PARLAMENT EUROPEJSKI,

– uwzględniając ostateczne roczne sprawozdania finansowe Wspólnego Przedsiębiorstwa ARTEMIS za rok budżetowy 2011,

– uwzględniając sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego na temat rocznego sprawozdania finansowego Wspólnego Przedsiębiorstwa Artemis za rok budżetowy 2011 wraz z odpowiedziami Wspólnego Przedsiębiorstwa (¹),

– uwzględniając zalecenie Rady z dnia 12 lutego 2013 r. (05755/2013 – C7-0040/2013),

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (²), w szczególności jego art. 185,

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (³), w szczególności jego art. 208,

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 74/2008 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie ustanowienia Wspólnego Przedsiębiorstwa Artemis w celu realizacji wspólnej inicjatywy technologicznej w zakresie systemów wbudowanych (⁴), w szczególności jego art. 11 ust. 4,

– uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w artykule 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (⁵), w szczególności jego art. 94,

– uwzględniając art. 77 Regulaminu i załącznik VI do Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A7-0087/2013),

A. mając na uwadze, że Wspólne Przedsiębiorstwo Artemis („Wspólne Przedsiębiorstwo” ) ustanowiono w grudniu 2007 r. na okres 10 lat, aby zdefiniować i zrealizować program badań na rzecz rozwoju kluczowych technologii w zakresie systemów wbudowanych w różnych obszarach zastosowań w celu wzmocnienia konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju w Europie oraz umożliwienia powstawania nowych rynków i zastosowań społecznych,

B. mając na uwadze, że Wspólne Przedsiębiorstwo rozpoczęło samodzielną działalność w październiku 2009 r.,

C. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że roczne sprawozdanie finansowe Wspólnego Przedsiębiorstwa za rok budżetowy 2011 jest wiarygodne,

D. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy wydał opinię z zastrzeżeniami co do legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw sprawozdania finansowego Wspólnego Przedsiębiorstwa,

E. mając na uwadze, że maksymalny wkład Unii na rzecz Wspólnego Przedsiębiorstwa przez okres 10 lat wynosi 420 000 000 EUR, a kwota ta ma zostać wypłacona z budżetu siódmego programu ramowego badań,

Zarządzanie budżetem i finansami

1. zauważa, że początkowy budżet na 2011 r. zawierał środki operacyjne w kwocie 46,6 mln EUR oraz że przyjęto budżet korygujący, zmniejszający środki operacyjne do kwoty 18 600 000 EUR; ponadto stwierdza, że wskaźnik wykorzystania operacyjnych środków na zobowiązania wyniósł 100 % i był wynikiem zmniejszenia środków operacyjnych do 18 600 000 mln EUR, choć poziom wykorzystania środków na płatności wyniósł 51 %;

2. jest zaniepokojony tym, że Trybunał Obrachunkowy wydał opinię z zastrzeżeniami co do legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw sprawozdania finansowego Wspólnego Przedsiębiorstwa, uzasadniając to tym, że Wspólne Przedsiębiorstwo nie było w stanie ocenić, czy strategia kontroli ex post daje wystarczającą pewność dotyczącą legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw; wzywa Wspólne Przedsiębiorstwo do przedstawienia organowi udzielającemu absolutorium planu działania w celu zaradzenia temu ewentualnemu brakowi pewności; oczekuje, że dzięki niezależnym kontrolom Trybunał Obrachunkowy będzie w stanie przedstawić organowi udzielającemu absolutorium własną opinię na temat skuteczności strategii kontroli ex post Wspólnego Przedsiębiorstwa;

