Akt prawny
oczekujący
Wersja oczekująca od 2025-06-28
Wersja oczekująca od 2025-06-28
oczekujący
USTAWA
z dnia 26 kwietnia 2024 r.
o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze1), 2)
1) wymagania dostępności produktów i usług;
2) obowiązki podmiotów gospodarczych w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług;
3) system, zasady i tryb sprawowania nadzoru rynku w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa określa:
Art. 2. [Zapewnianie spełniania wymagań dostępności w zakresie określonym ustawą] W zakresie określonym ustawą zapewnianie spełniania wymagań dostępności:
1) produktów - jest obowiązkiem:
a) producentów,
b) upoważnionych przedstawicieli,
c) importerów,
d) dystrybutorów;
2) usług - jest obowiązkiem usługodawców.
Art. 3. [Zakres przedmiotowy ustawy] 1. Przepisy ustawy stosuje się do następujących produktów:
1) konsumenckich systemów sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia i ich systemów operacyjnych,
2) terminali:
a) płatniczych, będących urządzeniami, których głównym przeznaczeniem jest umożliwianie dokonywania płatności z użyciem instrumentów płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30 i 731) w fizycznym punkcie sprzedaży,
b) samoobsługowych przeznaczonych do oferowania lub świadczenia usług objętych ustawą:
- bankomatów i wpłatomatów,
- automatów biletowych,
- urządzeń do odprawy,
- interaktywnych terminali przeznaczonych do udzielania informacji, z wyjątkiem terminali instalowanych jako zintegrowane części pojazdów samochodowych, statków powietrznych, statków wodnych i taboru kolejowego,
3) konsumenckich urządzeń końcowych z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług:
a) telekomunikacyjnych,
b) dostępu do audiowizualnych usług medialnych,
4) czytników książek elektronicznych
- zwanych dalej „produktami”.
2. Przepisy ustawy stosuje się do oferowanych lub świadczonych na rzecz konsumentów usług:
1) telekomunikacyjnych, z wyjątkiem usług transmisji wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług komunikacji maszyna - maszyna,
2) dostępu do audiowizualnych usług medialnych,
3) towarzyszących usługom autobusowego i autokarowego transportu pasażerskiego, usługom wodnego transportu pasażerskiego oraz usługom lotniczego i kolejowego transportu pasażerskiego w zakresie:
a) stron internetowych,
b) usług oferowanych lub świadczonych za pomocą urządzeń mobilnych, w tym aplikacji mobilnych,
c) biletów elektronicznych i usług elektronicznych systemów sprzedaży biletów,
d) dostarczania informacji związanych z tymi usługami, w tym informacji o podróży w czasie rzeczywistym, przy czym w odniesieniu do dostarczania tych informacji za pośrednictwem ekranów informacyjnych obowiązek ten dotyczy wyłącznie interaktywnych ekranów znajdujących się na terytorium Unii Europejskiej,
e) dostarczania informacji za pomocą przeznaczonych do tego interaktywnych terminali samoobsługowych znajdujących się na terytorium Unii Europejskiej, z wyjątkiem terminali instalowanych jako zintegrowane części pojazdów samochodowych, statków powietrznych, statków wodnych i taboru kolejowego,
4) bankowości detalicznej,
5) rozpowszechniania książek elektronicznych,
6) handlu elektronicznego
- zwanych dalej „usługami”.
3. Wymagania dostępności produktów i usług określone w ustawie są wymaganiami w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych lub projektowania z przeznaczeniem dla wszystkich użytkowników, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 i 1720), w odniesieniu do produktów i usług.
Art. 4. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy] Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) usług oferowanych lub świadczonych przez mikroprzedsiębiorców;
2) stron internetowych i aplikacji mobilnych w zakresie:
a) map oraz map interaktywnych, w tym geoportali, w przypadku gdy na tych mapach, mapach interaktywnych, w tym geoportalach, przeznaczonych do zastosowań nawigacyjnych dane teleadresowe i położenie geograficzne są prezentowane w sposób dostępny cyfrowo, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1440),
b) treści, które nie są finansowane i nie są tworzone przez dany podmiot gospodarczy oraz nie znajdują się pod jego kontrolą;
3) usług komunikacji miejskiej oraz do gminnych, metropolitalnych, powiatowych, powiatowo-gminnych i wojewódzkich przewozów pasażerskich w rozumieniu odpowiednio art. 4 ust. 1 pkt 3, 5a, 10, 10a i 25 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 2778), z wyjątkiem usług, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 3 lit. e.
Art. 5. [Definicje] Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) alternatywna i wspomagająca komunikacja - korzystanie z pomocy komunikacyjnych, form i sposobów porozumiewania się rozumianego jako odbieranie i nadawanie komunikatów, w tym w mowie i piśmie, które wspierają, uzupełniają lub zastępują mowę w celu funkcjonalnej komunikacji;
2) bilet elektroniczny - system, w którym uprawnienie do podróżowania w postaci biletu uprawniającego do pojedynczego lub wielokrotnego podróżowania, abonamentu na podróżowanie lub kredytu na podróżowanie jest przechowywane w postaci elektronicznej zamiast w postaci papierowej;
3) czytnik książek elektronicznych - urządzenie obejmujące zarówno sprzęt, jak i oprogramowanie, przeznaczone do uzyskiwania dostępu do plików książek elektronicznych i korzystania z nich;
4) dostępność - właściwość produktu albo usługi umożliwiającą korzystanie z nich zgodnie z ich przeznaczeniem przez osoby ze szczególnymi potrzebami na zasadzie równości z innymi użytkownikami, która jest osiągana przez zastosowanie projektowania uniwersalnego, a w przypadku braku takiej możliwości - przez zastosowanie racjonalnych usprawnień, o których mowa w art. 2 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1169 oraz z 2018 r. poz. 1217);
5) dystrybutor - osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, niebędące producentem albo importerem danego produktu, które udostępniają na rynku produkt;
6) funkcjonalność - właściwość usługi lub jej części umożliwiającą użycie przez użytkownika wszystkich oferowanych przez nie funkcji;
7) importer - osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, mające odpowiednio miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, które wprowadzają do obrotu produkt pochodzący z państwa innego niż państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
8) informacja o podróży w czasie rzeczywistym - informację dotyczącą:
a) rozkładów jazdy, lotów lub rejsów,
b) dalszych połączeń tym samym środkiem transportu,
c) podstawowych możliwości przesiadek na inne środki transportu,
d) odwołania danej podróży,
e) opóźnień w rozpoczęciu podróży,
f) zakłóceń ruchu
- udzielaną przed podróżą lub w czasie podróży za pośrednictwem systemów dynamicznej informacji pasażerskiej, przekazujących informacje podróżnym przez strony internetowe, aplikacje mobilne, interaktywne ekrany informacyjne lub interaktywne terminale samoobsługowe, przy czym informacje, o których mowa w lit. d-f, są udzielane niezwłocznie po ich otrzymaniu;
9) interaktywne zdolności obliczeniowe - zdolność transmisji i przetwarzania danych, w tym obrazu lub dźwięku, w ramach interakcji między użytkownikiem a urządzeniem;
10) interfejs użytkownika - elementy oprogramowania lub sprzętu umożliwiające wzajemne połączenie i oddziaływanie między oprogramowaniem a użytkownikiem w celu korzystania z produktu zgodnie z jego przeznaczeniem;
11) interoperacyjność - właściwość produktu albo usługi umożliwiającą ich efektywne współdziałanie z narzędziami wspomagającymi;
12) kompatybilność - właściwość produktu albo usługi lub ich części umożliwiającą niezakłócone współdziałanie z innymi produktami lub usługami, w tym produktami i usługami, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy, albo systemami, w tym z narzędziami wspomagającymi, przeznaczonymi do korzystania z tego produktu albo tej usługi;
13) komunikacja tekstowa w czasie rzeczywistym - komunikację tekstową, w ramach której wprowadzany tekst jest przesyłany i odbierany jako komunikacja ciągła w trybie znak po znaku;
14) konsument - osobę fizyczną, która kupuje produkt lub korzysta z usługi w celach niezwiązanych z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub z wykonywaniem wolnego zawodu;
15) narzędzia wspomagające - sprzęt, oprogramowanie lub rozwiązania technologiczne stosowane w celu poprawy funkcjonalności podczas korzystania z produktu albo usługi przez osoby ze szczególnymi potrzebami;
16) norma zharmonizowana - normę zharmonizowaną w rozumieniu art. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniającego dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylającego decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE (Dz. Urz. UE L 316 z 14.11.2012, str. 12, z późn. zm.3)), której tytuł i numer zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
17) osoba ze szczególnymi potrzebami - osobę ze szczególnymi potrzebami w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2240 oraz z 2024 r. poz. 731);
18) oznakowanie CE - oznakowanie CE w rozumieniu art. 2 pkt 20 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 30, z późn. zm.4));
19) pełna konwersacja - komunikację zapewniającą jednoczesny przesył wideo o rozdzielczości umożliwiającej komunikację w polskim języku migowym i przesył głosu, zsynchronizowanych z komunikacją tekstową w czasie rzeczywistym;
20) podmiot gospodarczy - producenta, upoważnionego przedstawiciela, importera, dystrybutora lub usługodawcę podlegających obowiązkom określonym w ustawie;
21) polski język migowy - naturalny, wizualno-przestrzenny język komunikowania się osób głuchych;
22) postrzegalność - właściwość usługi lub jej części lub informacji o produkcie albo usłudze umożliwiającą ich odbiór przez użytkownika za pomocą zmysłów słuchu, wzroku lub dotyku;
23) producent - osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, które wytwarzają produkt lub które zlecają zaprojektowanie lub wytworzenie produktu i prowadzą obrót tym produktem pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym;
24) specyfikacja techniczna - specyfikację techniczną w rozumieniu art. 2 pkt 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniającego dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylającego decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE, która zawiera środki umożliwiające spełnianie wymagań dostępności produktu albo usługi;
25) system operacyjny - oprogramowanie, które stanowi domyślny interfejs użytkownika, gdy żaden program aplikacyjny, w tym graficzny interfejs użytkownika, nie jest aktywny, i jest integralną częścią sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia albo samodzielnym oprogramowaniem przeznaczonym do stosowania w sprzęcie komputerowym ogólnego przeznaczenia, zapewniające co najmniej:
a) obsługę interfejsu sprzętu peryferyjnego,
b) planowanie zadań,
c) przydzielanie pamięci
- z wyłączeniem modułu ładującego system operacyjny, podstawowego systemu wejścia-wyjścia oraz innego oprogramowania układowego niezbędnego przy uruchamianiu lub instalowaniu systemu operacyjnego;
26) system sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia - połączenie sprzętu komputerowego stanowiące kompletny komputer osobisty, taki jak komputer stacjonarny, laptop, smartfon i tablet, który cechuje wielofunkcyjny charakter oraz zdolność do wykonywania, z odpowiednim oprogramowaniem, najczęstszych zadań informatycznych, z których korzystają konsumenci, i który jest przeznaczony do obsługi przez konsumentów;
27) udostępnienie na rynku - odpłatne lub nieodpłatne dostarczanie do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na terytorium Unii Europejskiej w ramach działalności o charakterze komercyjnym;
28) upoważniony przedstawiciel - osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, które posiadają pisemne pełnomocnictwo od producenta do działania w jego imieniu w odniesieniu do określonych czynności na terytorium Unii Europejskiej;
29) usługi autobusowego i autokarowego transportu pasażerskiego - usługi, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz. Urz. UE L 55 z 28.02.2011, str. 1);
