PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając końcowe roczne sprawozdanie finansowe Europejskiej Agencji Środowiska za rok budżetowy 2005 (¹),

- uwzględniając sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego dotyczące końcowego rocznego sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Środowiska za rok budżetowy 2005 oraz odpowiedzi Agencji (²),

- uwzględniając zalecenie Rady z dnia 27 lutego 2007 r. (5711/2007 - C6-0080/2007),

- uwzględniając Traktat WE, w szczególności jego art. 276,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (³), w szczególności jego art. 185,

- uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 1210/90 z dnia 7 maja 1990 r. w sprawie utworzenia Europejskiej Agencji Środowiska i Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (⁴), w szczególności jego art. 13,

- uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w art. 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (⁵), w szczególności jego art. 94,

- uwzględniając art. 71 i załącznik V Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinię Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A6-0103/2007),

A. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy oświadczył, iż uzyskał uzasadnioną pewność, że sprawozdanie finansowe za rok budżetowy zakończony w dniu 31 grudnia 2005 r. jest wiarygodne oraz że ogół transakcji, których dotyczy sprawozdanie, został przeprowadzony legalnie i prawidłowo;

B. mając na uwadze, że w dniu 27 kwietnia 2006 r. Parlament Europejski udzielił dyrektorowi absolutorium z wykonania budżetu Agencji na rok budżetowy 2004 (⁶), a w rezolucji załączonej do decyzji o udzieleniu absolutorium między innymi

- odnotowuje, że nadwyżka środków w 2004 r. została przeznaczona na operacje, które zostaną przeprowadzone w 2005 r., oraz że środki przeznaczone na wydatki związane z personelem zostały przeniesione; nalega, aby Agencja przestrzegała zasady jednoroczności budżetu określonej w rozporządzeniu finansowym, a także zasady zakazującej przenoszenia środków przeznaczonych na wydatki związane z personelem, co umożliwi prawidłową i przejrzystą realizację budżetów określonych przez władzę budżetową,

- zauważa słabości kontroli oraz zaniedbania ujawnione przez Trybunał Obrachunkowy w trakcie kontroli inwentarza;

Uwagi ogólne dotyczące większości agencji UE objętych wymogiem uzyskania absolutorium

1. uważa, że stale rosnąca liczba agencji wspólnotowych oraz działania niektórych z nich nie wydają się mieścić w ramach ogólnych założeń i że zadania wykonywane przez niektóre agencje nie zawsze odpowiadają rzeczywistym potrzebom Unii i oczekiwaniom jej obywateli, oraz stwierdza, że generalnie agencje nie zawsze cieszą się dobrym wizerunkiem i opinią;

2. zachęca w związku z tym Komisję do określenia ogólnych ramowych założeń dotyczących tworzenia nowych agencji wspólnotowych oraz do przedstawienia analizy kosztów i korzyści przed powołaniem każdej nowej agencji, przy jednoczesnej dbałości o unikanie wszelkiego wzajemnego powielania się działań agencji lub pokrywania się działań agencji z działaniami innych organizacji europejskich;

3. wzywa Trybunał Obrachunkowy do przedstawienia opinii w sprawie analizy kosztów i korzyści przed podjęciem decyzji przez Parlament;

4. zwraca się do Komisji z prośbą o przedstawianie co pięć lat analizy korzyści płynących z działalności każdej agencji; zachęca wszystkie odnośne instytucje, aby w przypadku negatywnej oceny wartości dodanej agencji podjęły niezbędne kroki, zmieniając mandat tej agencji lub likwidując ją;

5. zważywszy na rosnącą liczbę agencji regulacyjnych, z żalem przyjmuje fakt, że negocjacje dotyczące projektu porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie zarządzania tymi agencjami nie przyniosły dotąd skutku, i zwraca się do właściwych służb Komisji, w porozumieniu z Trybunałem Obrachunkowym, o dołożenie wszelkich starań, aby takie porozumienie zostało szybko osiągnięte;

6. stwierdza, że odpowiedzialność budżetowa Komisji wymaga ściślejszego powiązania agencji z Komisją; wzywa Komisję i Radę do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków w celu przyznania Komisji do dnia 31 grudnia 2007 r. mniejszości blokującej w organach nadzorczych agencji regulacyjnych oraz do przewidywania takiej sytuacji z góry w przypadku powoływania nowych agencji;

7. zwraca się do Trybunału Obrachunkowego, aby w celu uzyskania jaśniejszego obrazu wykorzystywania funduszy UE przez agencje zamieścił w swoim rocznym sprawozdaniu dodatkowy rozdział poświęcony wszystkim agencjom, które muszą uzyskać absolutorium w ramach rozliczeń Komisji;

8. przypomina o zasadzie, zgodnie z którą wszystkie agencje wspólnotowe, dotowane lub nie, podlegają absolutorium udzielanemu przez Parlament, nawet w przypadkach, gdy na mocy ich aktu założycielskiego istnieje inny organ udzielający absolutorium;

9. wzywa Trybunał Obrachunkowy do przeprowadzenia audytów należytego zarządzania finansami we wszystkich agencjach oraz do zdania sprawozdania właściwym komisjom Parlamentu, z Komisją Kontroli Budżetowej włącznie;

10. zauważa, że liczba agencji stale rośnie i że zgodnie z odpowiedzialnością polityczną Komisji w zakresie funkcjonowania agencji, daleko wykraczającą poza zwykłe wsparcie logistyczne, istnieje coraz pilniejsza potrzeba, aby dyrektorzy generalni Komisji, odpowiedzialni za tworzenie i nadzorowanie agencji, wypracowali wspólne podejście do tych organów; uważa, że struktura podobna do struktury stworzonej z myślą o koordynacji działań zaangażowanych dyrekcji generalnych stanowiłaby pragmatyczne rozwiązanie służące temu celowi;

11. zachęca Komisję do zapewnienia agencjom lepszego wsparcia administracyjnego i technicznego przy uwzględnieniu coraz bardziej skomplikowanych przepisów administracyjnych Wspólnoty i problemów natury technicznej;12. stwierdza brak organu dyscyplinarnego we wszystkich agencjach wspólnotowych i zwraca się do służb Komisji o przyjęcie niezbędnych środków w celu szybkiego wdrożenia odpowiedniego mechanizmu;

13. z zadowoleniem przyjmuje znaczną poprawę koordynacji pracy agencji, co pozwala im rozwiązywać powtarzające się problemy i współpracować z Komisją i Parlamentem w sposób bardziej skuteczny;

14. uważa, że tworzenie przez kilka agencji wspólnych działów wspierających, zajmujących się harmonizowaniem informatycznych systemów zarządzania finansowego z odpowiednimi systemami Komisji, jest praktyką, która powinna być kontynuowana i szerzej stosowana;

15. wzywa agencje do ściślejszej współpracy i lepszego stosowania kryteriów porównawczych w odniesieniu do podmiotów działających w terenie; zachęca Komisję do przyjmowania środków, które uzna ona za niezbędne do wspomożenia agencji w poprawie ich wizerunku i uwidocznieniu ich działalności;

16. wzywa Komisję, aby przedstawiła propozycję zharmonizowania kształtu dorocznych sprawozdań agencji w celu opracowania wskaźników wydajności pozwalających na porównanie efektywności pracy agencji;

17. zachęca agencje do przedstawiania na początku każdego roku wskaźników wydajności służących do ich oceny;

18. zachęca agencje do szerszego stosowania celów SMART, co powinno prowadzić do bardziej realistycznego planowania i wykonywania zadań;

19. zgadza się z Trybunałem Obrachunkowym, że Komisja również ponosi odpowiedzialność za zarządzanie (finansowe) agencjami; w związku z tym wzywa Komisję do nadzorowania, a w razie potrzeby do kierowania zarządzaniem różnych agencji oraz wspomagania go, szczególnie w odniesieniu do właściwego stosowania procedur przetargowych, przejrzystości procedur zatrudnienia, należytego zarządzania finansami (niepełne wykorzystanie środków i przekroczenie budżetu) oraz - co najważniejsze - właściwego stosowania przepisów dotyczących ram kontroli wewnętrznej;

20. uważa, że programy pracy agencji powinny przedstawiać ich wkład pod względem wykonanych zadań i w wymierny sposób oraz że należy zwrócić dostateczną uwagę na opracowane przez Komisję normy kontroli wewnętrznej;

Kwestie szczegółowe

21. odnotowuje, że Agencja rozdysponowała niemal wszystkie środki przewidziane w budżecie na rok budżetowy 2005; zauważa jednakże, że poziom przeniesień (ponad 30 %) na zobowiązania z tytułu działalności operacyjnej (tytuł III) jest wysoki; zachęca Agencję do zagwarantowania redukcji przeniesień, których ilość utrudnia gospodarowanie środkami na przyszły rok, co z kolei jest przyczyną opóźnień w realizacji budżetu lub nawet zwiększenie liczby przeniesień;

22. zwraca uwagę, że nie istnieje opis systemów kontroli wewnętrznej oraz że urzędnicy zatwierdzający nie zapewnili formalnego opisu systemów wykorzystywanych przez nich do dostarczania i potwierdzania informacji księgowych, oraz że w związku z tym księgowy wciąż nie jest w stanie ich potwierdzić; zwraca się do Agencji o rozwiązanie tego problemu;

23. zwraca uwagę na wciąż obecne niedociągnięcia w rocznym sprawozdaniu z działalności urzędnika zatwierdzającego, które nie zawiera właściwych informacji na temat wyników działań w danym roku w odniesieniu do obranych celów, na temat powiązanego z nimi ryzyka, wykorzystania zasobów oraz funkcjonowania systemów kontroli wewnętrznej; zwraca się do Agencji o niezwłoczne rozwiązanie tego problemu;

24. odnotowuje, że w trakcie kontroli procedur rekrutacji personelu na czas określony zaobserwowano, że niektóre postanowienia wewnętrzne dotyczące wspólnego charakteru komisji selekcyjnych oraz niezmienności kryteriów selekcji ustalonych wcześniej nie są zgodne z postanowieniami warunków zatrudnienia pozostałych pracowników Wspólnoty; domaga się pełnego przestrzegania procedur rekrutacyjnych w przyszłości;

25. zwraca się do Agencji z prośbą o respektowanie kryteriów oceny w procedurach udzielania zamówień publicznych;

26. uważa, że Agencja jest dla wszystkich instytucji UE źródłem ważnych informacji o środowisku naturalnym, pomocnych w tworzeniu polityki europejskiej; z zadowoleniem zauważa, że Agencja na podstawie pewnych skomplikowanych danych zdołała sformułować jasne wnioski oraz przedstawić je opinii publicznej; uznaje w szczególności znaczenie sprawozdania pt. „The European environment - State and outlook 2005” („Środowisko naturalne w Europie - stan i prognozy 2005”), które w przystępny sposób przekazuje informacje o środowisku naturalnym oraz precyzyjnie określa kluczowe wyzwania stojące przed UE i jej państwami członkowskimi;

27. zachęca Agencję, aby kontynuowała wysiłki w zakresie dalszego rozwoju metod komunikacji w celu zwrócenia większej uwagi mediów na wyniki swoich badań, a w ten sposób podsycenia publicznej debaty na temat istotnych zagadnień dotyczących środowiska naturalnego, takich jak zmiany klimatyczne, różnorodność biologiczna oraz gospodarka zasobami naturalnymi;

28. podkreśla, że wpływ programów dotyczących środowiska naturalnego jest często ograniczony z powodu braku oceny oddziaływania na środowisko innych obszarów polityki wspólnotowej; wzywa Agencję do prowadzenia dalszych prac w dziedzinie oceny oddziaływania na środowisko;

29. domaga się, aby do dnia 1 stycznia 2010 r., a następnie co pięć lat, agencja zlecała przeprowadzenie niezależnej zewnętrznej oceny własnych osiągnięć w oparciu o rozporządzenie ustanawiające oraz programy pracy, co do których decyzje podejmuje zarząd; zwraca się o to, aby przedmiotem tej oceny były metody pracy agencji i jej oddziaływanie i aby uwzględniała ona także stanowisko zainteresowanych stron zarówno na szczeblu wspólnotowym, jak i krajowym; domaga się także, by zarząd agencji analizował wnioski z oceny i ewentualnie przedstawiał Komisji i Parlamentowi zalecenia dotyczące zmian w agencji, jej metod pracy i programów, jak również aby ocena oraz zalecenia przedstawione Komisji i Parlamentowi były publikowane, np. na ich stronie internetowej, oraz by środki finansowe potrzebne do przeprowadzenia oceny zewnętrznej były przyznawane z budżetu odpowiedniej dyrekcji generalnej;

30. podkreśla rolę agencji w ocenie i wdrażaniu prawodawstwa środowiskowego UE.

(¹) Dz.U. C 266 z 31.10.2006, str. 1.

(²) Dz.U. C 312 z 19.12.2006, str. 36.

(³) Dz.U. L 248 z 16.9.2002, str. 1. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem (WE, Euratom) nr 1995/2006 (Dz.U. L 390 z 30.12.2006, str. 1).

(⁴) Dz.U. L 120 z 11.5.1990, str. 1. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1641/2003 (Dz.U. L 245 z 29.9.2003, str. 1).

(⁵) Dz.U. L 357 z 31.12.2002, str. 72.

(⁶) Dz.U. L 340 z 6.12.2006, str. 90.