3. przypomina, że w 2010 r. Wspólne Przedsiębiorstwo przyjęło strategię kontroli ex post, która jest kluczowym narzędziem oceny legalności i prawidłowości transakcji leżących u podstaw, oraz że jej wdrażanie rozpoczęło się w 2011 r.; zauważa, że kontrola zestawień poniesionych wydatków projektowych została przekazana krajowym organom finansującym (KOF) państw członkowskich, mimo że porozumienia administracyjne podpisane z KOF nie obejmują praktycznej strony wykonania takich kontroli; zauważa też, na podstawie informacji udzielonych przez Wspólne Przedsiębiorstwo, że różne systemy finansowania i przepisy krajowe obowiązujące w poszczególnych państwach członkowskich oznaczają, że kontrola ex post jest możliwa wyłącznie w stosunku do ukończonych projektów, i domaga się informowania go o wynikach przeprowadzonych kontroli; przypomina, że Wspólne Przedsiębiorstwo powinno bez zwłoki podnieść jakość swoich kontroli ex ante, w szczególności tych dotyczących zarządzania dotacjami, oraz domaga się informowania organu udzielającego absolutorium o wynikach kolejnych procesów kontroli ex post przeprowadzonych przez Wspólne Przedsiębiorstwo;

4. przyjmuje do wiadomości, że w przeciwieństwie do przepisów finansowych Wspólnego Przedsiębiorstwa jego budżet na rok 2011 nie uwzględnia zróżnicowanych środków na płatności przeznaczonych na wydatki operacyjne;

5. ubolewa nad stosunkowo niskim wskaźnikiem wykorzystania środków na płatności operacyjne, wynoszącym 86 %, 53 % i 18 % dla zaproszeń do składania wniosków kolejno w latach 2008, 2009 i 2010; zauważa opóźnienia na szczeblu państw członkowskich w zakresie podpisywania krajowych umów w sprawie dotacji; jest zaniepokojony niskim wskaźnikiem wykonania budżetu, a ponadto działalnością Wspólnego Przedsiębiorstwa leżącą u jego podstaw; domaga się przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu wyczerpującego sprawozdania z postępów dotyczącego wspomnianych niedociągnięć, wraz z konkretnymi propozycjami stopniowej poprawy wskaźnika wykonania;

6. potępia fakt, że Grecja wykorzystuje fundusze strukturalne UE, by sfinansować swój krajowy wkład na rzecz greckich beneficjentów projektów Artemis, zamiast udostępnić w tym celu środki krajowe, oraz że Wspólne Przedsiębiorstwo przyjęło do wiadomości dalsze uczestnictwo Grecji w projektach Artemis, jednak nie udostępnia ono żadnych środków greckim beneficjentom, ponieważ wydatki współfinansowane z funduszy strukturalnych UE nie mogą otrzymywać wsparcia finansowego pochodzącego z innego instrumentu finansowego Unii zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 (⁶); domaga się, by Komisja jak najprędzej poinformowała organ udzielający absolutorium o aspekcie legalności takiej sytuacji;

7. zwraca uwagę na fakt, że jak ustalił Trybunał Obrachunkowy, Wspólne Przedsiębiorstwo stosuje nieautomatyczne przeniesienie środków na płatności na kolejny rok budżetowy, jednak bez decyzji Rady Zarządzającej, czego wymaga art. 10 ust. 1 przepisów finansowych, oraz że nie dokonuje się zróżnicowania między środkami na płatności przeniesionymi z lat ubiegłych a środkami na płatności z roku bieżącego;

Zaproszenia do składania wniosków

8. zwraca uwagę na fakt, że obecny etap wdrażania oraz przewidywana wartość zaproszeń do składania wniosków reprezentuje kwotę w wysokości zaledwie 244 000 000 EUR, lub 58 % z kwoty 420 000 000 EUR przewidzianej jako budżet na pokrycie wydatków operacyjnych;

Systemy kontroli wewnętrznej

9. przyjmuje do wiadomości, że w roku 2011 Wspólne Przedsiębiorstwo nasiliło starania w celu określenia i wdrożenia skutecznych procedur kontroli finansów, rachunkowości i zarządzania; zauważa, że księgowy Wspólnego Przedsiębiorstwa zatwierdził wykorzystywane systemy finansowe i księgowe, jednak dotąd nie zatwierdził procesów operacyjnych, które dostarczają informacji finansowych, a zwłaszcza procesu, który zapewnia informacje finansowe na temat zatwierdzenia i płatności odnoszących się do zestawień poniesionych wydatków otrzymanych od władz krajowych; przypomina, że potrzeba dalszych starań, szczególnie w odniesieniu do standardów kontroli wewnętrznej, oraz że Wspólne Przedsiębiorstwo rozpoczęło samodzielną działalność w październiku 2009 r.;

