RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 126 ust. 14 akapit trzeci,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (¹),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Wiarygodność nadzoru budżetowego w istotnym stopniu zależy od wiarygodności statystyk budżetowych. Niezwykle ważne jest, aby dane przekazywane przez państwa członkowskie na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (²), były wysokiej jakości i rzetelne.

(2) W ciągu ostatnich lat dopracowywane były ramy zarządzania Unii Europejskiej w zakresie statystyki finansów publicznych, a struktura instytucjonalna – zaktualizowana, przede wszystkim w celu poprawy monitorowania rachunków sektora publicznego przez Komisję (Eurostat).

(3) Poprawione ramy zarządzania w zakresie statystyki finansów publicznych na ogół funkcjonowały dobrze i, ujmując rzecz ogólnie, dały zadowalające wyniki pod względem przekazywania odpowiednich danych budżetowych w zakresie deficytu i długu publicznego. W szczególności większość państw członkowskich wykazało wolę współpracy w dobrej wierze i operacyjną zdolność do przekazywania danych budżetowych wysokiej jakości.

(4) Jednakże ostatnie wydarzenia pokazały również jasno, że obecne ramy zarządzania w zakresie statystyki finansów publicznych nie zmniejszają w niezbędnym stopniu ryzyka przekazywania Komisji nieprawidłowych lub niedokładnych danych.

(5) W związku z powyższym oraz w pewnych szczególnych przypadkach (inspekcje metodologiczne) Komisja (Eurostat) powinna posiadać dodatkowe uprawnienia dostępu do poszerzonego zakresu informacji na potrzeby oceny jakości danych, w pełnym poszanowaniu rozporządzenia nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej (³) w odniesieniu do niezależności zawodowej.

(6) Dlatego też Komisja (Eurostat), przeprowadzając inspekcje metodologiczne w państwach członkowskich, których informacje statystyczne są przedmiotem kontroli, powinna mieć prawo do dostępu do rachunków instytucji rządowych na poziomie centralnym, regionalnym, lokalnym i na poziomie zabezpieczeń społecznych, w tym do otrzymania szczegółowych informacji rachunkowych będących ich podstawą, odpowiednich badań i kwestionariuszy statystycznych oraz innych istotnych informacji, przestrzegając przepisów z zakresu ochrony danych oraz poufności informacji statystycznych.

(7) Głównym przedmiotem kontroli powinny być rachunki publiczne poszczególnych instytucji rządowych i samorządowych, a także instytucji publicznych zaklasyfikowanych poza sektorem instytucji rządowych i samorządowych, a rachunki te powinny być oceniane pod kątem ich wykorzystania statystycznego.

(8) Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby instytucje i urzędnicy odpowiedzialni za przekazywanie Komisji (Eurostatowi) rzeczywistych danych oraz informacji o rachunkach sektora publicznego będących ich podstawą w pełni przestrzegali obowiązków związanych z zasadami statystycznymi.

(9) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 479/2009,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 479/2009

W rozporządzeniu (WE) nr 479/2009 wprowadza się następujące zmiany:

1) dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 2a

»Dostęp« oznacza obowiązek udostępnienia na żądanie odpowiednich dokumentów i innych informacji, niezwłocznie albo tak szybko, jak to jest możliwe, biorąc pod uwagę czas potrzebny do zgromadzenia żądanych informacji.”;

2) art. 8 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Państwa członkowskie możliwie jak najszybciej dostarczają Komisji (Eurostatowi) odpowiednich informacji statystycznych, o które są proszone na potrzeby oceny jakości danych, bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej (*) , dotyczących poufności danych statystycznych.

»Informacje statystyczne«, o których mowa w akapicie pierwszym, ograniczone są do informacji ściśle niezbędnych do sprawdzenia zgodności z zasadami ESA. W szczególności »informacje statystyczne« oznaczają:

a) dane z rachunków krajowych;

b) wykazy;

c) tabele notyfikacji procedury nadmiernego deficytu;

d) dodatkowe kwestionariusze i wyjaśnienia związane z notyfikacjami.

Format kwestionariuszy określa Komisja (Eurostat) po konsultacji z Komitetem ds. Statystyki Walutowej, Finansowej i Bilansu Płatniczego (zwanego dalej »CMFB«).

_________

(*) Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164.”;

3) art. 11 zastępuje się artykułem w brzmieniu:

„Artykuł 11

1. Komisja (Eurostat) zapewnia utrzymywanie stałego dialogu z organami statystycznymi państw członkowskich. W tym celu Komisja (Eurostat) przeprowadza we wszystkich państwach członkowskich systematyczne wizyty konsultacyjne, a także – ewentualnie – inspekcje metodologiczne.

2. Wstępne ustalenia z wizyt konsultacyjnych oraz inspekcji metodologicznych Komisja (Eurostat) przekazuje państwom członkowskim, których to dotyczy, tak aby mogły przedstawić swoje uwagi.”;

4) dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 11a

Wizyty konsultacyjne mają na celu przegląd rzeczywistych danych przekazywanych zgodnie z art. 8, analizę kwestii metodologicznych, omówienie procesów statystycznych i źródeł przedstawionych w wykazach oraz ocenę ich zgodności z zasadami rachunkowości. Wizyty konsultacyjne są wykorzystywane do identyfikacji zagrożeń lub potencjalnych problemów dotyczących jakości przekazywanych danych.

Artykuł 11b

1. Inspekcje metodologiczne mają na celu monitorowanie procesów i weryfikowanie rachunków stanowiących uzasadnienie dla przekazywanych danych oraz wyciągnięcie szczegółowych wniosków na temat jakości przekazywanych danych, o której mowa w art. 8 ust. 1.

2. Inspekcje metodologiczne są przeprowadzane jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy jednoznacznie stwierdzono znaczące zagrożenia lub problemy związane z jakością danych.

3. Na potrzeby niniejszego rozporządzenia można uznać, że znaczące zagrożenia lub problemy związane z jakością danych przekazanych przez państwo członkowskie istnieją w przypadkach, gdy:

a) wprowadzane są częste i znaczące korekty deficytu lub zadłużenia, które nie zostały jasno i odpowiednio wyjaśnione;

b) dane państwo członkowskie nie przesyła Komisji (Eurostatowi) – w okresie uzgodnionym między nimi – wszystkich informacji statystycznych żądanych w ramach rund wyjaśnień notyfikacji procedury nadmiernego deficytu lub wskutek wizyty konsultacyjnej i nie wyjaśniło jednoznacznie i odpowiednio przyczyny opóźnienia w udzielaniu odpowiedzi lub jej braku;

c) dane państwo członkowskie zmienia – jednostronnie i bez jasnego wyjaśnienia – źródła i metody szacowania deficytu i zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych określone w wykazie, co ma wymierny wpływ na szacunki;

d) istnieją nierozstrzygnięte kwestie metodologiczne, mogące mieć wymierny wpływ na statystyki dotyczące zadłużenia lub deficytu, które nie zostały rozwiązane między państwem członkowskim a Komisją (Eurostatem), a które wynikły z rund wyjaśnień lub poprzednich wizyt konsultacyjnych, co spowodowało, że Komisja (Eurostat) zgłaszała zastrzeżenia w ramach dwóch kolejnych notyfikacji procedury nadmiernego deficytu;

e) istnieją utrzymujące się, nadzwyczajnie wysokie i niewyjaśnione w sposób jasny wartości rezydualne zmiany długu.

4. Komisja (Eurostat) podejmuje decyzję o przeprowadzenie inspekcji metodologicznej, biorąc przede wszystkim pod uwagę kryteria wymienione w ust. 3, po poinformowaniu CMFB.

5. Komisja powinna przekazywać Komitetowi Ekonomiczno-Finansowemu pełne informacje na temat przyczyn inspekcji metodologicznych.”;

5) art. 12 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

„1. Państwa członkowskie, na żądanie Komisji (Eurostatu), powinny – na zasadzie dobrowolności – zapewnić pomoc ekspertów w dziedzinie rachunków krajowych, w tym na etapie przygotowania i przeprowadzania inspekcji metodologicznych. W wykonywaniu swoich obowiązków eksperci służą niezależną wiedzą fachową. Wykaz ekspertów w zakresie rachunków krajowych jest tworzony na podstawie propozycji przesłanych Komisji (Eurostatowi) przez krajowe organy odpowiedzialne za sprawozdawczość w ramach procedury nadmiernego deficytu.

Komisja ustanawia zasady i procedury dotyczące wyboru ekspertów, uwzględniając stosowny rozdział ekspertów między państwa członkowskie i stosowną rotację ekspertów między państwami członkowskimi, organizację ich pracy oraz szczegóły finansowe. Komisja i państwa członkowskie wspólnie pokrywają pełne koszty poniesione przez państwa członkowskie w związku ze świadczeniem pomocy przez ich ekpertów krajowych.

2. W ramach inspekcji metodologicznych Komisja (Eurostat) ma prawo dostępu do rachunków wszystkich instytucji rządowych na poziomie centralnym, regionalnym, lokalnym i na poziomie zabezpieczeń społecznych, w tym do otrzymania szczegółowych informacji rachunkowych i budżetowych będących ich podstawą.

W tym kontekście informacje rachunkowe i budżetowe obejmują:

— transakcje i bilanse,

— istotne statystyczne badania i kwestionariusze oraz pozostałe powiązane informacje, takie jak dokumenty analityczne,

— informacje przekazane przez właściwe organy krajowe, regionalne i lokalne dotyczące wykonania budżetu we wszystkich podsektorach sektora instytucji rządowych i samorządowych,

— rachunki organów pozabudżetowych, przedsiębiorstw i instytucji niekomercyjnych oraz innych podobnych podmiotów, które są częścią sektora instytucji rządowych i samorządowych w rachunkach krajowych,

— rachunki funduszy zabezpieczenia społecznego.

Państwa członkowskie podejmują wszelkie niezbędne środki w celu ułatwienia przeprowadzania inspekcji metodologicznych. Inspekcje te mogą być prowadzone w krajowych organach zaangażowanych w pracę nad sprawozdaniem w ramach procedury nadmiernego deficytu, a także we wszystkich służbach bezpośrednio lub pośrednio zaangażowanych w sporządzanie rachunków publicznych i długu publicznego. W obu przypadkach krajowe urzędy statystyczne jako organy koordynujące na poziomie krajowym zgodnie z art. 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 223/2009 wspierają Komisję (Eurostat) w organizowaniu i koordynowaniu tych inspekcji. Państwa członkowskie zapewniają, aby te organy i służby krajowe, a także, w razie potrzeby, organy krajowe ponoszące odpowiedzialność służbową za kontrolę rachunków publicznych udzielały urzędnikom Komisji lub innym ekspertom, o których mowa w ust. 1, pomocy niezbędnej przy wypełnianiu ich obowiązków, w tym udostępniały dokumenty uzasadniające przekazane dane w zakresie rzeczywistego deficytu i długu publicznego oraz będące ich podstawą rachunki sektora publicznego. Dane poufne pochodzące z krajowego systemu statystycznego, a także inne poufne dane powinny być przekazywane Komisji (Eurostatowi) jedynie do celów oceny ich jakości. Eksperci w dziedzinie rachunków krajowych wspomagający Komisję (Eurostat) w ramach inspekcji metodologicznych podpisują zobowiązanie do poszanowania poufności, zanim uzyskają dostęp do tych poufnych danych.”;

6) art. 16 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 16

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby rzeczywiste dane przekazane Komisji (Eurostatowi) zostały dostarczone zgodnie z zasadami ustanowionymi w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 223/2009. W tym względzie obowiązkiem krajowych organów statystycznych jest zapewnienie zgodności przekazanych danych z art. 1 niniejszego rozporządzenia oraz z zasadami rachunkowości ESA 95 będących ich podstawą. Państwa członkowskie zapewniają, aby krajowe organy statystyczne miały dostęp do wszystkich istotnych informacji niezbędnych do wykonania tych zadań.

2. Państwa członkowskie podejmują odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby instytucje i urzędnicy odpowiedzialni za przekazywanie Komisji (Eurostatowi) rzeczywistych danych oraz będących ich podstawą danych dotyczących rachunków sektora publicznego działali rzetelnie i zgodnie z zasadami ustanowionymi w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 223/2009.”.

Artykuł 2

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 26 lipca 2010 r.