PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 166 ust. 4, art. 167 ust. 5 i art. 173 ust. 3,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹ ),

uwzględniając opinię Komitetu Regionów (² ),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (³ ),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) ma na celu stworzenie coraz ściślejszej unii między narodami Europy i wyznacza Unii między innymi zadanie polegające na przyczynianiu się do rozkwitu kultur państw członkowskich, w poszanowaniu ich różnorodności narodowej i regionalnej, a jednocześnie na zapewnianiu warunków niezbędnych dla konkurencyjności przemysłu Unii. W związku z tym, w razie potrzeby, Unia wspiera i uzupełnia działania państw członkowskich na rzecz poszanowania różnorodności kulturowej i językowej, zgodnie z art. 167 TFUE i konwencją UNESCO z 2005 r. w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego („konwencja UNESCO z 2005 r.”), wzmocnienia konkurencyjności sektora kultury i sektora kreatywnego oraz ułatwienia przystosowania się do zmian w przemyśle.

(2) Podstawą wsparcia udzielanego przez Unię sektorowi kultury i sektorowi kreatywnemu jest przede wszystkim doświadczenie nabyte w związku z programami unijnymi ustanowionymi w decyzji nr 1718/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (⁴ ) („program MEDIA”), decyzji nr 1855/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (⁵ ) („program Kultura”), decyzji nr 1041/2009/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (⁶ ) („program MEDIA Mundus”). Decyzja nr 1622/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (⁷ ) („działanie na rzecz Europejskiej Stolicy Kultury”), oraz decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1194/2011/UE (⁸ ) („działanie Unii Europejskiej na rzecz Znaku Dziedzictwa Europejskiego”) również przyczyniają się do działań Unii wspierających sektor kultury i sektor kreatywny.

(3) W komunikacie dotyczącym Europejskiej agendy kultury w dobie globalizacji świata, popartym przez Radę w rezolucji z dnia 16 listopada 2007 r. (⁹ ) i przez Parlament Europejski w rezolucji z dnia 10 kwietnia 2008 r. (¹⁰ ), zostały określone cele przyszłych działań Unii w sektorze kultury i sektorze kreatywnym. Agenda ma na celu propagowanie różnorodności kulturowej i dialogu międzykulturowego, kultury jako katalizatora kreatywności na rzecz wzrostu i zatrudnienia oraz kultury jako istotnego elementu stosunków międzynarodowych Unii.

(4) Z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 11, 21 i 22 wynika, że sektor kultury i sektor kreatywny w istotny sposób przyczyniają się do zwalczania wszelkich form dyskryminacji, między innymi rasizmu i ksenofobii, i stanowią ważną platformę dla wolności wyrażania opinii i promowania poszanowania różnorodności kulturowej i językowej.

(5) Konwencja UNESCO z 2005 r., która weszła w życie w dniu 18 marca 2007 r. i której stroną jest Unia, podkreśla, że działalność kulturalna oraz dobra i usługi kulturalne mają znaczenie zarówno ekonomiczne, jak i kulturowe, ponieważ są nośnikami tożsamości, wartości oraz znaczeń, i w związku z tym nie powinny być traktowane jako mające wyłącznie wartość handlową. Konwencja ta ma na celu umacnianie współpracy międzynarodowej – między innymi poprzez zachęcanie do zawierania międzynarodowych umów o koprodukcji i współrozpowszechnianiu – oraz solidarności, by służyć tworzeniu środków wyrazu kulturowego we wszystkich krajach i przez wszystkich obywateli. Konwencja mówi także, że należy poświęcić uwagę szczególnym warunkom i potrzebom różnych grup społecznych, w tym członków mniejszości. Zatem zgodnie z konwencją program wsparcia dla sektora kultury i sektora kreatywnego powinien sprzyjać różnorodności kulturowej na poziomie międzynarodowym.

(6) Propagowanie materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego w świetle m. in. konwencji UNESCO o ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 r. oraz konwencji UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego z 1972 r. powinno również przyczyniać się do podwyższenia wartości odnośnych miejsc chronionych, dając jednocześnie obywatelom poczucie przynależności do wartości kulturowej i historycznej takich miejsc.

(7) W komunikacie Komisji zatytułowanym „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu” (strategia „Europa 2020”) określono sposób, dzięki któremu gospodarka Unii stanie się inteligentna, zrównoważona, będzie sprzyjać włączeniu społecznemu i przyczyni się do osiągnięcia wysokiego stopnia zatrudnienia i wydajności oraz większej spójności społecznej. W komunikacie tym Komisja stwierdziła, że Unia musi zapewnić bardziej atrakcyjne warunki ramowe dla innowacji i kreatywności. Pod tym względem sektor kultury i sektor kreatywny są źródłem nowatorskich pomysłów, które mogą zamienić się w produkty i usługi przyczyniające się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy oraz pomagają stawić czoła zmianom społecznym. Ponadto wybitność i konkurencyjność w tych sektorach to przede wszystkim wynik wysiłków podejmowanych przez artystów, twórców i specjalistów, które trzeba propagować. W tym celu należy poprawić dostęp sektora kultury i sektora kreatywnego do środków finansowych.

(8) W konkluzjach w sprawie służb informacyjnych ds. mobilności dla artystów i osób zawodowo zajmujących się kulturą (¹¹ ) Rada potwierdziła znaczenie mobilności artystów i osób zawodowo zajmujących się kulturą dla Unii i dla osiągnięcia celów strategii „Europa 2020” oraz wezwała państwa członkowskie i Komisję, aby w ramach swych kompetencji i z uwzględnieniem zasady pomocniczości ułatwiały przekazywanie wyczerpujących i rzetelnych informacji artystom i osobom zawodowo zajmującym się kulturą, które pragną być mobilne w ramach Unii.

(9) Mając na uwadze przyczynianie się do wzmacniania wspólnej przestrzeni kulturowej, istotne jest propagowanie transnarodowej mobilności podmiotów sektora kultury i sektora kreatywnego oraz transnarodowego rozpowszechniania dzieł i produktów kultury i sektora audiowizualnego, a tym samym propagowanie wymian kulturowych i dialogu międzykulturowego.

(10) Programy MEDIA, Kultura oraz MEDIA Mundus podlegały regularnemu monitorowaniu i ocenom zewnętrznym oraz były przedmiotem konsultacji społecznych na temat ich przyszłości, z których wynika, że programy te odgrywają bardzo ważną rolę w ochronie i promocji różnorodności kulturowej i językowej Europy. Monitorowanie, oceny i konsultacje, a także różne niezależne badania, w szczególności badanie poświęcone przedsiębiorczemu wymiarowi sektora kultury i sektora kreatywnego, wskazują również na to, że sektory te stoją w obliczu wspólnych wyzwań, a mianowicie gwałtownych zmian będących konsekwencją wpływu digitalizacji i globalizacji, rozdrobnienia rynku wynikającego z różnorodności językowej, trudności w dostępie do środków finansowych, złożonych procedur administracyjnych i braku porównywalnych danych, a wyzwania te wymagają działań na poziomie Unii.

(11) Europejski sektor kultury i sektor kreatywny są z natury zróżnicowane, a linie podziału wyznaczają aspekty narodowe i językowe, co skutkuje bogatym pod względem kulturowym i w wysokim stopniu niezależnym krajobrazem kulturowym, dzięki czemu dopuszczone są do głosu różne tradycje kulturowe europejskiego dziedzictwa. Jednakże rozdrobnienie to prowadzi również do powstawania szeregu przeszkód na drodze do sprawnego transnarodowego obiegu dzieł kultury i pracy twórczej oraz do utrudniania mobilności podmiotów działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym w obrębie Unii i poza nią, co może skutkować brakiem równowagi geograficznej, a w konsekwencji przyczynić się do ograniczenia możliwości wyboru dla konsumentów.

