KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/40/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie ram wdrażania inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego oraz interfejsów z innymi rodzajami transportu (¹), w szczególności jej art. 3 lit. e) i art. 6 ust. 1,

po konsultacji z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Artykuł 3 lit. e) dyrektywy 2010/40/UE ustala działanie priorytetowe w zakresie zapewnienia usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych miejscach parkingowych dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych.

(2) Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 2010/40/UE zobowiązuje Komisję do przyjęcia specyfikacji niezbędnych do zapewnienia zgodności, interoperacyjności i ciągłości w celu wdrożenia i operacyjnego stosowania inteligentnych systemów transportowych (ITS) w odniesieniu do usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych parkingach. Celem niniejszego rozporządzenia jest optymalizacja wykorzystania parkingów i ułatwienie kierowcom lub przedsiębiorstwom transportowym podejmowania decyzji o tym, kiedy i gdzie zaparkować, poprzez wdrożenie usług informacyjnych.

(3) Rezolucja Rady (²) w sprawie zwalczania i zapobiegania przestępczości związanej z drogowym transportem towarów oraz zapewnienia bezpiecznych parkingów dla samochodów ciężarowych podkreśla potrzebę zwiększenia bezpieczeństwa i ochrony kierowców samochodów ciężarowych oraz zwiększenia możliwości parkowania.

(4) Obowiązkowe okresy odpoczynku i przerwy mogą mieć wpływ na zachowanie kierowców odnośnie do wyboru miejsca parkowania. Celem niniejszego rozporządzenia jest optymalizacja wykorzystania parkingów i ułatwienie kierowcom lub przedsiębiorstwom transportowym podejmowania decyzji o tym, kiedy i gdzie zaparkować, poprzez wdrożenie usług informacyjnych.

(5) Aby zapewnić interoperacyjność i ciągłość usługi w całej Unii oraz w pełni uwzględnić wymogi ochrony danych, ważne jest, aby wszystkie państwa członkowskie opracowały zharmonizowane i spójne podejście do kwestii zapewnienia usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych parkingach dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych w całej Unii. W tym celu państwa członkowskie mogą wykorzystać rozwiązania techniczne i standardy, które zostaną dostarczone przede wszystkim przez europejskie i międzynarodowe organizacje i stowarzyszenia normalizacyjne, tak aby zapewnić interoperacyjność i ciągłość usługi w całej UE, uwzględniając jednocześnie w pełni wymogi ochrony danych osobowych.

(6) Dostarczanie informacji dotyczących ochrony i udogodnień ma wpływ na decyzje podejmowane przez kierowców w zakresie wyboru parkingu. Wskazówki mogą być udzielane poprzez wyświetlanie informacji na temat ochrony, bezpieczeństwa i usług oferowanych na parkingu.

(7) W przypadku szczególnego, trwałego zwiększenia popytu na bezpieczne i chronione parkingi na niektórych obszarach kierowcy samochodów ciężarowych powinni być przekierowywani z zapełnionych parkingów do innych lokalizacji w strefie priorytetowej, gdzie dostępne są wolne bezpieczne i chronione miejsca, tak aby uniknąć niewłaściwego parkowania; dlatego też państwa członkowskie powinny określić „strefy priorytetowe”.

(8) Jeżeli do wskazywania bezpiecznych i chronionych parkingów wykorzystywane jest oznakowanie statyczne, powinno ono być zgodne z konwencją wiedeńską z dnia 8 listopada 1968 r., jeżeli dane państwo członkowskie jest jej stroną.

(9) Dyrektywa 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (³) ustanawia minimalne zasady dotyczące ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego w Unii Europejskiej. Opiera się ona na dwóch głównych filarach rynku wewnętrznego, a mianowicie przejrzystości i uczciwej konkurencji, i zachęca państwa członkowskie do wyjścia poza te minimalne zasady dotyczące ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego i przyjmowania strategii umożliwiających szerokie wykorzystywanie dokumentacji lub danych w kontekście niniejszego rozporządzenia, znajdujących się w posiadaniu organów sektora publicznego. W niektórych przypadkach ponowne wykorzystywanie danych następuje bez uzgadniania licencji. W innych przypadkach wydawana będzie licencja nakładająca warunki ponownego wykorzystywania przez licencjobiorcę, dotycząca takich spraw, jak odpowiedzialność, prawidłowe wykorzystywanie danych, zapewnienie zgodności z wymogami ochrony danych, gwarancja niewprowadzania zmian oraz obowiązek podania źródła. Prawa własności intelektualnej osób trzecich pozostają nienaruszone.

(10) Informacje zwrotne od użytkowników to informacje dostarczane przez użytkowników parkingów w celu przekazania osobistych i anonimowych porad dla innych przyszłych użytkowników i operatorów parkingów dla samochodów ciężarowych. Informacje te mogą być wykorzystywane do kontroli zarządzania jakością w odniesieniu do usługi informacyjnej, a także na potrzeby oceny. Należy zagwarantować anonimowość informacji zwrotnych.

(11) Wdrażanie i stosowanie aplikacji i usług ITS może pociągać za sobą przetwarzanie danych osobowych, które powinno odbywać się zgodnie z unijnymi przepisami określonymi w szczególności w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (⁴) oraz w dyrektywie 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącej przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (⁵). Dlatego też do aplikacji ITS należy stosować zasady ograniczenia celu i minimalizowania danych.

(12) Kwestie wdrażania i stosowania aplikacji i usług ITS, określone w specyfikacjach przyjętych zgodnie z art. 6 dyrektywy 2010/40/UE, są uregulowane zgodnie z przepisami Unii, w tym w szczególności z dyrektywą Rady 85/374/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących odpowiedzialności za produkty wadliwe (⁶), a także ze stosownymi przepisami krajowymi.

(13) Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

Niniejsze rozporządzenie ustanawia specyfikacje niezbędne do zapewnienia zgodności, interoperacyjności i ciągłości w odniesieniu do wdrażania i operacyjnego stosowania usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych parkingach dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych na szczeblu unijnym zgodnie z dyrektywą 2010/40/UE.

Rozporządzenie ma zastosowanie do dostarczania usług informacyjnych zlokalizowanych w ramach transeuropejskiej sieci drogowej (TERN).

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają następujące definicje:

1) „bezpieczny i chroniony parking” oznacza parking dla użytkowników pojazdów użytkowych pozwalający uniknąć niewłaściwego parkowania i przyczyniający się do bezpieczeństwa kierowców i ładunku;

2) „użytkownik” oznacza kierowcę samochodu ciężarowego lub pojazdu użytkowego, podmiot wysyłający, przewoźnika, podmiot zarządzający ruchem oraz wszelkie inne podmioty, takie jak właściciele ładunku, przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe, zarządcy dróg i policja. Powinni oni otrzymywać informacje od dostawców usług;

3) „dostawca usług” oznacza dowolny podmiot publiczny lub prywatny, który dostarcza usługę informacyjną na rzecz użytkowników;

4) „dane” oznaczają informacje przekazywane przez operatora parkingu dla samochodów ciężarowych, które opisują dany parking;

5) „informacje” oznaczają wszelkie zagregowane, przetworzone lub wydobyte dane oferowane użytkownikom przez dostawcę usług za pośrednictwem różnych kanałów;

6) „ usługa informacyjna” oznacza dowolną usługę zapewniającą wskazówki dla użytkowników, które umożliwiają im spełnienie obowiązkowych wymogów dotyczących okresów odpoczynku i przerw, ograniczenie niewłaściwego parkowania i optymalizację wykorzystania parkingów;

7) „informacje zwrotne od użytkowników” oznaczają informacje dostarczane przez użytkowników parkingów zapewniające osobiste i anonimowe porady dla innych przyszłych użytkowników i operatorów parkingów dla samochodów ciężarowych;

8) „informacje dynamiczne” oznaczają informacje określające w danym momencie ilość wolnych miejsc parkingowych dostępnych na danym parkingu lub jego aktualny status (wolny/pełny/zamknięty);

9) „ informacje statyczne” oznaczają informacje dostarczane przez operatora parkingu dotyczące opisu danego parkingu;

10) „wiarygodność informacji” dotyczy ścisłości świadczonej usługi informacyjnej w odniesieniu do sytuacji faktycznej;

11) „niewłaściwe parkowanie” oznacza zatrzymywanie lub parkowanie pojazdów ciężarowych poza bezpiecznymi i chronionymi parkingami na autostradach lub w korytarzach transportowych, na poboczach lub na terenie przepełnionych parkingów;

12) „punkt dostępu” oznacza cyfrowy punkt dostępu, w którym informacje na temat parkingów są zbierane, przetwarzane i udostępniane do rozpowszechniania. Taki punkt dostępu zapewnia możliwość rozpowszechniania usług informacyjnych ponad granicami;

13) „strefa priorytetowa” oznacza odcinek określony przez organy krajowe, gdzie występuje niedobór miejsc na co najmniej jednym bezpiecznym i chronionym parkingu, czemu można zaradzić poprzez dostarczanie informacji na temat innych niewykorzystanych miejsc parkingowych w danej strefie.

Artykuł 3

Wymogi dotyczące świadczenia usług informacyjnych

1. Państwa członkowskie wyznaczają obszary, na których warunki w zakresie ruchu i bezpieczeństwa wymagają wdrożenia usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych parkingach.

Określają również strefy priorytetowe, w których dostarczane będą informacje dynamiczne.

2. Świadczenie usług informacyjnych odbywa się zgodnie z wymogami określonymi w art. 4–7.

Artykuł 4

Gromadzenie danych

Dane dotyczące bezpiecznych i chronionych parkingów publicznych i prywatnych opisujące dany parking, które mają zostać przekazane użytkownikom, są zbierane i dostarczane przez publicznych lub prywatnych operatorów parkingów i dostawców usług. Gromadzone dane muszą być łatwe do przekazania, w tym zdalnie, za pomocą wszelkich odpowiednich środków, aby umożliwić odbiór na odległość przez wszystkich operatorów parkingów. Publiczni lub prywatni operatorzy parkingów i dostawcy usług stosują profile DATEX II (⁷) lub inne kompatybilne w skali międzynarodowej formaty w celu zapewnienia interoperacyjności usług informacyjnych w całej Unii.

Zbierane są następujące dane:

1. Dane statyczne dotyczące parkingów, w tym (w stosownych przypadkach):

– dane identyfikacyjne dotyczące parkingu (nazwa i adres parkingu dla samochodów ciężarowych) [maksymalnie 200 znaków],

– informacje na temat położenia wjazdu na parking (szerokość/długość geograficzna) [20 + 20 znaków],

– identyfikator głównej drogi1/kierunek [20 znaków/20 znaków]; identyfikator głównej drogi2/kierunek [20 znaków/20 znaków], jeżeli ten sam parking jest dostępny z dwóch różnych dróg,

– w razie potrzeby, określenie odpowiedniego zjazdu [maksymalnie 100 znaków]/odległość od głównej drogi [liczba całkowita: 3 znaki] w km lub milach,

– łączna liczba wolnych miejsc parkingowych dla samochodów ciężarowych [liczba całkowita: 3 znaki],

– cena miejsca parkingowego oraz waluta [300 znaków].

2. Informacje na temat bezpieczeństwa i wyposażenia parkingu:

– opis ochrony, bezpieczeństwa i urządzeń usługowych na danym parkingu, łącznie z klasyfikacją krajową, jeżeli dotyczy (500 znaków),

– liczba miejsc parkingowych dla pojazdów chłodni [4 znaki numeryczne],

– informacje na temat szczególnego wyposażenia lub usług dla specjalnych pojazdów ciężarowych i innych [300 znaków].

Dane kontaktowe operatora parkingu:

– imię i nazwisko [maksymalnie 100 znaków],

– numer telefonu [maksymalnie 20 znaków],

– adres e-mail [maksymalnie 50 znaków],

– zgoda operatora na opublikowanie jego danych kontaktowych [tak/nie].

3. Dane dynamiczne na temat dostępności miejsc parkingowych, w tym określające, czy dany parking jest: wolny lub zamknięty, bądź określające liczbę wolnych miejsc, które są dostępne.

Artykuł 5

Udostępnianie i wymiana danych

1. Publiczni lub prywatni operatorzy parkingów i dostawcy usług udostępniają i wymieniają dane, o których mowa w art. 4 ust. 1. W tym celu stosują format DATEX II (CEN/TS 16157) lub inny międzynarodowy format przeznaczony do odczytu maszynowego zgodny z DATEX II. Dane muszą być dostępne do celów wymiany i ponownego wykorzystywania przez dowolnych publicznych lub prywatnych dostawców usług informacyjnych lub operatorów parkingów na zasadzie niedyskryminacji oraz zgodnie z prawami i procedurami dostępu określonymi w dyrektywie 2003/98/WE.

2. Dane statyczne są udostępniane za pośrednictwem krajowego lub międzynarodowego punktu dostępu.

3. W odniesieniu do danych dynamicznych państwa członkowskie (lub organy krajowe) są odpowiedzialne za ustanowienie centralnego krajowego lub międzynarodowego punktu dostępu, który zapewnia odnośniki do wszystkich indywidualnych pojedynczych punktów dostępu każdego operatora parkingu lub dostawcy usług na swoim terytorium, oraz zarządzanie takim punktem, z uwzględnieniem interesu użytkowników.

4. Państwa członkowskie mogą zapewniać wkład w międzynarodowy punkt dostępu poprzez dostarczanie danych i zagwarantowanie, że ich jakość jest zgodna z wymogami art. 7.

5. Opłaty z tytułu dostępu do publicznych lub prywatnych danych dynamicznych, ich wymiany i ponownego wykorzystywania muszą pozostawać na rozsądnym poziomie, jak określono w dyrektywie w sprawie informacji sektora publicznego.

6. Publiczni i prywatni operatorzy parkingów lub dostawcy usług okresowo przesyłają swoje zebrane dane statyczne do krajowego lub międzynarodowego punktu dostępu za pomocą odpowiednich środków elektronicznych, nie rzadziej niż raz na rok w odniesieniu do danych statycznych, o których mowa w art. 4 ust. 1.

