w odniesieniu do wszystkich przesyłek produktów, w przypadku których wymagane jest dołączenie oświadczenia, o którym mowa w art. 5;

b) wyrywkowe kontrole tożsamości i wyrywkowe kontrole fizyczne, w tym analizy laboratoryjne na obecność cezu-134 i cezu-137. Wynik analizy musi być dostępny w ciągu maksymalnie pięciu dni roboczych.

2. Jeżeli wyniki analizy laboratoryjnej dowodzą, że gwarancje podane w oświadczeniu są nieprawdziwe, oświadczenie jest uznawane za nieważne, a przesyłka paszy i żywności za niezgodną z wymogami niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Koszty

Wszystkie koszty poniesione w wyniku kontroli urzędowych, o których mowa w art. 10, oraz w wyniku wszelkich środków podjętych w następstwie niezgodności z wymogami ponoszą podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze lub paszowe.

Artykuł 12

Dopuszczenie do swobodnego obrotu

[3] Każda przesyłka produktów, z wyłączeniem produktów objętych zakresem dyrektywy 97/78/WE, uregulowanych już rozporządzeniem (WE) nr 136/2004, zostaje dopuszczona do swobodnego obrotu, pod warunkiem że podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze lub paszowe lub jego przedstawiciel okazał organom celnym (fizycznie lub w formie elektronicznej) wspólnotowy dokument wejścia należycie wypełniony przez właściwy organ po przeprowadzeniu wszystkich kontroli urzędowych. Organy celne dopuszczają przesyłkę do swobodnego obrotu wyłącznie pod warunkiem, że pozytywna decyzja właściwego organu jest potwierdzona w polu II.14 wspólnotowego dokumentu wejścia i podpisana w polu II.21 wspólnotowego dokumentu wejścia.

Artykuł 13

Produkty niezgodne z wymogami

Produkty, które nie są zgodne z wymogami niniejszego rozporządzenia, nie są wprowadzane do obrotu. Takie produkty są w bezpieczny sposób unieszkodliwiane lub zwracane do Japonii.

Artykuł 14

Sprawozdania

Państwa członkowskie co trzy miesiące informują Komisję o wszystkich uzyskanych wynikach analiz za pośrednictwem systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach (RASFF). Sprawozdanie to przedkładane jest w miesiącu następującym po zakończeniu każdego kwartału.

Artykuł 15

Przegląd

Niniejsze rozporządzenie zostanie poddane przeglądowi przed dniem 31 marca 2015 r.

Artykuł 16

Przepis przejściowy

Na zasadzie odstępstwa od przepisów art. 3 produkty można przywozić do Unii, jeżeli spełnione są następujące warunki:

a) są one zgodne z rozporządzeniem wykonawczym (UE) nr 996/2012; i

b) opuściły Japonię przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia lub opuściły Japonię po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia, ale przed dniem 1 maja 2014 r. i towarzyszy im oświadczenie zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym (UE) nr 996/2012, które to oświadczenie zostało wydane przed dniem 1 kwietnia 2014 r.

Artykuł 17

Wejście w życie i data rozpoczęcia stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 kwietnia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 28 marca 2014 r.