(12) Zważywszy, że Europejski sektor kultury i sektor kreatywny cechuje różnorodność językowa, która w niektórych sektorach prowadzi do rozdrobnienia na tle językowym, zasadnicze znaczenie dla rozpowszechniania dzieł kulturalnych i pracy twórczej, w tym dzieł audiowizualnych, ma stosowanie napisów, dubbingu i opisu dźwiękowego.

(13) Digitalizacja ma ogromny wpływ na sposób tworzenia dóbr i usług w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, ich rozpowszechniania, udostępniania, użytkowania i uzyskiwania z nich przychodów. Choć należy uznać konieczność znalezienia nowej równowagi pomiędzy rosnącym dostępem do dzieł kultury i pracy twórczej, sprawiedliwym wynagrodzeniem artystów i twórców oraz powstawaniem nowych modeli biznesowych, zmiany wynikające z digitalizacji oferują duże możliwości europejskiemu sektorowi kultury i sektorowi kreatywnemu, a ogólniej rzecz biorąc całemu społeczeństwu europejskiemu. Niższe koszty i nowe kanały dystrybucji, możliwości dotarcia do nowej i szerszej publiczności, nowe możliwości dla niszowych produktów mogą przyczynić się do łatwiejszego dostępu do nich i większego obiegu dzieł kultury i pracy twórczej na całym świecie. Aby w pełni wykorzystać te możliwości i dostosować się do digitalizacji i globalizacji, w sektorze kultury i sektorze kreatywnym musi nastąpić rozwój nowych umiejętności; należy też poprawić możliwości dostępu tych sektorów do środków finansowych w celu unowocześnienia sprzętu, opracowania nowych metod produkcji i dystrybucji oraz dostosowania modeli biznesowych.

(14) Obecne praktyki dystrybucyjne stanowią podstawę systemu finansowania filmów. Istnieje jednak coraz większa potrzeba tworzenia atrakcyjnych, legalnych ofert on-line oraz zachęcania do innowacji. W związku z tym należy promować nowe metody dystrybucji, aby mogły powstawać nowe modele biznesowe.

(15) Digitalizacja kin to kwestia, z którą stale borykają się operatorzy małych kin, szczególnie kin jednosalowych, z uwagi na wysoki koszt sprzętu cyfrowego. Choć kultura należy do podstawowych kompetencji państw członkowskich, które powinny w dalszym ciągu zajmować się tą kwestią na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, to istnieją możliwości finansowania z unijnych programów i funduszy, szczególnie tych, które mają na celu rozwój lokalny i regionalny.

(16) Rozwój publiczności, szczególnie w przypadku młodzieży, wymaga przyjęcia przez Unię specjalnego zobowiązania, szczególnie w zakresie propagowania umiejętności korzystania z mediów i znajomości kultury filmowej.

(17) Jednym z największych wyzwań dla sektora kultury i sektora kreatywnego, szczególnie dla mikro oraz małych i średnich przedsiębiorstw („MŚP”), jak również dla mikro- oraz małych i średnich organizacji, w tym niekomercyjnych i pozarządowych, są trudności w dostępie do funduszy niezbędnych do finansowania ich działalności, rozwoju, utrzymania i poprawy konkurencyjności oraz umiędzynarodowienia ich działalności. Chociaż wobec tego wyzwania stoją wszystkie MŚP, to sytuacja w sektorze kultury i sektorze kreatywnym jest znacznie trudniejsza ze względu na niematerialny charakter wielu ich aktywów, niepowtarzalny charakter ich działalności, a także ich naturalną potrzebę podejmowania ryzyka i eksperymentowania z myślą o wprowadzaniu innowacji. Podejmowanie ryzyka przez te podmioty wymaga zrozumienia i wsparcia również ze strony instytucji finansowych.

(18) Europejski sojusz sektora kreatywnego (ang. European Creative Industries Alliance), będący projektem pilotażowym, stanowi międzysektorową inicjatywę, która w pierwszej kolejności wspiera sektor kreatywny na poziomie polityki. Ma on na celu mobilizację dodatkowych funduszy dla sektora kreatywnego oraz stymulowanie popytu na usługi tego sektora wśród pozostałych branż i sektorów. Dla lepszego wsparcia innowacji w sektorze kreatywnym wypróbowane zostaną nowe narzędzia, przekształcone następnie w platformę na rzecz uczenia się w zakresie polityki, która złożona będzie z europejskich, krajowych i regionalnych zainteresowanych podmiotów.

(19) Połączenie obecnych programów MEDIA, Kultura i MEDIA Mundus, przeznaczonych dla sektora kultury i sektora kreatywnego, w jeden kompleksowy program ramowy („program”) efektywniej wesprze MŚP oraz mikro-, małe i średnie organizacje w ich staraniach o skorzystanie z możliwości oferowanych przez digitalizację i globalizację, a także pomoże im w rozwiązaniu problemów prowadzących obecnie do rozdrobnienia rynku. Skuteczność programu wymaga uwzględnienia specyfiki poszczególnych sektorów, szczególnego charakteru ich różnych grup docelowych i konkretnych potrzeb, zwłaszcza poprzez indywidualne podejście w ramach dwóch niezależnych podprogramów i komponentów międzysektorowych. Szczególnie ważne jest zapewnienie synergii na poziomie realizacji między programem a krajowymi i regionalnymi strategiami inteligentnej specjalizacji. Dlatego też program powinien stworzyć spójną strukturę wsparcia dla poszczególnych sektorów kultury i sektorów kreatywnych, w postaci systemu dotacji uzupełnionego instrumentem finansowym.

(20) Program powinien uwzględniać dwoisty charakter kultury i działalności kulturalnej i uznawać z jednej strony wartość samej kultury i jej wartość artystyczną, a z drugiej strony wartość ekonomiczną tych sektorów, w tym ich szerszy wkład w wymiarze społecznym w kreatywność, innowacje i integrację społeczną.

(21) Podczas realizacji programu należy brać pod uwagę wartość samej kultury oraz specyfikę sektora kultury i sektora kreatywnego, w tym duże znaczenie organizacji niekomercyjnych i projektów w ramach podprogramu Kultura.

(22) Samodzielny instrument finansowy – system poręczeń na rzecz sektora kultury i sektora kreatywnego („ system poręczeń”) – powinien umożliwiać rozwój szeroko pojętego sektora kultury i sektora kreatywnego, a w szczególności powinien zapewniać odpowiednią dźwignię finansową dla działań i nowych możliwości. Wybrani pośrednicy finansowi powinni prowadzić działania na rzecz projektów w dziedzinie kultury i kreatywności w celu zagwarantowania wyważonej puli kredytów pod względem reprezentacji geograficznej oraz sektorowej. Ponadto organizacje publiczne i prywatne odgrywają w tym kontekście ważną rolę, w celu zapewnienia szerokiego zasięgu systemu poręczeń.

(23) Należy również zapewnić fundusze na finansowanie działań w ramach obchodów Europejskich Stolic Kultury oraz na zarządzanie znakiem dziedzictwa europejskiego, ponieważ przyczyniają się one do wzmocnienia poczucia przynależności do wspólnej przestrzeni kulturowej, do stymulacji dialogu międzykulturowego i wzajemnego zrozumienia oraz do nadania większej wartości dziedzictwu kulturowemu.

(24) Poza państwami członkowskimi, krajami i terytoriami zamorskimi uprawnionymi do udziału w programie na mocy art. 58 decyzji Rady 2001/822/WE (¹² ), program powinien być również otwarty, po spełnieniu pewnych warunków, dla państw Europejskiej Strefy Wolnego Handlu („ EFTA”), które są stronami Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym („EOG”) oraz dla Konfederacji Szwajcarskiej. Państwa przystępujące i kandydujące do Unii oraz potencjalni kandydaci korzystający ze strategii przedakcesyjnej, a także państwa objęte europejską polityką sąsiedztwa powinny również mieć możliwość uczestnictwa w programie, z wyłączeniem systemu poręczeń.

