ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA FUNDUSZY I POLITYKI REGIONALNEJ1)
z dnia 18 października 2024 r.
w sprawie pomocy publicznej na realizację projektów w zakresie transportu intermodalnego w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027
Na podstawie art. 30 ust. 4 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (Dz. U. poz. 1079) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa szczegółowe przeznaczenie, warunki i tryb udzielania pomocy publicznej na realizację projektów w zakresie transportu intermodalnego, zwanej dalej „pomocą”, w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, zwanego dalej „programem”, a także podmiot udzielający pomocy.
§ 2. [Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) intermodalnej jednostce ładunkowej - należy przez to rozumieć jednostkę ładunkową umożliwiającą przewóz towarów z wykorzystaniem różnych gałęzi transportu na całej trasie przewozu bez konieczności przeładunku towarów do innej jednostki ładunkowej przy zmianie gałęzi transportu;
2) operatorze - należy przez to rozumieć przedsiębiorcę świadczącego usługi terminalowe w zakresie obsługi intermodalnych jednostek ładunkowych;
3) podmiocie udostępniającym tabor kolejowy - należy przez to rozumieć przedsiębiorcę prowadzącego działalność gospodarczą polegającą na udostępnianiu do korzystania taboru kolejowego służącego do wykonywania transportu intermodalnego mającego swój początek lub koniec na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebiegającego przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcom wykonującym transport intermodalny, z wyłączeniem samodzielnego wykonywania transportu intermodalnego przez podmiot udostępniający tabor kolejowy;
4) terminalu intermodalnym - należy przez to rozumieć znajdujący się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obiekt budowlany lub zespół obiektów budowlanych, trwale związany z gruntem, wraz z urządzeniami specjalistycznymi i infrastrukturą, które umożliwiają prowadzenie działalności polegającej na załadunku, wyładunku lub innych czynnościach ładunkowych, a także czasowym składowaniu intermodalnych jednostek ładunkowych;
5) transporcie intermodalnym - należy przez to rozumieć przewóz towarów z wykorzystaniem więcej niż jednej gałęzi transportu, realizowany z wykorzystaniem tej samej intermodalnej jednostki ładunkowej, bez rozformowania tej jednostki, na całej trasie przewozu, z tym że do rozformowania intermodalnej jednostki ładunkowej może dojść jedynie w przypadku jednostki specjalistycznej przeznaczonej do przewozu produktów rolnych lub gazu, podczas ich przeładunku na statek w porcie morskim lub porcie śródlądowym;
6) usługach terminalowych - należy przez to rozumieć usługi polegające na załadunku, wyładunku lub innych czynnościach ładunkowych, a także czasowym składowaniu intermodalnych jednostek ładunkowych.
§ 3. [Pomoc udzielona przedsiębiorcy pochodzącemu z jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)] 1. Pomoc może być udzielona przedsiębiorcy pochodzącemu z jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), mającemu siedzibę, oddział lub przedstawicielstwo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na realizację na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej projektu obejmującego:
1) budowę lub przebudowę infrastruktury terminali intermodalnych, w tym infrastruktury dedykowanej w rozumieniu art. 2 pkt 33 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014, str. 1, z późn. zm.2)), w zakresie infrastruktury drogowej, bocznic lub linii kolejowych, które służą połączeniu terminali intermodalnych z siecią drogową lub siecią kolejową;
2) zakup lub modernizację urządzeń niezbędnych do obsługi terminali intermodalnych;
3) zakup lub modernizację i wdrożenie systemów informatycznych niezbędnych do obsługi terminali intermodalnych oraz systemów telematycznych i satelitarnych związanych z transportem intermodalnym;
4) zakup nowego lub zmodernizowanego taboru kolejowego służącego wyłącznie do wykonywania transportu intermodalnego - jeżeli przedsiębiorca nie jest podmiotem udostępniającym tabor kolejowy;
5) zakup nowego taboru kolejowego służącego wyłącznie do wykonywania transportu intermodalnego - jeżeli przedsiębiorca jest podmiotem udostępniającym tabor kolejowy.
2. Pomoc nie może zostać udzielona lub wypłacona przedsiębiorcy:
1) na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy publicznej wynikający z decyzji Komisji Europejskiej uznającej pomoc publiczną za niezgodną z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej;
2) znajdującemu się w trudnej sytuacji w rozumieniu ust. 2.2. pkt 20 komunikatu Komisji - Wytyczne dotyczące pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji (Dz. Urz. UE C 249 z 31.07.2014, str. 1, z późn. zm.3)), zwanych dalej „wytycznymi”.
§ 4. [Warunki otrzymania pomocy przez przedsiębiorcę] 1. Przedsiębiorca może otrzymać pomoc, jeżeli:
1) zakres realizacji projektu jest zgodny z § 3 ust. 1;
2) wydatki kwalifikowalne na realizację projektu są ponoszone zgodnie z § 6 ust. 1;
3) wielkość pomocy nie przekracza wartości określonej na podstawie § 5 ust. 3;
4) zobowiąże się, że projekt zachowa trwałość operacji zgodnie z art. 65 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz. Urz. UE L 231 z 30.06.2021, str. 159, z późn. zm.4));
5) zobowiąże się, że przedmiot realizacji projektu będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania transportu inter-modalnego;
6) zobowiąże się, że tabor kolejowy, którego dotyczy projekt, będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania transportu intermodalnego mającego swój początek lub koniec na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebiegającego przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Przedsiębiorca świadczący usługi terminalowe może otrzymać pomoc, jeżeli zobowiąże się do zapewnienia dostępu na przejrzystych, równych i niedyskryminujących warunkach do usług terminalowych, których dotyczy projekt, przedsiębiorcom zainteresowanym korzystaniem z tych usług za opłatą ustaloną w taki sposób, aby efektywność finansowa projektu wyrażona wskaźnikiem finansowej wewnętrznej stopy zwrotu z kapitału krajowego, zwanym dalej „wskaźnikiem FRR/k”, nie przekroczyła typowej oczekiwanej stopy zwrotu z projektów w zakresie transportu intermodalnego.
3. Przedsiębiorca, który zamierza wybudować terminal intermodalny, którego operatorem będzie inny przedsiębiorca, może otrzymać pomoc, jeżeli zobowiąże się, że operator będzie ponosił opłatę za korzystanie z tego terminala ustaloną w wysokości rynkowej i na przejrzystych, równych i niedyskryminujących warunkach.
4. W przypadku projektu, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, przedsiębiorca może otrzymać pomoc, jeżeli zobowiąże się udostępniać na przejrzystych, równych i niedyskryminujących warunkach tabor kolejowy, którego dotyczy projekt, przedsiębiorcom wykonującym transport intermodalny za opłatą ustaloną w taki sposób, aby efektywność finansowa tego projektu wyrażona wskaźnikiem FRR/k nie przekroczyła typowej oczekiwanej stopy zwrotu z projektów w zakresie transportu intermodalnego.
§ 5. [Podmiot udzielający pomocy] 1. Podmiotem udzielającym pomocy jest Centrum Unijnych Projektów Transportowych, zwane dalej „CUPT”.
2. Przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie pomocy składa do CUPT wniosek o udzielenie pomocy, zwany dalej „wnioskiem”, zawierający następujące informacje:
1) firmę przedsiębiorcy oraz określenie jego formy prawnej;
2) adres i siedzibę przedsiębiorcy;
3) imię i nazwisko osoby reprezentującej przedsiębiorcę oraz jej dane kontaktowe - numer telefonu i adres poczty elektronicznej;
4) informację, czy przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie pomocy jest małym lub średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu;
5) informację, czy przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie pomocy jest przedsiębiorstwem znajdującym się w trudnej sytuacji w rozumieniu ust. 2.2. pkt 20 wytycznych;
6) nazwę oraz miejsce realizacji projektu;
7) opis planowanych rezultatów projektu;
8) planowaną datę rozpoczęcia i zakończenia realizacji projektu;
9) zakres realizacji projektu;
10) przewidywaną wartość projektu;
11) wielkość pomocy, o którą ubiega się przedsiębiorca;
12) rodzaje wydatków kwalifikowalnych;
13) określenie źródeł finansowania projektu.
3. Wielkość pomocy, o którą ubiega się przedsiębiorca, nie może być większa niż niezbędna do uczynienia projektu wystarczająco rentownym, tak aby przedsiębiorca był zainteresowany jego realizacją. W celu ustalenia maksymalnej wielkości pomocy przyjmuje się, że rentowność projektu, określona poziomem wskaźnika FRR/k wyliczonego dla projektu, nie może być wyższa niż typowa oczekiwana stopa zwrotu z projektów w zakresie transportu intermodalnego. Wielkość pomocy uwzględniana w wyliczeniu poziomu wskaźnika FRR/k obejmuje skumulowaną pomoc i finansowanie, o których mowa w § 8.
4. Do wniosku dołącza się kalkulację wielkości pomocy, o którą ubiega się przedsiębiorca, potwierdzającą, że wielkość pomocy nie jest większa niż niezbędna do uczynienia projektu wystarczająco rentownym, tak aby przedsiębiorca był zainteresowany jego realizacją.
5. Do obliczania wydatków lub kosztów, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1, stosuje się stawkę ryczałtową obliczaną w sposób określony w art. 54 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej.
6. Jeżeli wniosek nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 2-4, CUPT wzywa przedsiębiorcę do usunięcia braków we wniosku lub poprawienia wniosku w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania, z pouczeniem, że nieusunięcie braków we wniosku lub niepoprawienie wniosku spowoduje pozostawienie tego wniosku bez rozpoznania.
7. CUPT, w terminie 21 dni roboczych od dnia otrzymania kompletnego wniosku, informuje przedsiębiorcę, czy projekt, którego dotyczy wniosek, wstępnie, z zastrzeżeniem dalszej szczegółowej oceny projektu, kwalifikuje się do otrzymania pomocy.
8. Pomoc jest udzielana w formie dotacji przeznaczonej na pokrycie wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w § 6 ust. 1.
9. Wybór projektu do dofinansowania następuje w sposób konkurencyjny, o którym mowa w art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, na podstawie wniosku o dofinansowanie projektu, o którym mowa w art. 50 ust. 1 tej ustawy.
§ 6. [Wydatki kwalifikowalne] 1. Do wydatków kwalifikowalnych zalicza się niezbędne do realizacji projektu wydatki lub koszty poniesione przez przedsiębiorcę w okresie od dnia otrzymania informacji, o której mowa w § 5 ust. 7, do dnia 31 grudnia 2029 r. na:
1) prace związane z przygotowaniem projektu, w tym:
a) niezbędną dokumentację,
b) opłaty związane z koniecznością uzyskania niezbędnych decyzji administracyjnych na etapie przygotowania projektu;
2) zakup nieruchomości niezabudowanych lub zabudowanych lub nabycie innego niż własność prawa do nieruchomości o wartości nie większej niż 10 % łącznych wydatków kwalifikowalnych projektu;
3) budowę, przebudowę lub montaż, w tym:
a) budowę lub przebudowę placów składowych i przeładunkowych, parkingów służących wyłącznie do postoju pojazdów wykorzystywanych do wykonywania transportu intermodalnego oraz zaplecza technicznego do obsługi tych pojazdów,
b) budowę lub przebudowę dróg wewnętrznych i wewnętrznego układu torowego wraz z urządzeniami sterowania ruchem kolejowym,
c) odtworzenie nawierzchni drogi poza pasem prowadzenia robót, uszkodzonej działaniami związanymi z realizacją projektu,
d) odtworzenie nawierzchni drogi kolejowej lub bocznicy kolejowej poza pasem prowadzenia robót, uszkodzonej działaniami związanymi z realizacją projektu,
e) budowę lub przebudowę nabrzeży oraz urządzeń obcych w zakresie niezbędnym do realizacji projektu, w przypadku gdy taka konieczność wynika z projektu budowlanego,
f) budowę, przebudowę lub modernizację infrastruktury telekomunikacyjnej, wodnokanalizacyjnej, energetycznej, gazowej, ciepłowniczej, kanalizacji deszczowej i innej infrastruktury bezpośrednio związanej z realizacją projektu;
4) budowę lub przebudowę infrastruktury służącej połączeniu terminali intermodalnych z siecią kolejową lub siecią drogową, w tym:
a) bocznic kolejowych lub linii kolejowych,
b) dróg dojazdowych;
5) nadzór nad robotami budowlanymi;
6) zakup lub modernizację urządzeń, w tym:
a) środków trwałych zainstalowanych na stałe w ramach realizacji projektu, takich jak urządzenia dźwigowe oraz przeładunkowe,
b) ruchomych środków trwałych niezbędnych do poprawnego funkcjonowania infrastruktury powstałej w wyniku realizacji projektu,
c) sprzętu będącego środkiem trwałym zakupionego lub wytworzonego na czas realizacji projektu,
d) materiałów niestanowiących środków trwałych wykorzystywanych przez czas realizacji projektu,
e) intermodalnych jednostek ładunkowych z wyjątkiem kontenerów;
7) nabycie wartości niematerialnych i prawnych;
8) zakup taboru kolejowego, w tym lokomotyw manewrowych i trakcyjnych oraz wagonów, służących wyłącznie do wykonywania transportu intermodalnego;
9) zakup lub modernizację oraz wdrożenie systemów informatycznych niezbędnych do obsługi terminali intermodalnych oraz systemów telematycznych i satelitarnych związanych z transportem intermodalnym;
10) podatek od towarów i usług, o ile przedsiębiorcy, któremu udzielono pomocy, nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub prawo do ubiegania się o zwrot podatku od towarów i usług;
11) niezbędne opłaty związane z realizacją projektu, w tym opłaty administracyjne, jeżeli stanowią one wydatki kwalifikowalne w ramach programu;
12) zastosowanie technik finansowania niepowodujących natychmiastowego przeniesienia prawa własności.
2. Do wydatków kwalifikowalnych nie zalicza się wydatków lub kosztów poniesionych na:
1) przygotowanie wniosku;
2) przygotowanie wniosku o dofinansowanie projektu, o którym mowa w art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027;
3) budowę, przebudowę lub modernizację obiektów służb ochrony, agencji celnych, magazynów oraz obiektów socjalnych, takich jak pomieszczenia sypialne oraz stołówki;
4) zakup używanego środka trwałego, który był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.
§ 7.[Maksymalna intensywność pomocy] Maksymalna intensywność pomocy wynosi 50 % wydatków kwalifikowalnych, o których mowa w § 6 ust. 1.
§ 8. [Pomoc udzielana w odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowalnych] 1. Pomoc udzielana w odniesieniu do tych samych wydatków kwalifikowalnych podlega sumowaniu z każdą inną pomocą publiczną, pomocą de minimis lub finansowaniem ze środków Unii Europejskiej zarządzanym centralnie i niestanowiącym pomocy publicznej udzielonym przedsiębiorcy, któremu przyznano pomoc na podstawie niniejszego rozporządzenia, niezależnie od jej formy i źródła.
2. Skumulowana pomoc i finansowanie, o których mowa w ust. 1, nie może przekroczyć maksymalnej intensywności pomocy, o której mowa w § 7.
3. Przedsiębiorca informuje CUPT o każdej innej pomocy publicznej, pomocy de minimis lub niestanowiącym pomocy publicznej finansowaniu ze środków Unii Europejskiej zarządzanym centralnie otrzymanym na realizację tego samego projektu.
§ 9.[Okres udzielania pomocy] Pomoc może być udzielana w okresie obowiązywania decyzji Komisji Europejskiej, o której mowa odpowiednio w art. 4 ust. 3 albo art. 9 ust. 3 i 4 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 z dnia 13 lipca 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 248 z 24.09.2015, str. 9), nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2029 r.
§ 10.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Minister Funduszy i Polityki Regionalnej: K. Pełczyńska-Nałęcz
1) Minister Funduszy i Polityki Regionalnej kieruje działem administracji rządowej - rozwój regionalny, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2023 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej (Dz. U. poz. 2711).
2) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 329 z 15.12.2015, str. 28, Dz. Urz. UE L 149 z 07.06.2016, str. 10, Dz. Urz. UE L 156 z 20.06.2017, str. 1, Dz. Urz. UE L 236 z 14.09.2017, str. 28, Dz. Urz. UE L 26 z 31.01.2018, str. 53, Dz. Urz. UE L 215 z 07.07.2020, str. 3, Dz. Urz. UE L 89 z 16.03.2021, str. 1, Dz. Urz. UE L 270 z 29.07.2021, str. 39, Dz. Urz. UE L 119 z 05.05.2023, str. 159 oraz Dz. Urz. UE L 167 z 30.06.2023, str. 1.
3) Zmiany wymienionego komunikatu zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE C 224 z 08.07.2020, str. 2 oraz Dz. Urz. UE C 2023/1212 z 29.11.2023.
4) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 261 z 22.07.2021, str. 58, Dz. Urz. UE L 241 z 19.09.2022, str. 16, Dz. Urz. UE L 275 z 25.10.2022, str. 23, Dz. Urz. UE L 63 z 28.02.2023, str. 1, Dz. Urz. UE L 130 z 16.05.2023, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 2024/795 z 29.02.2024.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00