KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 211,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Zgodnie z art. 3 ust. 2 lit. d) i art. 4 ust. 1 lit. d) dyrektywy 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. odnoszącej się do jakości benzyny i olejów napędowych (¹) Państwa Członkowskie zapewniają, że benzyna bezołowiowa i olej napędowy o określonej maksymalnej zawartości siarki będą dostępne na ich terytorium z uwzględnieniem odpowiednich kryteriów geograficznych.

(2) Dyrektywa 98/70/WE stanowi również, że Komisja opracuje wskazówki, jak należy, do niniejszych celów, rozumieć dostępność benzyny bezołowiowej o zawartości siarki 10 mg/kg z uwzględnieniem odpowiednich kryteriów geograficznych.

(3) Wydaje się właściwe, aby opracować takie wskazówki w odniesieniu do oleju napędowego o maksymalnej zawartości siarki 10 mg/kg.

(4) Komisja rozważyła kilka opcji. W wyniku tych rozważań oraz po zasięgnięciu opinii Państw Członkowskich, zainteresowanych ekspertów z sektora przemysłowego i handlowego oraz innych organizacji pozarządowych, Komisja opracowała takie wskazówki,

NINIEJSZYM ZALECA:

Do celów art. 3 ust. 2 lit. d) oraz art. 4 ust. 1 lit. d) dyrektywy 98/70/WE, w szczególności w odniesieniu do dostępności paliw bezsiarkowych z uwzględnieniem odpowiednich kryteriów geograficznych, Państwa Członkowskie powinny stosować zasady określone w Załączniku.

Sporządzono w Brukseli, dnia 12 stycznia 2005 r.

ZAŁĄCZNIK

Wskazówki, jak należy rozumieć dostępność z uwzględnieniem odpowiednich kryteriów geograficznych do celów art. 3 ust. 2 lit. d) oraz art. 4 ust. 1 lit. d) dyrektywy 98/70/WE

1. WYJAŚNIENIE TERMINÓW UŻYTYCH W NINIEJSZYCH WSKAZÓWKACH:

Paliwa bezsiarkowe lub paliwa bez zawartości siarki oznacza benzynę bezołowiową i oleje napędowe o maksymalnej zawartości siarki 10 mg/kg (ppm).

Stacje benzynowe lub stacje paliw oznacza stacje detaliczne lub zakładowe, zaopatrujące w paliwo do napędzania pojazdów drogowych (zgodnie z definicją normy EN 14274:2003).

2. ROZSTRZYGAJĄCE CZYNNIKI

W celu zapewnienia dostępności paliw bezsiarkowych Państwa Członkowskie potrzebują pewnej elastyczności ze względu na zróżnicowanie rynków krajowych oraz infrastruktury zaopatrzenia. Należy uwzględnić następujące czynniki:

1) niska gęstość zaludnienia

Na dużych obszarach o niskiej gęstości zaludnienia znajduje się znacznie mniej stacji paliw, są one również znacznie mniejsze (w odniesieniu do wielkości sprzedaży lub liczby dystrybutorów), większe stacje skupione są na obszarach o większej gęstości zaludnienia. Należy wziąć pod uwagę fakt, że odległości do przebycia pomiędzy stacjami paliw są większe i ewentualnie, że istniejąca infrastruktura nie pozwala na dostarczenie więcej niż jednego gatunku paliwa bezsiarkowego;

2) wysoka gęstość zaludnienia

Stacje paliw położone na obszarach o wysokiej gęstości zaludnienia są średnio znacznie większe (w odniesieniu do wielkości sprzedaży lub liczby dystrybutorów), liczniejsze i w konsekwencji położone bliżej siebie. W takim przypadku jest bardziej prawdopodobne, że infrastruktura pozwoli na zaopatrzenie w różne gatunki paliw oraz na stopniowe zwiększanie zasięgu stacji paliw;

3) małe rynki wyspiarskie

W przypadku małych rynków wyspiarskich występuje podobna sytuacja jak na obszarach o niskiej gęstości zaludnienia, z dodatkową możliwością, że istnieje mniejszy (lub jedyny) rynek dostaw lub głównych terminali.

