PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 13 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Komitetu Regionów (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zakaz dyskryminacji jest podstawową zasadą Unii Europejskiej. Zasada ta powinna być uwzględniana we wszystkich politykach Unii Europejskiej.

(2) Na podstawie art. 13 Traktatu Rada przyjęła dyrektywę 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (⁴), między innymi w dziedzinie zatrudnienia, szkolenia zawodowego, kształcenia, dóbr i usług i ochrony społecznej, dyrektywę 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (⁵), która zakazuje dyskryminacji ze względu na religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, a także dyrektywę 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług (⁶).

(3) Artykuł 2 Traktatu stanowi, że propagowanie równości mężczyzn i kobiet jest jednym z podstawowych zadań Wspólnoty. Podobnie, art. 3 ust. 2 Traktatu wymaga, aby Wspólnota dążyła do zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet we wszystkich jej działaniach.

(4) Artykuł 21 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej ustanawia zakaz dyskryminacji z rozmaitych względów, a jej art. 23 zawiera wymóg, aby równość mężczyzn i kobiet była zapewniona we wszystkich dziedzinach.

(5) Prawodawstwo europejskie w zakresie równego traktowania i niedyskryminacji obejmuje wszystkie osoby w Unii Europejskiej.

(6) Agenda Społeczna 2005-2010, która stanowi uzupełnienie i wsparcie strategii lizbońskiej, odgrywa kluczową rolę w popieraniu społecznego wymiaru wzrostu gospodarczego. Jednym z priorytetów Agendy Społecznej 2005-2010 jest wspieranie równych szans dla wszystkich jako sposobu doprowadzenia do większej integracji społeczeństwa.

(7) W roku 2007 upływa dziesiąta rocznica Europejskiego Roku przeciwko Rasizmowi, który umożliwił osiągnięcie znacznego postępu w eliminowaniu dyskryminacji rasowej.

(8) Prawodawstwo europejskie w znacznym stopniu przyczyniło się do zwiększenia poziomu gwarantowanej równości i ochrony przed nierównościami i dyskryminacją w całej Unii Europejskiej oraz spełniało ono rolę katalizatora rozwoju bardziej spójnego podejścia do równości i niedyskryminacji opartego na poszanowaniu praw. Mimo to mieszkańcy Unii Europejskiej wciąż doświadczają dyskryminacji i nierównego traktowania w życiu codziennym.

(9) Europejski Rok na rzecz Równych Szans dla Wszystkich (zwany dalej „Rokiem europejskim”) powinien nadać nową dynamikę w zakresie wspierania wysiłków Państw Członkowskich na rzecz wdrażania prawodawstwa wspólnotowego w zakresie równego traktowania i niedyskryminacji.

(10) Istotne jest, aby działania w związku z pochodzeniem rasowym lub etnicznym, religią lub przekonaniami, niepełnosprawnością, wiekiem lub orientacją seksualną, w pełni uwzględniały różnice związane z płcią.

(11) Proces konsultacji zorganizowany przez Komisję w ramach zielonej księgi zatytułowanej „Równość i zakaz dyskryminacji w rozszerzonej UE”, przedstawionej w dniu 28 maja 2004 r., wskazuje, że według większości respondentów Unia Europejska powinna zintensyfikować swoje wysiłki mające na celu zwalczanie dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.

(12) Parlament Europejski w swojej rezolucji z dnia 28 kwietnia 2005 r. na temat sytuacji Romów w Unii Europejskiej (⁷) zwraca uwagę na postawy niechęci wobec Romów oraz ich dyskryminujący wpływ na szanse tej mniejszości etnicznej, która znajduje się w najmniej korzystnej sytuacji w Unii Europejskiej pod względem zatrudnienia, edukacji i usług socjalnych.

(13) Szeroki zakres poparcia, jakim wspólnotowe ramy legislacyjne dotyczące zakazu dyskryminacji cieszą się wśród społeczeństwa, oraz prawdziwa wola polityczna dokonania zmian decydują o ich skutecznym oddziaływaniu. W tym kontekście partnerzy społeczni, władze lokalne i regionalne oraz organizacje pozarządowe mają do odegrania kluczową rolę. Rok europejski powinien spełniać rolę katalizatora w podnoszeniu świadomości i nadawaniu rozmachu. Powinien on przyczynić się do ukierunkowania uwagi politycznej we wszystkich Państwach Członkowskich i zmobilizowania wszystkich zainteresowanych do dążenia do wprowadzenia nowej ramowej strategii Unii Europejskiej dotyczącej niedyskryminacji i równych szans również po 2007 r.

(14) Rok europejski będzie również zmierzał do zajęcia się kwestią wielokrotnej dyskryminacji, czyli dyskryminacji z dwóch lub więcej powodów wymienionych w art. 13 Traktatu. Zadaniem Roku europejskiego będzie również wspieranie zrównoważonego traktowania wszystkich form dyskryminacji, o których mowa w tym artykule.

(15) Różny postęp dokonany na poziomie krajowym wymaga podjęcia pilnych działań w zakresie równości i niedyskryminacji na szczeblu europejskim i krajowym; zgodnie z zasadą pomocniczości przeważająca część działań w ramach Roku europejskiego powinna być podejmowana w sposób zdecentralizowany na poziomie krajowym.

(16) Uczestnictwo w Roku europejskim powinno być otwarte dla Państw Członkowskich, państw przystępujących, i kandydujących korzystających ze strategii przedakcesyjnej, państw EFTA/EOG, zgodnie z warunkami ustanowionymi na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, państw regionu Bałkanów Zachodnich, na warunkach określonych w odpowiednich porozumieniach z tymi państwami, a także dla państw objętych europejską polityką sąsiedzką, zgodnie z postanowieniami strategii z maja 2004 r. oraz krajowych planów działania.

(17) Potrzebna jest spójność i komplementarność z innymi działaniami Wspólnoty, szczególnie z działaniami mającymi na celu zwalczanie dyskryminacji i wykluczenia społecznego oraz popieranie praw podstawowych, edukacji i kształcenia, kultury i dialogu międzykulturowego, młodzieży, obywatelstwa, imigracji i azylu oraz równości płci.

(18) Niniejsza decyzja ustanawia ramy finansowe na cały czas trwania programu, które mają być zasadniczym punktem odniesienia, w rozumieniu pkt. 33 Międzyinstytucjonalnego porozumienia z dnia 6 maja 1999 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i poprawy procedury budżetowej (⁸) dla władzy budżetowej, w trakcie całorocznej procedury budżetowej.

(19) Środki niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁹).

(20) Ponieważ cele niniejszej decyzji nie mogą zostać osiągnięte w wystarczającym stopniu na poziomie Państw Członkowskich między innymi z uwagi na potrzebę wielostronnego partnerstwa, ponadnarodowej wymiany informacji i upowszechniania dobrych praktyk w całej Wspólnocie, i dlatego mogą, ze względu na skalę działań, być lepiej osiągnięte na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, ustanowioną w tym artykule, niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,

STANOWIĄ, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Europejski Rok na rzecz Równych Szans dla Wszystkich

Rok 2007 zostaje ustanowiony „Europejskim Rokiem na rzecz Równych Szans dla Wszystkich”.

Artykuł 2

Cele

Cele Roku europejskiego są następujące:

a) Prawa - Podnoszenie świadomości w zakresie prawa do równości i niedyskryminacji, a także problematyki wielokrotnej dyskryminacji - Rok europejski będzie uwydatniał przesłanie, że wszyscy ludzie mają prawo do równego traktowania, bez względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Rok europejski powinien umożliwić społecznościom narażonym na dyskryminację lepsze poznanie swoich praw oraz istniejącego prawodawstwa europejskiego w zakresie niedyskryminacji.

b) Reprezentacja - Stymulowanie debaty na temat sposobów zwiększania udziału w życiu społeczeństwa grup będących ofiarami dyskryminacji oraz na temat zrównoważonego uczestnictwa mężczyzn i kobiet - Rok europejski będzie zachętą do refleksji i dyskusji nad potrzebą popierania większego uczestnictwa tych grup w życiu społeczeństwa oraz ich zaangażowania w działania zmierzające do zwalczania tej dyskryminacji, we wszystkich sektorach i na wszystkich poziomach.

c) Uznanie - Ułatwienie i honorowanie różnorodności i równości - Rok europejski będzie uwydatniał pozytywny wkład, który ludzie, bez względu na płeć, pochodzenie rasowe lub etniczne, religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną mogą wnieść w życie społeczeństwa jako całości, szczególnie poprzez podkreślanie korzyści płynących z różnorodności.

d) Poszanowanie - Propagowanie większej spójności społeczeństwa - Rok europejski będzie przyczyniał się do podnoszenia świadomości na temat znaczenia zwalczania stereotypów, uprzedzeń i przemocy, propagowania dobrych stosunków pomiędzy wszystkimi w ramach społeczeństwa, w szczególności między młodymi ludźmi, oraz do propagowania i upowszechniania wartości leżących u podstaw walki z dyskryminacją.

Artykuł 3

Treść działań

1. Działania zmierzające do osiągnięcia celów wymienionych w art. 2 mogą obejmować organizowanie lub udzielanie wsparcia w szczególności na rzecz:

a) spotkań i imprez;

b) kampanii informacyjnych, promocyjnych i edukacyjnych;

c) sondaży i badań w skali wspólnotowej lub ogólnokrajowej.

2. Szczegółowy opis działań określonych w ust. 1 jest określony w załączniku.

Artykuł 4

Włączenie problematyki płci do głównego nurtu życia społeczno-politycznego

Rok europejski uwzględnia różne formy dyskryminacji, jakiej kobiety i mężczyźni doświadczają ze względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, religię lub przekonania, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.

Artykuł 5

Współpraca i wdrażanie na poziomie Wspólnoty

Komisja zapewnia, aby działania Wspólnoty objęte niniejszą decyzją były wprowadzane w życie zgodnie z załącznikiem, w szczególności zapewniając, aby wszystkimi formami dyskryminacji, o których mowa w art. 13 Traktatu i w art. 2 niniejszej decyzji, zajmowano się i traktowano je w sposób sprawiedliwy.

W szczególności Komisja dokona niezbędnych uzgodnień w celu zapewnienia spójności i komplementarności działań i inicjatyw Wspólnoty, o których mowa w art. 10, by pomóc w osiągnięciu celów określonych w art. 2.

Komisja prowadzi regularną wymianę poglądów z osobami bezpośrednio zainteresowanymi, organizacjami pozarządowymi reprezentującymi społeczności będące ofiarami dyskryminacji oraz odpowiednimi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności na poziomie europejskim w sprawie zaplanowania, wdrożenia i oceny Roku europejskiego, a także dalszych działań po jego zakończeniu. W tym celu Komisja udostępnia odpowiednie informacje osobom bezpośrednio zainteresowanym. Komisja informuje komitet ustanowiony na mocy art. 7 ust. 1 o ich opinii.

Artykuł 6

Współpraca i wdrożenie na poziomie krajowym

1. Każde Państwo Członkowskie ustanawia lub wyznacza krajowy organ wykonawczy, który organizuje jego uczestnictwo w Roku europejskim. O swoim wyborze każde Państwo Członkowskie informuje Komisję do dnia 17 czerwca 2006 r. Krajowy organ wykonawczy jest odpowiedzialny za określenie krajowej strategii oraz priorytetów Roku europejskiego, a także za wybór poszczególnych działań, które zostaną zgłoszone do finansowania ze środków wspólnotowych. Krajową strategię i priorytety Roku europejskiego określa się zgodnie z celami wymienionymi w art. 2; zmierzają one do zapewnienia zrównoważonego traktowania wszystkich form dyskryminacji, o których mowa w art. 2.

Procedura przyznawania finansowania ze środków wspólnotowych dla działań na poziomie krajowym została określona w części II załącznika.

2. Krajowy organ wykonawczy, w celu realizacji swoich zadań, regularnie zasięga opinii i ściśle współpracuje ze społeczeństwem obywatelskim, włącznie z organizacjami broniącymi lub reprezentującymi interesy tych, którzy są potencjalnie narażeni na dyskryminację lub nierówne traktowanie i innymi osobami bezpośrednio zainteresowanymi.

Artykuł 7

Komitet

1. Komisję wspomaga komitet, zwany dalej „komitetem”.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie mają art. 3 i 7 decyzji 1999/468/WE, przy uwzględnieniu postanowień jej art. 8.

3. Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

4. Przedstawiciela Państwa Członkowskiego w komitecie wyznacza się raczej spośród krajowego organu wykonawczego, o którym mowa w art. 6 ust. 1.

Artykuł 8

Ustalenia finansowe

1. Działania o zasięgu wspólnotowym, określone w części I załącznika, mogą być dotowane maksymalnie w 80 % lub stanowić przedmiot zamówień publicznych finansowanych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

2. Działania o zasięgu lokalnym, regionalnym lub krajowym, określone w części II pkt 6 załącznika, mogą być współfinansowane z budżetu ogólnego Unii Europejskiej maksymalnie do poziomu 50 % całkowitych skonsolidowanych kosztów działań realizowanych na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym, zgodnie z procedurą określoną w części II załącznika.

Artykuł 9

Wnioski oraz procedura wyboru

1. Komisja podejmuje decyzje w sprawie finansowania działań określonych w art. 8 ust. 1 zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 7 ust. 2.

2. Wnioski o pomoc finansową na działania określone w art. 8 ust. 2 należy składać Komisji za pośrednictwem krajowych organów wykonawczych zgodnie z procedurą określoną w części II załącznika.

Artykuł 10

Spójność i komplementarność

Komisja wraz z Państwami Członkowskimi zapewnia zgodność działań przewidzianych w niniejszej decyzji z innymi działaniami i inicjatywami wspólnotowymi, krajowymi oraz regionalnymi.

Zapewniają one pełną komplementarność między Rokiem europejskim a innymi istniejącymi inicjatywami i zasobami wspólnotowymi, krajowymi i regionalnymi w przypadku, gdy mogą się one przyczynić do osiągnięcia celów Roku europejskiego.

Artykuł 11

Udział państw niebędących Państwami Członkowskimi

Uczestnictwo w Roku europejskim jest otwarte dla:

a) krajów, z którymi Unia Europejska podpisała Traktat o przystąpieniu;

b) krajów kandydujących korzystających ze strategii przedakcesyjnej, zgodnie z ogólnymi zasadami i ogólnymi warunkami uczestnictwa tych państw w programach Wspólnoty, określonymi odpowiednio w umowach ramowych oraz decyzjach Rad Stowarzyszenia;

c) państw EFTA, będących stronami Porozumienia EOG, zgodnie z postanowieniami tego porozumienia;

d) krajów regionu Bałkanów Zachodnich zgodnie z umowami, które zostaną zawarte z tymi państwami na podstawie umów ramowych w sprawie ogólnych zasad ich uczestnictwa w programach Wspólnoty;

e) krajów partnerskich europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS), zgodnie z ogólnymi zasadami i warunkami uczestnictwa tych krajów w programach wspólnotowych, określonymi odpowiednio w strategii z maja 2004 r. i w krajowych planach działania. Jakiekolwiek wsparcie wspólnotowe przeznaczone na działania krajów partnerskich EPS w tym kontekście będzie pokryte z instrumentu europejskiej polityki sąsiedztwa zgodnie z priorytetami i procedurami ustanowionymi w ramach ogólnej współpracy z tymi krajami.

Artykuł 12

Budżet

Ramy finansowe dla wdrożenia działań, o których mowa w niniejszej decyzji, na okres od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. wynoszą 15 000 000 EUR, z czego 6 000 000 EUR na okres do 31 grudnia 2006 r. Kwota przewidziana na okres po 31 grudnia 2006 r. jest kwotą orientacyjną i uznaje się ją za potwierdzoną, jeżeli w tym etapie jest ona zgodna z wieloletnimi ramami finansowymi na okres rozpoczynający się dnia 1 stycznia 2007 r.

Artykuł 13

Współpraca międzynarodowa

W ramach Roku europejskiego Komisja może współpracować z odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi, w szczególności z Radą Europy i Organizacją Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 14

Monitorowanie i ocena

Do dnia 31 grudnia 2008 r. Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie w sprawie wykonania, wyników i ogólnej oceny działań przewidzianych w niniejszej decyzji.

Artykuł 15

Wejście w życie

[1] Niniejsza decyzja wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Strasburgu, dnia 17 maja 2006 r.

ZAŁĄCZNIK

Szczegóły dotyczące działań, o których mowa w art. 3

I. Działania na poziomie wspólnoty

1. Spotkania i imprezy

a) organizowanie spotkań na poziomie Wspólnoty;

b) organizowanie imprez dla podniesienia świadomości dotyczącej celów Roku europejskiego, włącznie z konferencjami otwierającymi i zamykającymi Rok europejski, w drodze wsparcia udzielanego Państwom Członkowskim sprawującym w tym czasie Prezydencję Rady oraz zorganizowanie pierwszego dorocznego „Szczytu równości”.

2. Kampanie informacyjne i promocyjne obejmujące:

a) opracowanie logo, łatwo dostępnego oraz dostępnego w różnych formatach, oraz haseł Roku europejskiego na użytek działalności z nim związanych;

b) kampanię informacyjną w skali wspólnotowej;

c) odpowiednie środki mające na celu podkreślenie wyników i uwidocznienia działań i inicjatyw przyczyniających się do osiągnięcia celów Roku europejskiego;

d) organizowanie konkursów europejskich, podkreślających dokonania i doświadczenia w dziedzinach związanych z Rokiem europejskim.

3. Inne działania

Sondaże i badania w skali wspólnotowej, obejmujące serie pytań mających na celu ocenę wpływu Roku europejskiego, których wyniki zostaną włączone do wyników sondażu Eurobarometr oraz do sprawozdania z oceny skuteczności i wpływu Roku europejskiego.

4. Finansowanie może przybrać formę:

- bezpośredniego zakupu towarów i usług, w szczególności w dziedzinie komunikacji, w drodze przetargów nieograniczonych lub ograniczonych,

- bezpośredniego zakupu usług doradczych, w drodze przetargów nieograniczonych lub ograniczonych,

- dotacji przydzielonych na pokrycie wydatków na imprezy specjalne organizowane na poziomie europejskim w celu podkreślenia i podniesienia świadomości Roku europejskiego: finansowanie takie nie przekracza 80 % całkowitych kosztów poniesionych przez otrzymującego wsparcie.

Komisja może skorzystać z technicznego lub administracyjnego wsparcia dla wzajemnej korzyści Komisji i Państw Członkowskich, na przykład w celu sfinansowania usług zewnętrznych ekspertów w zakresie określonych zagadnień.

II. Działania na poziomie krajowym

1. Działania na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym mogą kwalifikować się do finansowania z budżetu ogólnego Unii Europejskiej w wysokości nieprzekraczającej 50 % całkowitych kosztów na Państwo Członkowskie.

2. Po przyjęciu niniejszej decyzji Komisja skieruje zaproszenie do zgłaszania projektów, ograniczone do krajowych organów wykonawczych.

3. W odpowiedzi na zaproszenie do zgłaszania projektów każdy krajowy organ wykonawczy złoży pojedynczy wniosek o finansowanie wspólnotowe. We wniosku tym opisuje się strategię krajową oraz priorytety w ramach Roku europejskiego, działania, które miałyby zostać sfinansowane w danym Państwie Członkowskim, oraz organizacje, które byłyby odpowiedzialne za realizację każdego poszczególnego działania. Do wniosku o dotację dołączany jest szczegółowy budżet określający całkowite koszty proponowanych działań oraz kwotę i źródła współfinansowania. Kwalifikujące się koszty mogą obejmować rezerwę na poczet kosztów personelu i kosztów administracyjnych poniesionych przez krajowy organ wykonawczy.

4. Strategia krajowa oraz priorytety Roku europejskiego są określane zgodnie z ogólnymi celami wymienionymi w art. 2 oraz zmierzają do zapewnienia zrównoważonego traktowania wszystkich form dyskryminacji, o których mowa w tym artykule.

5. Komisja ocenia i w razie konieczności żąda wprowadzenia zmian do wniosków o finansowanie wspólnotowe złożonych przez krajowe organy wykonawcze, które są odpowiedzialne za koordynację i nadzór nad realizacją różnych działań krajowych.

6. Działania na poziomie lokalnym, regionalnym lub krajowym mogą obejmować:

a) spotkania i imprezy związane z celami Roku europejskiego, w tym imprezy inaugurujące Rok europejski;

b) kampanie informacyjne i edukacyjne oraz działania mające na celu propagowanie zasad i wartości leżących u podstaw obchodzonego Roku europejskiego na poziomie krajowym włącznie z przyznawaniem nagród i organizacją konkursów;

c) sondaże i badania inne niż wymienione w pkt 3 część I.

III. Działania, w odniesieniu do których nie jest dostępna pomoc finansowa z ogólnego budżetu Unii Europejskiej

Wspólnota zaproponuje moralne wsparcie, włącznie z pisemnym zezwoleniem na korzystanie z logo i innych materiałów związanych z Rokiem europejskim, inicjatywom podjętym przez organizacje publiczne lub prywatne, jeżeli te organizacje mogą udowodnić w sposób przekonywujący Komisję, że te inicjatywy odbywają się lub będą odbywać w czasie trwania Roku europejskiego i mogą w istotnym zakresie przyczynić się do realizacji co najmniej jednego z celów Roku europejskiego.