Audyt wewnętrzny

10. stwierdza, że z końcem 2011 r. Wspólne Przedsiębiorstwo nie powołało jeszcze swojej jednostki audytu wewnętrznego; przypomina, że Służba Audytu Wewnętrznego Komisji pełni funkcję audytora wewnętrznego Wspólnego Przedsiębiorstwa od roku 2010 i przeprowadziła ona ocenę ryzyka i przygotowała strategiczny plan audytu na lata 2012–2014, który został przedstawiony Radzie Zarządzającej Wspólnego Przedsiębiorstwa; przyjmuje do wiadomości, że uwzględniając rozmiary Wspólnego Przedsiębiorstwa, będzie ono pełniło też rolę jednostki audytu wewnętrznego;

11. odnotowuje, że do przepisów finansowych Wspólnego Przedsiębiorstwa nie wprowadzono jeszcze formalnych zmian polegających na włączeniu do niego przepisów dotyczących uprawnień audytora wewnętrznego Komisji w odniesieniu do całego budżetu ogólnego;

Roczne sprawozdanie z działalności

12. przyjmuje do wiadomości, że roczne sprawozdanie z działalności przedstawia informacje dotyczące wyników działań Wspólnego Przedsiębiorstwa, nie zawiera ono jednak oceny wydajności i skuteczności systemów kontroli wewnętrznej, a także przejawia następujące słabe strony:

– brak informacji dotyczących wdrożenia strategii kontroli ex post, które nie są wystarczające, aby stwierdzić, czy ten kluczowy mechanizm kontroli funkcjonuje skutecznie, co powinno skutkować zastrzeżeniem,

– brak informacji dotyczących częściowego zatwierdzenia systemów finansowych i księgowych przez księgowego,

– istnieją niewyjaśnione różnice między danymi dotyczącymi wykonania budżetu zawartymi w rachunku wyników dotyczącym środków na płatności przedstawionym w ramach rocznego sprawozdania z działalności a danymi dotyczącymi wykonania budżetu zawartymi w ostatecznym sprawozdaniu finansowym;

Inne kwestie dotyczące zarządzania

13. zauważa, że w 2011 r. Wspólne Przedsiębiorstwo opracowało plan ciągłości działania i poczyniło postępy w zakresie formalizacji polityki bezpieczeństwa informatycznego, jednak konieczne są dalsze prace, by sfinalizować plan przywrócenia gotowości do pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej;

14. ubolewa nad tym, że wbrew przepisom finansowym Wspólnego Przedsiębiorstwa krajowe organy finansujące (KOF) nie zadeklarowały jeszcze żadnych odsetek bankowych narosłych od płatności zaliczkowych;

15. przychylnie odnosi się do faktu, że umowa z państwem przyjmującym między Wspólnym Przedsiębiorstwem a władzami belgijskimi w sprawie pomieszczeń biurowych, przywilejów i immunitetów oraz pozostałego wsparcia, które ma zostać udzielone, została podpisana dnia 3 lutego 2012 r.;

Inne kwestie

Ewentualne połączenie z ENIAC

16. uważa, że należy dokonać analizy kosztów i korzyści połączenia z ENIAC oraz powiadomić Parlament Europejski o wynikach tej analizy; sprawozdanie to powinno przedstawiać ewentualne wady i zalety takiego połączenia;

17. ponownie zachęca Trybunał Obrachunkowy do przekazania Parlamentowi Europejskiemu w rozsądnym terminie specjalnego sprawozdania na temat wspólnych kwestii, które wynikają z charakteru wspólnych przedsiębiorstw i którymi wspólne przedsiębiorstwa powinny się zająć wraz ze swoimi partnerami, aby zapewnić ich wartość dodaną oraz skuteczne wykonywanie unijnych programów badawczych, programów rozwoju technologicznego i programów demonstracyjnych; odnotowuje ponadto, że w sprawozdaniu tym należy zawrzeć ocenę efektywności procesu tworzenia i struktury wspólnych przedsiębiorstw.