30) usługi bankowości detalicznej - oferowane lub świadczone na rzecz konsumentów następujące usługi bankowe i finansowe:
a) umowy o kredyt:
- konsumencki, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028, 1285, 1394 i 1723 oraz z 2024 r. poz. 653),
- hipoteczny, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2245 i 2339),
b) usługi obejmujące czynności działalności maklerskiej, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1, 2, 4 i 5 oraz ust. 4 pkt 1, 2, 5 i 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2024 r. poz. 722),
c) usługi:
- w zakresie pieniądza elektronicznego w rozumieniu art. 2 pkt 21a ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
- powiązane z rachunkiem płatniczym w rozumieniu art. 2 pkt 33a ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
- płatnicze w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych;
31) usługi dostępu do audiowizualnych usług medialnych - usługi przekazywane przez sieć telekomunikacyjną, wykorzystywane do identyfikacji usług medialnych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1722 oraz z 2024 r. poz. 96), z wyłączeniem programów radiowych, do wyboru takich usług i odbierania informacji o nich oraz do ich wyświetlania, w tym powiązanych z nimi udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami w rozumieniu art. 4 pkt 28 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, a także elektroniczne przewodniki po programach, o których mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2024 r. poz. 34 i 731);
32) usługi handlu elektronicznego - usługi oferowane lub świadczone na odległość przez strony internetowe i urządzenia mobilne, drogą elektroniczną i na indywidualne żądanie konsumenta w celu zawarcia umowy;
33) usługi rozpowszechniania książek elektronicznych - usługi polegające na dostarczaniu konsumentowi plików książek elektronicznych wraz z oprogramowaniem przeznaczonym do uzyskiwania dostępu do tych plików i korzystania z nich, z wyłączeniem oprogramowania czytników książek elektronicznych;
34) usługi wodnego transportu pasażerskiego - usługi przewozu pasażerskiego, o których mowa w art. 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1177/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. o prawach pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz. Urz. UE L 334 z 17.12.2010, str. 1, z późn. zm.5)), z wyłączeniem usług, o których mowa w art. 2 ust. 2 tego rozporządzenia;
35) usługodawca - osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, które świadczą usługę lub oferują świadczenie usługi konsumentowi na terytorium Unii Europejskiej;
36) wprowadzenie do obrotu - pierwsze udostępnienie na rynku;
37) wycofanie z obrotu - dowolny środek, którego celem jest zapobieżenie udostępnianiu na rynku produktu, który znajduje się w łańcuchu dostaw;
38) zrozumiałość - właściwość usługi lub jej części lub informacji o produkcie albo usłudze umożliwiającą zrozumienie treści i informacji związanych z korzystaniem z produktu albo usługi zgodnie z ich przeznaczeniem.
Art. 6. [Kompetencje ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego w zakresie dostępności produktów i usług] Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w zakresie dostępności produktów i usług:
1) inicjuje zmiany przepisów prawnych;
2) opiniuje projekty programów;
3) opiniuje sprawozdanie, o którym mowa w art. 72;
4) współpracuje z:
a) Prezesem Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44), zwanym dalej „Prezesem Zarządu PFRON”,
b) organami nadzoru rynku, o których mowa w art. 38 ust. 3,
c) organami celnymi,
d) Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
e) jednostkami samorządu terytorialnego,
f) innymi podmiotami działającymi na rzecz zwiększania dostępności produktów i usług;
5) prowadzi i koordynuje działania informacyjno-promocyjne;
6) inicjuje i organizuje badania naukowe;
7) inicjuje i organizuje działania na rzecz poprawy świadomości społecznej;
8) promuje współpracę między organizacjami zrzeszającymi podmioty gospodarcze a organizacjami pozarządowymi, w szczególności zrzeszającymi osoby ze szczególnymi potrzebami, a także uczelniami i instytutami badawczymi oraz innymi podmiotami działającymi na rzecz zwiększania dostępności produktów i usług;
9) opracowuje wytyczne i zapewnia narzędzia ułatwiające mikroprzedsiębiorcom zapewnianie dostępności produktów i usług.