(25) Program powinien być ponadto otwarty dla dwustronnych lub wielostronnych działań w zakresie współpracy z państwami trzecimi na podstawie środków uzupełniających, które mają zostać zdefiniowane i przepisów szczególnych, które ustala się z zainteresowanymi stronami.

(26) Należy wspierać współpracę w dziedzinie kultury i działalności audiowizualnej pomiędzy programem a organizacjami międzynarodowymi, takimi jak: UNESCO, Rada Europy, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju („OECD”) i Światowa Organizacja Własności Intelektualnej („WIPO”).

(27) Należy zapewnić europejską wartość dodaną wszystkich działań realizowanych w ramach programu, ich komplementarność z działaniami państw członkowskich i ich zgodność z art. 167 ust. 4 TFUE oraz ich spójność z innymi działaniami Unii, w szczególności w dziedzinie edukacji, zatrudnienia, rynku wewnętrznego, przedsiębiorczości, młodzieży, zdrowia, obywatelstwa i sprawiedliwości, badań i innowacji, polityki przemysłowej i polityki spójności, turystyki i stosunków zewnętrznych, handlu i rozwoju oraz agendy cyfrowej.

(28) Zgodnie z zasadami przeprowadzania oceny wyników, procedury monitorowania i oceny programu powinny obejmować szczegółowe sprawozdania roczne zawierające odniesienia do konkretnych, wymiernych, osiągalnych, istotnych i ujętych w ramy czasowe celów i wskaźników, w tym wskaźników jakościowych. Procedury monitoringu i oceny powinny uwzględniać prace odpowiednich podmiotów, takich jak Eurostat oraz ustalenia uzyskane w wyniku realizacji projektu ESSnet-Culture i ustalenia Instytutu Statystyki UNESCO. W tym kontekście, w odniesieniu do sektora audiowizualnego, należy kontynuować uczestnictwo Unii w Europejskim Obserwatorium Audiowizualnym.

(29) W celu zapewnienia optymalnego monitorowania i oceny programu w trakcie całego okresu jego realizacji, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE dotyczących dodatkowych jakościowych i ilościowych wskaźników efektywności. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(30) Zgodnie ze stwierdzeniem zawartym w sprawozdaniu Komisji z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie skutków decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniających podstawy prawne programów europejskich w zakresie uczenia się przez całe życie, kultury, młodzieży i obywatelstwa, dzięki znacznemu skróceniu czasu trwania procedur administracyjnych wzrosła skuteczność programów. Należy dołożyć szczególnych starań w celu zapewnienia, by procedury administracyjne i finansowe były nadal upraszczane, w tym poprzez stosowanie rzetelnych, obiektywnych i regularnie aktualizowanych systemów określania kwot ryczałtowych, kosztów jednostkowych i finansowania ryczałtowego.

(31) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia, należy nadać Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (¹³ ).

(32) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 58/2003 (¹⁴ ), Komisja powierzyła Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego zadania dotyczące realizacji unijnego programu działań w dziedzinie edukacji, kultury i sektora audiowizualnego od 2009 r. Na podstawie analizy kosztów i korzyści Komisja może wykorzystać istniejącą Agencję wykonawczą do realizacji programu zgodnie z tym rozporządzeniem.

(33) W niniejszym rozporządzeniu określono pulę środków finansowych na cały czas trwania programu, stanowiącą główną kwotę odniesienia, w rozumieniu pkt 17 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 2 grudnia 2013 r. między Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami (¹⁵ ) dla Parlamentu Europejskiego i Rady podczas rocznej procedury budżetowej.

(34) Interesy finansowe Unii powinny być chronione za pomocą proporcjonalnych środków w całym cyklu wydatków, w tym za pomocą środków mających na celu zapobieganie nieprawidłowościom, ich wykrywanie i prowadzenie odnośnych dochodzeń, odzyskiwanie utraconych, nienależnie wypłaconych lub nieprawidłowo wykorzystanych funduszy oraz, w stosownych przypadkach, nakładanie kar administracyjnych i finansowych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) (¹⁶ ) („rozporządzenie finansowe”).

(35) W związku z działalnością Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i zgodnie z rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 (¹⁷ ) i rozporządzeniem (WE) nr 883/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady (¹⁸ ) należy wypracować i stosować odpowiednie środki zapobiegania nadużyciom finansowym, odzyskiwania środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych.

(36) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ochrona, rozwój i propagowanie różnorodności kulturowej i językowej Europy, propagowanie jej dziedzictwa kulturowego, a także wzmocnienie konkurencyjności europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego, w szczególności sektora audiowizualnego nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie mając na uwadze transnarodowy i międzynarodowy charakter proponowanych działań natomiast ze względu na skalę i spodziewane efekty tych działań możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza ponad to, co konieczne dla realizacji tych celów.

(37) Należy zatem uchylić decyzje nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE.

(38) Należy przewidzieć przepisy dotyczące środków regulujących przejście od programów MEDIA, Kultura i MEDIA Mundus do programu.

(39) Celem zapewnienia kontynuacji wsparcia finansowego na podstawie programu Komisja powinna mieć możliwość uznania kosztów bezpośrednio związanych z realizacją działań objętych wsparciem za kwalifikowalne do finansowania, nawet jeśli zostały one poniesione przez beneficjenta przed złożeniem wniosku o finansowanie.

(40) Celem zapewnienia kontynuacji wsparcia finansowego na podstawie programu, niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane od dnia 1 stycznia 2014 r. Z uwagi na pilność, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie jak najszybciej po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

Postanowienia ogólne

Artykuł 1

Ustanowienie programu i jego czas trwania

1. Niniejszym rozporządzeniem ustanawia się program „Kreatywna Europa” służący wspieraniu europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego („program”).

2. Program realizowany jest w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) „sektor kultury i sektor kreatywny” oznaczają wszystkie sektory, których działalność opiera się na wartościach kulturowych lub na artystycznej i innej twórczej ekspresji, niezależnie od tego, czy ta działalność ma charakter zorientowany na rynek, bez względu na rodzaj struktury, w ramach której jest ona prowadzona, oraz niezależnie od sposobu finansowania tej struktury. W zakres tej działalności wchodzi rozwój, tworzenie, produkcja, rozpowszechnianie i ochrona dóbr i usług zawierających elementy kulturalnej, artystycznej lub innej twórczej ekspresji, a także funkcje pokrewne, takie jak edukacja lub zarządzanie. Sektor kultury i sektor kreatywny obejmują między innymi architekturę, archiwa, biblioteki i muzea, rękodzieło artystyczne, sektor audiowizualny (w tym film, telewizję, gry wideo i multimedia), materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe, wzornictwo, festiwale, muzykę, literaturę, przedstawienia artystyczne, działalność wydawniczą, radio i sztuki wizualne;

2) „MŚP” oznacza mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa określone w zaleceniu Komisji 2003/361/WE (¹⁹ ).

3) „uczestniczący pośrednicy finansowi” oznaczają pośredników finansowych w rozumieniu art. 139 ust. 4 akapit drugi rozporządzenia finansowego, wybranych w ramach systemu poręczeń, zgodnie z rozporządzeniem finansowym i z załącznikiem I do niniejszego rozporządzenia, którzy zapewniają lub zamierzają zapewniać:

a) pożyczki dla MŚP oraz dla mikro-, małych i średnich organizacji sektora kultury i sektora kreatywnego [(„gwarancje z Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI)” ]; lub

b) gwarancje pożyczkowe dla innych pośredników finansowych, którzy zapewniają pożyczki dla MŚP oraz dla mikro-, małych i średnich organizacji sektora kultury i sektora kreatywnego („kontr gwarancje z EFI”);

4) „podmioty rozwijające zdolność” oznaczają podmioty mogące dostarczać wiedzy eksperckiej zgodnie z załącznikiem I, aby udzielić pomocy uczestniczącym pośrednikom finansowym w skutecznej ocenie cech szczególnych i ryzyka związanego z MŚP oraz mikro-, małymi i średnimi organizacjami sektora kultury i sektora kreatywnego, a także z ich projektami.

Artykuł 3

Cele ogólne

Cele ogólne programu to:

a) ochrona, rozwój i propagowanie europejskiej różnorodności kulturowej i językowej oraz propagowanie europejskiego dziedzictwa kulturowego;

b) wzmacnianie konkurencyjności europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego, w szczególności sektora audiowizualnego, w celu propagowania inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Artykuł 4

Cele szczegółowe

Cele szczegółowe programu to:

a) wspieranie zdolności funkcjonowania europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego w wymiarze transnarodowym i międzynarodowym;

b) propagowanie transnarodowego obiegu dzieł kultury i pracy twórczej oraz transnarodowej mobilności podmiotów sektora kultury i sektora kreatywnego, w szczególności artystów, a także zdobywanie nowej i szerszej publiczności oraz poprawa dostępu do dzieł kultury i pracy twórczej w Unii i poza nią, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, młodzieży, osób niepełnosprawnych i grup niedoreprezentowanych;

c) wzmacnianie zdolności finansowej MŚP oraz mikro, małych i średnich organizacji sektora kultury i sektora kreatywnego w sposób zrównoważony, a jednocześnie dążenie do zapewnienia wyważonej reprezentacji geograficznej oraz sektorowej;

d) wspieranie rozwoju polityki, innowacji, kreatywności, rozwoju publiczności oraz nowych modeli biznesowych i modeli zarządzania poprzez wsparcie transnarodowej współpracy politycznej.

Artykuł 5

Europejska wartość dodana

1. Zważywszy na wartość samej kultury i jej wartość ekonomiczną, program wspiera działania o europejskiej wartości dodanej w sektorze kultury i sektorze kreatywnym. Przyczynia się to do realizacji celów strategii „Europa 2020” i jej inicjatyw przewodnich.

2. Europejską wartość dodaną zapewnia się dzięki co najmniej jednemu z poniższych elementów:

a) transnarodowemu charakterowi działań stanowiących uzupełnienie programów regionalnych, krajowych, międzynarodowych oraz innych programów i polityk Unii oraz wpływowi tych działań na sektor kultury i sektor kreatywny oraz na obywateli i ich wiedzę na temat kultur odmiennych od ich własnych;

b) rozwojowi i propagowaniu współpracy transnarodowej pomiędzy podmiotami sektora kultury i sektora kreatywnego, w tym pomiędzy artystami, osobami zawodowo związanymi z sektorem audiowizualnym, organizacjami sektora kultury i sektora kreatywnego oraz podmiotami sektora audiowizualnego skupiającej się na stymulowaniu bardziej kompleksowego, szybkiego, skutecznego i długoterminowego reagowania na globalne wyzwania;

c) korzyściom skali i masie krytycznej, którym sprzyja wsparcie udzielane przez Unię i które przyczyniają się do powstawania większych możliwości pozyskiwania dodatkowych środków finansowych (efekt dźwigni);

d) zapewnianiu bardziej wyrównanych szans w europejskim sektorze kultury i sektorze kreatywnym poprzez uwzględnianie sytuacji państw o niższej wydajności produkcyjnej lub państw bądź regionów o niewielkim obszarze geograficznym lub językowym.

Artykuł 6

Struktura programu

Program obejmuje:

a) podprogram MEDIA;

b) podprogram Kultura;

c) komponent międzysektorowy.

Artykuł 7

Znaki graficzne podprogramów

1. Komisja zapewnia widoczność programu poprzez wykorzystanie znaków graficznych, różnych dla poszczególnych podprogramów.

2. Beneficjenci podprogramu MEDIA korzystają ze znaku graficznego określonego w załączniku II. Komisja określa dalsze zasady szczegółowe korzystania z tego znaku graficznego i informuje o nich beneficjentów.

3. Beneficjenci podprogramu Kultura korzystają ze znaku graficznego określonego przez Komisję. Komisja określa zasady szczegółowe korzystania z tego znaku graficznego i informuje o nich beneficjentów.

4. Komisja i biura programu „Kreatywna Europa”, o których mowa w art. 16, są również uprawnione do korzystania ze znaków graficznych podprogramów.

Artykuł 8

Dostęp do programu

1. Program wspiera różnorodność kulturową na poziomie międzynarodowym, zgodnie z konwencją UNESCO z 2005 r.

2. W programie uczestniczą państwa członkowskie.

3. Bez uszczerbku dla ust. 4 w programie uczestniczą następujące państwa, pod warunkiem że wpłacą dodatkowe środki i że – w odniesieniu do podprogramu MEDIA – spełnią warunki określone w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE (²⁰ ):

a) państwa przystępujące i kandydujące do Unii oraz potencjalne państwa kandydujące korzystające ze strategii przedakcesyjnej, zgodnie z ogólnymi zasadami i warunkami ich uczestnictwa w programach unijnych ustanowionymi w odpowiednich umowach ramowych, decyzjach rady stowarzyszenia lub podobnych porozumieniach;

b) państwa należące do EFTA, które są stroną Porozumieniem o EOG zgodnie z tym Porozumieniem;

c) Konfederacja Szwajcarska, na podstawie umowy dwustronnej z tym państwem;

d) państwa objęte Europejską Polityką Sąsiedztwa, zgodnie z procedurami ustalonymi wspólnie z tymi państwami po zawarciu umów ramowych dotyczących ich uczestnictwa w programach unijnych.

4. Państwa, o których mowa w ust. 3 lit. a)–d), są wyłączone z uczestnictwa w systemie poręczeń.

5. Program jest otwarty dla dwustronnych lub wielostronnych działań w ramach współpracy, ukierunkowanych na wybrane państwa lub regiony w oparciu o dodatkowe środki wpłacone przez te państwa lub regiony oraz uregulowania szczególne, które mają być ustalone z tymi państwami lub regionami.

6. Program umożliwia współpracę i wspólne działania z państwami, które nie biorą w nim udziału, oraz z organizacjami międzynarodowymi działającymi w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, takimi jak UNESCO, Rada Europy, OECD lub WIPO w oparciu o wspólnie wniesiony wkład na realizację celów programu.

ROZDZIAŁ II

Podprogram MEDIA

Artykuł 9

Priorytety podprogramu MEDIA

1. Priorytety w dziedzinie wzmacniania zdolności europejskiego sektora audiowizualnego w zakresie działania na szczeblu transnarodowym są następujące:

a) ułatwianie nabywania i poprawy umiejętności i kompetencji osób zawodowo związanych z sektorem audiowizualnym oraz rozwoju sieci, w tym korzystania z technologii cyfrowych w celu dostosowywania się do rozwoju rynku, testowanie nowych podejść do rozwoju publiczności i testowanie nowych modeli biznesowych;

b) rozwój umiejętności podmiotów sektora audiowizualnego w zakresie tworzenia europejskich dzieł audiowizualnych o potencjale kwalifikującym je do obiegu w Unii i poza nią oraz w zakresie ułatwiania europejskich i międzynarodowych koprodukcji, między innymi z nadawcami telewizyjnymi;

c) zachęcanie przedsiębiorstw do wymiany gospodarczej poprzez ułatwianie dostępu do rynków i narzędzi biznesowych podmiotom sektora audiowizualnego w celu lepszej promocji ich projektów na rynkach unijnych i międzynarodowych.

2. Priorytety w dziedzinie transnarodowego obiegu są następujące:

a) wspieranie dystrybucji kinowej poprzez transnarodowy marketing, tworzenie marki, dystrybucję i pokazy dzieł audiowizualnych;

b) propagowanie transnarodowego marketingu, tworzenia marki i dystrybucji dzieł audiowizualnych na wszystkich innych platformach niekinowych;

c) wspieranie działań na rzecz rozwoju publiczności jako środka stymulującego zainteresowanie europejskimi dziełami audiowizualnymi oraz poprawę dostępu do nich, w szczególności poprzez promocję, organizację imprez, popularyzację wiedzy na temat sztuki filmowej i organizację festiwali;

d) promowanie nowych metod dystrybucji, aby mogły powstawać nowe modele biznesowe.

Artykuł 10

Środki wspierające w ramach podprogramu MEDIA

Na potrzeby realizacji priorytetów określonych w art. 9 w ramach podprogramu MEDIA zapewnia się wsparcie dla:

a) rozwoju kompleksowej oferty środków szkoleniowych propagujących nabywanie i poprawę umiejętności i kompetencji przez osoby zawodowo związane z sektorem audiowizualnym, dzielenie się wiedzą i inicjatywy związane z tworzeniem sieci, również w zakresie wykorzystywania technologii cyfrowych;

b) rozwoju europejskich dzieł audiowizualnych, w szczególności filmów i programów telewizyjnych, takich jak filmy fabularne, filmy dokumentalne oraz filmy dla dzieci i filmy animowane, a także dzieła interaktywne, takie jak gry wideo i multimedia o większym potencjalne kwalifikującym je do obiegu w Europie i poza nią;

c) działań mających na celu wspieranie europejskich wytwórni produkujących utwory audiowizualne, w szczególności wytwórni niezależnych, z myślą o ułatwianiu europejskiej i międzynarodowej koprodukcji dzieł audiowizualnych, w tym programów telewizyjnych;

d) działań na rzecz pomocy europejskim i międzynarodowym partnerom koprodukcji w nawiązaniu kontaktu lub zapewnieniu pośredniego wsparcia dla dzieł audiowizualnych w ramach koprodukcji poprzez międzynarodowe fundusze koprodukcyjne z siedzibą w państwie uczestniczącym w programie;

e) ułatwiania dostępu do profesjonalnych imprez handlowych o profilu audiowizualnym oraz do rynków audiowizualnych, a także wykorzystania narzędzi biznesowych on-line zarówno w Unii, jak i poza nią;

f) tworzenia systemów wspierania dystrybucji niekrajowych filmów europejskich poprzez dystrybucję kinową i na wszystkich innych platformach, a także działań na rzecz sprzedaży na rynkach międzynarodowych, w szczególności napisów, dubbingu i opisu dźwiękowego dzieł audiowizualnych;

g) ułatwiania rozpowszechniania filmów europejskich na całym świecie i zagranicznych filmów w Unii na wszystkich platformach dystrybucji, poprzez projekty współpracy międzynarodowej w sektorze audiowizualnym;

h) europejskiej sieci operatorów kin, w których wyświetla się w znacznej części niekrajowe filmy europejskie;

i) inicjatyw polegających na prezentacji i promowaniu różnorodnych europejskich dzieł audiowizualnych, w tym filmów krótkometrażowych, takich jak festiwale i inne imprezy promocyjne;

j) działań mających na celu poszerzanie wiedzy na temat sztuki filmowej oraz poszerzanie wiedzy publiczności i pogłębianie jej zainteresowania europejskimi dziełami audiowizualnymi, w tym dziedzictwem audiowizualnym i kinematograficznym, w szczególności widzów młodych;

k) innowacyjnych działań polegających na wypróbowywaniu nowych modeli i narzędzi biznesowych w obszarach, na które może mieć wpływ wprowadzenie i stosowanie technologii cyfrowych.

Artykuł 11

Europejskie Obserwatorium Audiowizualne

1. Unia będzie członkiem Obserwatorium w okresie trwania programu.

2. Udział Unii w Obserwatorium przyczynia się do realizacji priorytetów podprogramu MEDIA poprzez:

a) zachęcanie do przejrzystości oraz tworzenie równych szans w zakresie dostępu do informacji prawnej i finansowo-rynkowej, a także przyczynianie się do porównywalności informacji prawnej i danych statystycznych;

b) zapewnianie danych i badań rynku, użytecznych w celu opracowania kierunków działania podprogramu MEDIA oraz do oceny ich wpływu na rynek.

3. Komisja reprezentuje Unię w zakresie kontaktów z Obserwatorium.

ROZDZIAŁ III

Podprogram Kultura

Artykuł 12

Priorytety podprogramu Kultura

1. Priorytety w dziedzinie wzmacniania zdolności sektora kultury i sektora kreatywnego w zakresie działania na szczeblu transnarodowym są następujące:

a) wspieranie działań umożliwiających podmiotom sektora kultury i sektora kreatywnego nabywanie umiejętności, kompetencji i wiedzy eksperckiej, przyczyniających się do wzmacniania sektora kultury i sektora kreatywnego, w tym zachęcających do dostosowania się do technologii cyfrowych, testowania innowacyjnych metod rozwoju publiczności i testowania nowych modeli biznesowych i modeli zarządzania;

b) wspieranie działań umożliwiających podmiotom działającym w sektorze kultury i sektorze kreatywnym współpracę międzynarodową oraz umiędzynarodowienie ich kariery zawodowej i działań w Unii i poza nią, w miarę możliwości w oparciu o długoterminowe strategie;

c) udzielanie wsparcia na rzecz wzmocnienia europejskich organizacji działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym i tworzenia sieci międzynarodowych w celu ułatwiania dostępu do możliwości zawodowych.

2. Priorytety w dziedzinie transnarodowego rozpowszechniania i mobilności są następujące:

a) wspieranie międzynarodowych tournée, imprez, wystaw i festiwali;

b) wspieranie rozpowszechniania dzieł literatury europejskiej z myślą o zagwarantowaniu jak najszerszej ich dostępności;

c) wspieranie działań na rzecz rozwoju publiczności jako środka stymulującego i ułatwiającego dostęp do europejskich dzieł kultury pracy twórczej, oraz materialnego i niematerialnego europejskiego dziedzictwa kulturowego.

Artykuł 13

Środki wspierające w ramach podprogramu Kultura

1. Na potrzeby realizacji priorytetów określonych w art. 12 w ramach podprogramu Kultura zapewnia się wsparcie dla:

a) projektów dotyczących współpracy transnarodowej skupiających organizacje działające w sektorze kultury i sektorze kreatywnym z różnych państw w celu podejmowania działań sektorowych lub międzysektorowych;

b) działań podejmowanych przez europejskie sieci organizacji działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym z różnych państw;

c) działań podejmowanych przez organizacje o charakterze europejskim sprzyjających rozwojowi nowych talentów i służących pobudzaniu transgranicznej mobilności podmiotów w sektorze kultury i sektorze kreatywnym i rozpowszechnianiu dzieł, mających potencjał wywarcia znacznego wpływu na sektor kultury i sektor kreatywny, a także przynoszących długotrwałe efekty;

d) tłumaczenia dzieł literackich i ich dalszego promowania;

e) specjalnych działań służących zapewnianiu większej popularyzacji bogactwa i różnorodności kulturowej Europy oraz stymulowaniu dialogu międzykulturowego i wzajemnego zrozumienia, między innymi poprzez przyznawanie unijnych nagród w dziedzinie kultury, działanie na rzecz Europejskich Stolic Kultury oraz znaku dziedzictwa europejskiego;

f) [1] kosztów związanych z działalnością Młodzieżowej Orkiestry Unii Europejskiej, które przyczyniają się do mobilności muzyków, transgranicznego rozpowszechniania dzieł kultury europejskiej oraz do umiędzynaradawiania karier zawodowych młodych muzyków.

2. Środki określone w ust. 1 służą w szczególności wspieraniu projektów niekomercyjnych.

RODZIAŁ IV

Komponent międzysektorowy

Artykuł 14

System poręczeń na rzecz sektora kultury i sektora kreatywnego

1. Komisja tworzy system poręczeń dla sektora kultury i sektora kreatywnego.

System poręczeń funkcjonuje jako samodzielny instrument; jest on tworzony i zarządzany zgodnie z tytułem VIII rozporządzenia finansowego.

2. Priorytety realizowane w ramach systemu poręczeń są następujące:

a) ułatwianie dostępu do finansowania MŚP oraz mikro-, małym i średnim organizacjom, działającym w sektorze kultury i sektorze kreatywnym;

b) poprawa – m.in. w drodze pomocy technicznej, szerzenia wiedzy i działań sieciowych – zdolności uczestniczących pośredników finansowych do oceny ryzyka związanego z MŚP oraz mikro-, małymi i średnimi organizacjami w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, a także z realizowanymi przez nie projektami.

Priorytety są realizowane zgodnie z załącznikiem I.

3. Zgodnie z art. 139 ust. 4 rozporządzenia finansowego Komisja wdraża system poręczeń w trybie zarządzania pośredniego, powierzając zadania EFI, jak przewidziano w art. 58 ust. 1 lit. c) pkt (iii) tego rozporządzenia, z zastrzeżeniem warunków umowy, między Komisją a EFI.

Artykuł 15

Transnarodowa współpraca polityczna

1. W celu propagowania transnarodowej współpracy politycznej w ramach komponentu międzysektorowego wspiera się:

a) transnarodową wymianę doświadczeń oraz wiedzy eksperckiej na temat nowych modeli biznesowych i modeli zarządzania, partnerskie uczenie się i tworzenie sieci między organizacjami sektora kultury i sektora kreatywnego oraz osobami odpowiedzialnymi za wyznaczanie kierunków polityki w zakresie rozwoju sektora kultury i sektora kreatywnego, propagując w stosownych przypadkach cyfrowe tworzenie sieci;

b) gromadzenie danych rynkowych, prowadzenie badań, analizy rynku pracy i zapotrzebowania na umiejętności, analizy europejskiej i krajowej polityki kulturalnej i wspieranie badań statystycznych w oparciu o instrumenty i kryteria charakterystyczne dla każdego sektora oraz oceny obejmujące pomiar wszystkich aspektów wpływu programu;

c) wnoszenie wkładu finansowego na rzecz członkostwa Unii w Obserwatorium w celu wspomagania gromadzenia i analizy danych w sektorze audiowizualnym;

d) wypróbowywanie nowych i międzysektorowych metod biznesowych w zakresie finansowania, dystrybucji twórczości i uzyskiwania z niej przychodów;

e) organizację konferencji, seminariów i prowadzenie dialogu politycznego, między innymi na temat umiejętności korzystania z kultury i z mediów, propagując w stosownych przypadkach cyfrowe tworzenie sieci;

f) biura programu „Kreatywna Europa”, o których mowa w art. 16 i wykonywanie powierzonych im zadań;

g) [2] Młodzieżową Orkiestrę Unii Europejskiej w zakresie kosztów, które nie są objęte wsparciem na podstawie art. 13 ust. 1 lit. f).

2. Do dnia 30 czerwca 2014 r. Komisja przeprowadzi analizę wykonalności w celu zbadania możliwości gromadzenia i analizy danych w sektorze kultury i sektorze kreatywnym innych niż sektor audiowizualny i przedstawi jej wyniki Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

W zależności od wyników analizy wykonalności Komisja może przedstawić odpowiednio wniosek w sprawie zmiany niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 16

Biura programu „Kreatywna Europa”

1. Państwa uczestniczące w programie, działając wspólnie z Komisją, tworzą biura programu „ Kreatywna Europa” zgodnie ze swym prawem krajowym i krajową praktyką (biura programu „Kreatywna Europa”).

2. Komisja wspiera sieć biur programu „Kreatywna Europa”.

3. Biura programu „Kreatywna Europa” realizują następujące zadania, przy uwzględnieniu charakterystyki poszczególnych sektorów:

a) informowanie o programie i propagowanie go w państwie swej siedziby;

b) udzielanie pomocy sektorowi kultury i sektorowi kreatywnemu w związku z programem i zapewnianie podstawowych informacji o innych istotnych możliwościach wsparcia dostępnych w ramach polityki Unii;

c) stymulowanie współpracy transgranicznej w sektorze kultury i sektorze kreatywnym;

d) wspieranie Komisji poprzez zapewnianie pomocy związanej z sektorem kultury i sektorem kreatywnym w państwach uczestniczących w programie, na przykład poprzez dostarczanie dostępnych danych na temat tych sektorów;

e) wspieranie Komisji w działaniach związanych z zapewnianiem właściwych informacji oraz rozpowszechnianiem rezultatów i efektów programu;

f) zapewnianie przekazywania i rozpowszechniania informacji na temat przyznawanych funduszy unijnych i wyników uzyskanych w odniesieniu do państw, w których działają.

4. Komisja, działając wspólnie z państwami członkowskimi, gwarantuje jakość i wyniki usług świadczonych przez biura programu „Kreatywna Europa” w drodze regularnego i niezależnego monitoringu i oceny.

ROZDZIAŁ V

Wyniki i ich upowszechnianie

Artykuł 17

Spójność i komplementarność

1. Komisja, we współpracy z państwami członkowskimi, zapewnia ogólną spójność i komplementarność programu z:

a) odpowiednimi dziedzinami polityki unijnej, takimi jak: edukacja, zatrudnienie, zdrowie, rynek wewnętrzny, agenda cyfrowa, młodzież, obywatelstwo, stosunki zewnętrzne, handel, badania i innowacje, przedsiębiorczość, turystyka, sprawiedliwość, rozszerzenie i rozwój;

b) innymi odpowiednimi źródłami finansowania unijnego w dziedzinie polityki z zakresu kultury i mediów, w szczególności z Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz programów w dziedzinie badań i innowacji, a także instrumentów finansowych odnoszących się do wymiaru sprawiedliwości i obywatelstwa, programów współpracy zewnętrznej oraz instrumentów pomocy przedakcesyjnej.

2. Niniejsze rozporządzenie jest stosowane i podlega wykonaniu bez uszczerbku dla zobowiązań międzynarodowych Unii.

Artykuł 18

Monitorowanie i ocena

1. Komisja zapewnia regularne monitorowanie i ocenę zewnętrzną programu na podstawie jakościowych i ilościowych wskaźników efektywności określonych poniżej:

a) wskaźniki w odniesieniu do celów ogólnych, o których mowa w art. 3:

(i) wielkość zatrudnienia w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, zmiany tego zatrudnienia i udział tych sektorów w zatrudnieniu i produkcie krajowym brutto;

(ii) liczba osób mających dostęp do europejskich dzieł kultury i pracy twórczej, w tym – tam gdzie to możliwe – dzieł z krajów innych niż ich własny;

b) wskaźniki w odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 4:

(i) skala działalności międzynarodowej podmiotów działających w organizacjach sektora kultury i sektora kreatywnego oraz liczba stworzonych partnerstw transnarodowych,

(ii) liczba przedsięwzięć edukacyjnych wspieranych poprzez program, których efektem była poprawa kompetencji i zwiększenie szans na zatrudnienie podmiotów w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, w tym osób związanych zawodowo z sektorem audiowizualnym;

(c) wskaźniki w odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 4 lit. b) w odniesieniu do podprogramu MEDIA:

(i) liczba widzów, którzy obejrzeli w kinie niekrajowe filmy europejskie w Europie i filmy europejskie na świecie (10 najważniejszych rynków pozaeuropejskich);

(ii) odsetek europejskich dzieł audiowizualnych prezentowanych w kinach, w telewizji i na platformach cyfrowych;

(iii) liczba osób w państwach członkowskich mających dostęp do niekrajowych europejskich dzieł audiowizualnych oraz liczba osób w krajach uczestniczących w programie mających dostęp do europejskich dzieł audiowizualnych;

(iv) liczba europejskich gier wideo wyprodukowanych w Unii oraz w krajach uczestniczących w programie;

d) wskaźniki w odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 4 lit. b) w odniesieniu do podprogramu Kultura:

(i) liczba osób, do których dotarto bezpośrednio lub pośrednio dzięki projektom wspieranym przez program;

(ii) liczba projektów skierowanych do dzieci, młodzieży i grup niedoreprezentowanych oraz szacunkowa liczba osób, do których dotarto;

e) wskaźniki w odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 4 lit. c):

(i) wolumen pożyczek zagwarantowanych w ramach systemu poręczeń, w podziale według kraju pochodzenia, rozmiaru i sektorów MŚP oraz mikro, małych i średnich organizacji;

(ii) wolumen pożyczek udzielonych przez uczestniczących pośredników finansowych w podziale według kraju pochodzenia;

(iii) liczba i rozmieszczenie geograficzne uczestniczących pośredników finansowych;

(iv) liczba MŚP oraz mikro, małych i średnich organizacji korzystających z systemu poręczeń, podzielonych na kategorie według kraju pochodzenia, rozmiaru i sektorów;

(v) średnia standardowa stopa oprocentowania pożyczek;

(vi) osiągnięty efekt dźwigni w przypadku pożyczek gwarantowanych w stosunku do orientacyjnego efektu dźwigni (1:5,7).

f) wskaźniki w odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 4 lit. d):

(i) liczba państw członkowskich korzystających z rezultatów otwartej metody koordynacji w procesie tworzenia swojej polityki krajowej;

(ii) liczba nowych inicjatyw i wyników polityki.

2. Wyniki procesu monitorowania i oceny uwzględnia się podczas realizacji programu.

3. Oprócz regularnego monitorowania działania programu Komisja sporządza sprawozdanie śródokresowe z oceny oparte na zewnętrznej i niezależnej ocenie, w którym:

a) uwzględnia aspekty jakościowe i ilościowe, aby ocenić skuteczność programu, w odniesieniu do realizacji jego celów, skuteczności programu oraz jego europejską wartość dodaną;

b) uwzględnia zakres uproszczenia programu, jego spójność wewnętrzną i zewnętrzną, trwałość znaczenia wszystkich celów, a także wkład środków w realizację unijnych priorytetów w zakresie inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu;

c) uwzględnia wyniki oceny w zakresie długoterminowego wpływu decyzji nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE.

4. Do dnia 31 grudnia 2017 r. Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie śródokresowe sprawozdanie z oceny, o którym mowa w ust. 3.

5. Na podstawie ostatecznej, niezależnej oceny zewnętrznej Komisja sporządza sprawozdanie końcowe z oceny, w którym ocenia skutki długoterminowe i zrównoważony charakter programu w oparciu o wybrane wskaźniki ilościowe i jakościowe. W odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 4 ust. c), Komisja ocenia także wpływ systemu poręczeń na dostęp do pożyczek bankowych i powiązane koszty, jakie poniosą MŚP oraz mikro, małe i średnie organizacje w sektorze kultury i w sektorze kreatywnym.

6. Do dnia 30 czerwca 2022 r. Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie końcowe sprawozdanie z oceny, o którym mowa w ust. 5.

Artykuł 19

Informacje i upowszechnianie rezultatów

1. Komisja przekazuje państwom uczestniczącym w programie informacje na temat projektów, które otrzymały finansowanie z Unii poprzez przesłanie decyzji w sprawie wyboru w terminie dwóch tygodni od ich przyjęcia.

2. Beneficjenci projektów wspieranych w ramach programu zapewniają przekazywanie i rozpowszechnianie informacji o otrzymanych środkach unijnych i uzyskanych rezultatach.

3. Komisja zapewnia rozpowszechnianie odpowiednich informacji wśród biur programu „Kreatywna Europa” .

ROZDZIAŁ VI

Akty delegowane

Artykuł 20

Przekazanie uprawnień Komisji

Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 21 w celu uzupełnienia wskaźników jakościowych i ilościowych efektywności określonych w art. 18 ust. 1.

Artykuł 21

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 20, powierza się Komisji na okres trwania programu.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 20, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 20 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy Parlament Europejski ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

ROZDZIAŁ VII

Przepisy wykonawcze

Artykuł 22

Realizacja programu

1. Komisja realizuje program zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

2. Komisja przyjmuje, w drodze aktów wykonawczych, roczny program prac w zakresie podprogramów i komponentu międzysektorowego. Komisja w rocznych programach prac gwarantuje, by cele ogólne i cele szczegółowe, o których mowa w art. 3 i 4, oraz priorytety, o których mowa w art. 9 i 12, były realizowane corocznie w sposób spójny i prezentowały w sposób ogólny spodziewane wyniki, metodę realizacji oraz całkowitą kwotę planu finansowania. Roczny program prac obejmuje także opis środków, które mają być finansowane, wskazanie kwoty przeznaczonej na każdy środek oraz orientacyjny harmonogram realizacji.

W odniesieniu do dotacji roczny program prac obejmuje priorytety, kwalifikowalność, kryteria wyboru i przyznania dotacji oraz maksymalną stopę współfinansowania. Wkład finansowy z programu wynosi maksymalnie 80 % kosztów wspieranych operacji.

W odniesieniu do systemu poręczeń roczny program prac zawiera kryteria kwalifikowalności i wyboru dla pośredników finansowych, kryteria wyłączenia związane z treścią projektów przedłożonych uczestniczącym pośrednikom finansowym, roczny przydział dla EFI i kryteria kwalifikowalności, wyboru i przyznania dla podmiotów rozwijających zdolność.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 23 ust. 4.

3. Komisja przyjmuje ogólne wytyczne do realizacji programu zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 23 ust. 3.

Artykuł 23

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga komitet („komitet ds. »Kreatywnej Europy«”). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. Komitet ds. „Kreatywnej Europy” może zbierać się w szczególnych składach, by zajmować się konkretnymi kwestiami dotyczącymi podprogramów oraz komponentu międzysektorowego.

3. W przypadku odesłań do niniejszego ustępu zastosowanie ma art. 4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

4. W przypadku odesłań do niniejszego ustępu zastosowanie ma art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 24

Przepisy finansowe

1. Pula środków finansowych przeznaczona na realizację programu w okresie od dnia 1 stycznia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2020 r., wynosi 1 462 724 000 EUR według cen aktualnych.

Roczne środki zatwierdzane są przez Parlament Europejski i Radę w granicach wieloletnich ram finansowych.

2. Pula środków finansowych, o której mowa w ust. 1 zostaje rozdzielona w następujący sposób:

a) co najmniej 56 % na podprogram MEDIA;

b) co najmniej 31 % na podprogram Kultura;

c) maksymalnie 13 % dla komponentu międzysektorowego, z czego co najmniej 4 % przydzielonych na działania w zakresie współpracy transnarodowej wymienione w art. 15 oraz na biura programu „ Kreatywna Europa”.

3. Koszty administracyjne związane z realizacją programu stanowią część tych środków, określonych w ust. 2, a całkowita kwota tych kosztów nie przekracza 7 % budżetu programu, z czego 5 % przyznana zostaje na realizacje podprogramu MEDIA, a 2 % na realizację podprogramu Kultura.

4. Z puli środków finansowych, o której mowa w ust. 1, można również pokrywać wydatki związane z działaniami przygotowawczymi, monitorowaniem, kontrolą, audytami i oceną, które są bezpośrednio niezbędne do zarządzania programem i osiągnięcia jego celów; w szczególności wydatki związane z: badaniami, spotkaniami z ekspertami, działaniami informacyjnymi i komunikacyjnymi, w tym komunikacją instytucjonalną w zakresie priorytetów politycznych Unii, o ile są one związane z ogólnymi celami programu, oraz wydatki związane z sieciami informatycznymi skoncentrowanymi na przetwarzaniu informacji i ich wymianie, wraz ze wszelkimi innymi wydatkami na pomoc techniczną i administracyjną poniesionymi przez Komisję w związku z zarządzaniem programem.

5. Z puli środków finansowych, o której mowa w ust. 1, można również pokrywać wydatki na wsparcie techniczne i administracyjne służące zapewnieniu przejścia między środkami przyjętymi na mocy decyzji nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE a środkami przyjętymi na mocy niniejszego rozporządzenia.

W razie konieczności środki można wpisać do budżetu po roku 2020 na pokrycie podobnych wydatków, aby umożliwić zarządzanie działaniami, które nie zostały zakończone przed dniem 31 grudnia 2020 r.

6. Zgodnie z art. 130 ust. 1 rozporządzenia finansowego i w należycie uzasadnionych przypadkach Komisja może uznać koszty bezpośrednio związane z realizacją działań objętych wsparciem za kwalifikowalne, nawet jeśli zostały one poniesione przez beneficjenta przed złożeniem wniosku o finansowanie.

Artykuł 25

Ochrona interesów finansowych Unii

1. Komisja przyjmuje odpowiednie środki zapewniające, w trakcie realizacji działań finansowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, ochronę interesów finansowych Unii przez stosowanie środków zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkiej innej nielegalnej działalności, przez skuteczne kontrole i inspekcje oraz, w razie wykrycia nieprawidłowości, przez odzyskiwanie kwot niesłusznie wypłaconych a także, w stosownych przypadkach, przez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary administracyjne i finansowe.

2. Komisja lub jej przedstawiciele oraz Trybunał Obrachunkowy mają uprawnienia do audytu, na podstawie dokumentacji oraz poprzez kontrole i inspekcje na miejscu, wobec wszystkich beneficjentów dotacji, wykonawców i podwykonawców, którzy otrzymują od Unii środki w ramach programu.

3. OLAF może przeprowadzać dochodzenia, w tym kontrole i inspekcje na miejscu, zgodnie z przepisami i procedurami określonymi w rozporządzeniu (Euratom, WE) nr 2185/96 i w rozporządzeniu (UE, Euratom) nr 883/2013, w celu określenia, czy miało miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub wszelka inna nielegalna działalność na szkodę interesów finansowych Unii w związku z umową o udzielenie dotacji, decyzją o udzieleniu dotacji lub umową dotyczącą finansowania w ramach programu.

4. Nie naruszając przepisów ustępu 1, 2 i 3, w umowach o współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, zamówieniach, umowach o udzielenie dotacji i decyzjach o udzieleniu dotacji, wynikających z wykonania niniejszego rozporządzenia zamieszcza się przepisy wyraźnie upoważniające Komisję, Trybunał Obrachunkowy i OLAF do prowadzenia audytów i dochodzeń zgodnie z ich odpowiednimi uprawnieniami.

ROZDZIAŁ VIII

Przepisy końcowe

Artykuł 26

Uchylenie i przepisy przejściowe

1. Decyzje nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE niniejszym uchyla się ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2014 r.

2. Działania rozpoczęte przed dniem 31 grudnia 2013 r. na podstawie decyzji, o których mowa w ust. 1, są nadal realizowane do ich zakończenia zgodnie z tymi decyzjami.

Artykuł 27

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu 11 grudnia 2013 r.

ZAŁĄCZNIK I

USTALENIA W SPRAWIE WDRAŻANIA SYSTEMU PORĘCZEŃ NA RZECZ SEKTORA KULTURY I SEKTORA KREATYWNEGO

Wsparcie finansowe zapewnione za pomocą systemu poręczeń jest przeznaczone dla MŚP oraz mikro, małych i średnich organizacji działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym, przystosowując je do konkretnych potrzeb tych sektorów i oznakowane jako takie.

1. Zadania

System poręczeń zapewnia:

a) gwarancje uczestniczącym pośrednikom finansowym z każdego państwa uczestniczącego w systemie poręczeń;

b) uczestniczącym pośrednikom finansowym dodatkową wiedzę ekspercką do celów oceny ryzyka związanego z MŚP oraz mikro, małymi i średnimi organizacjami oraz ich projektami kulturalnymi i kreatywnymi.

2. Wybór uczestniczących pośredników finansowych

EFI wybiera uczestniczących pośredników finansowych zgodnie z najlepszą praktyką rynkową i celami szczególnymi, o których mowa w art. 4 lit. c). Kryteria wyboru obejmują w szczególności:

a) wielkość finansowania dłużnego, udostępnianego MŚP oraz mikro, małym i średnim organizacjom,

b) politykę zarządzania ryzykiem przy operacjach udzielania pożyczek, w szczególności w odniesieniu do projektów kulturalnych i kreatywnych,

c) zdolność do stworzenia zróżnicowanego portfela pożyczkowego oraz do zaproponowania planu marketingowego i promocyjnego MŚP oraz mikro, małym i średnim organizacjom z różnych regionów i sektorów.

3. Czas działania systemu poręczeń

Poszczególne gwarancje mogą zabezpieczać zobowiązania do terminu ich wymagalności wynoszącego maksymalnie 10 lat.

Zgodnie z art. 21 ust. 3 lit. i) rozporządzenia finansowego spłaty wygenerowane przez gwarancje przydziela się do systemu poręczeń na okres nieprzekraczający okresu, na jaki zaciągnięto zobowiązanie, plus 10 lat. Spłaty wygenerowane zgodnie z postanowieniami stosownych umów o delegowaniu zadań w ramach transakcji funduszu gwarancyjnego produkcji programu MEDIA przed rokiem 2014 przydziela się do systemu poręczeń na okres 2014– 2020. Komisja informuje państwa członkowskie o takich przydziałach za pośrednictwem komitetu ds. „Kreatywnej Europy”.

4. Rozwijanie zdolności

Rozwijanie zdolności w ramach systemu poręczeń polega na zapewnianiu pośrednikom finansowym wiedzy fachowej w celu poprawy zrozumienia przez nich sektora kultury i sektora kreatywnego – w odniesieniu do niematerialnego charakteru aktywów zabezpieczających, wielkości rynku pozbawionego masy krytycznej oraz prototypowego charakteru produktów i usług – oraz zapewnieniu każdemu pośrednikowi finansowemu dodatkowej wiedzy fachowej przy tworzeniu portfeli i ocenie ryzyka związanego z projektami w dziedzinie kultury i kreatywności.

Środki przeznaczone na rozwijanie zdolności są ograniczone do 10 % budżetu systemu poręczeń.

EFI wybiera podmioty rozwijające zdolność w imieniu systemu poręczeń i pod nadzorem Komisji, w ramach publicznej i otwartej procedury przetargowej, w oparciu o kryteria takie jak: doświadczenie w finansowaniu sektora kultury i sektora kreatywnego, kompetencje, zasięg geograficzny, zdolność do realizacji zadań oraz znajomość rynku.

5. Budżet

Ze środków budżetowych pokrywa się wszystkie koszty systemu poręczeń, między innymi zobowiązania płatnicze wobec uczestniczących pośredników finansowych, takie jak straty wynikające z gwarancji, opłaty dla EFI za zarządzanie środkami Unii oraz wszystkie inne kwalifikowalne koszty lub wydatki.

6. Widoczność i podnoszenie poziomu świadomości

EFI bierze udział w promowaniu systemu poręczeń w europejskim sektorze bankowym. Ponadto każdy uczestniczący pośrednik finansowy oraz EFI zapewniają odpowiedni poziom widoczności i przejrzystości wsparciu udzielanemu w ramach systemu poręczeń, udzielając informacji o możliwościach finansowych docelowym MŚP i mikro, małym i średnim organizacjom.

W tym celu Komisja m.in. przekazuje konieczne informacje sieci biur programu „Kreatywna Europa”, aby umożliwić im wypełnianie zadań.

7. Rodzaje pożyczek

Rodzaje pożyczek objętych systemem poręczeń to w szczególności:

a) inwestycje w aktywa materialne i niematerialne;

b) przenoszenie przedsiębiorstw;

c) kapitał obrotowy (jak np. finansowanie przejściowe, środki służące zniwelowaniu luki kapitałowej, przepływ gotówki, linie kredytowe

ZAŁĄCZNIK II

ZNAK GRAFICZNY PODPROGRAMU MEDIA

Ustala się następujący znak graficzny podprogramu MEDIA: