PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 42 i 43,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Niespotykany ogólnoświatowy kryzys finansowy i niespotykane pogorszenie koniunktury gospodarczej miały istotny negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i stabilność finansową oraz spowodowały znaczne pogorszenie sytuacji finansowej i gospodarczej wielu państw członkowskich. W szczególności niektóre państwa członkowskie doświadczają poważnych trudności lub są zagrożone takimi trudnościami, jakimi są przede wszystkim problemy związane ze wzrostem gospodarczym i stabilnością finansową czy też z pogłębieniem deficytu i zadłużenia, z powodu międzynarodowej sytuacji gospodarczej i finansowej.

(2) Chociaż podjęto już zdecydowane działania w celu zrównoważenia negatywnych skutków kryzysu, włącznie ze zmianami ram prawnych, zaczyna być powszechnie odczuwany wpływ kryzysu finansowego na gospodarkę realną, rynek pracy i obywateli. Presja na krajowe zasoby finansowe jest coraz większa i należy obecnie podjąć kolejne kroki łagodzące tę presję poprzez maksymalne i optymalne wykorzystanie środków z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich („EFRROW” ).

(3) Na podstawie art. 122 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który przewiduje możliwość udzielenia pomocy finansowej Unii państwu członkowskiemu, które ma trudności lub jest istotnie zagrożone poważnymi trudnościami z racji nadzwyczajnych okoliczności pozostających poza jego kontrolą, rozporządzenie Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiające europejski mechanizm stabilizacji finansowej (³) ustanowiło taki mechanizm w celu zachowania stabilności finansowej Unii.

(4) Decyzją wykonawczą Rady 2011/77/UE (⁴) oraz decyzją wykonawczą Rady 2011/344/UE (⁵) przyznano taką pomoc finansową Unii, odpowiednio, Irlandii i Portugalii. Grecja doświadczyła poważnych trudności związanych ze swoją stabilnością finansową przed wejściem w życie rozporządzenia (UE) nr 407/2010 i otrzymała pomoc finansową, między innymi, od innych państw członkowskich strefy euro.

(5) Rozporządzenie Rady (WE) nr 332/2002 z dnia 18 lutego 2002 r. ustanawiające instrument średnioterminowej pomocy finansowej dla bilansów płatniczych państw członkowskich (⁶) ustanowiło instrument przewidujący, że Rada ma przyznać średnioterminową pomoc finansową, w przypadku gdy państwo członkowskie, które nie przyjęło euro, będzie miało poważne trudności lub będzie poważnie zagrożone trudnościami związanymi z jego bilansem płatniczym.

(6) Decyzjami Rady 2009/102/WE (⁷), 2009/290/WE (⁸) i 2009/459/WE (⁹) taką pomoc finansową przyznano, odpowiednio, Węgrom, Łotwie i Rumunii.

(7) Okres, w którym pomoc finansowa jest dostępna dla Irlandii, Węgier, Łotwy, Portugalii i Rumunii, określono w odpowiednich decyzjach Rady. Okres pomocy dla Węgier zakończył się w dniu 4 listopada 2010 r.

(8) W odniesieniu do Grecji umowa między pożyczkodawcami zawarta wraz z umową w sprawie pożyczki weszły w życie dnia 11 maja 2010 r. Umowa między pożyczkodawcami przewiduje, że okres dostępności środków zakończy się po upływie trzech lat od podpisania tej umowy.

(9) W dniu 11 lipca 2011 r. ministrowie finansów 17 państw członkowskich strefy euro podpisali Traktat ustanawiający europejski mechanizm stabilności. Traktat ten jest następstwem decyzji Rady Europejskiej 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkowskich, których walutą jest euro (¹⁰). Przewiduje się, że do 2013 r. europejski mechanizm stabilności przejmie zadania pełnione obecnie przez Europejski Instrument Stabilności Finansowej i europejski mechanizm stabilizacji finansowej.

(10) W swoich konkluzjach z dnia 23 i 24 czerwca 2011 r. Rada Europejska z zadowoleniem przyjęła zamiar Komisji dotyczący wzmocnienia synergii pomiędzy programem pożyczkowym dla Grecji a finansowaniem z Unii i poparła wysiłki zmierzające do zwiększenia zdolności Grecji do absorbowania środków unijnych w celu stymulowania wzrostu i zatrudnienia, poprzez koncentrowanie się na poprawie konkurencyjności i tworzeniu miejsc pracy. Ponadto Rada Europejska z zadowoleniem i poparciem przyjęła przygotowywanie przez Komisję wraz z państwami członkowskimi obszernego programu wsparcia technicznego dla Grecji. Niniejsza zmiana do rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (¹¹) wnosi wkład w takie wysiłki na rzecz wzmocnienia synergii.

(11) W celu ułatwienia zarządzania finansowaniem Unii i przyspieszenia inwestycji w zainteresowanych państwach członkowskich i regionach oraz pogłębienia wpływu finansowania na gospodarkę konieczne jest zwiększenie stawki wkładu EFRROW do 95 % kwalifikowalnych wydatków publicznych w regionach, które mogą być objęte celem konwergencji, oraz do 85 % kwalifikowalnych wydatków publicznych w innych regionach stojących w obliczu poważnych trudności związanych z ich stabilnością finansową.

(12) Zgodnie z zasadami ogólnymi wynikającymi z rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 zwiększone stawki współfinansowania mają być stosowane wyłącznie w odniesieniu do płatności realizowanych po zatwierdzeniu przez Komisję odpowiednich programów rozwoju obszarów wiejskich, w tym nowych planów finansowych. Jest zatem również konieczne określenie procedury, w ramach której państwa członkowskie mogą skorzystać z tej możliwości, jak również mechanizmu, za pomocą którego będzie to zapewnione.

(13) Tymczasowe zwiększenie stawek współfinansowania należy również analizować w kontekście ograniczeń budżetowych, z którymi zmagają się wszystkie państwa członkowskie i które to ograniczenia powinny we właściwy sposób zostać odzwierciedlone w budżecie ogólnym Unii Europejskiej. Ponadto w związku z tym, że głównym celem tego mechanizmu jest zajęcie się problemem obecnych specyficznych trudności, jego stosowanie powinno być ograniczone do wydatków poniesionych przez agencje płatnicze w okresie do dnia 31 grudnia 2013 r.,

(14) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1698/2005.

(15) Ze względu na pilną potrzebę podjęcia działań w związku z kryzysem gospodarczym, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie natychmiast po jego opublikowaniu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W art. 70 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005 dodaje się ustęp w brzmieniu:

„4c. W drodze odstępstwa od pułapów określonych w ust. 3, 4 i 5 stawka wkładu z EFRROW może zostać zwiększona maksymalnie do 95 % kwalifikowalnych wydatków publicznych w regionach, które mogą być objęte celem konwergencji, regionach najbardziej oddalonych oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego oraz do 85 % kwalifikowalnych wydatków publicznych w innych regionach. Stawki te stosuje się do wydatków kwalifikowalnych nowo zadeklarowanych w każdej poświadczonej deklaracji wydatków poniesionych w okresie, w którym państwo członkowskie spełnia jeden z następujących warunków:

a) pomoc finansowa jest mu udostępniona na mocy rozporządzenia Rady (UE) nr 407/2010 z dnia 11 maja 2010 r. ustanawiającego europejski mechanizm stabilizacji finansowej (*) lub jest mu udostępniona przez inne państwa członkowskie ze strefy euro przed wejściem w życie tego rozporządzenia;

b) średnioterminowa pomoc finansowa jest mu udostępniona zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 332/2002 z dnia 18 lutego 2002 r. ustanawiającym instrument średnioterminowej pomocy finansowej dla bilansów płatniczych państw członkowskich (**);

c) pomoc finansowa jest mu udostępniona zgodnie z Traktatem ustanawiającym europejski mechanizm stabilności.

Państwo członkowskie, które pragnie skorzystać z odstępstwa przewidzianego w akapicie pierwszym, przedkłada Komisji wniosek o odpowiednią zmianę swojego programu rozwoju obszarów wiejskich. Odstępstwo stosuje się od chwili zatwierdzenia przez Komisję zmiany programu i przestaje ono obowiązywać z chwilą, gdy państwo członkowskie nie spełnia już żadnego z warunków określonych w akapicie pierwszym lit. a), b) lub c). W każdym przypadku odstępstwo przewidziane w akapicie pierwszym ma zastosowanie wyłącznie do wydatków poniesionych przez agencje płatnicze do dnia 31 grudnia 2013 r.

Wraz z zakończeniem obowiązywania odstępstwa, o którym mowa w akapicie pierwszym, państwo członkowskie przesyła Komisji wniosek w sprawie zmiany programu, w tym nowy plan finansowy zgodny z maksymalnymi stawkami stosowanymi przed zastosowaniem odstępstwa.

Jeżeli państwo członkowskie nie przedłoży Komisji wniosku w sprawie zmiany swojego programu rozwoju obszarów wiejskich, w tym nowego planu finansowania, w dniu zakończenia stosowania odstępstwa zgodnie z akapitem drugim lub jeżeli przekazany plan finansowy nie jest zgodny z maksymalnymi stawkami określonymi w ust. 3, 4 i 5, stawki te są automatycznie stosowane począwszy od tej daty.

_________

(*) Dz.U. L 118 z 12.5.2010, s. 1.

(**) Dz.U. L 53 z 23.2.2002, s. 1.”.

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 19 grudnia 2011 r.