Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2024-07-25
Wersja aktualna od 2024-07-25
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO1)
z dnia 4 lipca 2012 r.
w sprawie narodowego zasobu bibliotecznego
z dnia 4 lipca 2012 r. (Dz.U. z 2012 r., poz. 797)
t.j. z dnia 19 października 2017 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 1948)
t.j. z dnia 16 lipca 2021 r. (Dz.U. z 2021 r., poz. 1308)
t.j. z dnia 25 lipca 2024 r. (Dz.U. z 2024 r., poz. 1117)
Na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2393) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) kryteria zaliczania zbiorów bibliotek do narodowego zasobu bibliotecznego, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach, zwanego dalej „narodowym zasobem”;
2) wykaz bibliotek, które posiadają zbiory zaliczane do narodowego zasobu;
3) organizację narodowego zasobu;
4) zasady i zakres szczególnej ochrony narodowego zasobu.
§ 2. [Kryteria zaliczania zbiorów bibliotek do narodowego zasobu bibliotecznego] Do narodowego zasobu są zaliczane zbiory biblioteki mające wyjątkową wartość i znaczenie dla dziedzictwa narodowego, które są unikatowe i spełniają co najmniej jedno z następujących kryteriów:
1) posiadają wartość historyczną;
2) posiadają wartość dla nauki;
3) posiadają wartość dla kultury;
4) posiadają wartość artystyczną.
§ 3.[Wykaz bibliotek] Wykaz bibliotek, które posiadają zbiory zaliczane do narodowego zasobu, określa załącznik do rozporządzenia.
§ 4.[Częściowe zaliczenie zbiorów do narodowego zasobu] W przypadku gdy zbiory biblioteki tylko w części są zaliczane do narodowego zasobu, część tę wyodrębnia się ze zbiorów biblioteki.
§ 5. [Kategorie narodowego zasobu] Narodowy zasób dzieli się na następujące kategorie:
1) rysunki wykonane dowolną techniką i na dowolnym materiale, których wartość wynosi:
a) 12 000 zł albo więcej,
b) mniej niż 12 000 zł;
2) grafiki i matryce do ich wykonania oraz plakaty, których wartość wynosi:
a) 16 000 zł albo więcej,
b) mniej niż 16 000 zł;
3) fotografie, filmy oraz ich negatywy, których wartość wynosi:
a) 6000 zł albo więcej,
b) mniej niż 6000 zł;
4) rękopisy, których wartość wynosi:
a) 4000 zł albo więcej,
b) mniej niż 4000 zł;
5) publikacje, których wartość wynosi:
a) 6000 zł albo więcej,
b) mniej niż 6000 zł;
6) kolekcje biblioteczne, których wartość wynosi:
a) 16 000 zł albo więcej,
b) mniej niż 16 000 zł;
7) inne materiały biblioteczne, niewymienione w pkt 1–6, których wartość wynosi:
a) 16 000 zł albo więcej,
b) mniej niż 16 000 zł.
§ 6. [Ewidencja elektroniczna] 1. Zbiór zaliczany do narodowego zasobu jest ujęty w ewidencji elektronicznej.
2. Do prowadzenia ewidencji elektronicznej stosuje się przepisy dotyczące szczegółowej i sumarycznej ewidencji wpływów oraz szczegółowej i sumarycznej ewidencji ubytków, określone w rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 października 2008 r. w sprawie sposobu ewidencji materiałów bibliotecznych (Dz. U. poz. 1283).
§ 7. [Plan ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu] 1. Biblioteka, która posiada zbiory zaliczane do narodowego zasobu, sporządza plan ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu.