3. OGÓLNE WSKAZÓWKI

Na mocy art. 8 dyrektywy 98/70/WE Państwa Członkowskie podają podstawowe informacje dotyczące wielkości sprzedaży krajowej benzyny bezołowiowej i olejów napędowych bez zawartości siarki.

Niniejsze wskazówki określają cztery kryteria oceny, które Komisja uznała za szczególnie ważne do określenia dostępności paliw bezsiarkowych z uwzględnieniem odpowiednich kryteriów geograficznych do celów art. 3 ust. 2 lit. d) oraz art. 4 ust. 1 lit. d) tej dyrektywy.

Wyraźniejsze i bardziej szczegółowe informacje o dostępności paliw bezsiarkowych z uwzględnieniem odpowiednich kryteriów geograficznych określono w dwóch szczegółowych podstawowych opcjach A i B. Z reguły można przyjąć, że Państwa Członkowskie mogą wybrać opcję A lub B, ale nie będą stosować obu opcji w tym samym czasie. Dwie mniej szczegółowe opcje dodatkowe C i D określają informacje o dostępności na określonych obszarach.

Należy wspomnieć, że zaproponowane opcje mogą utracić ważność, jeżeli zostanie osiągnięta duża dostępność, np. rzędu 60% - 80%, na wszystkich stacjach. W takich przypadkach dalsza ocena powodzenia polityki krajowej może okazać się zbyteczna na szczegółowym poziomie regionalnym. W przypadku opcji D odsetek może być nieznacznie wyższy w zależności od sytuacji.

W każdym przypadku różnice miedzy sytuacjami dotyczącymi wprowadzenia benzyny bezołowiowej bez zawartości siarki i oleju napędowego bez zawartości siarki określą, czy mają być one zbadane oddzielnie.

Państwa Członkowskie mogą wybrać metody, które uważają za najbardziej stosowne do zapewnienia dostępności paliw bezsiarkowych na poziomie krajowym. Jednakże zaleca się, by Państwa Członkowskie rozważyły przedstawione tutaj opcje przed podjęciem decyzji odnośnie do środków wdrażania najlepiej przystosowanych do krajowej sytuacji. Szczególne przypadki rozważono w sekcji 4.

3.1. Opcja A: Odsetek stacji paliw zaopatrujących w paliwo bezsiarkowe na region

3.1.1. Kryterium:

Ilość i odsetek krajowych stacji paliw zaopatrujących w benzynę bezołowiową i olej napędowy, na których dostępne są gatunki/rodzaje paliw bezsiarkowych (na koniec roku sprawozdawczego), zgodnie z podziałem na trzy poziomy regionalne Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS) Eurostatu.

Dla powyższego kryterium stosuje się następujące jednostki:

a) ilość stacji paliw;

b) odsetek stacji paliw zaopatrujących w paliwa bezsiarkowe.

3.1.2. Użyteczność:

Zaletą tego kryterium jest to, że określa ono wyraźnie dostępność geograficzną paliw bezsiarkowych na poziomie zapewniającym stosunkowo proporcjonalne rozmieszczenie na terytorium kraju. Ponadto regiony NUTS zostały już określone i są stosowane do celów innych statystyk Wspólnoty, a inne dostępne dane regionalne NUTS (takie jak zaludnienie, powierzchnia, itp.) pozwolą na przeprowadzenie dalszych przydatnych analiz.

3.2. Opcja B: Średnia odległość między stacjami paliw zaopatrujących w paliwa bezsiarkowe

3.2.1. Kryterium:

Średnie odległości między stacjami paliw zaopatrującymi w benzynę bezołowiową i olej napędowy, na których dostępne jest paliwo bezsiarkowe. Należy obliczyć średnie odległości, maksymalne i minimalne, na poziomie krajowym między stacjami paliw zaopatrującymi w paliwa bezsiarkowe (oddzielnie dla benzyny bezołowiowej i dla oleju napędowego). Przydatnym okazać się może również porównanie tych średnich odległości ze średnią odległością na poziomie krajowym między wszystkimi stacjami paliw.

3.2.2. Użyteczność:

Zaletą tego kryterium jest to, że dzięki niemu można ocenić różnice w odległościach, jakie właściciele pojazdów chcący zaopatrzyć swój pojazd w paliwo bezsiarkowe muszą przebyć na terytorium kraju. Porównanie ze średnią krajową odległością między wszystkimi stacjami paliw pozwala na zestawienie tego kryterium z warunkami charakterystycznymi dla kraju.

3.3. Opcja C: Dostępność paliw bezsiarkowych na dużych stacjach paliw

3.3.1. Kryterium:

Ilość i całkowity odsetek dużych/głównych stacji paliw zaopatrujących w benzynę bezołowiową i olej napędowy bez zawartości siarki. Państwa Członkowskie powinny określić definicję dużych stacji paliw na podstawie minimalnej ilości rozlanego paliwa w milionach litrów na rok zgodnie z sytuacją krajową (np. może okazać się, że definicja obejmie 5% wszystkich stacji paliw).

3.3.2. Użyteczność:

Duże stacje paliw położone są na obszarach o dużym popycie, kryterium to stanowić więc będzie pożyteczną wskazówkę odnośnie dostępności paliw bezsiarkowych na takich obszarach. Duże stacje paliw powinny być rozmieszczone stosunkowo proporcjonalnie na terytorium kraju i powinno być stosunkowo łatwo stosować niniejsze kryterium.

3.4. Opcja D: Dostępność paliw bezsiarkowych na stacjach paliw przy autostradach

3.4.1. Kryterium:

Ilość i całkowity odsetek stacji paliw przy autostradach zaopatrujących w benzynę bezołowiową i olej napędowy bez zawartości siarki. Państwa Członkowskie powinny odpowiednio określić definicję autostrad.

3.4.2. Użyteczność:

Kryterium to jest szczególnie użyteczne w odniesieniu do tranzytu i turystyki, ponieważ stanowi pożyteczną wskazówkę odnośnie dostępności paliw bezsiarkowych na głównych arteriach komunikacyjnych. Powyższe stacje paliw również powinny być rozmieszczone stosunkowo proporcjonalnie na całym terytorium kraju, jednak głównie w pobliżu dużych skupisk ludności.

4. SZCZEGÓLNE PRZYPADKI

W niektórych przypadkach, ze względu na rodzaj przedsięwziętych przez Państwa Członkowskie środków lub ze względu na szczególna sytuację, w jakiej się znajdują, może okazać się, że Państwa Członkowskie nie potrzebują stosowania w całości podstawowych lub dodatkowych opcji w celu poprawnego określenia poziomu dostępności geograficznej paliw bezsiarkowych. Przewidziano dwa takie przypadki, kiedy mniej szczegółowa ocena powodzenia polityki krajowej może okazać się wystarczająca:

1) bardzo wysoka dostępność lub przejście rynku krajowego na benzynę bezołowiową i olej napędowy bez zawartości siarki;

2) jeden terminal/dostawca na Państwo Członkowskie lub rynek wyspiarski

W powyższych przypadkach właściwa jest następująca analiza na mniej szczegółowym poziomie.

4.1. Bardzo wysoka dostępność/przekształcenie rynku

W przypadkach gdy rodzaj przedsięwziętych przez Państwo Członkowskie środków zapewnia bardzo wysoką dostępność/przekształcenie rynku na poziomie całego kraju (np. od 60% do 80% stacji paliw lub sprzedaży), wystarczające może się okazać stosowanie jedynie podstawowych informacji o udziale (wielkości) paliw bezsiarkowych w całości sprzedaży oraz danych krajowych dotyczących odpowiednio benzyny bezołowiowej lub oleju napędowego.

Tę wysoką dostępność/przekształcenie rynku można osiągnąć na wiele sposobów, jak np. poprzez:

a) porozumienia sektorowe gwarantujące podaż paliw bezsiarkowych na większości stacji paliw;

b) stosowanie bodźców fiskalnych ułatwiających przejście rynku na paliwa głównie bezsiarkowe;

c) wprowadzenie obowiązkowego przejścia na paliwa bezsiarkowe/obowiązkowej dostępności paliw bezsiarkowych na stacjach paliw.

4.2. Jeden terminal/rynki wyspiarskie

W przypadku Państw Członkowskich posiadających jedyny terminal lub w warunkach rynku wyspiarskiego dostępność paliw bezsiarkowych może mocno wzrosnąć lub nawet osiągnąć 100%. W zależności od sytuacji może to zmniejszyć użyteczność stosowania opcji A i B na tych obszarach.