Rozdział 2
Zapewnianie spełniania wymagań dostępności produktów i usług
Art. 7. [Zapewnienie spełniania wymagań dostępności w zakresie informacji o produkcie] 1. Spełnianie wymagań dostępności w zakresie informacji o produkcie jest zapewnione, jeżeli:
1) instrukcje, etykiety i ostrzeżenia dotyczące użytkowania produktu, które zostały zamieszczone w lub na produkcie, są:
a) udostępniane za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego,
b) przedstawione:
- w sposób zapewniający ich zrozumiałość i postrzegalność,
- za pomocą czcionki o odpowiednim rozmiarze i kroju, z uwzględnieniem przewidywalnych warunków użytkowania oraz z zastosowaniem wystarczającego kontrastu i odstępów między literami, wierszami i akapitami;
2) instrukcje dotyczące użytkowania produktu, w szczególności instrukcje dotyczące dostępu do funkcji produktu, sposobu ich aktywacji i ich interoperacyjności z narzędziami wspomagającymi, które nie zostały zamieszczone w lub na produkcie, są udostępnione publicznie w inny sposób, w szczególności za pośrednictwem strony internetowej, wraz z wprowadzeniem do obrotu produktu z dołączoną informacją o miejscu ich udostępnienia zamieszczoną na produkcie lub opakowaniu produktu oraz:
a) spełniają wymagania dostępności określone w pkt 1,
b) obejmują:
- alternatywną prezentację treści nietekstowych,
- opis interfejsu użytkownika,
- informacje o spełnianiu przez produkt wymagań dostępności określonych odpowiednio w art. 8-11 oraz informacje, jakie rozwiązania zostały przyjęte w celu spełniania tych wymagań,
c) są przedstawione w formatach tekstowych umożliwiających wykorzystanie ich w alternatywnej i wspomagającej komunikacji, które mogą być przedstawiane za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego,
d) obejmują opis oprogramowania i sprzętu łączących produkt z narzędziami wspomagającymi wraz z wykazem narzędzi wspomagających, które były testowane razem z produktem;
3) instrukcje dotyczące instalacji, konserwacji, przechowywania i pozbywania się produktu, które nie zostały zamieszczone w lub na produkcie, są udostępnione publicznie w inny sposób, w szczególności za pośrednictwem strony internetowej, wraz z wprowadzeniem do obrotu produktu z dołączoną informacją o miejscu ich udostępnienia zamieszczoną na produkcie lub opakowaniu produktu oraz spełniają wymagania dostępności określone w pkt 1, pkt 2 lit. b tiret pierwszym i lit. c;
4) informacje na opakowaniu produktu spełniają wymagania dostępności określone w pkt 1.
2. Przepisów ust. 1 pkt 3 i 4 nie stosuje się do terminali.
Art. 8. [Spełnianie wymagań dostępności przez produkt] Produkt, w tym interfejs użytkownika, spełnia co najmniej następujące wymagania dostępności:
1) jeżeli produkt:
a) umożliwia komunikowanie się - zapewnia się, że ta funkcja jest dostępna przez więcej niż jeden kanał sensoryczny i obejmuje rozwiązania alternatywne dla elementów wizualnych, dźwiękowych, mowy i dotykowych,
b) wykorzystuje mowę - zapewnia się rozwiązania alternatywne dla mowy i wprowadzania danych głosowych na potrzeby komunikacji, obsługi, sterowania i orientacji,
c) wykorzystuje elementy wizualne - zapewnia się sposoby poprawy wyrazistości wizji oraz rozwiązania umożliwiające powiększanie obrazu, zwiększanie jego jasności i kontrastu, a także interoperacyjność z narzędziami wspomagającymi i programami umożliwiającymi nawigację po interfejsie użytkownika,
d) wykorzystuje kolor do przekazywania informacji, wskazania działania, które należy wykonać, wskazania konieczności reakcji ze strony użytkownika lub zaznaczenia pewnych elementów - zapewnia się rozwiązania alternatywne do stosowania kolorów,
e) wykorzystuje sygnały dźwiękowe do przekazywania informacji, wskazania działania, które należy wykonać, wskazania konieczności reakcji ze strony użytkownika lub zaznaczenia pewnych elementów - zapewnia się rozwiązania alternatywne do stosowania sygnałów dźwiękowych,
f) wykorzystuje elementy dźwiękowe - zapewnia się możliwość sterowania głośnością i szybkością odtwarzania, zaawansowane funkcje dźwiękowe, w tym redukcję zakłóceń ze strony sygnałów dźwiękowych pochodzących od znajdujących się w pobliżu produktów, oraz wyrazistość dźwięku,
g) wymaga ręcznej obsługi i sterowania - zapewnia się możliwość sterowania sekwencyjnego i alternatywne rozwiązania z zakresu motoryki małej oraz unika się konieczności jednoczesnego poruszania więcej niż jednym przełącznikiem, a także zapewnia się możliwość rozróżnienia przełączników za pomocą dotyku;
2) tryby pracy nie wymagają wykonywania ruchów o dużym zasięgu lub użycia dużej siły fizycznej;
3) zastosowane rozwiązania ograniczają prawdopodobieństwo wywołania ataków padaczki fotogennej;
4) przy korzystaniu z właściwości zapewniających spełnianie wymagań dostępności zapewnia się ochronę prywatności użytkownika;
5) zapewnia się:
a) rozwiązania alternatywne dla identyfikacji biometrycznej i kontroli danych biometrycznych,
b) spójność funkcji,
c) wystarczająco długi czas na reakcję użytkownika oraz możliwość dostosowywania przez użytkownika czasu na tę reakcję,
d) oprogramowanie i sprzęt służące do łączenia się z narzędziami wspomagającymi.
Art. 9. [Wymogi dotyczące terminalu] 1. Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 8, terminal:
1) jest wyposażony w technologię syntezy mowy w języku interfejsu użytkownika;
2) umożliwia:
a) podłączenie przewodowego stereofonicznego zestawu słuchawkowego,
b) rozpoczęcie korzystania z właściwości zapewniających spełnianie wymagań dostępności bez konieczności ich aktywowania.
2. Występujące w terminalu klawisze i przełączniki są oznaczone za pomocą wystarczającego kontrastu oraz są możliwe do rozróżnienia za pomocą dotyku.
3. Jeżeli wymagana jest reakcja użytkownika w określonym czasie, terminal informuje o tym za pośrednictwem więcej niż jednego kanału sensorycznego oraz zapewnia możliwość wydłużenia czasu na tę reakcję.
4. Jeżeli terminal wykorzystuje elementy dźwiękowe, zapewnia się ich kompatybilność z narzędziami wspomagającymi, w tym wzmacniającymi dźwięk.
Art. 10.[Wyposażenie czytnika książek elektronicznych w technologię syntezy mowy] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 7 i art. 8, czytnik książek elektronicznych jest wyposażony w technologię syntezy mowy w języku interfejsu użytkownika.
Art. 11. [Wymogi dotyczące konsumenckiego urządzenia końcowego z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 7 i art. 8, konsumenckie urządzenie końcowe z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi wykorzystywane do oferowania lub świadczenia usług:
1) telekomunikacyjnych:
a) które poza komunikacją:
- głosową oferuje komunikację tekstową - umożliwia komunikację tekstową w czasie rzeczywistym i obsługuje dźwięk jakości Hi-Fi,
- głosową i tekstową lub w połączeniu z tymi sposobami komunikacji oferuje możliwość transmisji wideo - umożliwia pełną konwersację,
b) umożliwia bezprzewodowe połączenie z narzędziami wspomagającymi wzmacniającymi dźwięk,
c) unika zakłóceń podczas współpracy z narzędziami wspomagającymi;
2) dostępu do audiowizualnych usług medialnych - umożliwia korzystanie z udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami w rozumieniu art. 4 pkt 28 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji dostarczanych przez dostawców audiowizualnych usług medialnych w postaci dostępu użytkownika do tych udogodnień, ich wyboru, sterowania nimi i ich personalizacji oraz współpracę z narzędziami wspomagającymi.
Art. 12. [Produkty wykorzystywane do oferowania i świadczenia usług] 1. Do oferowania lub świadczenia usług wykorzystuje się produkty spełniające wymagania dostępności określone w art. 7-11.
2. W ramach oferowania i świadczenia usług zapewnia się:
1) udzielanie informacji w postaci papierowej lub elektronicznej o oferowanych i świadczonych usługach oraz, w przypadku produktów wykorzystywanych w ramach oferowania lub świadczenia usług - udzielanie informacji o związku tych produktów z usługą, funkcjach i właściwościach zapewniających spełnianie wymagań dostępności oraz ich interoperacyjności z narzędziami wspomagającymi, a także informacji niezbędnych do korzystania z usługi:
a) za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego,
b) w sposób zapewniający ich zrozumiałość,
c) w formatach tekstowych umożliwiających wykorzystanie ich w alternatywnej i wspomagającej komunikacji, które mogą być przedstawiane za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego,
d) za pomocą czcionki o odpowiednim rozmiarze i kroju, z uwzględnieniem przewidywalnych warunków użytkowania oraz z zastosowaniem wystarczającego kontrastu i odstępów między literami, wierszami i akapitami,
e) z alternatywną prezentacją treści nietekstowych;
2) udzielanie informacji, o których mowa w pkt 1, w postaci elektronicznej w sposób zapewniający postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność tych informacji;
3) jednolitość stron internetowych i aplikacji mobilnych przez zapewnienie ich postrzegalności, funkcjonalności, zrozumiałości i kompatybilności.
Art. 13.[Wymagania w ramach usług telekomunikacyjnych] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 12, w ramach usług telekomunikacyjnych zapewnia się przekazywanie komunikacji głosowej wraz z komunikacją tekstową w czasie rzeczywistym, a w przypadku gdy dostępna jest transmisja obrazu - pełną konwersację.
Art. 14. [Wymagania w ramach usług dostępu do audiowizualnych usług medialnych] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 12, w ramach usług dostępu do audiowizualnych usług medialnych zapewnia się:
1) postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność elektronicznych przewodników po programach oraz informacji o udogodnieniach dla osób z niepełnosprawnościami w rozumieniu art. 4 pkt 28 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji;
2) przekazywanie udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami w rozumieniu art. 4 pkt 28 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji dostarczanych przez dostawcę audiowizualnych usług medialnych, z zapewnieniem jakości umożliwiającej ich właściwe wyświetlanie, zsynchronizowanie z dźwiękiem i obrazem oraz sterowanie nimi przez użytkownika.
Art. 15. [Wymogi w ramach usług towarzyszących usługom autobusowego i autokarowego transportu pasażerskiego, usługom wodnego transportu pasażerskiego oraz usługom lotniczego i kolejowego transportu pasażerskiego] 1. Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 12, w ramach usług towarzyszących usługom autobusowego i autokarowego transportu pasażerskiego, usługom wodnego transportu pasażerskiego oraz usługom lotniczego i kolejowego transportu pasażerskiego informuje się o:
1) zapewnieniu warunków niezbędnych do korzystania przez osoby ze szczególnymi potrzebami, w tym o bieżącym stanie, w odniesieniu do:
a) pojazdów samochodowych, statków powietrznych, statków wodnych i taboru kolejowego,
b) pomieszczeń oraz budynków użyteczności publicznej wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług oraz otaczającej je infrastruktury;
2) pomocy świadczonej osobom ze szczególnymi potrzebami i bieżącym stanie dostępu do niej;
3) elektronicznych systemach sprzedaży biletów;
4) podróży w czasie rzeczywistym.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, zawiera w szczególności informacje na temat spełniania wymagań określonych w:
1) art. 6 pkt 1 oraz pkt 3 lit. a i b ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami;
2) art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. d oraz pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r. poz. 725).
Art. 16. [Wymogi w ramach usług bankowości detalicznej] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 12, w ramach usług bankowości detalicznej zapewnia się:
1) postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność metod identyfikacji konsumenta, składania podpisów elektronicznych, bezpieczeństwa i usług płatniczych;
2) przekazywanie informacji w języku polskim lub - za zgodą konsumenta - w innym języku na poziomie biegłości językowej B2 zgodnie z Europejskim Systemem Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy.
