KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającą ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (¹), w szczególności jej art. 15 ust. 1,

po konsultacji z Forum Konsultacyjnym ds. Ekoprojektu,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z dyrektywą 2009/125/WE Komisja powinna określić wymogi dotyczące ekoprojektu dla produktów związanych z energią, których wielkość sprzedaży jest znacząca, które mają znaczący wpływ na środowisko naturalne i które posiadają znaczący potencjał w zakresie poprawy ich ekologiczności bez pociągania za sobą nadmiernych kosztów.

(2) Przepisy dotyczące sprawności kotłów zostały ustanowione dyrektywą Rady 92/42/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie wymogów sprawności dla nowych kotłów wody gorącej opalanych paliwem płynnym lub gazowym (²).

(3) Artykuł 16 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2009/125/WE stanowi, że zgodnie z procedurą określoną w art. 19 ust. 3 i z uwzględnieniem kryteriów określonych w art. 15 ust. 2 oraz po konsultacji z Forum Konsultacyjnym ds. Ekoprojektu Komisja powinna wprowadzić odpowiednio środki wykonawcze dla produktów posiadających duży potencjał ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w sposób oszczędny, takich jak urządzenia grzewcze i do podgrzewania wody.

(4) Komisja wykonała badanie przygotowawcze w zakresie technicznych, środowiskowych i ekonomicznych aspektów ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych (przeznaczonych do ogrzewania pomieszczeń i podgrzewania wody) zazwyczaj użytkowanych w Unii. Badanie opracowano wspólnie z zainteresowanymi stronami z Unii i z państw trzecich, a jego wyniki zostały podane do wiadomości publicznej.

(5) Aspektami środowiskowymi ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych, uznanymi za znaczące dla celów niniejszego rozporządzenia, są zużycie energii elektrycznej w fazie użytkowania oraz (w przypadku ogrzewaczy z pompą ciepła) poziom mocy akustycznej. Ponadto w przypadku ogrzewaczy wykorzystujących paliwa kopalne za znaczące aspekty środowiskowe uznano emisję tlenków azotu, tlenku węgla, pyłu zawieszonego i węglowodorów.

(6) Określenie wymogów dotyczących ekoprojektu dla emisji tlenku węgla, pyłu zawieszonego i węglowodorów nie byłoby właściwe, gdyż jak dotąd nie są dostępne odpowiednie europejskie metody pomiarowe. Mając na uwadze opracowanie tego rodzaju metod pomiarowych, Komisja upoważniła europejskie organizacje normalizacyjne do rozważenia wymogów dotyczących ekoprojektu dla emisji tych substancji podczas przeglądu niniejszego rozporządzenia. Krajowe przepisy w sprawie wymogów dotyczących ekoprojektu dla emisji tlenku węgla, pyłu zawieszonego i węglowodorów przez ogrzewacze pomieszczeń i ogrzewacze wielofunkcyjne mogą zostać utrzymane lub wprowadzone do czasu wejścia w życie odpowiednich wymogów unijnych dotyczących ekoprojektu. Ustalenie to nie dotyczy przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/142/WE z dnia 30 listopada 2009 r. odnoszącej się do urządzeń spalających paliwa gazowe (³), które nakładają ograniczenia dotyczące produktów spalania emitowanych przez tego rodzaju urządzenia ze względu na zdrowie i bezpieczeństwo.

(7) Badanie przygotowawcze wykazało, że w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych wymogi dotyczące innych parametrów ekoprojektu określonych w części 1 załącznika I do dyrektywy 2009/125/WE nie są konieczne. W szczególności emisje gazów cieplarnianych związane z czynnikami chłodniczymi użytkowanymi w ogrzewaczach z pompą ciepła, stosowanych obecnie do ogrzewania europejskich zasobów budowlanych, nie zostały uznane za znaczące. Stosowność ustanowienia wymogów dotyczących ekoprojektu dla takich emisji gazów cieplarnianych będzie poddana ponownej ocenie podczas przeglądu niniejszego rozporządzenia.

(8) Zakres niniejszego rozporządzenia powinien obejmować kotły do ogrzewania pomieszczeń, kogeneracyjne ogrzewacze pomieszczeń i ogrzewacze pomieszczeń z pompą ciepła, które doprowadzają ciepło do wodnych systemów centralnego ogrzewania stosowanych do ogrzewania pomieszczeń, oraz wielofunkcyjne kotły grzewcze i wielofunkcyjne ogrzewacze z pompą ciepła, które doprowadzają ciepło do wodnych systemów centralnego ogrzewania przeznaczonych do ogrzewania pomieszczeń oraz ciepło potrzebne do dostarczania ciepłej wody użytkowej. Ogrzewacze te są zaprojektowane do wykorzystywania paliw gazowych lub ciekłych, w tym z biomasy (jeśli nie są to ogrzewacze przeznaczone przede wszystkim do wykorzystania paliw z biomasy), energii elektrycznej i ciepła otoczenia lub ciepła odpadowego.

(9) Ogrzewacze, które są zaprojektowane do wykorzystywania przede wszystkim paliw gazowych lub ciekłych (ponad 50 %) wytwarzanych z biomasy mają szczególne właściwości techniczne wymagające przeprowadzenia dodatkowych analiz technicznych, ekonomicznych i środowiskowych. W zależności od wyników analiz technicznych, ekonomicznych i środowiskowych wymogi dotyczące ekoprojektu dla tych ogrzewaczy zostaną w razie potrzeby ustanowione w późniejszym etapie.

(10) W 2005 r. roczne zużycie energii związane z ogrzewaczami pomieszczeń i ogrzewaczami wielofunkcyjnymi szacowano w Unii na 12 089 PJ (około 289 Mtoe), co odpowiada emisji 698 Mt CO₂. Przewiduje się, że jeżeli nie zostaną zastosowane żadne szczególne środki, w 2020 r. roczne zużycie energii wyniesie 10 688 PJ. W 2005 r. roczną emisję tlenków azotu związaną z ogrzewaczami pomieszczeń i ogrzewaczami wielofunkcyjnymi szacowano w Unii na poziomie 821 kt równoważnika SO_x. Przewiduje się, że jeżeli nie zostaną zastosowane żadne szczególne środki, w 2020 r. roczna emisja wyniesie 783 kt równoważnika SO_x. Badanie przygotowawcze wskazuje na możliwość znaczącego obniżenia zużycia energii i emisji tlenków azotu przez ogrzewacze pomieszczeń i ogrzewacze wielofunkcyjne w fazie użytkowania.

(11) Zużycie energii przez ogrzewacze pomieszczeń i ogrzewacze wielofunkcyjne można obniżyć przez stosowanie istniejących, opłacalnych i niechronionych prawem rozwiązań technicznych, w wyniku czego obniżyłyby się łączne koszty zakupu i eksploatacji tych produktów.

(12) Na terenie Unii jest prawie pięć milionów mieszkań o wspólnym systemie grzewczym z otwartą komorą spalania. W mieszkaniach o wspólnym systemie grzewczym z otwartą komorą spalania zastąpienie zainstalowanych kotłów do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych kotłów grzewczych wydajnymi kotłami kondensacyjnymi nie jest możliwe ze względów technicznych. Wymogi zawarte w niniejszym rozporządzeniu umożliwiają pozostawienie na rynku kotłów innych niż kondensacyjne, zaprojektowanych specjalnie dla tego rodzaju systemów; ma to zapobiec ponoszeniu niepotrzebnych kosztów przez użytkowników, zapewnić producentom czas potrzebny na opracowanie kotłów specjalnie dostosowanych do wykorzystywania bardziej wydajnych technologii grzewczych, a państwom członkowskim czas na przeanalizowanie krajowych kodeksów budowlanych.

(13) Oczekuje się, że do 2020 r. łączny efekt wymogów dotyczących ekoprojektu, określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 811/2013 z dnia 18 lutego 2013 r. uzupełniającym dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla ogrzewaczy pomieszczeń, ogrzewaczy wielofunkcyjnych, zestawów zawierających ogrzewacz pomieszczeń, regulator temperatury i urządzenie słoneczne oraz zestawów zawierających ogrzewacz wielofunkcyjny, regulator temperatury i urządzenie słoneczne (⁴) doprowadzi do rocznej oszczędności energii szacowanej na poziomie około 1 900 PJ (około 45 Mtoe), co odpowiada emisji około 110 Mt CO₂, oraz do ograniczenia rocznej emisji tlenków azotu o około 270 kt równoważnika SO_x w porównaniu z sytuacją zakładającą niezastosowanie żadnych środków.

(14) Wymogi dotyczące ekoprojektu powinny doprowadzić do ujednolicenia na całym terytorium Unii wymogów dotyczących zużycia energii, poziomu mocy akustycznej i emisji tlenków azotu przez ogrzewacze pomieszczeń i ogrzewacze wielofunkcyjne, przyczyniając się w ten sposób do lepszego funkcjonowania rynku wewnętrznego i podniesienia efektywności środowiskowej tych produktów.

(15) Z punktu widzenia użytkownika wymogi dotyczące ekoprojektu nie powinny mieć wpływu na funkcjonalność lub dostępność finansową ogrzewaczy pomieszczeń lub ogrzewaczy wielofunkcyjnych i nie powinny nieść za sobą negatywnych skutków dla zdrowia, bezpieczeństwa lub środowiska naturalnego.

(16) Wymogi dotyczące ekoprojektu należy wprowadzać stopniowo, aby zapewnić producentom wystarczająco dużo czasu na odpowiednie zmodyfikowanie konstrukcji produktów, których dotyczy niniejsze rozporządzenie. Harmonogram powinien uwzględniać koszty ponoszone przez producentów, w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa, przy jednoczesnym zapewnieniu terminowego osiągnięcia celów niniejszego rozporządzenia.

(17) Pomiary i obliczenia parametrów produktów powinny być przeprowadzane z wykorzystaniem wiarygodnych, dokładnych i odtwarzalnych metod uwzględniających powszechnie uznane najnowsze metody pomiarów i obliczeń, w tym – o ile są dostępne – zharmonizowane normy przyjęte na wniosek Komisji przez europejskie organizacje normalizacyjne zgodnie z procedurami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej (⁵).

(18) Zgodnie z art. 8 ust. 2 dyrektywy 2009/125/WE w niniejszym rozporządzeniu wyszczególniono mające zastosowanie procedury oceny zgodności.

(19) W celu ułatwienia kontroli zgodności producenci powinni dostarczać informacje w dokumentacji technicznej, o której mowa w załącznikach IV i V do dyrektywy 2009/125/WE, w zakresie, w jakim informacje te odnoszą się do wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

(20) W celu dalszego ograniczenia oddziaływania ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych na środowisko producenci powinni dostarczyć informacje dotyczące ich demontażu, recyklingu lub usuwania.

(21) W uzupełnieniu obowiązujących zgodnie z prawem wymogów ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu należy określić orientacyjne kryteria referencyjne dla najlepszych dostępnych rozwiązań technicznych, aby zapewnić szeroki i łatwy dostęp do informacji na temat efektywności środowiskowej ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych w trakcie ich cyklu życia.

(22) Na mocy niniejszego rozporządzenia należy uchylić dyrektywę 92/42/EWG z wyjątkiem jej art. 7 ust. 2 i art. 8 oraz załączników III–V do tej dyrektywy, a także ustanowić nowe przepisy, aby zapewnić rozszerzenie zakresu na ogrzewacze inne niż kotły, dalszą poprawę efektywności energetycznej ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych oraz poprawę ich innych istotnych aspektów środowiskowych.

(23) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu ustanowionego na mocy art. 19 ust. 1 dyrektywy 2009/125/WE,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia wymogi dotyczące ekoprojektu w zakresie wprowadzania do obrotu lub użytkowania ogrzewaczy pomieszczeń i ogrzewaczy wielofunkcyjnych o znamionowej mocy cieplnej ≤ 400 kW, z uwzględnieniem ogrzewaczy stanowiących część zestawów zawierających ogrzewacz pomieszczeń, regulator temperatury i urządzenie słoneczne oraz zestawów zawierających ogrzewacz wielofunkcyjny, regulator temperatury i urządzenie słoneczne, określonych w art. 2 rozporządzenia delegowanego (UE) nr 811/2013.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do:

a) ogrzewaczy specjalnie zaprojektowanych do wykorzystywania paliw gazowych i ciekłych wytwarzanych przede wszystkim z biomasy;

b) ogrzewaczy wykorzystujących paliwa stałe;

c) ogrzewaczy wchodzących w zakres dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE (⁶);

d) ogrzewaczy generujących ciepło tylko w celu zapewnienia ciepłej wody użytkowej;

e) ogrzewaczy przeznaczonych do ogrzewania i rozprowadzania gazowych nośników ciepła takich jak para lub powietrze;

f) kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń o maksymalnej mocy wytwórczej energii elektrycznej wynoszącej co najmniej 50 kW;

g) źródeł ciepła przeznaczonych do stosowania w ogrzewaczach oraz obudów ogrzewaczy, w których mają być umieszczone tego rodzaju źródła ciepła, wprowadzonych do obrotu przed dniem 1 stycznia 2018 r. w celu zastąpienia identycznych źródeł ciepła i identycznych obudów ogrzewaczy. Na produkcie przeznaczonym do wymiany lub na jego opakowaniu należy wyraźnie wskazać ogrzewacz, dla którego jest przeznaczony.

Artykuł 2

Definicje

Oprócz definicji podanych w art. 2 dyrektywy 2009/125/WE na potrzeby niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

1) „ogrzewacz” oznacza ogrzewacz pomieszczeń lub ogrzewacz wielofunkcyjny;

2) „ogrzewacz pomieszczeń” oznacza urządzenie, które:

a) dostarcza ciepło do wodnego systemu centralnego ogrzewania w celu uzyskania i utrzymania na wybranym poziomie temperatury wewnętrznej w przestrzeni zamkniętej takiej jak budynek, mieszkanie lub pokój; oraz

b) jest wyposażone w co najmniej jedno źródło ciepła;

3) „ogrzewacz wielofunkcyjny” oznacza ogrzewacz pomieszczeń zaprojektowany do doprowadzania dodatkowo ciepła w celu dostarczania ciepłej wody użytkowej w wybranym zakresie temperatur, w wybranych ilościach i o wybranych wartościach natężenia przepływu w określonych przedziałach czasowych, połączony z zewnętrznym źródłem zasilania w wodę użytkową;

4) „wodny system centralnego ogrzewania” oznacza system, w którym woda jest wykorzystywana jako nośnik ciepła rozprowadzający centralnie wytwarzaną energię cieplną do promienników ciepła w celu ogrzewania pomieszczeń w budynkach lub ich części;

5) „źródło ciepła” oznacza część ogrzewacza, która wytwarza ciepło, wykorzystując w tym celu jeden z następujących procesów:

a) spalanie paliw kopalnych lub paliw z biomasy;

b) efekt Joule' a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych;

c) wychwytywanie ciepła otoczenia z takich źródeł jak powietrze, woda lub ziemia, lub ciepło odpadowe;

przy czym źródło ciepła zaprojektowane do stosowania w ogrzewaczu lub obudowie ogrzewacza, w której tego rodzaju źródło ciepła ma być umieszczone, jest również uważane za ogrzewacz;

6) „obudowa ogrzewacza” oznacza część ogrzewacza przeznaczoną do zainstalowania w niej źródła ciepła;

7) „znamionowa moc cieplna” (Prated) oznacza, wyrażaną w kW, deklarowaną moc cieplną ogrzewacza zapewniającego ogrzewanie pomieszczeń i, w stosownych przypadkach, podgrzewanie wody w warunkach znamionowych znormalizowanych; dla ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i ogrzewaczy wielofunkcyjnych z pompą ciepła warunkami znamionowymi znormalizowanymi do celów określenia znamionowej mocy cieplnej są warunki obliczeniowe odniesienia zamieszczone w tabeli 4 załącznika III;

8) „warunki znamionowe znormalizowane” oznaczają warunki eksploatacyjne ogrzewaczy w warunkach klimatu umiarkowanego, stosowane w celu określenia znamionowej mocy cieplnej, sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń, efektywności energetycznej podgrzewania wody, poziomu mocy akustycznej i emisji tlenków azotu;

9) „biomasa” oznacza ulegającą biodegradacji frakcję produktów, odpadów i pozostałości pochodzenia biologicznego z rolnictwa (łącznie z substancjami roślinnymi i zwierzęcymi), leśnictwa i powiązanych gałęzi przemysłu, w tym rybołówstwa i akwakultury, a także ulegającą biodegradacji frakcję odpadów przemysłowych i komunalnych;

10) „paliwo z biomasy” oznacza wytwarzane z biomasy paliwo gazowe lub ciekłe;

11) „paliwo kopalne” oznacza paliwo gazowe lub ciekłe pochodzenia kopalnego;

12) „kocioł do ogrzewania pomieszczeń” oznacza ogrzewacz pomieszczeń, który generuje ciepło w procesie spalania paliw kopalnych lub paliw z biomasy, lub wykorzystując efekt Joule'a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych;

13) „wielofunkcyjny kocioł grzewczy” oznacza kocioł do ogrzewania pomieszczeń, zaprojektowany do doprowadzania ciepła w celu dostarczania ciepłej wody użytkowej w wybranym zakresie temperatur, w wybranych ilościach i o wybranych wartościach natężenia przepływu w określonych przedziałach czasowych, połączony z zewnętrznym źródłem zasilania w wodę użytkową;

14) „elektryczny kocioł do ogrzewania pomieszczeń” oznacza kocioł do ogrzewania pomieszczeń, który generuje ciepło tylko przez wykorzystywanie efektu Joule'a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych;

15) „elektryczny wielofunkcyjny kocioł grzewczy” oznacza wielofunkcyjny kocioł grzewczy, który generuje ciepło tylko przez wykorzystywanie efektu Joule'a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych;

16) „kogeneracyjny ogrzewacz pomieszczeń” oznacza ogrzewacz pomieszczeń, który w jednym procesie generuje jednocześnie ciepło i energię elektryczną;

17) „ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła” oznacza ogrzewacz pomieszczeń, w którym do generowania ciepła wykorzystywane jest ciepło otoczenia z takich źródeł jak powietrze, woda lub ziemia, lub ciepło odpadowe; ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła może być wyposażony w co najmniej jeden dodatkowy ogrzewacz wykorzystujący efekt Joule'a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych lub proces spalania paliw kopalnych lub z biomasy;

18) „ wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła” oznacza ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła zaprojektowany również do doprowadzenia ciepła w celu dostarczania ciepłej wody użytkowej w wybranym zakresie temperatur, w wybranych ilościach i o wybranych wartościach natężenia przepływu w określonych przedziałach czasowych, połączony z zewnętrznym źródłem zasilania w wodę użytkową;

19) „ogrzewacz dodatkowy” oznacza ogrzewacz uzupełniający, który generuje ciepło, gdy zapotrzebowanie na nie przekracza znamionową moc cieplną ogrzewacza podstawowego;

20) „sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń” (η_s) oznacza, wyrażany w %, stosunek zapotrzebowania na ogrzewanie pomieszczeń w określonym sezonie ogrzewczym, zapewniane przez ogrzewacz, do rocznego zużycia energii wymaganej do zaspokojenia tego zapotrzebowania;

21) „efektywność energetyczna podgrzewania wody” (η_wh) oznacza, wyrażany w %, stosunek energii użytecznej dostarczanej przez ogrzewacz wielofunkcyjny w wodzie użytkowej do energii koniecznej do jej wytworzenia;

22) „poziom mocy akustycznej” (L_WA) oznacza, wyrażany w dB, poziom mocy akustycznej odniesionej do A, w pomieszczeniu lub na zewnątrz;

23) „współczynnik konwersji” (CC) oznacza współczynnik, który wyraża oszacowaną na 40 % przeciętną efektywność produkcji energii w UE, o której mowa w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (⁷); wartość współczynnika konwersji CC = 2,5.

Dodatkowe definicje na potrzeby załączników II– V zamieszczono w załączniku I.

Artykuł 3

Wymogi dotyczące ekoprojektu i harmonogram

1. Wymogi dotyczące ekoprojektu dla ogrzewaczy określono w załączniku II.

2. Każdy wymóg dotyczący ekoprojektu stosuje się zgodnie z następującym harmonogramem:

a) od dnia 26 września 2015 r.:

(i) ogrzewacze muszą spełniać wymogi określone w pkt 1 lit. a), pkt 3 i 5 załącznika II;

(ii) ogrzewacze wielofunkcyjne muszą spełniać wymogi określone w pkt 2 lit. a) załącznika II;

b) od dnia 26 września 2017 r.:

(i) elektryczne ogrzewacze pomieszczeń, elektryczne ogrzewacze wielofunkcyjne, kogeneracyjne ogrzewacze pomieszczeń, ogrzewacze pomieszczeń z pompą ciepła i ogrzewacze wielofunkcyjne z pompą ciepła muszą spełniać wymogi określone w pkt 1 lit. b) załącznika II;

(ii) ogrzewacze wielofunkcyjne muszą spełniać wymogi określone w pkt 2 lit. b) załącznika II;

c) od dnia 26 września 2018 r. ogrzewacze ciepła muszą spełniać wymogi określone w pkt 4 lit. a) załącznika II.

3. Zgodność z wymogami dotyczącymi ekoprojektu jest mierzona i obliczana zgodnie z wymogami określonymi w załączniku III.

Artykuł 4

Ocena zgodności

1. Procedurę oceny zgodności, o której mowa w art. 8 ust. 2 dyrektywy 2009/125/WE, stanowi wewnętrzna kontrola projektu określona w załączniku IV do tej dyrektywy lub system zarządzania określony w załączniku V do niej, nie naruszając przepisów art. 7 ust. 2 i art. 8 oraz załączników III– V do dyrektywy 92/42/EWG.

2. Na potrzeby oceny zgodności do dokumentacji technicznej dołącza się informacje o produkcie przedstawione zgodnie z pkt 5 lit. b) załącznika II do niniejszego rozporządzenia

Artykuł 5

Procedura weryfikacji do celów nadzoru rynku

Podczas przeprowadzania kontroli w ramach nadzoru rynku, o których mowa w art. 3 ust. 2 dyrektywy 2009/125/WE, w celu zapewnienia zgodności z wymogami określonymi w załączniku II do niniejszego rozporządzenia organy państw członkowskich stosują procedurę weryfikacji określoną w załączniku IV do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 6

Orientacyjne kryteria referencyjne

Orientacyjne kryteria referencyjne dla najlepiej działających ogrzewaczy dostępnych na rynku w chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia określono w załączniku V.

Artykuł 7

Przegląd

Przed upływem pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja dokonuje jego przeglądu w kontekście postępu technicznego w odniesieniu do ogrzewaczy i przedstawia wyniki tego przeglądu Forum Konsultacyjnemu ds. Ekoprojektu. W szczególności przegląd obejmuje ocenę następujących aspektów:

a) zasadność określenia wymogów dotyczących ekoprojektu dla emisji gazów cieplarnianych związanych z czynnikami chłodzącymi;

b) określenie, w oparciu o aktualnie opracowywane metody pomiarowe, poziomu wymogów dotyczących ekoprojektu dla emisji tlenku węgla, węglowodorów i pyłu zawieszonego, jakie można wprowadzić;

c) zasadność ustanowienia bardziej restrykcyjnych wymogów dotyczących ekoprojektu dla efektywności energetycznej kotłów do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych kotłów grzewczych, poziomu mocy akustycznej i emisji tlenków azotu;

d) zasadność ustanowienia wymogów dotyczących ekoprojektu dla ogrzewaczy specjalnie zaprojektowanych do wykorzystywania paliw gazowych lub ciekłych wytwarzanych przede wszystkim z biomasy;

e) okres obowiązywania wartości współczynnika konwersji;

f) zasadność certyfikacji zewnętrznej.

Artykuł 8

Przepisy przejściowe

1. Państwa członkowskie mogą zezwolić na wprowadzanie do obrotu lub do użytku ogrzewaczy spełniających wymogi przepisów krajowych obowiązujących w chwili przyjęcia niniejszego rozporządzenia, w odniesieniu do sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń, efektywności energetycznej podgrzewania wody i poziomu mocy akustycznej, do dnia 26 września 2015 r.

2. Państwa członkowskie mogą zezwolić na wprowadzanie do obrotu lub do użytku ogrzewaczy spełniających wymogi przepisów krajowych obowiązujących w chwili przyjęcia niniejszego rozporządzenia, w odniesieniu do emisji tlenków azotu, do dnia 26 września 2018 r.

Artykuł 9

Uchylenie

Dyrektywa Rady 92/42/EWG traci moc, z wyjątkiem jej art. 7 ust. 2 i art. 8 oraz załączników III–V do tej dyrektywy, bez uszczerbku dla zobowiązań państw członkowskich w odniesieniu do transpozycji do prawa krajowego i jej stosowania do chwili, gdy zaczną być stosowane wymogi dotyczące ekoprojektu określone w załączniku II do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 2 sierpnia 2013 r.

ZAŁĄCZNIK I

Definicje mające zastosowanie do załączników II–V

Na potrzeby załączników II–V mają zastosowanie następujące definicje:

Definicje dotyczące ogrzewacz

1) „tryb czuwania” oznacza stan, gdy ogrzewacz jest podłączony do sieci zasilania elektrycznego, musi pobierać energię z sieci zasilania elektrycznego, aby działać zgodnie z przeznaczeniem, oraz wykonuje przez dowolnie długi czas jedynie następujące funkcje: funkcja ponownego włączenia lub funkcja ponownego włączenia tylko ze wskazaniem aktywowania funkcji ponownego włączenia lub wyświetlaniem informacji lub statusu;

2) „pobór mocy w trybie czuwania” (P_SB) oznacza, wyrażany w kW, pobór mocy ogrzewacza w trybie czuwania;

3) „warunki klimatu umiarkowanego” oznaczają warunki temperaturowe typowe dla Strasburga;

4) „regulator temperatury” oznacza urządzenie przekazujące użytkownikowi informacje dotyczące wartości i czasu występowania w pomieszczeniu wybranej temperatury i przesyłające do interfejsu ogrzewacza, np. procesora, odpowiednie dane, które są pomocne w regulacji temperatury w pomieszczeniu;

5) „ciepło spalania” (GCV) oznacza całkowitą ilość ciepła uwalnianego przez jednostkową ilość paliwa podczas jego pełnego spalania w obecności tlenu i podczas ochładzania produktów spalania do temperatury otoczenia; ilość ta obejmuje ciepło kondensacji całkowitej ilości pary wodnej zawartej w paliwie i powstającej w wyniku spalania zawartego w nim wodoru;

6) „model równoważny” oznacza model wprowadzany do obrotu o takich samych parametrach technicznych, określonych w tabeli 1 i tabeli 2 (odpowiednio) w pkt 5 załącznika II, jak inny model wprowadzany do obrotu przez tego samego producenta.

Definicje dotyczące kotłów do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjnych kotłów grzewczych i kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń

7) „kocioł paliwowy do ogrzewania pomieszczeń” oznacza kocioł do ogrzewania pomieszczeń wytwarzający ciepło w procesie spalania paliw kopalnych lub paliw z biomasy, który może być wyposażony w co najmniej jedno dodatkowe źródło ciepła wykorzystujące efekt Joule'a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych;

8) „wielofunkcyjny paliwowy kocioł grzewczy” oznacza wielofunkcyjny kocioł grzewczy wytwarzający ciepło w procesie spalania paliw kopalnych lub paliw z biomasy, który może być wyposażony w co najmniej jedno dodatkowe źródło ciepła wykorzystujące efekt Joule'a w elektrycznych, rezystancyjnych elementach grzejnych;

9) „kocioł typu B1” oznacza kocioł paliwowy do ogrzewania pomieszczeń, z wbudowanym przerywaczem ciągu, przeznaczony do podłączenia do komina z ciągiem naturalnym usuwającego pozostałości po spalaniu poza pomieszczenie, w którym znajduje się ten kocioł, i pobierający powietrze do spalania bezpośrednio z tego pomieszczenia; kocioł typu B1 jest wprowadzany do obrotu tylko pod nazwą „kocioł typu B1”;

10) „kocioł wielofunkcyjny typu B1” oznacza wielofunkcyjny paliwowy kocioł grzewczy z wbudowanym przerywaczem ciągu, przeznaczony do podłączenia do komina z ciągiem naturalnym usuwającego pozostałości po spalaniu poza pomieszczenie, w którym znajduje się ten kocioł, i pobierający powietrze do spalania bezpośrednio z tego pomieszczenia; kocioł wielofunkcyjny typu B1 jest wprowadzany do obrotu tylko pod nazwą „kocioł wielofunkcyjny typu B1”;

11) „sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń dla trybu aktywnego” (η_son) oznacza:

– w przypadku kotłów paliwowych do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych paliwowych kotłów grzewczych – wyrażaną w % średnią ważoną sprawności użytkowej przy znamionowej mocy cieplnej i sprawności użytkowej przy 30 % znamionowej mocy cieplnej,

– w przypadku elektrycznych kotłów do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych elektrycznych kotłów grzewczych – wyrażaną w % sprawność użytkową przy znamionowej mocy cieplnej;

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń niewyposażonych w ogrzewacze dodatkowe – wyrażaną w % sprawność użytkową przy znamionowej mocy cieplnej;

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń wyposażonych w ogrzewacze dodatkowe – wyrażaną w % średnią ważoną sprawności użytkowej przy znamionowej mocy cieplnej przy wyłączonym ogrzewaczu dodatkowym i sprawności użytkowej przy znamionowej mocy cieplnej przy włączonym ogrzewaczu dodatkowym;

12) „sprawność użytkowa” (η ) oznacza, wyrażany w %, stosunek wytworzonego ciepła użytkowego do całkowitego poboru energii przez kocioł do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjny kocioł grzewczy lub kogeneracyjny ogrzewacz pomieszczeń, przy czym całkowita ilość pobranej energii jest wyrażana pod względem GCV lub ilości energii końcowej pomnożonej przez CC;

13) „wytworzone ciepło użytkowe” (P) oznacza, wyrażane w kW, ciepło wytwarzane przez kocioł do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjny kocioł grzewczy lub kogeneracyjny ogrzewacz pomieszczeń i przenoszone do nośnika ciepła;

14) „sprawność elektryczna” (η_el) oznacza, wyrażany w %, stosunek ilości wytworzonej energii elektrycznej do całkowitej ilości energii pobranej przez kogeneracyjny ogrzewacz pomieszczeń, przy czym całkowita ilość pobranej energii jest wyrażana pod względem GCV lub ilości energii końcowej pomnożonej przez CC;

15) „pobór mocy przez palnik zapłonowy” (P_ign) oznacza, wyrażany w W pod względem GCV, pobór mocy przez palnik przeznaczony do rozpalenia palnika głównego;

16) „kocioł kondensacyjny” oznacza kocioł do ogrzewania pomieszczeń lub wielofunkcyjny kocioł grzewczy, w którym w normalnych warunkach eksploatacyjnych i w danym zakresie temperatur roboczych wody zawarta w produktach spalania para wodna ulega częściowej kondensacji w celu wykorzystania jej ciepła przemiany fazowej do celów ogrzewania;

17) „zużycie energii elektrycznej na potrzeby własne” oznacza, wyrażaną w kWh pod względem ilości energii końcowej, ilość energii elektrycznej wymaganej w skali roku do celów wyznaczonego rodzaju eksploatacji kotła do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjnego kotła grzewczego lub kogeneracyjnego ogrzewacza pomieszczeń, obliczaną na podstawie zużycia energii elektrycznej przy pełnym obciążeniu (elmax), przy częściowym obciążeniu (elmin), w trybie czuwania oraz przy założonej liczbie godzin pracy w każdym z trybów;

18) „ straty ciepła w trybie czuwania” (P_stby) oznaczają, wyrażane w kW, ciepło tracone przez kocioł do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjny kocioł grzewczy lub kogeneracyjny ogrzewacz pomieszczeń w trybach pracy, przy braku zapotrzebowania na ciepło.