W odniesieniu do danych dynamicznych publiczni i prywatni operatorzy lub dostawcy usług aktualizują swoje informacje, o których mowa w art. 4 ust. 3, nie rzadziej niż co 15 minut.

Artykuł 6

Rozpowszechnianie informacji

Dostawcy usług zbierający informacje w danej lokalizacji wyświetlają:

– co najmniej dwa najbliższe bezpieczne i chronione parkingi wzdłuż danego korytarza w odległości około 100 kilometrów,

– dostępność miejsc parkingowych w strefie priorytetowej w odniesieniu do co najmniej dwóch najbliższych parkingów w odległości około 100 kilometrów.

Rozpowszechnianie informacji odbywa się zgodnie z konwencją wiedeńską, jeżeli dane państwo członkowskie ją podpisało. Aplikacja wewnątrzpojazdowa powinna mieć solidny interfejs pomiędzy użytkownikiem a urządzeniem, aby nie przeszkadzać kierowcy i nie powodować zmęczenia.

Operatorzy parkingów lub dostawcy usług powiadamiają użytkowników o uruchomieniu każdej nowej usługi informacyjnej o bezpiecznych i chronionych parkingach za pomocą wszelkich środków komunikacji, jakie uznają za stosowne.

Artykuł 7

Zarządzanie jakością

Wszelkie zmiany sytuacji dotyczące parkingu, w tym jego zamknięcie, są niezwłocznie zgłaszane przez publicznych i prywatnych operatorów parkingów do krajowego lub międzynarodowego punktu dostępu i do organów krajowych.

W odniesieniu do każdej nowej strefy priorytetowej wszyscy publiczni i prywatni operatorzy parkingów zapewniają wiarygodność informacji. W tym celu prowadzą okresowe kontrole sprzętu monitorującego, włącznie z pomiarami różnic między wyświetlanymi danymi a faktyczną dostępnością miejsc parkingowych. Informacje te są oceniane zgodnie z art. 8.

Artykuł 8

Ocena zgodności z wymogami

1. Państwa członkowskie wyznaczają krajowy organ uprawniony do oceny, czy wymogi określone w art. 4–7 są spełnione przez dostawców usług, operatorów parkingów i zarządców dróg. Organ ten jest bezstronny i niezależny od tych ostatnich.

Co najmniej dwa państwa członkowskie mogą wyznaczyć wspólny organ regionalny uprawniony do oceny zgodności z przedmiotowymi wymogami na ich terytoriach.

Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o wyznaczonym organie.

2. Wszyscy dostawcy usług składają wyznaczonym organom deklarację dotyczącą spełnienia wymogów określonych w art. 4–7.

Deklaracja zawiera następujące elementy:

a) dane zbierane zgodnie z art. 4 na temat bezpiecznych i chronionych parkingów dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych, w tym odsetek parkingów zarejestrowanych w usłudze informacyjnej;

b) sposób rozpowszechniania usług informacyjnych na rzecz użytkowników;

c) zasięg usług informacji dynamicznej dotyczących bezpiecznych i chronionych parkingów;

d) jakość i dostępność dostarczanych informacji, punkt dostępu do informacji oraz format przekazywania informacji.

3. Wyznaczone organy wyrywkowo sprawdzają prawidłowość deklaracji w odniesieniu do pewnej liczby publicznych i prywatnych dostawców usług i operatorów parkingów i żądają wykazania zgodności z wymogami określonymi w art. 4–7.

Jakość usługi może być również oceniana za pomocą komentarzy od użytkowników.

Każdego roku wyznaczone organy przedkładają odpowiednim organom krajowym sprawozdanie na temat złożonych deklaracji i wyników kontroli wyrywkowych.

Artykuł 9

Działania następcze

1. Najpóźniej w terminie 12 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie przekazują Komisji następujące informacje:

a) wskazanie właściwych organów wyznaczonych do oceny zgodności z wymogami określonymi w art. 4–7;

b) opis krajowego punktu dostępu, jeżeli dotyczy.

2. Najpóźniej w terminie 12 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, a następnie co jeden rok kalendarzowy, państwa członkowskie przekazują następujące informacje:

a) liczbę parkingów i miejsc parkingowych na swoim terytorium;

b) odsetek parkingów zarejestrowanych w usłudze informacyjnej;

c) odsetek parkingów zapewniających informacje dynamiczne na temat dostępności miejsc parkingowych oraz strefy priorytetowe, na rzecz Komisji.

Artykuł 10

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się:

– od dnia 1 października 2015 r. w odniesieniu do świadczenia usług, które zostały już wdrożone w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia,

– od dnia 1 października 2013 r. w odniesieniu do świadczenia usług, które mają zostać wdrożone po dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 15 maja 2013 r.