2. Plan ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu zawiera określenie:
1) ewentualnych zagrożeń zasobu oraz ocenę ryzyka ich wystąpienia;
2) zadań i obowiązków osób realizujących w danej jednostce organizacyjnej zadania z zakresu ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu;
3) zasobów ludzkich i technicznych oraz środków, niezbędnych do ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu;
4) organizacji ochrony przed zagrożeniami charakterystycznymi dla danego regionu kraju i obiektu lub grupy obiektów, w tym obiektu zabytkowego, w którym są gromadzone zbiory zaliczane do narodowego zasobu;
5) wewnętrznych procedur realizacji zadań z zakresu ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu;
6) działań na wypadek wystąpienia zagrożenia zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu albo sytuacji kryzysowych, w tym:
a) sposobu monitorowania zagrożeń,
b) trybu uruchamiania zasobów i środków, o których mowa w pkt 3,
c) procedur reagowania, określających sposób realizacji działań,
d) współdziałania między podmiotami realizującymi działania, w tym ich łączności;
7) organizacji systemu monitorowania zagrożeń oraz ostrzegania i alarmowania o zagrożeniu;
8) organizacji ewakuacji osób i ewakuacji całości albo przemieszczenia narażonej na uszkodzenia lub zniszczenie części zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu z obszarów zagrożonych;
9) sposobu oraz trybu oceniania i dokumentowania strat poniesionych w zbiorach zaliczonych do narodowego zasobu w wyniku wystąpienia zagrożenia albo sytuacji kryzysowej.
3. Do planu ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu dołącza się wykaz umów i porozumień związanych z realizacją zadań oraz działań określonych w planie ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu.
4. Plan ochrony zbiorów zaliczanych do narodowego zasobu podlega wdrożeniu i corocznej aktualizacji, wykonywanej do dnia 31 marca danego roku kalendarzowego według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego.
§ 8. [Szczególna ochrona narodowego zasobu] Narodowy zasób podlega szczególnej ochronie polegającej na zapewnieniu bezpiecznych dla danego rodzaju materiałów bibliotecznych warunków w zakresie:
1) przechowywania,
2) kopiowania i utrwalania na informatycznych nośnikach danych,
3) udostępniania w celach naukowych albo ekspozycyjnych
- które nie spowodują pogorszenia stanu ich zachowania lub uniemożliwią ich zniszczenie lub kradzież.
§ 9.[Środki na wprowadzenie oraz utrzymanie szczególnej ochrony] Środki na wprowadzenie oraz utrzymanie szczególnej ochrony, określonej w § 7 ust. 1 i § 8, zapewnia organizator biblioteki, o którym mowa w art. 8 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach.
§ 10. [Przepis przejściowy] Biblioteka, której zbiory są zaliczane do narodowego zasobu w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, dokona czynności, o których mowa w:
1) § 4–6, w terminie do dnia 31 grudnia 2017 r.;
2) § 7 ust. 1 i § 8, w terminie roku od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
§ 11. [Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.2)
1) Na dzień ogłoszenia obwieszczenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej działem administracji rządowej - kultura i ochrona dziedzictwa narodowego kieruje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 maja 2024 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Dz. U. poz. 740).
2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki z dnia 24 listopada 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu bibliotek, których zbiory tworzą narodowy zasób biblioteczny, określenia organizacji tego zasobu oraz zasad i zakresu jego szczególnej ochrony (Dz. U. poz. 955 oraz z 2009 r. poz. 356), które utraciło moc z dniem 2 lipca 2012 r. na podstawie art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1230).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
z dnia 4 lipca 2012 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1117)
WYKAZ BIBLIOTEK, KTÓRE POSIADAJĄ ZBIORY ZALICZANE DO NARODOWEGO ZASOBU BIBLIOTECZNEGO
1) Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
2) Biblioteka Narodowa w Warszawie
3) Biblioteka Elbląska im. Cypriana Norwida w Elblągu
4) Biblioteka Naukowa Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie
5) Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
6) Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu
7) Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach
8) Biblioteka Śląska w Katowicach
9) Centralna Biblioteka Rolnicza Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi Oddział w Puławach
10) Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
11) Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu
12) Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska w Toruniu
13) Biblioteka Uniwersytecka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
14) Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie
15) Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska