PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Traktat przewiduje ustanowienie rynku wewnętrznego, które zakłada zniesienie przeszkód w swobodnym przepływie towarów i usług pomiędzy państwami członkowskimi oraz powstanie systemu chroniącego przed zakłóceniami konkurencji na wspólnym rynku.

(2) Postanowienia Traktatu ustanawiające rynek wewnętrzny obowiązują w stosunku do wszystkich towarów i usług dostarczanych odpłatnie, w tym do produktów związanych z obronnością, ale nie uniemożliwiają państwom członkowskim przedsięwzięcia innych środków w indywidualnych przypadkach, kiedy państwa członkowskie uznają to za niezbędne dla ochrony swoich podstawowych interesów w sferze bezpieczeństwa.

(3) Przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne państw członkowskich dotyczące transferów produktów związanych z obronnością wewnątrz Wspólnoty zawierają rozbieżności, które mogą ograniczać przepływ takich produktów oraz mogą zakłócać konkurencję w ramach rynku wewnętrznego, utrudniając przez to innowacje, współpracę w dziedzinie przemysłu i konkurencyjność przemysłu obronności w Unii Europejskiej.

(4) Cele powszechnie realizowane przez przepisy ustawowe i wykonawcze państw członkowskich obejmują ochronę praw człowieka oraz utrzymanie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności poprzez system ścisłej kontroli i ograniczenia eksportu oraz rozprzestrzeniania produktów związanych z obronnością w krajach trzecich oraz innych państwach członkowskich.

(5) Takie ograniczenia w przepływie produktów związanych z obronnością wewnątrz Wspólnoty nie mogą zostać powszechnie zniesione poprzez bezpośrednie zastosowanie przewidzianych w Traktacie zasad swobodnego przepływu towarów i usług, ponieważ ograniczenia te mogą być uzasadnione w poszczególnych przypadkach zgodnie z art. 30 lub 296 Traktatu, które nadal są stosowane przez państwa członkowskie, o ile spełnione są odpowiednie warunki.

(6) Należy zatem zharmonizować odpowiednie przepisy ustawowe i wykonawcze państw członkowskich w taki sposób, aby uprościć wewnątrzwspólnotowy transfer produktów związanych z obronnością w celu zapewnienia należytego działania rynku wewnętrznego. Niniejsza dyrektywa dotyczy wyłącznie zasad i procedur w odniesieniu do produktów związanych z obronnością i w związku z tym nie ma wpływu na politykę państw członkowskich w zakresie transferów produktów związanych z obronnością.

(7) Harmonizacja odpowiednich przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich powinna pozostać bez uszczerbku dla międzynarodowych obowiązków i zobowiązań państw członkowskich lub ich swobody w odniesieniu do polityki w zakresie eksportu produktów związanych z obronnością.

(8) Państwa członkowskie powinny zachować prawo do kontynuacji i dalszego rozwoju współpracy międzyrządowej, przestrzegając jednocześnie postanowień niniejszej dyrektywy.

(9) Niniejsza dyrektywa nie powinna mieć zastosowania w odniesieniu do produktów związanych z obronnością, które tylko przechodzą przez obszar Wspólnoty, to jest tych, którym nie nadano przeznaczenia celnego innego niż procedura tranzytu zewnętrznego lub które jedynie zostały umieszczone w strefie wolnocłowej lub w składzie wolnocłowym, gdzie nie musi być prowadzona w określony sposób ich ewidencja towarowa.

(10) Niniejsza dyrektywa powinna obejmować wszystkie produkty związane z obronnością, które odpowiadają produktom wymienionym we Wspólnym wykazie uzbrojenia Unii Europejskiej (³), włącznie z ich komponentami i technologią.

(11) Niniejsza dyrektywa powinna pozostać bez uszczerbku dla wdrażania wspólnego działania 97/817/WPZiB z dnia 28 listopada 1997 r. w sprawie min przeciwpiechotnych (⁴), przyjętego przez Radę na podstawie art. J.3 Traktatu o Unii Europejskiej, ani też ratyfikacji i wdrożenia przez państwa członkowskie Konwencji o broni kasetowej podpisanej w Oslo w dniu 3 grudnia 2008 r.

(12) Cele obejmujące ochronę praw człowieka oraz utrzymanie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności, powszechnie realizowane przez przepisy ustawowe i wykonawcze państw członkowskich ograniczające transfer produktów związanych z obronnością, wymagają, aby obrót tymi produktami wewnątrz Wspólnoty w dalszym ciągu podlegał zezwoleniom państw członkowskich pochodzenia oraz wymagał gwarancji państw członkowskich, które są odbiorcami.

(13) Zważywszy na środki zabezpieczające przewidziane w niniejszym rozporządzeniu dla ochrony tych celów, państwa członkowskie nie musiałyby już wprowadzać ani utrzymywać innych ograniczeń w celu osiągnięcia tych celów, z zastrzeżeniem art. 30 i 296 Traktatu.

(14) Niniejsza dyrektywa powinna pozostać bez uszczerbku dla możliwości stosowania przepisów niezbędnych ze względów porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego. W świetle natury i cech charakterystycznych produktów związanych z obronnością, kwestie związane z polityką publiczną, takie jak bezpieczeństwo transportu, bezpieczeństwo składowania, ryzyko dywersji i zapobieganie przestępczości mają szczególne znaczenie dla celów niniejszej dyrektywy.

(15) Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla stosowania dyrektywy Rady 91/477/EWG z dnia 18 czerwca 1991 r. w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni (⁵), w szczególności formalności w zakresie przepływu broni we Wspólnocie. Niniejsza dyrektywa pozostaje również bez uszczerbku dla stosowania dyrektywy Rady 93/15/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu i kontroli materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (⁶), w szczególności jej przepisów dotyczących przemieszczania amunicji.

(16) Jakikolwiek transfer produktów związanych z obronnością we Wspólnocie powinien być uwarunkowany uprzednim uzyskaniem generalnego, globalnego lub indywidualnego zezwolenia na transfer, przyznawanego lub publikowanego przez państwo członkowskie, z którego terytorium dostawca chce dokonać transferu produktów związanych z obronnością.. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość zwolnienia transferów produktów związanych z obronnością z obowiązku uzyskania wcześniejszego zezwolenia w szczególnych przypadkach wymienionych w niniejszej dyrektywie.

(17) Państwa członkowskie powinny posiadać swobodę odmowy lub wydania uprzedniego zezwolenia. Zgodnie z zasadami, na których opiera się rynek wewnętrzny, zezwolenie powinno obowiązywać w całej Wspólnocie i nie powinno się wymagać żadnych dalszych zezwoleń na przewóz przez obszar innych państw członkowskich lub wjazd na terytorium innego państwa członkowskiego.

(18) Państwa członkowskie powinny określić odpowiedni rodzaj zezwolenia na transfer produktów związanych z obronnością lub kategorie produktów związanych z obronnością dla każdego typu transferu oraz jakie warunki należy dołączyć do każdego z zezwoleń na transfer, biorąc pod uwagę wrażliwość transferu.

(19) W odniesieniu do komponentów państwa członkowskie powinny, w miarę możliwości, powstrzymać się od nakładania ograniczeń w zakresie eksportu, akceptując deklaracje zastosowania wystawione przez odbiorcę uwzględniające stopień integracji tych komponentów we własnych produktach odbiorcy.

(20) Państwa członkowskie powinny określić odbiorców zezwoleń na transfer w sposób niedyskryminujący, o ile nie jest to sprzeczne z ochroną istotnych interesów państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa.

(21) W celu ułatwienia transferów produktów związanych z obronnością generalne zezwolenia na transfer powinny być publikowane przez państwa członkowskie zezwalające na transfer produktów związanych z obronnością do każdego przedsiębiorstwa spełniającego warunki określone w danym generalnym zezwoleniu na transfer.

(22) W odniesieniu do transferów produktów związanych z obronnością przeznaczonych dla sił zbrojnych powinno być publikowane generalne zezwolenie na transfer w celu znacznego zwiększenia bezpieczeństwa dostaw dla wszystkich państw członkowskich, które decydują się na zamawianie takich produktów wewnątrz Wspólnoty.

(23) W odniesieniu do transferów komponentów przeznaczonych dla certyfikowanych europejskich przedsiębiorstw sektora obronności powinno być publikowane generalne zezwolenie na transfer w celu wspierania współpracy między tymi przedsiębiorstwami oraz ich integracji, w szczególności poprzez ułatwianie optymalizacji łańcucha dostaw i ekonomię skali.

(24) Państwa członkowskie uczestniczące w programie współpracy międzyrządowej mogą publikować generalne zezwolenie na transfery produktów związanych z obronnością, niezbędne dla realizacji tego programu, na rzecz odbiorców w innych państwach członkowskich uczestniczących w programie. Poprawiłoby to warunki uczestnictwa w programach współpracy międzyrządowej dla przedsiębiorstw mających siedzibę w uczestniczących państwach członkowskich.

(25) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość publikacji kolejnych generalnych zezwoleń na transfer w przypadku gdy, biorąc pod uwagę odbiorców i rodzaj produktów, zagrożenie praw człowieka, pokoju, bezpieczeństwa i stabilności jest bardzo niskie.

(26) Jeżeli generalne zezwolenie nie może zostać opublikowane, państwa członkowskie powinny przyznawać globalne zezwolenia poszczególnym przedsiębiorstwom na ich wniosek, z wyjątkiem przypadków określonych w niniejszej dyrektywie. Państwa członkowskie mogą udzielać odnawialnych zezwoleń globalnych.

(27) Przedsiębiorstwa powinny informować właściwe władze o stosowaniu generalnych zezwoleń w celu ochrony praw człowieka, utrzymania pokoju, bezpieczeństwa i stabilności, jak również w celu zapewnienia przejrzystości w procesie składania sprawozdań dotyczących transferów produktów związanych z obronnością dla zapewnienia demokratycznej kontroli.

(28) Stopień swobody w określaniu przez państwa członkowskie warunków zezwoleń generalnych, globalnych i indywidualnych na transfer powinien być wystarczająco duży, by umożliwić bieżącą współpracę w ramach istniejących porozumień dotyczących kontroli eksportu. Ponieważ decyzja o wydaniu lub odmowie wydania zezwolenia na eksport należy do zakresu kompetencji każdego państwa członkowskiego i powinna pozostać w tym zakresie, współpraca taka powinna wynikać z dobrowolnie podejmowanej koordynacji polityki eksportowej.

(29) Aby zrekompensować stopniowe zastępowanie indywidualnej kontroli ex antę w państwie członkowskim pochodzenia produktów związanych z obronnością kontrolą ex post, należy stworzyć warunki do wzajemnego zaufania poprzez zagwarantowanie, iż produkty związane z obronnością nie są eksportowane do krajów trzecich z naruszeniem ograniczeń eksportu. Zasady tej należy przestrzegać również w przypadku, gdy produkty związane z obronnością są przedmiotem kilku transferów między państwami członkowskimi przed wyeksportowaniem do kraju trzeciego.

(30) Państwa członkowskie współpracują w ramach wspólnego stanowiska Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określającego wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego (⁷), poprzez wdrażanie wspólnych kryteriów, a także mechanizmy konsultacji i powiadamiania o odmowach, dążąc do większej harmonizacji swoich polityk w zakresie eksportu produktów związanych z obronnością do krajów trzecich. Niniejsza dyrektywa nie powinna utrudniać państwom członkowskim określania warunków udzielania zezwoleń na transfer produktów związanych z obronnością, w tym ewentualnych ograniczeń związanych z eksportem, w szczególności gdy jest to konieczne do celów współpracy w ramach tego wspólnego stanowiska.

(31) Dostawcy powinni informować odbiorców o wszelkich ograniczeniach związanych z zezwoleniami na transfer w celu budowy zaufania w zdolność odbiorców do przestrzegania tych ograniczeń po dokonaniu transferu, w szczególności w przypadku wniosku o eksport do krajów trzecich.

(32) Przedsiębiorstwa powinny same decydować, czy korzyści wynikające z możliwości odbioru produktów związanych z obronnością na podstawie generalnych zezwoleń na transfer uzasadniają występowanie z wnioskiem o certyfikację. Transfery w obrębie grupy przedsiębiorstw powinny być objęte generalnymi zezwoleniami na transfer w wypadkach, kiedy przedsiębiorstwa wchodzące w skład grupy są certyfikowane w państwach członkowskich, w których mają siedzibę.

(33) Niezbędne są wspólne kryteria dotyczące certyfikacji w celu budowy wzajemnego zaufania, w szczególności w zdolność odbiorcy do przestrzegania ograniczeń eksportu dla produktów związanych z obronnością otrzymanych od innego państwa członkowskiego na podstawie zezwolenia na transfer.

(34) W celu ułatwienia budowy wzajemnego zaufania odbiorcy produktów związanych z obronnością powinni powstrzymać się od eksportu tych produktów, jeżeli zezwolenie na transfer zawiera ograniczenia eksportu.

(35) W momencie występowania o zezwolenie na eksport do krajów trzecich przedsiębiorstwa powinny poinformować właściwe władze, czy przestrzegały wszelkich ograniczeń eksportu nałożonych na transfer danego produktu związanego z obronnością przez państwo członkowskie, które wydało to zezwolenie na transfer. W tym kontekście należy przypomnieć, że mechanizm konsultacji między państwami członkowskimi przewidziany we wspólnym stanowisku 2008/944/WPZiB ma szczególne znaczenie.

(36) W chwili eksportu do kraju trzeciego produktu związanego z obronnością, otrzymanego od innego państwa członkowskiego na podstawie zezwolenia na transfer, przedsiębiorstwa powinny przedstawić właściwym władzom celnym na zewnętrznej, wspólnej granicy Wspólnoty dowód posiadania zezwolenia na eksport.

(37) Zawarty w załączniku wykaz produktów związanych z obronnością powinien być uaktualniany w ścisłej zgodności ze Wspólnym wykazem uzbrojenia Unii Europejskiej.

(38) W celu stopniowej budowy wzajemnego zaufania państwa członkowskie muszą określić skuteczne środki, w tym kary, wystarczające, aby zapewnić stosowanie przepisów niniejszej dyrektywy, a w szczególności przepisów wymagających przestrzegania przez przedsiębiorstwa wspólnych kryteriów certyfikacji i ograniczeń dalszego użytkowania produktów związanych z obronnością po dokonaniu ich transferu.

(39) W przypadkach gdy państwo członkowskie pochodzenia ma uzasadnione wątpliwości, czy certyfikowany odbiorca będzie przestrzegać warunku zawartego w generalnym zezwoleniu na transfer lub jeżeli państwo członkowskie udzielające zezwolenia uważa, że polityka publiczna, bezpieczeństwo publiczne lub jego istotne interesy w zakresie bezpieczeństwa mogą zostać naruszone, powinno nie tylko poinformować o tym pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję, ale powinno także mieć możliwość czasowego zawieszenia zezwoleń na transfer wydanych w odniesieniu do takiego przedsiębiorstwa, biorąc pod uwagę swą odpowiedzialność w zakresie ochrony praw człowieka oraz utrzymania pokoju, bezpieczeństwa i stabilności.

(40) W celu budowy wzajemnego zaufania stosowanie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych przyjętych dla zapewnienia przestrzegania niniejszej dyrektywy powinno zostać odroczone. Pozwoliłoby to, przed zastosowaniem tych przepisów, na ocenę osiągniętego postępu na podstawie sprawozdania przygotowanego przez Komisję, opartego na informacjach przekazanych przez państwa członkowskie dotyczących przedsięwziętych środków.

(41) Komisja powinna regularnie publikować sprawozdania dotyczące wdrożenia niniejszej dyrektywy, którym mogą towarzyszyć, w miarę potrzeby, wnioski legislacyjne.

(42) Niniejsza dyrektywa nie wpływa na istnienie lub realizację regionalnych unii między Belgią a Luksemburgiem oraz między Belgią, Luksemburgiem a Niderlandami, przewidzianych w art. 306 Traktatu.

(43) Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, mianowicie uproszczenie zasad i procedur mających zastosowanie do transferu produktów związanych z obronnością w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego, nie może zostać osiągnięty w stopniu wystarczającym przez państwa członkowskie w związku z rozbieżnościami w obecnych procedurach przyznawania zezwoleń oraz ze względu na transgraniczny charakter transferów i w związku z tym może zostać lepiej osiągnięty na poziomie wspólnotowym, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(44) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁸).

(45) W szczególności należy przyznać Komisji uprawnienia do zmieniania załącznika. Ponieważ środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, powinny zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, przewidzianą w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(46) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa (⁹) zachęca się państwa członkowskie do sporządzania, dla ich własnych celów i w interesie Wspólnoty, własnych tabel, które w możliwie najszerszym zakresie odzwierciedlają korelacje pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji, oraz do podawania ich do wiadomości publicznej,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

ROZDZIAŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

1. Celem niniejszej dyrektywy jest uproszczenie zasad i procedur mających zastosowanie do transferu produktów związanych z obronnością w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

2. Niniejsza dyrektywa nie narusza swobody decyzji państw członkowskich w zakresie polityki eksportowej produktów związanych z obronnością.

3. Stosowanie niniejszej dyrektywy podlega art. 30 i 296 Traktatu.

4. Niniejsza dyrektywa nie wpływa na możliwość kontynuowania i dalszego rozwijania przez państwa członkowskie współpracy międzyrządowej przy jednoczesnym przestrzeganiu przepisów niniejszej dyrektywy.

Artykuł 2

Zakres

Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do wymienionych w załączniku produktów związanych z obronnością.

Artykuł 3

Definicje

Dla celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

1) „produkt związany z obronnością” oznacza każdy produkt wymieniony w załączniku;

2) „transfer” oznacza każde przekazanie lub przepływ produktu związanego z obronnością od dostawcy do odbiorcy w innym państwie członkowskim;

3) „dostawca” oznacza osobę prawną lub fizyczną mającą swoją siedzibę we Wspólnocie, która jest prawnie odpowiedzialna za transfer;

4) „odbiorca” oznacza osobę prawną lub fizyczną mająca swoją siedzibę we Wspólnocie, która jest prawnie odpowiedzialna za odbiór transferu;

5) „zezwolenie na transfer” oznacza zezwolenie krajowego organu państwa członkowskiego udzielone dostawcom na transfery produktów związanych z obronnością do odbiorcy w innym państwie członkowskim;

6) „zezwolenie na eksport” oznacza zezwolenie na dostarczanie produktów związanych z obronnością osobie prawnej lub fizycznej w jakimkolwiek kraju trzecim.

7) „przewóz przez” oznacza transport produktów związanych z obronnością przez terytorium jednego lub więcej niż jednego państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie pochodzenia i państwo członkowskie, które jest odbiorcą.

ROZDZIAŁ II

ZEZWOLENIA NA TRANSFER

Artykuł 4

Postanowienia ogólne

1. Transfer produktów związanych z obronnością pomiędzy państwami członkowskimi wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia. Żadne dalsze zezwolenia innych państw członkowskich nie są wymagane do przewozu produktów związanych z obronnością przez obszar państw członkowskich lub dla ich wwiezienia na terytorium innych państw członkowskich, gdzie znajduje się odbiorca, bez uszczerbku dla stosowania przepisów niezbędnych ze względów bezpieczeństwa publicznego lub polityki publicznej, jak np. m. in. bezpieczeństwa transportu.

2. Niezależnie od ust. 1 państwa członkowskie mogą w następujących przypadkach zwolnić transfery produktów związanych z obronnością z obowiązku uzyskania wcześniejszego zezwolenia określonego w pierwszym ustępie:

a) jeżeli dostawca lub odbiorca wchodzi w skład organu rządowego lub sił zbrojnych;

b) jeżeli dostawy dokonuje Unia Europejska, NATO, MAEA lub inna organizacja międzyrządowa w ramach wykonywania swoich zadań;

c) jeżeli transfer jest konieczny dla realizacji opartych na współpracy programów zbrojeniowych między państwami członkowskimi;

d) jeżeli transfer związany jest z pomocą humanitarną w przypadku katastrofy lub stanowi pomoc w nagłym wypadku; lub

e) jeżeli transfer jest konieczny dla naprawy, konserwacji, ekspozycji lub dokonania pokazu lub w ich następstwie.

3. Na wniosek państwa członkowskiego lub z własnej inicjatywy Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 13a, aktów delegowanych zmieniających ust. 2 w celu uwzględnienia przypadków:

a) kiedy transfer następuje na warunkach, które nie naruszają polityki publicznej lub bezpieczeństwa publicznego;

b) kiedy obowiązek uzyskania wcześniejszego zezwolenia stał się niewspółmierny z międzynarodowymi zobowiązaniami państw członkowskich w następstwie przyjęcia niniejszej dyrektywy;

c) kiedy jest to konieczne dla współpracy międzyrządowej, o której mowa w art. 1 ust. 4.

4. Państwa członkowskie zapewniają, aby dostawcy, którzy chcą dokonać transferu produktów związanych z obronnością ze swojego terytorium mogli wykorzystać generalne zezwolenia na transfer lub ubiegać się o globalne lub indywidualne zezwolenia na transfer zgodnie z art. 5, 6 i 7.

5. Państwa członkowskie określają rodzaj zezwolenia w odniesieniu do produktów związanych z obronnością lub określonych kategorii produktów związanych z obronnością zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu oraz art. 5, 6 i 7.

6. Państwa członkowskie określają wszelkie warunki udzielania zezwoleń na transfer, w tym wszelkie ograniczenia eksportu produktów związanych z obronnością do osób prawnych lub fizycznych w krajach trzecich, uwzględniając między innymi wynikające z transferu zagrożenia dla praw człowieka, pokoju, bezpieczeństwa i stabilności. Państwa członkowskie mogą, przestrzegając prawa wspólnotowego, skorzystać z możliwości zwrócenia się o ubezpieczenie ostatecznego przeznaczenia, w tym certyfikaty dla użytkowników końcowych.

7. Państwa członkowskie określają warunki zezwoleń na transfer komponentów na podstawie oceny wrażliwości transferu w oparciu między innymi o następujące kryteria:

a) charakter komponentów w odniesieniu do produktów, w których mają zostać użyte, oraz w odniesieniu do jakiegokolwiek ostatecznego przeznaczenia gotowych produktów mogącego budzić zastrzeżenia;

b) znaczenie komponentów w odniesieniu do produktów, w których są użyte.

8. Z wyjątkiem przypadków, w których państwa członkowskie uważają, że transfer komponentów jest wrażliwy, państwa członkowskie powstrzymują się od wprowadzania jakichkolwiek ograniczeń eksportu na komponenty, jeżeli odbiorca przedstawia deklarację zastosowania, w której oświadcza, iż komponenty podlegające temu zezwoleniu na transfer są wbudowane lub mają być wbudowane w określone wytwarzane przez niego produkty i w związku z tym nie mogą jako takie być eksportowane ani podlegać transferowi na późniejszym etapie, chyba że w celu przeprowadzenia konserwacji lub naprawy.

9. Państwa członkowskie mogą w dowolnym momencie cofnąć, zawiesić lub ograniczyć stosowanie wydanych zezwoleń na transfer, dla ochrony swych podstawowych interesów w sferze bezpieczeństwa, ze względów polityki publicznej lub bezpieczeństwa publicznego lub z powodu nie wypełniania warunków dołączonych do zezwolenia.

Artykuł 5

Generalne zezwolenia na transfer

1. Poszczególne państwa członkowskie publikują generalne zezwolenia na transfer bezpośrednio uprawniające dostawców posiadających siedzibę na ich obszarze, którzy spełniają warunki zezwolenia, do dokonywania transferów produktów związanych z obronnością, które mają być wyszczególnione w zezwoleniu, do jednej lub wielu kategorii odbiorców mających siedzibę w innym państwie członkowskim.

2. Bez uszczerbku dla art. 4 ust. 2 generalne zezwolenia na transfer są publikowane przynajmniej w następujących przypadkach:

a) jeżeli odbiorca wchodzi w skład sił zbrojnych państwa członkowskiego lub instytucji zamawiającej w dziedzinie obronności, dokonującej zakupów na wyłączny użytek sił zbrojnych danego państwa członkowskiego;

b) jeżeli odbiorca jest przedsiębiorstwem certyfikowanym zgodnie z art. 9;

c) transfer odbywa się na potrzeby pokazów, ocen i wystaw;

d) transfer odbywa się na potrzeby konserwacji i naprawy jeżeli odbiorca jest pierwotnym dostawcą produktów związanych z obronnością.

3. Państwa członkowskie uczestniczące w programie współpracy międzyrządowej pomiędzy państwami członkowskimi, dotyczącym opracowywania, produkcji i stosowania jednego lub wielu produktów związanych z obronnością, mogą opublikować generalne zezwolenie na transfery do pozostałych państw członkowskich uczestniczących w tym programie, które są niezbędne w jego realizacji.

4. Przed pierwszym zastosowaniem generalnego zezwolenia na transfer państwa członkowskie mogą określić warunki rejestracji bez uszczerbku dla innych przepisów niniejszej dyrektywy.

Artykuł 6

Globalne zezwolenia na transfer

1. Państwa członkowskie, na wniosek indywidualnego dostawcy, decydują o udzieleniu mu globalnego zezwolenia na transfer, uprawniającego do przeprowadzenia transferów produktów związanych z obronnością do odbiorców w jednym lub kilku innych państwach członkowskich.

2. Państwa członkowskie określają w każdym globalnym zezwoleniu na transfer produkty lub kategorie produktów związanych z obronnością objętych globalnym zezwoleniem na transfer oraz uprawnionych odbiorców lub kategorię odbiorców.

Globalne zezwolenie na transfer jest przyznawane na okres trzech lat, który może zostać przedłużony przez państwo członkowskie.

Artykuł 7

Indywidualne zezwolenia na transfer

Państwa członkowskie, na wniosek indywidualnego dostawcy, decydują o udzieleniu mu indywidualnego zezwolenie na transfer, umożliwiającego przeprowadzenie jednego transferu konkretnej ilości określonych produktów związanych z obronnością, które mają być przekazane w ramach jednej lub kilku dostaw do jednego odbiorcy w następujących przypadkach:

a) wniosek o zezwolenie ogranicza się do jednego transferu;

b) jest to niezbędne dla ochrony podstawowych interesów danego państwa członkowskiego w sferze bezpieczeństwa lub ze względów polityki publicznej;

c) jest to niezbędne dla realizacji międzynarodowych zobowiązań państw członkowskich; lub

d) państwo członkowskie ma poważne powody, by sądzić, że dostawca nie będzie w stanie zastosować się do warunków koniecznych dla przyznania globalnego pozwolenia.

ROZDZIAŁ III

INFORMOWANIE, CERTYFIKACJA I EKSPORT PO TRANSFERZE

Artykuł 8

Informacje przekazywane przez dostawców

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby dostawcy produktów związanych z obronnością informowali odbiorców o warunkach zezwolenia na transfer, w tym o ograniczeniach odnoszących się do ostatecznego wykorzystania lub eksportu tych produktów.

2. Państwa członkowskie zapewniają, aby dostawcy informowali w rozsądnym czasie właściwe organy państwa członkowskiego, z którego terytorium chcą dokonać transferu produktów związanych z obronnością o zamiarze wykorzystania, po raz pierwszy, generalnego zezwolenia na transfer. Państwa członkowskie mogą określić dodatkowe informacje, których można wymagać w odniesieniu do produktów związanych z obronnością, będących przedmiotem transferu na mocy generalnego zezwolenia.

3. Państwa członkowskie zapewniają prowadzenie przez dostawców szczegółowych i kompletnych rejestrów dokonanych transferów, co podlega regularnemu sprawdzaniu, zgodnie z obowiązującymi w poszczególnych państwach członkowskich przepisami, a także określają wymogi w zakresie sprawozdawczości związane z wykorzystywaniem generalnych, globalnych lub indywidualnych zezwoleń na transfer. Rejestry te obejmują dokumenty handlowe zawierające następujące informacje:

a) opis produktu związanego z obronnością oraz jego oznaczenie zgodnie z załącznikiem;

b) ilość i wartość produktu związanego z obronnością;

c) daty transferu;

d) nazwa i adres dostawcy i odbiorcy;

e) ostateczne przeznaczenie i końcowy użytkownik danego produktu związanego z obronnością, jeśli dane te są znane; oraz

f) dowód, że informacja na temat ograniczeń eksportowych związanych z zezwoleniem na transfer została przekazana odbiorcy tych produktów związanych z obronnością.

4. Państwa członkowskie zapewniają, aby dostawcy przechowywali rejestry określone w ust. 3 przez okres co najmniej równy przewidzianemu w odpowiednich obowiązujących przepisach krajowych odnoszących się do wymogów przechowywania rejestrów przez podmioty gospodarcze w poszczególnych państwach członkowskich, a w każdym razie przez okres nie krótszy niż trzy lata od końca roku kalendarzowego, w którym miał miejsce transfer. Są one okazywane na żądanie właściwym organom państwa członkowskiego, z którego terytorium dostawca dokonał transferu produktów związanych z obronnością.

Artykuł 9

Certyfikacja

1. Państwa członkowskie wyznaczają właściwe organy w celu certyfikacji odbiorców produktów związanych z obronnością posiadających siedzibę na ich odnośnym obszarze, którzy mogą korzystać z zezwoleń z wydanych przez inne państwo członkowskie zgodnie z art. 5 ust. 2 lit. b).

2. Certyfikacja określa wiarygodność przedsiębiorstwa odbiorcy w szczególności w odniesieniu do przestrzegania ograniczeń eksportu produktów związanych z obronnością otrzymanych z innego państwa członkowskiego. Wiarygodność przedsiębiorstwa odbiorcy jest oceniana na podstawie zezwolenia na transfer według następujących kryteriów:

a) potwierdzone doświadczenie w działaniach związanych z obronnością, uwzględniając w szczególności rejestr zgodności z ograniczeniami eksportowymi, wszelkie decyzje sądowe w tej kwestii, zezwolenie na produkcję lub komercjalizację produktów związanych z obronnością oraz zatrudnianie doświadczonej kadry zarządzającej;

b) działalność przemysłowa w obrębie Wspólnoty dotycząca produktów związanych z obronnością, w szczególności zdolność do integracji systemów i podsystemów;

c) wyznaczenie pracownika szczebla kierowniczego jako osoby osobiście odpowiedzialnej za transfery i eksport;

d) pisemne zobowiązanie przedsiębiorstwa, podpisane przez pracownika szczebla kierowniczego określonego w lit. c), do podjęcia wszystkich niezbędnych kroków w celu przestrzegania i egzekwowania wszystkich szczególnych warunków związanych z końcowym zastosowaniem i eksportem wszelkich otrzymanych komponentów i produktów;

e) pisemne zobowiązanie przedsiębiorstwa, podpisane przez pracownika szczebla kierowniczego określonego w lit. c), do dostarczania właściwym organom, z należytą starannością, szczegółowych informacji w odpowiedzi na pytania i wnioski dotyczące użytkowników końcowych i ostatecznego przeznaczenia wszystkich produktów eksportowanych, będących przedmiotem transferu lub otrzymanych przez przedsiębiorstwo na podstawie zezwolenia na transfer z innego państwa członkowskiego; oraz

f) opis, kontrasygnowany przez pracownika szczebla kierowniczego określonego w lit. c), wewnętrznego programu zgodności, lub systemu zarządzania transferem lub eksportem realizowanego przez przedsiębiorstwo. Opis zawiera szczegółowe informacje na temat zasobów ludzkich, organizacyjnych i technicznych przydzielonych do zarządzania transferami i eksportem, hierarchii odpowiedzialności w strukturze przedsiębiorstwa, procedur audytu wewnętrznego, podnoszenia świadomości i szkolenia pracowników, zabezpieczeń fizycznych i technicznych, prowadzenia rejestrów oraz możliwości śledzenia transferów i eksportu.

3. Świadectwa zawierają następujące informacje:

a) właściwy organ, który wystawił świadectwo;

b) nazwę i adres odbiorcy;

c) poświadczenie zgodności odbiorcy z kryteriami określonymi w ust. 2; oraz

d) datę wydania i okres ważności świadectwa.

Okres obowiązywania świadectwa, o którym mowa lit. d), w żadnym przypadku nie przekracza pięciu lat.

4. Świadectwa mogą zawierając dalsze warunki odnoszące się do:

a) dostarczenia informacji wymaganej do weryfikacji zgodności z kryteriami, o których mowa w ust. 2;

b) zawieszenia lub cofnięcia świadectwa.

5. Właściwe organy monitorują przynajmniej co trzy lata stosowanie się przez odbiorcę do kryteriów określonych w ust. 2 oraz do warunków związanych ze świadectwami określonymi w ust. 4.

6. Państwa członkowskie uznają wszelkie świadectwa wydane zgodnie z niniejszą dyrektywą w innym państwie członkowskim.

7. Właściwy organ podejmie odpowiednie działania, jeżeli uzna, że posiadacz świadectwa mający siedzibę w danym państwie członkowskim nie spełnia już kryteriów określonych w ust. 2 oraz któregokolwiek z warunków określonych w ust. 4. Działania takie mogą obejmować cofnięcie świadectwa. Właściwy organ informuje Komisję oraz inne państwa członkowskie o podjętej decyzji.

8. Państwa członkowskie publikują i regularnie uaktualniają wykaz certyfikowanych odbiorców oraz przekazują odpowiednie informacje Komisji, Parlamentowi Europejskiemu oraz innym państwom członkowskim.

Komisja podaje do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej centralny rejestr odbiorców certyfikowanych przez państwa członkowskie.

Artykuł 10

Ograniczenia eksportu

Państwa członkowskie zapewniają, aby odbiorcy produktów związanych z obronnością otrzymanych w oparciu o zezwolenia na transfer wydane przez inne państwa członkowskie, przy ubieganiu się o zezwolenie na ich eksport deklarowali swoim właściwym organom przestrzeganie warunków ograniczeń eksportu wydanych w odniesieniu do produktów, w tym mogących obejmować uzyskanie wymaganej zgody państwa członkowskiego pochodzenia.

ROZDZIAŁ IV

PROCEDURY CELNE I WSPÓŁPRACA ADMINISTRACYJNA

Artykuł 11

Procedury celne

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby przy dokonywaniu formalności w zakresie eksportu produktów związanych z obronnością w urzędzie celnym odpowiedzialnym za obsługę deklaracji eksportowej eksporter dostarczał dowód, że uzyskał konieczne zezwolenie na eksport.

2. Bez uszczerbku dla przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. w sprawie stworzenia Wspólnotowego Kodeksu Celnego (¹⁰) państwo członkowskie może także na okres nieprzekraczający 30 dni roboczych zawiesić eksport ze swojego obszaru produktów związanych z obronnością otrzymanych od innego państwa członkowskiego na podstawie zezwolenia na transfer i użytych w innym produkcie związanym z obronnością, lub jeżeli to konieczne, w inny sposób zapobiec opuszczeniu przez nie Wspólnoty z jej terytorium, jeżeli uważa, że:

a) przy przyznawaniu zezwolenia na eksport nie uwzględniono istotnej informacji; lub

b) od czasu udzielenia zezwolenia na eksport okoliczności w znaczący sposób uległy zmianie.

3. Państwa członkowskie mogą ustanowić, że formalności celne w zakresie eksportu produktów związanych z obronnością mogą być dokonywane tylko w niektórych urzędach celnych.

4. Państwo członkowskie, korzystające z możliwości określonej w ust. 3, informuje Komisję, które urzędy celne zostały upoważnione. Komisja publikuje te informacje w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 12

Wymiana informacji

Działając w porozumieniu z Komisją, państwa członkowskie podejmują wszystkie odpowiednie środki w celu ustanowienia bezpośredniej współpracy i wymiany informacji między ich właściwymi organami krajowymi.

ROZDZIAŁ V

AKTUALIZACJA WYKAZU PRODUKTÓW ZWIĄZANYCH Z OBRONNOŚCIĄ

Artykuł 13

Zmiana załączników

Komisja jest uprawniona do przyjmowania, zgodnie z art. 13a, aktów delegowanych zmieniających wykaz produktów związanych z obronnością określony w załączniku, tak by ściśle odpowiadał Wspólnemu wykazowi uzbrojenia Unii Europejskiej.

W przypadku gdy jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą, do aktów delegowanych przyjmowanych na podstawie niniejszego artykułu ma zastosowanie procedura przewidziana w art. 13b.

Artykuł 13a

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 4 ust. 3 i art. 13, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 26 lipca 2019 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 4 ust. 3 i art. 13, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (¹¹).

5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 4 ust. 3 i art. 13 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 13b

Tryb pilny

1. Akty delegowane przyjęte w trybie niniejszego artykułu wchodzą w życie niezwłocznie i mają zastosowanie, dopóki nie zostanie wyrażony sprzeciw zgodnie z ust. 2. Przekazując akt delegowany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, podaje się powody zastosowania trybu pilnego.

2. Parlament Europejski lub Rada mogą wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 13a ust. 6. W takim przypadku Komisja uchyla akt natychmiast po powiadomieniu jej przez Parlament Europejski lub Radę o decyzji o sprzeciwie.

Artykuł 14

(uchylony)

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 15

Środki zabezpieczające

1. Jeżeli państwo członkowskie wydające zezwolenie uzna, że istnieje poważne ryzyko nieprzestrzegania warunków generalnego zezwolenia na transfer przez odbiorcę, który uzyskał certyfikat zgodnie z art. 9 w innym państwie członkowskim, lub jeżeli państwo członkowskie wydające zezwolenie uzna, że polityka publiczna, bezpieczeństwo publiczne lub jego istotne interesy w zakresie bezpieczeństwa mogą zostać naruszone, informuje o tym to inne państwo członkowskie, zwracając się o wyjaśnienie sytuacji.

2. W wypadku utrzymywania się wątpliwości, o których mowa w ust. 1, państwo członkowskie wydające zezwolenie może czasowo zawiesić skuteczność wydanych generalnych zezwoleń na transfer w odniesieniu do takich odbiorców. Dane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o przyczynach podjęcia środka zabezpieczającego. Państwo członkowskie, które podjęło dany środek zabezpieczający, może podjąć decyzję o jego zniesieniu, jeżeli uzna, że nie jest on już uzasadniony.

Artykuł 16

Sankcje

Państwa członkowskie przyjmują przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów przyjętych w ramach wdrażania niniejszej dyrektywy, szczególnie w przypadku przedstawiania nieprawdziwych lub niepełnych informacji wymaganych na mocy art. 8 ust. 1 lub art. 10 dotyczących przestrzegania ograniczeń eksportu związanych z zezwoleniem na transfer. Państwa członkowskie podejmują wszelkie niezbędne środki w celu wdrożenia tych przepisów. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Artykuł 17

Przegląd i sprawozdawczość

1. Komisja przedstawi sprawozdanie na temat środków podjętych przez państwa członkowskie w celu transpozycji niniejszej dyrektywy, w szczególności jej art. 9–12 i 15 w terminie do dnia 30 czerwca 2012 r.

2. Komisja dokonuje przeglądu wdrożenia niniejszej dyrektywy i składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania na ten temat w terminie do dnia 30 czerwca 2016 r. Ocenia ona w szczególności, czy i w jakim stopniu osiągnięto cele niniejszej dyrektywy, w odniesieniu do między innymi do funkcjonowania rynku wewnętrznego. W swoim sprawozdaniu Komisja dokonuje przeglądu stosowania art. 9–12 i art. 15 niniejszej dyrektywy oraz dokonuje oceny jej wpływu na rozwój europejskiego rynku wyposażenia obronnego oraz europejskiej bazy przemysłowej i technologicznej w dziedzinie obronności, uwzględniając między innymi sytuację małych i średnich przedsiębiorstw. W razie konieczności do sprawozdania załącza się wnioski legislacyjne.

Artykuł 18

Transpozycja

1. Państwa członkowskie przyjmą i opublikują w terminie do dnia 30 czerwca 2011 r. przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji teksty tych przepisów.

Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 30 czerwca 2012 r.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Sposób dokonania takiego odniesienia ustalany jest przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 20

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 6 maja 2009 r.

ZAŁĄCZNIK

WYKAZ PRODUKTÓW ZWIĄZANYCH Z OBRONNOŚCIĄ [1]

Treść załącznika w formacie PDF do pobrania tutaj