RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 203,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom krajowym,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (¹),

stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Traktat zmieniający, w odniesieniu do Grenlandii, traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie (²) (traktat grenlandzki) stanowi, że Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) nie ma już zastosowania do Grenlandii. Grenlandia, będąc częścią państwa członkowskiego, jest stowarzyszona z Unią jako jeden z krajów i terytoriów zamorskich.

(2) W swojej preambule traktat grenlandzki stanowi, że należy wprowadzić postanowienia pozwalające na utrzymanie ścisłych i trwałych związków między Unią a Grenlandią oraz na uwzględnianie wzajemnych interesów, w szczególności potrzeb rozwojowych Grenlandii, a także potwierdza, że postanowienia dotyczące krajów i terytoriów zamorskich, określone w części czwartej TFUE, stanowią odpowiednie ramy dla tych stosunków.

(3) Zgodnie z art. 198 TFUE celem stowarzyszenia jest promowanie rozwoju gospodarczego i społecznego krajów i terytoriów zamorskich oraz ustanowienie ścisłych stosunków gospodarczych między nimi a Unią jako całością. Zgodnie z art. 204 TFUE postanowienia art. 198–203 TFUE stosują się do Grenlandii, z zastrzeżeniem szczególnych postanowień zawartych w Protokole (nr 34) w sprawie szczególnych ustaleń dla Grenlandii, załączonym do TFUE.

(4) Postanowienia dotyczące stosowania zasad określonych w art. 198–202 TFUE zawarto w decyzji Rady 2013/775/UE (³).

(5) W swoich konkluzjach z dnia 24 lutego 2003 r. w sprawie przeglądu śródokresowego czwartego protokołu w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską, rządem Danii i autonomicznym rządem Grenlandii, uznając geostrategiczne znaczenie Grenlandii dla Unii oraz ducha współpracy wynikającego z decyzji Unii o przyznaniu Grenlandii statusu terytorium zamorskiego, Rada uzgodniła, że istnieje potrzeba rozszerzenia i wzmocnienia przyszłych stosunków między Unią a Grenlandią z uwzględnieniem znaczenia rybołówstwa oraz potrzeby wprowadzenia reform strukturalnych i sektorowych w Grenlandii. Rada wyraziła również swoje zdecydowanie, aby oprzeć przyszłe stosunki Unii z Grenlandią po 2006 r. na kompleksowym partnerstwie na rzecz zrównoważonego rozwoju, obejmującym szczegółowe porozumienie w sprawie połowów wynegocjowane według ogólnych zasad i reguł mających zastosowanie do tego rodzaju porozumień.

(6) Umowa partnerska w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską, z jednej strony, a Rządem Danii i Rządem Lokalnym Grenlandii, z drugiej strony (⁴), zawarta na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 753/2007 (⁵), przywołuje ducha współpracy wynikającego z decyzji o przyznaniu Grenlandii statusu terytorium zamorskiego.

(7) Wspólna deklaracja złożona przez Wspólnotę Europejską, z jednej strony, oraz autonomiczny rząd Grenlandii i rząd Danii, z drugiej strony, na temat partnerstwa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Grenlandią, podpisana w Luksemburgu dnia 27 czerwca 2006 r., odwołuje się do bliskich związków historycznych, politycznych, gospodarczych i kulturalnych pomiędzy Unią Europejską a Grenlandią i podkreśla potrzebę dalszego wzmocnienia partnerstwa i współpracy.

(8) Stosunki między Unią, z jednej strony, a Grenlandią i Królestwem Danii, z drugiej, są regulowane między innymi decyzją Rady 2006/526/WE (⁶), która wygasła w dniu 31 grudnia 2013 r.

(9) Unia powinna nawiązać szerokie partnerstwa z nowymi podmiotami na arenie międzynarodowej, aby wspierać stabilny, sprzyjający włączeniu społecznemu porządek międzynarodowy, dążyć do realizacji wspólnych globalnych celów publicznych oraz bronić kluczowych interesów Unii i poszerzać wiedzę na temat Unii w państwach trzecich oraz w krajach i terytoriach zamorskich.

(10) Partnerstwo na podstawie niniejszej decyzji powinno pozwolić na kontynuację bliskich stosunków między Unią, z jednej strony, a Grenlandią i Danią, z drugiej, oraz powinno przyczynić się do sprostania globalnym wyzwaniom, umożliwiając opracowanie proaktywnego programu i realizację wspólnych interesów. Partnerstwo powinno również połączyć cele określone w komunikacie Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowanym „Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (zwanym dalej „Strategią Europa 2020”), dodając tym samym spójności ze Strategią „Europa 2020” oraz propagowaniem polityki wewnętrznej i celów określonych w komunikatach Komisji, na przykład w komunikacie Komisji z dnia 2 lutego 2011 r. zatytułowanym „Stawianie czoła wyzwaniom związanym z rynkami towarowymi i surowcami” , oraz ułatwiając współpracę w kontekście polityki arktycznej Unii.

(11) Unijna pomoc finansowa powinna się skoncentrować na tych obszarach, w których najmocniej oddziałuje, mając na uwadze jej potencjał działania w skali ogólnoświatowej i reagowania na globalne wyzwania, takie jak eliminowanie ubóstwa, zrównoważony rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu czy krzewienie demokracji na całym świecie, dobre rządy, prawa człowieka i praworządność, jej długoterminowe i przewidywalne zaangażowanie w pomoc rozwojową oraz jej rolę w koordynacji działań państw członkowskich.

(12) Partnerstwo na podstawie niniejszej decyzji powinno posłużyć za ramy pozwalające na regularną dyskusję o sprawach będących przedmiotem zainteresowania Unii lub Grenlandii, takich jak kwestie natury globalnej, gdzie wymiana poglądów i ewentualne zbliżenie pomysłów i opinii mogłyby być korzystne dla obu stron. W szczególności rosnący wpływ zmiany klimatu na działalność człowieka i środowisko, transport morski, zasoby naturalne, w tym surowce, a także badania i innowacje wymagają dialogu i wzmocnionej współpracy.

(13) Unijna pomoc finansowa przyznawana w ramach nowego partnerstwa powinna nadać rozwojowi Grenlandii perspektywę europejską i przyczynić się do wzmocnienia ścisłych i trwałych związków z Grenlandią, przy jednoczesnym umocnieniu jej pozycji jako wysuniętego przyczółka Unii, na podstawie wspólnych wartości i historii łączącej partnerów.

(14) Unijna pomoc finansowa na lata 2014– 2020 powinna być skoncentrowana na jednym lub co najwyżej dwóch obszarach współpracy, dzięki czemu można będzie zmaksymalizować wpływ partnerstwa, a następnie osiągnąć ekonomię skali, efekty synergii, większą skuteczność i wyeksponować działania Unii.

(15) Współpraca na podstawie niniejszej decyzji powinna zagwarantować, że przepływy zasobów będą przewidywalne i regularne, a równocześnie elastyczne i dostosowane do sytuacji w Grenlandii. W tym celu, kiedy tylko będzie to możliwe i stosowne, powinno być stosowane wsparcie budżetowe.

(16) Reguły finansowe mające zastosowanie do budżetu ogólnego Unii określono w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (⁷) oraz w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 1268/2012 (⁸).

(17) Należy chronić interesy finansowe Unii z zastosowaniem proporcjonalnych środków w całym cyklu wydatkowania, w tym poprzez zapobieganie nieprawidłowościom, ich wykrywanie i ściganie, odzyskiwanie środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładanie sankcji. Środki te powinny być stosowane zgodnie z mającymi zastosowanie porozumieniami zawartymi z organizacjami międzynarodowymi i państwami trzecimi.

(18) Dokumenty programowe i środki finansowe konieczne do wykonania niniejszej decyzji powinny być przyjmowane w drodze aktów wykonawczych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (⁹). Ze względu na charakter tych aktów wykonawczych, w szczególności ich ukierunkowanie w zakresie kształtowania polityki oraz ich skutki finansowe, do ich przyjęcia powinna być zasadniczo wykorzystana procedura sprawdzająca, z wyjątkiem technicznych środków wykonawczych o małej skali finansowej.

(19) Wspólne zasady i procedury wdrażania unijnych instrumentów finansowania działań zewnętrznych ustanowione są w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2014 (¹⁰) (zwanym dalej „wspólnym rozporządzeniem w sprawie wdrażania” ) i w stosownych przypadkach powinny mieć zastosowanie do wykonywania niniejszej decyzji.

(20) Należy zapewnić odpowiednie, pozbawione przerwy przejście pomiędzy decyzją 2006/526/WE a niniejszą decyzją oraz należy ujednolicić okres stosowania niniejszej decyzji z okresem stosowania rozporządzenia Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 (¹¹). W związku z tym niniejsza decyzja powinna mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

SEKCJA 1

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Przedmiot, ogólny cel i zakres stosowania

1. Niniejsza decyzja określa zasady dotyczące relacji pomiędzy Unią, z jednej strony, a Grenlandią i Danią, z drugiej (zwanych dalej „partnerstwem”).

2. Celem partnerstwa jest utrzymanie ścisłych i trwałych związków pomiędzy partnerami oraz przyczynianie się do zrównoważonego rozwoju Grenlandii.

Partnerstwo uznaje geostrategiczne położenie Grenlandii w regionie Arktyki, zagadnienia poszukiwania i eksploatacji zasobów naturalnych, w tym surowców, oraz gwarantuje wzmocnioną współpracę i dialog polityczny w odniesieniu do tych kwestii.

Artykuł 2

Ogólne zasady partnerstwa

1. Partnerstwo ułatwia konsultacje i dialog polityczny na temat szczegółowych celów i obszarów współpracy, o których mowa w niniejszej decyzji.

2. Partnerstwo określa w szczególności ramy dialogu politycznego o kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania partnerów i zapewnia podstawy do szerokiej współpracy i dialogu w obszarach takich, jak:

a) problemy o zasięgu globalnym, między innymi dotyczące energii, zmiany klimatu i środowiska, zasobów naturalnych, w tym surowców, transportu morskiego, badań i innowacji; oraz

b) kwestii dotyczące Arktyki.

3. Podczas wykonywania niniejszej decyzji należy zapewnić spójność z innymi obszarami działań zewnętrznych Unii oraz innymi stosownymi obszarami polityki Unii. W tym celu program środków finansowanych na podstawie niniejszej decyzji układa się na podstawie obszarów unijnej polityki współpracy wyznaczonych, między innymi, w umowach, deklaracjach i planach działań, oraz zgodnie ze strategiami współpracy przyjętymi na podstawie art. 4.

4. Decyzje co do działań w zakresie współpracy przyjmowane są w ramach ścisłych konsultacji przez rząd Grenlandii, rząd Danii oraz Komisję. Konsultacje takie prowadzi się w pełnej zgodności z odpowiednimi uprawnieniami instytucjonalnymi, prawnymi i finansowymi każdej ze stron. W tym celu niniejsza decyzja wykonywana jest przez rząd Grenlandii oraz Komisję zgodnie z ich zadaniami i zakresami odpowiedzialności.

Artykuł 3

Szczegółowe cele i główne obszary współpracy

1. Szczegółowe cele partnerstwa są następujące:

a) wspieranie Grenlandii – oraz współpraca z nią – w stawianiu czoła największym wyzwaniom, zwłaszcza konieczności zrównoważonej dywersyfikacji gospodarki, potrzebie podnoszenia umiejętności jej siły roboczej, w tym naukowców, oraz potrzebie ulepszenia grenlandzkich systemów informacyjnych w obszarze technologii informacyjno-komunikacyjnych. Osiągnięcie tych celów mierzy się procentowym udziałem bilansu handlowego w PKB, procentowym udziałem sektora rybołówstwa w eksporcie ogółem oraz wskaźnikami statystycznymi wyników edukacji i innymi wskaźnikami, które uzna się za właściwe;

b) przyczynienie się do zwiększenia potencjału grenlandzkich organów administracyjnych w zakresie formułowania i wdrażania polityk krajowych, w szczególności w nowych obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania określonych w dokumencie programowania na rzecz zrównoważonego rozwoju, o którym mowa w art. 4 ust. 1 akapit drugi. Osiągnięcie tego celu mierzy się wskaźnikami, takimi jak liczba pracowników administracyjnych, którzy ukończyli szkolenie, oraz odsetek urzędników służby cywilnej mających miejsce (długoterminowego) pobytu w Grenlandii.

2. Główne obszary współpracy w ramach partnerstwa obejmują:

a) edukację i szkolenia, turystykę i kulturę;

b) zasoby naturalne, w tym surowce;

c) energię, klimat, środowisko i różnorodność biologiczną;

d) kwestie dotyczące Arktyki;

e) sektor społeczny, mobilność siły roboczej, systemy zabezpieczenia społecznego, kwestie bezpieczeństwa żywności i bezpieczeństwa żywnościowego; oraz

f) badania i innowacje w obszarach takich jak energia, zmiana klimatu, odporność na klęski żywiołowe, zasoby naturalne, w tym surowce, oraz zrównoważone gospodarowanie żywymi zasobami.

SEKCJA 2

PROGRAMOWANIE I WDROŻENIE

Artykuł 4

Programowanie

1. W ramach partnerstwa rząd Grenlandii przyjmuje odpowiedzialność za opracowywanie i przyjmowanie polityki sektorowej w głównych obszarach współpracy, o których mowa w art. 3 ust. 2, oraz zapewnia odpowiednie działania następcze.

Na tej podstawie rząd Grenlandii opracowuje i przedstawia orientacyjny dokument programowania na rzecz zrównoważonego rozwoju Grenlandii (dalej zwany „dokumentem programowania”). Zadaniem dokumentu programowania jest zapewnienie spójnych ram współpracy między Unią a Grenlandią, zgodnych z ogólnym zamiarem i zakresem stosowania, celami, zasadami i politykami Unii.

2. Przygotowanie i wdrożenie dokumentu programowania musi być zgodne z następującymi zasadami skuteczności pomocy: odpowiedzialności krajowej, partnerstwa, koordynacji, harmonizacji, wykorzystania systemów krajowych, wzajemnej rozliczalności i zorientowania na wyniki.

3. Dokument programowania sporządzany jest z wykorzystaniem doświadczeń i wniosków oraz najlepszych praktyk na podstawie konsultacji i dialogu ze społeczeństwem obywatelskim, władzami lokalnymi i innymi zainteresowanymi podmiotami, w celu zapewnienia ich odpowiedniego zaangażowania i następnie odpowiedzialności za jego realizację.

Dokument programowania dostosowany jest do potrzeb i specyfiki Grenlandii; uwzględnia się w nim m.in. wpływ na zmianę klimatu oraz rozwój społeczno-ekonomiczny.

4. Projekt dokumentu programowania jest przedmiotem wymiany poglądów między rządem Grenlandii, rządem Danii a Komisją.

Rząd Grenlandii jest odpowiedzialny za ostateczne sformułowanie dokumentu programowania. Po ostatecznym sformułowaniu dokumentu programowania Komisja Europejska dokonuje jego oceny, aby stwierdzić, czy jest on zgodny z celami niniejszej decyzji i odnośnymi politykami Unii oraz czy zawiera wszystkie elementy wymagane do przyjęcia corocznej decyzji w sprawie finansowania. Do celów tej oceny rząd Grenlandii przedstawia wszystkie niezbędne informacje, w tym wyniki wszelkich studiów wykonalności.

5. Dokument programowania jest zatwierdzany zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 8 ust. 2. Procedurę tę stosuje się również w przypadku istotnych przeglądów, które skutkują dużą zmianą strategii lub jej programowania.

Procedura sprawdzająca nie ma zastosowania do innych niż istotne zmian w dokumencie programowania, takich jak poprawki techniczne, przesunięcia środków finansowych w obrębie orientacyjnego przydziału na dany obszar priorytetowy, zwiększenie lub zmniejszenie początkowego orientacyjnego przydziału o mniej niż 20 %, pod warunkiem że te zmiany nie mają wpływu na obszary priorytetowe i cele przedstawione w dokumencie programowania. Komisja informuje o takich zmianach, które nie mają istotnego charakteru, Parlament Europejski i Radę w ciągu jednego miesiąca od przyjęcia odpowiedniej decyzji.

6. We wszelkim programowaniu lub przeglądach programów przeprowadzanych po opublikowaniu sprawozdania z przeglądu śródokresowego, o którym mowa w art. 7, uwzględnia się wyniki, ustalenia i wnioski tego sprawozdania.

Artykuł 5

Wdrożenie

O ile niniejsza decyzja nie stanowi inaczej, pomoc finansowa Unii jest wdrażana zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 236/2014 oraz zgodnie z ogólnym celem i zakresem stosowania, a także zasadami ogólnymi niniejszej decyzji.

Artykuł 6

Udzielanie zamówień

Zastosowanie mają zasady dotyczące obywatelstwa i pochodzenia w zakresie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, przyznanie dotacji i innych procedur udzielania zamówień określone w art. 8 i 9 rozporządzenia (UE) nr 236/2014, mające zastosowanie do instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 233/2014 (¹²).

Artykuł 7

Przegląd śródokresowy dokumentu programowania i ocena wykonania niniejszej decyzji

1. Do dnia 31 grudnia 2017 r. rząd Grenlandii, rząd Danii, i Komisja przeprowadzą śródokresowy dokument programowania i jego wpływu na całą Grenlandię. Komisja włączy w ten proces wszystkie odpowiednie zainteresowane strony, w tym podmioty niepubliczne i władze lokalne.

2. W drodze odstępstwa od art. 17 rozporządzenia (UE) nr 236/2014 do dnia 30 czerwca 2018 r. Komisja sporządza sprawozdanie z realizacji celów i europejskiej wartości dodanej niniejszej decyzji, za pomocą wyników i wskaźników wpływu na wydajność wykorzystania zasobów, w perspektywie decyzji o odnowieniu, modyfikacji lub zawieszeniu typów środków finansowanych na podstawie niniejszej decyzji. Sprawozdanie dotyczy także zakresu uproszczenia, wewnętrznej i zewnętrznej spójności współpracy ustanowionej niniejszą decyzją, dalszej adekwatności wszystkich celów, a także wkładu środków w unijne priorytety na rzecz inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu. Uwzględnia ono wszystkie ustalenia i wnioski dotyczące długofalowego wpływu decyzji 2006/526/WE.

3. Komisja zwraca się do Grenlandii o dostarczenie wszelkich danych i informacji koniecznych, zgodnie z zasadami dotyczącymi skuteczności pomocy, do monitorowania i oceny środków finansowanych na podstawie niniejszej decyzji.

Artykuł 8

Komitet

1. Komisję wspiera Komitet Grenlandzki, zwany dalej „komitetem”. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

3. W przypadku gdy opinia komitetu ma zostać uzyskana w drodze procedury pisemnej, procedura ta kończy się bez rezultatu, jeżeli przed upływem terminu na wydanie opinii zdecyduje o tym przewodniczący komitetu lub wniosą o to zwykłą większością głosów jego członkowie.

Artykuł 9

Zakres i sposoby finansowania

1. W ramach polityki sektorowej określonej przez rząd Grenlandii wsparcie finansowe Unii może być przyznawane na rzecz następujących rodzajów działalności:

a) reform i projektów spójnych z dokumentem programowania;

b) rozwoju instytucjonalnego, budowania potencjału oraz włączania do polityki kwestii dotyczących środowiska i zmiany klimatu; oraz

c) programów współpracy technicznej.

2. Pomoc finansowa Unii ma przede wszystkim postać wsparcia budżetowego.

Artykuł 10

Finansowa kwota odniesienia

Orientacyjna kwota na wykonanie niniejszej decyzji w okresie od 2014 r. do 2020 r. wynosi 217 800 000 EUR.

SEKCJA 3

PRZEPIS KOŃCOWY

Artykuł 11

Wejście w życie

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.

Sporządzono w Brukseli dnia 14 marca 2014 r.