KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (¹), w szczególności jego art. 53 ust. 1 lit. b) ppkt (ii),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W art. 53 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 przewidziano możliwość wprowadzenia odpowiednich unijnych środków nadzwyczajnych w odniesieniu do żywności i paszy przywożonych z państwa trzeciego w celu ochrony zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt lub środowiska, w przypadku gdy istniejącemu ryzyku nie można wystarczająco zapobiec za pomocą środków wprowadzonych indywidualnie przez państwa członkowskie.

(2) W następstwie wypadku w elektrowni jądrowej Fukushima, który miał miejsce w dniu 11 marca 2011 r., Komisja została poinformowana, że poziomy radionuklidów w niektórych produktach żywnościowych pochodzących z Japonii przekroczyły stosowane w Japonii progi podejmowania działań w odniesieniu do żywności. Takie skażenie może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt w Unii, dlatego przyjęto rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 297/2011 z dnia 25 marca 2011 r. wprowadzające specjalne warunki regulujące przywóz paszy i żywności pochodzących lub wysyłanych z Japonii w następstwie wypadku w elektrowni jądrowej Fukushima (²). Rozporządzenie to zostało później zastąpione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 961/2011 (³).

(3) Władze Japonii poinformowały Komisję, że w żadnych z licznych pobranych próbek sake oraz innych napojów alkoholowych (whiskey i shochu) nie wykryto radioaktywności. Procesy polerowania, fermentacji i destylacji niemal zupełnie usuwają radioaktywność z napoju alkoholowego. Kwestia ta będzie przedmiotem dalszych działań obejmujących ciągły monitoring sake, whiskey i shochu przez władze Japonii. Należy zatem wykluczyć sake, whiskey i shochu z zakresu niniejszego rozporządzenia, aby zmniejszyć obciążenie administracyjne dla władz Japonii oraz właściwych organów państw członkowskich przywozu.

(4) W dniu 24 lutego 2012 r. władze Japonii przyjęły nowe maksymalne poziomy dla sumy cezu-134 i cezu-137, które mają być stosowane od dnia 1 kwietnia 2012 r., przy czym dla ryżu, wołowiny i soi oraz przetworzonych produktów z ryżu, wołowiny i soi przewidziano środki przejściowe. Te maksymalne poziomy są niższe niż maksymalne poziomy ustanowione rozporządzeniem Rady (Euratom) nr 3954/87 z dnia 22 grudnia 1987 r. ustanawiającym maksymalne dozwolone poziomy skażenia radioaktywnego środków spożywczych oraz pasz po wypadku jądrowym lub w każdym innym przypadku zdarzenia radiacyjnego (⁴). Środki przejściowe dla wołowiny nie mają znaczenia dla przywozu do Unii, ponieważ przywóz wołowiny z Japonii do Unii nie jest dozwolony z powodów zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego innych niż radioaktywność. Władze Japonii poinformowały także Komisję, że produkty, które nie zostały dopuszczone do obrotu na rynku japońskim, nie mogą również być przedmiotem wywozu. Aby zapewnić spójność między kontrolami przeprowadzanymi przez władze Japonii przed wywozem a kontrolami poziomu radionuklidów w paszy i żywności pochodzących lub wysyłanych z Japonii, przeprowadzanymi przy wprowadzaniu tej paszy lub żywności do Unii, właściwe, chociaż nie konieczne z punktu widzenia bezpieczeństwa, jest zastosowanie w Unii takich samych maksymalnych poziomów radionuklidów w paszy i żywności z Japonii, jak maksymalne poziomy obowiązujące w Japonii, o ile te ostatnie są niższe niż wartości ustanowione w rozporządzeniu (Euratom) nr 3954/87.

(5) Krótko po wypadku jądrowym zaczęto wymagać przeprowadzania kontroli na obecność jodu-131 oraz sumy cezu-134 i cezu-137 w paszy i żywności pochodzących z Japonii, ponieważ pojawiły się dowody, że uwolnienie radioaktywności do środowiska w znacznym stopniu dotyczyło jodu-131, cezu-134 i cezu-137, natomiast emisja radionuklidów strontu (Sr-90), plutonu (Pu-239) i ameryku (Am-241) była bardzo ograniczona lub nieobecna. Jod-131 charakteryzuje się krótkim czasem połowicznego rozpadu wynoszącym 8 dni. Ponieważ w ciągu ostatnich miesięcy z elektrowni jądrowej, w której nastąpił wypadek, nie nastąpiło uwolnienie radioaktywności do środowiska, a reaktor jądrowy wspomnianej elektrowni jest obecnie stabilny i dalsze uwolnienie do środowiska nie jest spodziewane, jod-131 nie jest już obecny w środowisku, a tym samym nie jest obecny w paszy i żywności z Japonii. W związku z powyższym kontrola obecności jodu-131 nie była już wymagana w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 1371/2011 z dnia 21 grudnia 2011 r. zmieniającym rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 961/2011 wprowadzające specjalne warunki regulujące przywóz paszy i żywności pochodzących lub wysyłanych z Japonii w następstwie wypadku w elektrowni jądrowej Fukushima (⁵). Dlatego utrzymanie maksymalnych poziomów dla jodu-131 w niniejszym rozporządzeniu nie jest już konieczne.

(6) W rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 961/2011 ustanowiono także maksymalne poziomy dla strontu, plutonu i ameryku na wypadek nowego uwolnienia do środowiska radioaktywności związanej z tymi radionuklidami. Ponieważ reaktor jądrowy wspomnianej elektrowni jest obecnie stabilny, możliwość nowego uwolnienia radioaktywności do środowiska jest wykluczona lub minimalna. Ponadto po wypadku w elektrowni jądrowej nie zaobserwowano znacznego uwolnienia do środowiska strontu, plutonu ani ameryku. Jest zatem oczywiste, że kontrola obecności tych radionuklidów w paszy i żywności pochodzących z Japonii nie jest konieczna. W rezultacie utrzymanie maksymalnych poziomów dla tych radionuklidów w niniejszym rozporządzeniu nie jest już konieczne.

(7) Rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 961/2011 było dwukrotnie zmieniane w celu uwzględnienia rozwoju sytuacji. Biorąc pod uwagę, że niniejsze rozporządzenie wprowadza dalsze zmiany wymagające zmiany niektórych przepisów rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 961/2011, należy zastąpić wspomniane rozporządzenie nowym rozporządzeniem.

(8) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres

Niniejsze rozporządzenie stosuje się do paszy i żywności w rozumieniu art. 1 ust. 2 rozporządzenia (Euratom) nr 3954/87, pochodzących lub wysyłanych z Japonii, z wyjątkiem:

a) produktów, które opuściły Japonię przed dniem 28 marca 2011 r.;

b) produktów, które zostały zebrane lub przetworzone przed dniem 11 marca 2011 r.;

c) sake, objętej kodami CN ex 2206 00 39 (wzbudzone), ex 2206 00 59 (spokojne, w pojemnikach o objętości 2 litrów lub mniejszej) lub ex 2206 00 89 (spokojne, w pojemnikach o objętości większej niż 2 litry);

d) whiskey, objętej kodem CN 2208 30;

e) shochu, objętego kodem CN ex 2208 90 56, ex 2208 90 69, ex 2208 90 77 lub ex 2208 90 78.

Artykuł 2

Definicje

Dla celów niniejszego rozporządzenia „środki przejściowe przewidziane w prawodawstwie Japonii” oznaczają środki przejściowe wprowadzone przez władze Japonii w dniu 24 lutego 2012 r. w odniesieniu do maksymalnych poziomów dla sumy cezu-134 i cezu-137, określone w załączniku III.

Artykuł 3

Przywóz do Unii

Pasze i żywność (dalej: „produkty”), o których mowa w art. 1, mogą być przywożone do Unii Europejskiej wyłącznie wtedy, gdy są zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Maksymalne poziomy dla cezu-134 i cezu-137

1. Produkty, o których mowa w art. 1, z wyjątkiem ryżu i soi oraz przetworzonych produktów z ryżu i soi, nie przekraczają maksymalnego poziomu dla sumy cezu-134 i cezu-137, określonego w załączniku II.

2. Poziom sumy cezu-134 i cezu-137 w ryżu i soi oraz w przetworzonych produktach z ryżu i soi nie przekracza maksymalnego poziomu, określonego w załączniku III.

Artykuł 5

Oświadczenie

1. Każdej przesyłce produktów, o których mowa w art. 1, towarzyszy ważne oświadczenie sporządzone i podpisane zgodnie z art. 6.

2. W oświadczeniu, o którym mowa w ust. 1:

a) poświadcza się, że produkty są zgodne z obowiązującym prawodawstwem Japonii; oraz

b) określa się, czy produkty są, czy nie są objęte środkami przejściowymi przewidzianymi w prawodawstwie Japonii.

3. [1] W oświadczeniu, o którym mowa w ust.1, zaświadcza się ponadto, że:

a) produkty zostały zebrane lub przetworzone przed dniem 11 marca 2011 r.; albo

b) produkty pochodzą i są wysyłane z prefektury innej niż Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Yamanashi, Saitama, Tokio, Chiba, Kanagawa, Shizuoka i Iwate; albo

c) produkty są wysyłane z prefektur Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Yamanashi, Saitama, Tokio, Chiba, Kanagawa, Shizuoka i Iwate, ale nie pochodzą z żadnej z tych prefektur i nie były narażone na promieniowanie w czasie tranzytu; albo

d) jeżeli produkty pochodzą z prefektur Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Yamanashi, Saitama, Tokio, Chiba, Kanagawa, Shizuoka i Iwate – towarzyszy im sprawozdanie analityczne zawierające wyniki pobierania i analizy próbek.

4. Ustęp 3 lit. d) odnosi się także do produktów złowionych lub zebranych w wodach przybrzeżnych prefektur, o których mowa w tym ustępie, bez względu na to, gdzie takie produkty zostały wyładowane na ląd.

Artykuł 6

Sporządzenie i podpisanie oświadczenia

1. Oświadczenie, o którym mowa w art. 5, należy sporządzić zgodnie ze wzorem ustanowionym w załączniku I.

2. W przypadku produktów, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. a), b) lub c), oświadczenie jest podpisywane przez upoważnionego przedstawiciela właściwego organu Japonii lub przez upoważnionego przedstawiciela instancji upoważnionej przez właściwy organ Japonii z upoważnienia i pod nadzorem tego właściwego organu.

3. W przypadku produktów, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. d), oświadczenie jest podpisywane przez upoważnionego przedstawiciela właściwego organu Japonii i towarzyszy jej sprawozdanie analityczne zawierające wyniki pobierania i analizy próbek.

Artykuł 7

Identyfikacja

Każda przesyłka produktów, o których mowa w art. 1, jest oznaczana kodem wskazanym w oświadczeniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1, w sprawozdaniu analitycznym, o którym mowa w art. 6 ust. 3, w świadectwie sanitarnym, jak również we wszelkich innych dokumentach handlowych dołączonych do przesyłki.

Artykuł 8

Punkty kontroli granicznej i wyznaczone miejsca wprowadzenia

Przesyłki produktów, o których mowa w art. 1, z wyjątkiem produktów objętych zakresem dyrektywy Rady 97/78/WE (⁶), są wprowadzane do Unii przez wyznaczone miejsce wprowadzenia w rozumieniu art. 3 lit. b) rozporządzenia Komisji (WE) nr 669/2009 (⁷) (dalej: „wyznaczone miejsce wprowadzenia”).

Artykuł 9

Powiadomienie z wyprzedzeniem

Podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze lub paszowe lub ich przedstawiciele z wyprzedzeniem zgłaszają właściwym organom w punkcie kontroli granicznej lub w wyznaczonym miejscu wprowadzenia przybycie każdej przesyłki produktów, o których mowa w art. 1, przynajmniej na dwa dni robocze przed faktycznym przybyciem przesyłki.

Artykuł 10

Kontrole urzędowe

1. Właściwe organy w punkcie kontroli granicznej lub w wyznaczonym miejscu wprowadzenia przeprowadzają:

a) kontrole dokumentów w odniesieniu do wszystkich przesyłek produktów, o których mowa w art. 1;

b) kontrole fizyczne i kontrole tożsamości, w tym analizy laboratoryjne na obecność cezu-134 i cezu-137 w odniesieniu do co najmniej:

(i) 5 % przesyłek produktów, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. d); oraz

(ii) 10 % przesyłek produktów, o których mowa w art. 5 ust. 3 lit. b) i c).

2. Kontrola urzędowa przesyłek nie trwa dłużej niż 5 dni roboczych, do czasu uzyskania wyników analizy laboratoryjnej.

3. Jeżeli wyniki analizy laboratoryjnej dowodzą, że gwarancje podane w oświadczeniu są nieprawdziwe, oświadczenie jest uznawane za nieważne, a przesyłka paszy i żywności za niezgodną z przepisami niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Koszty

Wszystkie koszty poniesione w wyniku kontroli urzędowych, o których mowa w art. 10, oraz w wyniku wszelkich środków podjętych w następstwie niezgodności z wymogami, ponoszą podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze lub paszowe.

Artykuł 12

Dopuszczenie do swobodnego obrotu

Przesyłki mogą być dopuszczone do swobodnego obrotu tylko wówczas, gdy podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze lub paszowe lub jego przedstawiciel przedstawią organom celnym oświadczenie, o którym mowa w art. 5 ust. 1, które:

a) zostało właściwie podpisane przez właściwy organ w punkcie kontroli granicznej lub wyznaczonym miejscu wprowadzenia; oraz

b) stanowi dowód, że kontrole urzędowe, o których mowa w art. 10, zostały przeprowadzone, a ich wyniki były korzystne.

Artykuł 13

Produkty niezgodne z wymogami

Produkty, które nie są zgodne z przepisami niniejszego rozporządzenia, nie są wprowadzane do obrotu. Takie produkty są w bezpieczny sposób unieszkodliwiane lub zwracane do państwa pochodzenia.

Artykuł 14

Sprawozdania

Państwa członkowskie co miesiąc informują Komisję o wszystkich uzyskanych wynikach analiz za pośrednictwem systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach (RASFF).

Artykuł 15

Uchylenie

Rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 961/2011 traci moc.

Odniesienia do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odniesienia do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 16

Środki przejściowe

W drodze odstępstwa od art. 3 produkty, o których mowa w art. 1, mogą być przywożone do Unii, jeżeli spełniają wymogi rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 961/2011, a mianowicie:

a) opuściły Japonię przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia; albo

b) towarzyszy im oświadczenie zgodne z tym rozporządzeniem, wydane przed dniem 1 kwietnia 2012 r., i opuściły Japonię przed dniem 15 kwietnia 2012 r.

Artykuł 17

Wejście w życie i okres stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie do dnia 31 października 2012 r. Rozporządzenie będzie poddawane regularnym przeglądom z uwzględnieniem rozwoju sytuacji dotyczącej skażenia.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 29 marca 2012 r.

ZAŁĄCZNIK I

Oświadczenie [2]

Dokument w formacie PDF