RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 62 ust. 2) lit. b) pkt i),

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (¹),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Mechanizm określony w art. 1 ust. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 539/2001 (²) okazał się nieodpowiedni dla sprostania sytuacjom braku wzajemności, w których państwo trzecie, wymienione w załączniku II do tego rozporządzenia, to znaczy państwo trzecie, którego obywatele są zwolnieni z obowiązku wizowego, utrzymuje lub wprowadza obowiązek wizowy w stosunku do obywateli jednego lub kilku Państw Członkowskich. Solidarność z Państwami Członkowskimi, które doświadczają sytuacji braku wzajemności, wymaga dostosowania istniejącego mechanizmu w taki sposób, aby był on skuteczny.

(2) Z uwagi na powagę sytuacji braku wzajemności istotne jest, by była ona bezwarunkowo zgłaszana przez dane Państwo lub Państwa Członkowskie. W celu zapewnienia zniesienia przez dane państwo trzecie obowiązku wizowego w stosunku do obywateli danych Państw Członkowskich powinien zostać określony mechanizm łączący środki na różnych poziomach i o różnej intensywności, które mogą być podjęte w krótkim czasie. Komisja powinna więc niezwłocznie podjąć kroki w stosunku do państwa trzeciego, składać sprawozdanie Radzie i być w stanie w każdej chwili zaproponować Radzie podjęcie tymczasowej decyzji o przywróceniu obowiązku wizowego w stosunku do obywateli danego państwa trzeciego. Odwołanie się do takiej decyzji tymczasowej nie powinno stanowić przeszkody dla możliwości przeniesienia wpisu danego państwa trzeciego do załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 539/2001. Powinna zostać również ustalona zależność czasowa pomiędzy wejściem w życie środka tymczasowego a wnioskiem o przeniesienie wpisu państwa do załącznika I.

(3) Decyzja państwa trzeciego o zniesieniu lub o ponownym zniesieniu obowiązku wizowego w stosunku do obywateli jednego lub kilku Państw Członkowskich powinna powodować automatyczne ustanie tymczasowego przywrócenia obowiązku wizowego, który został wprowadzony decyzją Rady.

(4) Celem zmienionego mechanizmu solidarności jest osiągnięcie pełnej wzajemności w odniesieniu do wszystkich Państw Członkowskich oraz stworzenie skutecznego i przejrzystego mechanizmu zapewniającego taką wzajemność.

(5) Rozporządzenie (WE) nr 539/2001 powinno zatem zostać odpowiednio zmienione.

(6) Należy dokonać ustaleń przejściowych na wypadek, gdy z chwilą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Państwa Członkowskie podlegają obowiązkowi wizowemu nałożonemu przez państwa trzecie wymienione w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 539/2001.

(7) W odniesieniu do Islandii i Norwegii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (³), które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 lit. B decyzji Rady 1999/437/WE z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie niektórych warunków stosowania tej Umowy (⁴).

(8) Zjednoczone Królestwo i Irlandia nie są związane rozporządzeniem (WE) nr 539/2001. Nie uczestniczą one zatem w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie są nim związane ani nie podlegają jego stosowaniu.

(9) W odniesieniu do Szwajcarii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy podpisanej między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącą włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (⁵), które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 lit. B decyzji Rady 1999/437/WE w związku z art. 4 ust. 1 decyzji Rady 2004/849/WE (⁶) oraz art. 4 ust. 1 decyzji Rady 2004/860/WE (⁷),

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W art. 1 rozporządzenia (WE) nr 539/2001 wprowadza się następujące zmiany:

1) ustęp 4 otrzymuje brzmienie:

„4. W przypadku wprowadzenia przez państwo trzecie wymienione w załączniku II obowiązku wizowego wobec Państwa Członkowskiego zastosowanie mają następujące przepisy:

a) w terminie 90 dni od wprowadzenia lub ogłoszenia takiego obowiązku wizowego dane Państwo Członkowskie powiadamia o tym na piśmie Radę i Komisję; powiadomienie publikowane jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, seria C. W powiadomieniu tym podaje się datę wprowadzenia środka oraz rodzaj dokumentów podróży i wiz, których środek ten dotyczy.

Jeżeli państwo trzecie zdecyduje się znieść obowiązek wizowy przed upływem powyższego terminu ostatecznego, powiadomienie staje się zbyteczne;

b) niezwłocznie po opublikowaniu powiadomienia oraz w porozumieniu z danym Państwem Członkowskim Komisja podejmuje wraz z władzami państwa trzeciego kroki mające na celu ponowne zniesienie obowiązku wizowego;

c) w terminie 90 dni po opublikowaniu powiadomienia Komisja, w porozumieniu z danym Państwem Członkowskim, przedkłada Radzie sprawozdanie. Sprawozdanie może zostać przedłożone wraz z wnioskiem o tymczasowe przywrócenie obowiązku wizowego w stosunku do obywateli danego państwa trzeciego. Komisja może także przedłożyć ten wniosek po przedyskutowaniu sprawozdania na forum Rady. W odniesieniu do takiego wniosku Rada stanowi większością kwalifikowaną w terminie trzech miesięcy;

d) Komisja, jeżeli uzna za konieczne, może przedstawić wniosek o tymczasowe przywrócenie obowiązku wizowego w stosunku do obywateli państwa trzeciego, o którym mowa w lit. c), bez uprzedniego przedkładania sprawozdania. W odniesieniu do tego wniosku stosuje się procedurę przewidzianą w lit. c). Dane Państwo Członkowskie może oznajmić, czy życzy sobie, aby Komisja powstrzymała się od tymczasowego przywrócenia takiego obowiązku wizowego bez uprzedniego przedkładania sprawozdania;

e) procedura określona w lit. c) i d) nie narusza prawa Komisji do przedłożenia wniosku w sprawie zmiany niniejszego rozporządzenia w celu przeniesienia wpisu danego państwa trzeciego do załącznika I. Jeżeli zostanie podjęta decyzja o wprowadzeniu środka tymczasowego, o którym mowa w lit. c) i d), wniosek w sprawie zmiany niniejszego rozporządzenia przedstawiany jest przez Komisję najpóźniej w terminie dziewięciu miesięcy po wejściu w życie środka tymczasowego. Wniosek taki obejmuje także przepisy dotyczące zniesienia środków tymczasowych, które mogły zostać wprowadzone zgodnie z procedurami, o których mowa w lit. c) i d). W tym czasie Komisja będzie nadal podejmowała wysiłki mające na celu skłonienie władz danego państwa trzeciego do ponownego zniesienia obowiązku wizowego w stosunku do obywateli danego Państwa Członkowskiego;

f) jeżeli dane państwo trzecie zniesie obowiązek wizowy, Państwo Członkowskie niezwłocznie powiadamia o tym Radę i Komisję. Powiadomienie publikowane jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, seria C. Wszelkie środki tymczasowe wprowadzone na podstawie lit. d) przestają obowiązywać w terminie siedmiu dni po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym. Jeżeli dane państwo trzecie wprowadziło obowiązek wizowy w stosunku do obywateli dwóch lub więcej Państw Członkowskich, zakończenie obowiązywania środka tymczasowego nastąpi dopiero po dokonaniu ostatniej publikacji.”;

2) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:

„5. Tak długo, jak zachodzi brak wzajemności w zakresie zwolnienia z obowiązku wizowego pomiędzy którymkolwiek z państw trzecich wymienionych w załączniku II a którymkolwiek z Państw Członkowskich, Komisja przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie przed dniem 1 lipca każdego roku parzystego na temat sytuacji braku wzajemności i, w razie potrzeby, przedkłada odpowiednie wnioski.”.

Artykuł 2

Państwa Członkowskie, których obywatele w dniu 24 czerwca 2005 r. podlegają obowiązkowi wizowemu ze strony państwa trzeciego wymienionego w załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 539/2001, powiadamiają o tym na piśmie Radę i Komisję w terminie do dnia 24 lipca 2005 r. Powiadomienie publikowane jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, seria C.

Stosuje się przepisy art. 1 ust. 4 lit. b) do f) rozporządzenia (WE) nr 539/2001.

Artykuł 3

[1] Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w Państwach Członkowskich zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

Sporządzono w Luksemburgu, dnia 2 czerwca 2005 r.