Definicje dotyczące ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i ogrzewaczy wielofunkcyjnych z pompą ciepła

19) „temperatura zewnętrzna” (T_j) oznacza, wyrażaną w stopniach Celsjusza, temperaturę termometru suchego powietrza zewnętrznego; wilgotność względną można określić przy pomocy odpowiadającej temperatury termometru mokrego;

20) „znamionowy wskaźnik efektywności” (COP_rated) lub „znamionowy wskaźnik zużycia energii pierwotnej” (PER_rated) oznacza stosunek deklarowanej wydajności grzewczej, wyrażanej w kW, do poboru energii, wyrażanego w kW pod względem GCV lub w kW pod względem ilości energii końcowej pomnożonej przez CC, podczas pracy w trybie ogrzewania w warunkach znamionowych znormalizowanych;

21) „ warunki obliczeniowe odniesienia” oznaczają połączenie wymogów dotyczących temperatury obliczeniowej odniesienia, maksymalnej temperatury dwuwartościowej i maksymalnej granicznej temperatury roboczej zgodnie z tabelą 4 załącznika III;

22) „temperatura obliczeniowa odniesienia” (Tdesignh) oznacza temperaturę zewnętrzną, wyrażaną w stopniach Celsjusza, zgodnie z tabelą 4 załącznika III, w której wskaźnik obciążenia częściowego wynosi 1;

23) „wskaźnik obciążenia częściowego” (pl(T_j)) oznacza temperaturę zewnętrzną pomniejszoną o 16 °C, podzieloną przez temperaturę obliczeniową odniesienia pomniejszoną o 16 °C;

24) „sezon ogrzewczy” oznacza zestaw warunków eksploatacyjnych, opisujący w podziale na bloki połączenie temperatur zewnętrznych i liczby godzin, w trakcie których takie temperatury występują w sezonie;

25) „blok” (bin_j) oznacza połączenie temperatury zewnętrznej i czasu bloku zgodnie z tabelą 5 załącznika III;

26) „czas bloku” (H_j) oznacza liczbę godzin w ciągu sezonu, wyrażaną w godzinach na rok, w trakcie których dla każdego bloku występuje temperatura zewnętrzna, zgodnie z tabelą 5 załącznika III;

27) „częściowe obciążenie grzewcze” (Ph(T_j)) oznacza, wyrażane w kW, obciążenie grzewcze przy określonej temperaturze zewnętrznej, obliczane jako iloczyn obciążenia obliczeniowego i wskaźnika obciążenia częściowego;

28) „ wskaźnik sezonowej efektywności” (SCOP) lub „sezonowy wskaźnik zużycia energii pierwotnej” (SPER) oznacza całościowy wskaźnik efektywności ogrzewacza pomieszczeń z pompą ciepła lub ogrzewacza wielofunkcyjnego z pompą ciepła wykorzystującego energię elektryczną lub całościowy wskaźnik zużycia energii pierwotnej przez ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub ogrzewacz wielofunkcyjny z pompą ciepła wykorzystujący paliwa, który jest reprezentatywny dla wyznaczonego sezonu grzewczego i obliczany jako stosunek referencyjnego rocznego zapotrzebowania na ciepło do rocznego zużycia energii;

29) „referencyjne roczne zapotrzebowanie na ciepło” (Q_H) oznacza, wyrażane w kWh, referencyjne zapotrzebowanie na ciepło dotyczące określonego sezonu ogrzewczego, które należy stosować jako podstawę do celów obliczania wskaźnika SCOP lub SPER i które oblicza się jako iloczyn obciążenia obliczeniowego dla trybu ogrzewania i równoważnego czasu działania urządzenia w ciągu roku;

30) „roczne zużycie energii” (Q_HE) oznacza zużycie energii konieczne do zaspokojenia referencyjnego rocznego zapotrzebowania na ciepło w wyznaczonym sezonie ogrzewczym, wyrażane w kWh pod względem GCV lub w kWh pod względem ilości energii końcowej pomnożonej przez CC;

31) „równoważny czas działania urządzenia w ciągu roku” (H_HE) oznacza, wyrażaną w godzinach, zakładaną roczną liczbę godzin, w których ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła musi zapewniać obciążenie obliczeniowe dla trybu ogrzewania w celu zaspokojenia referencyjnego rocznego zapotrzebowania na ciepło;

32) „wskaźnik efektywności dla trybu aktywnego” (SCOP_on) lub „wskaźnik zużycia energii pierwotnej dla trybu aktywnego” (SPER_on) oznacza średni wskaźnik efektywności ogrzewacza pomieszczeń z pompą ciepła lub ogrzewacza wielofunkcyjnego z pompą ciepła, które zużywają energię elektryczną w trybie aktywnym, lub średni wskaźnik zużycia energii pierwotnej przez ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub ogrzewacz wielofunkcyjny z pompą ciepła, które zużywają paliwo w trybie aktywnym, w wyznaczonym sezonie ogrzewczym;

33) „dodatkowa wydajność grzewcza” (sup(T_j)) oznacza, wyrażaną w kW, znamionową moc cieplną Psup dodatkowego ogrzewacza, który uzupełnia deklarowaną wydajność grzewczą, aby osiągnąć obciążenie częściowe dla ogrzewania, gdy deklarowana wydajność grzewcza jest mniejsza niż obciążenie częściowe dla ogrzewania;

34) „wskaźnik efektywności dla określonego bloku” (COPbin(T_j)) lub „wskaźnik zużycia energii pierwotnej dla określonego bloku” (PERbin(T_j)) oznacza wskaźnik efektywności ogrzewacza pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjnego ogrzewacza z pompą ciepła, które zużywają energię elektryczną, lub wskaźnik zużycia energii pierwotnej przez ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła, które w sezonie dla każdego bloku zużywają określone paliwa, wyprowadzany z obciążenia częściowego dla ogrzewania, deklarowanej wydajności grzewczej i deklarowanego wskaźnika efektywności dla określonych bloków, obliczany dla pozostałych bloków metodą interpolacji lub ekstrapolacji i w razie potrzeby skorygowany o współczynnik strat;

35) „deklarowana wydajność grzewcza” (Pdh(T_j)) oznacza, wyrażaną w kW, wydajność grzewczą, jaką może zapewnić ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub ogrzewacz wielofunkcyjny z pompą ciepła, dla danej temperatury zewnętrznej;

36) „regulacja wydajności” oznacza zdolność ogrzewacza pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjnego ogrzewacza z pompą ciepła do zmiany wydajności poprzez zmianę objętościowego natężenia przepływu co najmniej jednego z płynów koniecznych do działania w cyklu chłodzenia; ogrzewacze oznacza się jako „ogrzewacze o stałej wydajności”, jeśli nie mają możliwości zmiany objętościowego natężenia przepływu, lub „ogrzewacze o zmiennej wydajności”, jeśli objętościowe natężenie przepływu może być zmieniane lub modyfikowane w co najmniej dwóch stopniach;

37) „obciążenie obliczeniowe dla trybu ogrzewania” (Pdesignh) oznacza, wyrażaną w kW, znamionową moc cieplną (Prated) ogrzewacza pomieszczeń z pompą ciepła lub ogrzewacza wielofunkcyjnego z pompą ciepła w temperaturze obliczeniowej odniesienia, gdy obciążenie obliczeniowe dla trybu ogrzewania jest równe obciążeniu częściowemu dla trybu ogrzewania, przy temperaturze zewnętrznej równej temperaturze obliczeniowej odniesienia;

38) „deklarowany wskaźnik efektywności” (COPd(T_j)) lub „deklarowany wskaźnik zużycia energii pierwotnej” (PERd(T_j)) oznacza wskaźnik efektywności lub wskaźnik zużycia energii pierwotnej przy ograniczonej liczbie określonych bloków;

39) „temperatura dwuwartościowa” (T_biv) oznacza, wyrażaną w stopniach Celsjusza, temperaturę zewnętrzną podaną przez producenta dla trybu ogrzewania, w której wydajność deklarowana dla trybu ogrzewania jest równa obciążeniu częściowemu dla trybu ogrzewania i poniżej której wydajność deklarowana dla trybu ogrzewania wymaga wspomagania wydajnością dodatkową w celu osiągnięcia obciążenia częściowego dla trybu ogrzewania;

40) „graniczna temperatura robocza” (TOL) oznacza, wyrażaną w stopniach Celsjusza, temperaturę zewnętrzną podaną przez producenta dla trybu ogrzewania, poniżej której ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła typu powietrze/woda lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła typu powietrze/woda nie będzie w stanie osiągnąć wydajności grzewczej, i poniżej której deklarowana wydajność wynosi zero;

41) „graniczna temperatura robocza dla podgrzewania wody” (WTOL) oznacza, wyrażaną w stopniach Celsjusza, temperaturę wylotową wody podaną przez producenta dla trybu ogrzewania, powyżej której ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła nie będzie w stanie osiągnąć wydajności grzewczej, a deklarowana wydajność dla trybu ogrzewania wynosi zero;

42) „wydajność w okresie cyklu w interwale dla ogrzewania” (Pcych) oznacza, wyrażaną w kW, łączną wydajność grzewczą w okresie próby cyklu dla ogrzewania;

43) „efektywność energetyczna cyklu” (COPcyc lub PERcyc) oznacza średni wskaźnik efektywności lub średni wskaźnik zużycia energii pierwotnej w okresie próby cyklu, obliczany jako stosunek łącznej wydajności grzewczej w danym okresie, wyrażanej w kWh, do łącznego poboru energii w tym samym okresie, wyrażanego w kWh pod względem GCV lub w kWh pod względem ilości energii końcowej pomnożonej przez CC;

44) „współczynnik strat” (Cdh) oznacza miarę utraty efektywności spowodowanej cyklami ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła; jeżeli współczynnik Cdh nie został wyznaczony przez pomiar, wówczas przyjmuje się wartość domyślną Cdh = 0,9;

45) „tryb aktywny” oznacza tryb odpowiadający czasowi, w którym zamknięte pomieszczenie stanowi obciążenie grzewcze, w związku z którym w urządzeniu jest aktywowana funkcja ogrzewania; taki stan może obejmować cykle ogrzewacza pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjnego ogrzewacza z pompą ciepła w celu osiągnięcia lub utrzymania wymaganej temperatury pomieszczenia;

46) „tryb wyłączenia” oznacza stan, w którym ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła są podłączone do sieci zasilania elektrycznego i nie wykonują żadnej funkcji, łącznie ze stanami, w których pojawia się jedynie wskazanie trybu wyłączenia, jak również stanami, w których zapewniane są jedynie funkcje mające na celu zapewnienie kompatybilności elektromagnetycznej zgodnie z dyrektywą 2004/108/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (¹);

47) „tryb wyłączonego termostatu” oznacza stan odpowiadający czasowi bez obciążenia grzewczego i aktywowanej funkcji ogrzewania lub gdy funkcja ogrzewania jest włączona, lecz ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła nie pracuje; cykli w trybie aktywnym nie uważa się za tryb wyłączonego termostatu;

48) „tryb włączonej grzałki karteru” oznacza stan, w którym urządzenie włączyło grzałkę w celu zapobieżenia przedostaniu się czynnika chłodniczego do sprężarki, aby ograniczyć stężenie czynnika chłodniczego w oleju przy uruchomieniu sprężarki;

49) „pobór mocy w trybie wyłączenia” (P_OFF) oznacza, wyrażany w kW, pobór mocy przez ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła, w trybie wyłączenia;

50) „pobór mocy w trybie wyłączonego termostatu” (P_TO) oznacza, wyrażany w kW, pobór mocy przez ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła, w trybie wyłączonego termostatu;

51) „ pobór mocy w trybie włączonej grzałki karteru” (P_CK) oznacza, wyrażany w kW, pobór mocy przez ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła, w trybie włączonej grzałki karteru;

52) „niskotemperaturowa pompa ciepła” oznacza ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła, specjalnie zaprojektowany do stosowania w niskiej temperaturze, który w warunkach obliczeniowych odniesienia dla klimatu umiarkowanego nie może zapewnić wody grzewczej o temperaturze wylotowej 52 °C przy temperaturze termometru suchego (mokrego) na wlocie wynoszącej – 7 °C (– 8 ° C);

53) „zastosowanie niskotemperaturowe” oznacza zastosowanie, w którym ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła zapewnia deklarowaną wydajność grzewczą, gdy temperatura na wyjściu znajdującego się w pomieszczeniu wymiennika ciepła wynosi 35 °C;

54) „zastosowanie średniotemperaturowe” oznacza zastosowanie, w którym ogrzewacz pomieszczeń z pompą ciepła lub wielofunkcyjny ogrzewacz z pompą ciepła zapewnia deklarowaną wydajność grzewczą, gdy temperatura na wyjściu znajdującego się w pomieszczeniu wymiennika ciepła wynosi 55 °C.

Definicje dotyczące podgrzewania wody w ogrzewaczach wielofunkcyjnych

55) „ profil obciążeń” oznacza określoną kolejność czerpania wody zgodnie z tabelą 7 załącznika III; każdy podgrzewacz wielofunkcyjny jest zgodny z co najmniej jednym profilem obciążeń;

56) „czerpanie wody” oznacza określone połączenie natężenia przepływu wody użytkowej, jej temperatury, użytkowej wartości energetycznej i temperatury szczytowej zgodnie z tabelą 7 załącznika III;

57) „natężenie przepływu wody użytkowej” (f) oznacza, wyrażane w litrach na minutę, minimalne natężenie przepływu, przy którym woda gorąca przyczynia się do podniesienia energii odniesienia zgodnie z tabelą 7 załącznika III;

58) „temperatura wody użytkowej” (T_m) oznacza, wyrażaną w stopniach Celsjusza, temperaturę wody, przy której woda gorąca zaczyna przyczyniać się do podniesienia energii odniesienia zgodnie z tabelą 7 załącznika III;

59) „użytkowa wartość energetyczna” (Q_tap) oznacza, wyrażaną w kWh, wartość energetyczną wody gorącej zapewnianą w temperaturze równej temperaturze wody użytkowej lub od niej wyższej, przy natężeniu przepływu wody równym natężeniu wody użytkowej lub od niego wyższym, zgodnie z tabelą 7 załącznika III;

60) „wartość energetyczna wody gorącej” oznacza iloczyn ciepła właściwego wody, średniej różnicy temperatur między temperaturą wylotową wody gorącej i temperaturą wlotową wody zimnej oraz całkowitej masy dostarczonej wody gorącej;

61) „temperatura szczytowa” (T_p) oznacza, wyrażaną w stopniach Celsjusza, minimalną temperaturę wody, jaką należy uzyskać podczas jej czerpania, zgodnie z tabelą 7 załącznika III;

62) „energia odniesienia” (Q_ref) oznacza, wyrażaną w kWh, sumę użytkowej wartości energetycznej czerpanej wody przy określonym profilu obciążeń zgodnie z tabelą 7 załącznika III;

63) „maksymalny profil obciążeń” oznacza profil obciążeń o najwyższej energii odniesienia, jaki może zapewnić ogrzewacz wielofunkcyjny spełniający warunki dotyczące temperatury i natężenia przepływu przy tym profilu;

64) „deklarowany profil obciążeń” oznacza profil obciążeń stosowany do celów oceny zgodności;

65) „dzienne zużycie energii elektrycznej” (Q_elec) oznacza, wyrażane w kWh pod względem ilości energii końcowej, zużycie energii elektrycznej do podgrzewania wody przez kolejne 24 godziny w warunkach deklarowanego profilu obciążeń;

66) „dzienne zużycie paliwa” (Q_fuel) oznacza, wyrażane w kWh pod względem GCV, zużycie paliwa do podgrzewania wody przez kolejne 24 godziny w warunkach deklarowanego profilu obciążeń.

(¹) Dz.U. L 390 z 31.12.2004, s. 24.

ZAŁĄCZNIK II

Wymogi dotyczące ekoprojektu

1. WYMOGI DOTYCZĄCE SEZONOWEJ EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ OGRZEWANIA POMIESZCZEŃ

a) Od dnia 26 września 2015 r. sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń i sprawność użytkowa ogrzewaczy nie jest niższa niż podane wartości:

Kotły paliwowe do ogrzewania pomieszczeń o znamionowej mocy cieplnej ≤ 70 kW i wielofunkcyjne paliwowe kotły grzewcze o znamionowej mocy cieplnej ≤ 70 kW, z wyjątkiem kotłów typu B1 o znamionowej mocy cieplnej ≤ 10 kW i kotłów wielofunkcyjnych typu B1 o znamionowej mocy cieplnej ≤ 30 kW:

sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 86 %.

Kotły typu B1 o znamionowej mocy cieplnej ≤ 10 kW i kotły wielofunkcyjne typu B1 o znamionowej mocy cieplnej ≤ 30 kW:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 75 %.

Kotły paliwowe do ogrzewania pomieszczeń o znamionowej mocy cieplnej > 70 kW i ≤ 400 kW oraz wielofunkcyjne paliwowe kotły grzewcze o znamionowej mocy cieplnej > 70 kW i ≤ 400 kW:

Sprawność użytkowa przy znamionowej mocy cieplnej wynoszącej 100 % nie jest niższa niż 86 %, a sprawność użytkowa przy znamionowej mocy cieplnej wynoszącej 30 % nie spada poniżej 94 %.

Kotły elektryczne do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjne elektryczne kotły grzewcze:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 30 %.

Kogeneracyjne ogrzewacze pomieszczeń:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 86 %.

Ogrzewacze pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjne ogrzewacze z pompą ciepła, z wyjątkiem niskotemperaturowych pomp ciepła:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 100 %.

Niskotemperaturowe pompy ciepła:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 115 %.

b) Od dnia 26 września 2017 r. sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń kotłów elektrycznych do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjnych elektrycznych kotłów grzewczych, kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń, ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła nie jest niższa niż podane wartości:

Kotły elektryczne do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjne elektryczne kotły grzewcze:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 36 %.

Kogeneracyjne ogrzewacze pomieszczeń:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 100 %.

Ogrzewacze pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjne ogrzewacze z pompą ciepła, z wyjątkiem niskotemperaturowych pomp ciepła:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 110 %.

Niskotemperaturowe pompy ciepła:

Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń nie jest niższa niż 125 %.

2. WYMOGI DOTYCZĄCE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ PODGRZEWANIA WODY

a) Od dnia 26 września 2015 r. efektywność energetyczna podgrzewania wody ogrzewaczy wielofunkcyjnych nie jest niższa niż wartości podane w tabeli:

b) Od dnia 26 września 2017 r. efektywność energetyczna podgrzewania wody ogrzewaczy wielofunkcyjnych nie jest niższa niż wartości podane w tabeli.

3. WYMOGI DOTYCZĄCE POZIOMU MOCY AKUSTYCZNEJ

Od dnia 26 września 2015 r. poziom mocy akustycznej ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i ogrzewaczy wielofunkcyjnych z pompą ciepła nie przekracza następujących wartości:

4. WYMOGI DOTYCZĄCE EMISJI TLENKÓW AZOTU

a) Od dnia 26 września 2018 r. emisje tlenków azotu przez ogrzewacze, wyrażone w przeliczeniu na dwutlenek azotu, nie przekraczają następujących wartości:

– w przypadku kotłów paliwowych do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych paliwowych kotłów grzewczych wykorzystujących paliwa gazowe: 56 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku kotłów paliwowych do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych paliwowych kotłów grzewczych wykorzystujących paliwa płynne: 120 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń wyposażonych w układ spalania zewnętrznego wykorzystujący paliwa gazowe: 70 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń wyposażonych w układ spalania zewnętrznego wykorzystujący paliwa ciekłe: 120 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń wyposażonych w silnik spalania wewnętrznego wykorzystujący paliwa gazowe: 240 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń wyposażonych w silnik spalania wewnętrznego wykorzystujący paliwa ciekłe: 420 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła wyposażonych w układ spalania zewnętrznego wykorzystujący paliwa gazowe: 70 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła wyposażonych w układ spalania zewnętrznego wykorzystujący paliwa ciekłe: 120 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła wyposażonych w silnik spalania wewnętrznego wykorzystujący paliwa gazowe: 240 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV,

– w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła wyposażonych w silnik spalania wewnętrznego wykorzystujący paliwa ciekłe: 420 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV.

5. WYMOGI DOTYCZĄCE INFORMACJI O PRODUKCIE

Od dnia 26 września 2015 r. do ogrzewaczy są dołączane następujące informacje o produkcie:

a) instrukcje obsługi dla instalatorów i użytkowników, a ogólnodostępne strony internetowe producentów, ich upoważnionych przedstawicieli i importerów zawierają następujące dane:

– w przypadku kotłów do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjnych kotłów grzewczych i kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń – parametry techniczne określone w tabeli 1, mierzone i obliczane zgodnie z załącznikiem III,

– w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła – parametry techniczne określone w tabeli 2, mierzone i obliczane zgodnie z załącznikiem III,

– szczególne środki ostrożności, jakie stosuje się podczas montażu, instalacji lub konserwacji ogrzewacza,

– w przypadku kotłów typu B1 i kotłów wielofunkcyjnych typu B1 – ich charakterystyki i następujący tekst standardowy: „Ten kocioł o ciągu naturalnym jest przeznaczony do podłączenia do komina wspólnego dla wielu mieszkań w istniejących budynkach, usuwającego pozostałości po spalaniu poza pomieszczenie, w którym znajduje się kocioł. Kocioł pobiera powietrze do spalania bezpośrednio z pomieszczenia i zawiera przerywacz ciągu. Ze względu na niższą sprawność należy unikać jakiegokolwiek innego wykorzystania tego kotła, które może spowodować wyższe zużycie energii i wyższe koszty eksploatacji.”,

– w przypadku źródeł ciepła przeznaczonych do ogrzewaczy i obudów ogrzewaczy, które mają zostać wyposażone w tego rodzaju źródła ciepła – ich charakterystyki i wymogi dotyczące montażu w celu zapewnienia zgodności z wymogami dotyczącymi ekoprojektu dla ogrzewaczy oraz, w stosownych przypadkach, wykaz kombinacji zalecanych przez producenta,

– istotne informacje dotyczące demontażu, recyklingu lub usuwania pod koniec przydatności do użycia;

b) dokumentacja techniczna do celów oceny zgodności zgodnie z art. 4 musi zawierać następujące dane:

– dane określone w lit. a),

– w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła, dla których informacje odnoszące się do określonego modelu stanowiącego kombinację jednostek wewnętrznych i zewnętrznych zostały otrzymane w drodze obliczeń opartych na projekcie lub ekstrapolacji danych dla innych kombinacji – szczegółowe informacje dotyczące tych obliczeń lub ekstrapolacji, a także wszelkich badań wykonanych w celu zweryfikowania dokładności obliczeń, w tym szczegółowe informacje dotyczące modelu matematycznego przyjętego w celu obliczenia charakterystyki tych kombinacji oraz szczegółowe informacje dotyczące pomiarów wykonanych w celu zweryfikowania takiego modelu;

c) na ogrzewaczu umieszcza się w sposób trwały następujące informacje:

– w stosownym przypadku „ kocioł typu B1” lub „kocioł wielofunkcyjny typu B1”,

– w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń – moc elektryczną.

Tabela 1

Dokument w formacie PDF

Tabela 2

Dokument w formacie PDF

ZAŁĄCZNIK III

Pomiary i obliczenia

1. Pomiarów i obliczeń do celów zgodności i weryfikacji zgodności z wymogami niniejszego rozporządzenia dokonuje się przy użyciu zharmonizowanych norm, których numery referencyjne zostały w tym celu opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, lub przy użyciu innych wiarygodnych, dokładnych i odtwarzalnych metod uwzględniających powszechnie uznane najnowsze metody. Spełniają one warunki i parametry techniczne określone w pkt 2–5.

2. Ogólne warunki dotyczące pomiarów i obliczeń

a) Do celów pomiarów określonych w pkt 2–5 przyjmuje się temperaturę wewnętrzną otoczenia w wysokości 20 °C +/– 1 °C.

b) Do celów obliczeń określonych w pkt 3–5 zużycie energii elektrycznej mnoży się przez współczynnik konwersji CC równy 2,5.

c) Emisje tlenków azotu mierzy się jako sumę emisji tlenku azotu i dwutlenku azotu i podaje w przeliczeniu na dwutlenek azotu.

d) W przypadku ogrzewaczy wyposażonych w dodatkowe elementy grzejne w pomiarach i obliczeniach znamionowej mocy cieplnej, sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń, efektywności energetycznej podgrzewania wody, poziomu mocy akustycznej i emisji tlenków azotu uwzględnia się dodatkowe elementy grzejne.

e) Deklarowane wartości znamionowej mocy cieplnej, sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń, efektywności energetycznej podgrzewania wody, poziomu mocy akustycznej i emisji tlenków azotu zaokrągla się do najbliższej liczby całkowitej.

f) Każde źródło ciepła przeznaczone do stosowania w ogrzewaczu i każdą obudowę ogrzewacza, w której tego rodzaju źródło ciepła ma być umieszczone, poddaje się badaniom odpowiednio z właściwą obudową ogrzewacza i właściwym źródłem ciepła.

3. Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń przez kotły do ogrzewania pomieszczeń, wielofunkcyjne kotły grzewcze i kogeneracyjne ogrzewacze pomieszczeń

Sezonową efektywność energetyczną ogrzewania pomieszczeń η_s oblicza się jako sezonową efektywność energetyczną ogrzewania pomieszczeń w trybie aktywnym η_son skorygowaną o udziały czynników obejmujących regulację temperatury, dodatkowe zużycie energii elektrycznej, straty ciepła w trybie czuwania, pobór mocy palnika zapłonowego (jeżeli dotyczy) oraz – w przypadku kogeneracyjnych ogrzewaczy pomieszczeń – skorygowany poprzez dodanie wydajności elektrycznej pomnożonej przez współczynnik konwersji CC równy 2,5.

4. Sezonowa efektywność energetyczna ogrzewania pomieszczeń przez ogrzewacze pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjne ogrzewacze z pompą ciepła

a) W celu określenia znamionowego wskaźnika efektywności COP_rated lub znamionowego wskaźnika zużycia energii pierwotnej PER_rated, poziomu mocy akustycznej lub emisji tlenków azotu, jako warunki pracy przyjmuje się warunki znamionowe znormalizowane określone w tabeli 3 i taką samą wartość deklarowanej wydajności grzewczej.

b) Wskaźnik efektywności dla trybu aktywnego SCOP_on lub wskaźnik zużycia energii pierwotnej dla trybu aktywnego SPER_on jest obliczany na podstawie częściowego obciążenia dla trybu ogrzewania Ph(T_j), dodatkowej wydajności grzewczej sup(T_j) (w razie potrzeby) i wskaźnika efektywności dla określonego bloku COPbin(T_j) lub wskaźnika zużycia energii pierwotnej dla określonego bloku PERbin(T_j), i jest ważony na podstawie liczby godzin bloku, podczas których panują warunki bloku, w następujących warunkach:

– warunki obliczeniowe odniesienia określone w tabeli 4,

– europejski referencyjny sezon ogrzewczy w warunkach klimatu umiarkowanego, określony w tabeli 5,

– skutki ewentualnego pogorszenia efektywności energetycznej wynikające z cyklicznego działania w zależności od rodzaju kontroli wydajności cieplnej, o ile mają zastosowanie.

c) Referencyjne roczne zapotrzebowanie na ciepło Q_H określa się jako obciążenie obliczeniowe dla trybu ogrzewania Pdesignh pomnożone przez równoważny czas działania urządzenia w ciągu roku H_HE równy 2 066 godzin.

d) Roczne zużycie energii Q_HE oblicza się, sumując:

– stosunek referencyjnego rocznego zapotrzebowania na ciepło Q_H do wskaźnika efektywności w trybie aktywnym SCOP_on lub wskaźnika zużycia energii pierwotnej w trybie aktywnym SPER_on, i

– zużycie energii w trybie wyłączenia, wyłączonego termostatu, czuwania oraz w trybie włączonej grzałki karteru w sezonie ogrzewczym.

e) Wskaźnik sezonowej efektywności SCOP lub sezonowy wskaźnik zużycia energii pierwotnej SPER oblicza się jako stosunek referencyjnego rocznego zapotrzebowania na ciepło Q_H do rocznego zużycia energii Q_HE.

f) Sezonową efektywność energetyczną ogrzewania pomieszczeń η_s oblicza się jako stosunek sezonowego współczynnika efektywności SCOP do współczynnika konwersji CC lub sezonowego wskaźnika zużycia energii pierwotnej SPER, skorygowany o wpływ czynników obejmujących regulację temperatury oraz – w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła typu woda/woda lub solanka/woda i ogrzewaczy wielofunkcyjnych z pompą ciepła – zużycie energii elektrycznej przez co najmniej jedną pompę dla wody gruntowej.

5. Efektywność energetyczna podgrzewania wody przez ogrzewacze wielofunkcyjne

Efektywność energetyczną podgrzewania wody η_wh podgrzewacza wielofunkcyjnego oblicza się jako stosunek energii referencyjnej Q_ref do deklarowanego profilu obciążeń i energii wymaganej do jej wytworzenia w następujących warunkach:

a) pomiary są przeprowadzane przy użyciu profili obciążeń określonych w tabeli 7;

b) pomiary są prowadzone przy zastosowaniu 24-godzinnego cyklu pomiarowego w następujący sposób:

– od 00.00 do 06.59: bez czerpania wody;

– od 07.00: czerpanie wody zgodnie z deklarowanym profilem obciążeń,

– od zakończenia ostatniego czerpania wody do 24.00: bez czerpania wody;

c) jako deklarowany profil obciążeń przyjmuje się profil maksymalny lub o jeden poziom niższy;

d) w przypadku wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła mają zastosowanie następujące warunki dodatkowe:

– wielofunkcyjne ogrzewacze z pompą ciepła poddaje się badaniom w warunkach określonych w tabeli 3,

– wielofunkcyjne ogrzewacze z pompą ciepła, w których jako źródło ciepła wykorzystuje się powietrze wylotowe systemu wentylacji, poddaje się badaniom w warunkach określonych w tabeli 6.

Tabela 3

Warunki znamionowe znormalizowane dla ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła

Tabela 4

Warunki obliczeniowe odniesienia dla ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła, dla temperatur określonych jako temperatura termometru suchego powietrza (temperatura termometru mokrego powietrza jest podana w nawiasach)

Tabela 5

Europejski referencyjny sezon ogrzewczy w warunkach klimatu umiarkowanego dla ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła

Tabela 6

Maksymalna dostępna ilość powietrza wylotowego z systemu wentylacji [m³/h], o wilgotności 5,5 g/m³

Tabela 7

Profile obciążeń dla podgrzewania wody przez ogrzewacze wielofunkcyjne

ZAŁĄCZNIK V

Orientacyjne kryteria referencyjne określone w art. 6

W chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia za najlepsze dostępne na rynku rozwiązanie techniczne dotyczące ogrzewaczy – z punktu widzenia sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń, efektywności energetycznej podgrzewania wody, poziomu mocy akustycznej i emisji tlenków azotu – uznano rozwiązanie spełniające następujące warunki:

1. kryterium referencyjne sezonowej efektywności energetycznej ogrzewania pomieszczeń dla zastosowania w średnim zakresie temperatur: 145 %;

2. kryteria referencyjne dla efektywności energetycznej podgrzewania wody przez ogrzewacze wielofunkcyjne:

3. Kryteria referencyjne poziomu mocy akustycznej (L_WA) dla ogrzewaczy pomieszczeń z pompą ciepła i wielofunkcyjnych ogrzewaczy z pompą ciepła, na zewnątrz pomieszczenia, przy znamionowej mocy cieplnej:

a) ≤ 6 kW: 39 dB;

b) > 6 kW i ≤ 12 kW: 40 dB;

c) > 12 kW i ≤ 30 kW: 41 dB;

d) > 30 kW i ≤ 70 kW: 67 dB.

4. Kryteria referencyjne emisji tlenków azotu, wyrażone w przeliczeniu na dwutlenek azotu:

a) w przypadku kotłów do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych paliwowych kotłów grzewczych wykorzystujących paliwa gazowe: 14 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV;

b) w przypadku kotłów do ogrzewania pomieszczeń i wielofunkcyjnych paliwowych kotłów grzewczych wykorzystujących paliwa ciekłe: 50 mg/kWh wsadu paliwowego w odniesieniu do GCV.

Kryteria referencyjne określone w pkt 1–4 niekoniecznie oznaczają możliwość uzyskania wszystkich tych wartości przez pojedynczy ogrzewacz.