Art. 17. [Wymogi w ramach usług rozpowszechniania książek elektronicznych] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 12, w ramach usług rozpowszechniania książek elektronicznych zapewnia się:
1) w przypadku gdy książka elektroniczna zawiera oprócz tekstu także dźwięk - synchronizację tekstu i dźwięku;
2) interoperacyjność pliku książki elektronicznej zapewniającą kompatybilność i funkcjonalność narzędzi wspomagających z plikiem książki elektronicznej;
3) dostęp do treści i struktury książki elektronicznej;
4) możliwość nawigacji po treści i układzie graficznym książki elektronicznej, również w dynamicznym układzie graficznym;
5) możliwość wyboru alternatywnego sposobu przedstawienia treści książki elektronicznej zapewniającego jej postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność;
6) udzielanie informacji o funkcjach i właściwościach zapewniających spełnianie wymagań dostępności treści książki elektronicznej za pośrednictwem metadanych.
Art. 18. [Wymogi w ramach usług handlu elektronicznego] Poza spełnianiem wymagań dostępności, o których mowa w art. 12, w ramach usług handlu elektronicznego zapewnia się:
1) udzielanie informacji o spełnianiu wymagań dostępności przez produkty albo usługi, jeżeli te informacje zostały podane przez obowiązany do tego podmiot gospodarczy;
2) postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność funkcji i metod służących identyfikacji stron usługi handlu elektronicznego, zachowaniu bezpieczeństwa oraz dokonywaniu płatności, składaniu podpisów elektronicznych i usług płatniczych stanowiących część tej usługi.
Art. 19. [Stosowanie do produktu lub usługi odpowiednich kryteriów funkcjonalnych jeżeli produkt albo usługa posiadają funkcje lub właściwości, które nie są objęte wymaganiami dostępności określonymi w art. 7-18] 1. Jeżeli produkt albo usługa posiadają funkcje lub właściwości, które nie są objęte wymaganiami dostępności określonymi w art. 7-18, podmiot gospodarczy stosuje do nich odpowiednie kryteria funkcjonalne.
2. Kryteria funkcjonalne, o których mowa w ust. 1, obejmują:
1) jeżeli korzystanie z produktu albo usługi angażuje wzrok - zapewnienie, że:
a) co najmniej jeden tryb obsługi produktu albo sposób korzystania z usługi:
- nie wymaga zaangażowania wzroku,
- umożliwia korzystanie z tego produktu albo z tej usługi użytkownikowi przy ograniczonej zdolności widzenia,
- nie wymaga od użytkownika zdolności widzenia barw,
b) ograniczone jest prawdopodobieństwo wywołania ataków padaczki fotogennej;
2) jeżeli korzystanie z produktu albo usługi angażuje słuch - zapewnienie, że co najmniej jeden tryb obsługi produktu albo sposób korzystania z usługi:
a) nie wymaga zaangażowania słuchu,
b) wykorzystuje zaawansowane funkcje dźwiękowe i umożliwia korzystanie z tego produktu albo z tej usługi użytkownikowi przy ograniczonej zdolności słyszenia;
3) jeżeli korzystanie z produktu albo usługi wymaga użycia głosu - zapewnienie, że co najmniej jeden tryb obsługi produktu albo sposób korzystania z usługi nie wymaga wydawania dźwięków za pomocą aparatu mowy;
4) jeżeli korzystanie z produktu albo usługi wymaga obsługi manualnej lub siły fizycznej - zapewnienie, że co najmniej jeden tryb obsługi produktu albo sposób korzystania z usługi:
a) nie wymaga wykonywania czynności z zakresu motoryki małej, sprawności manualnej i siły fizycznej w rękach ani jednoczesnego poruszania więcej niż jednym przełącznikiem,
b) umożliwia korzystanie z produktu albo usługi przy ograniczonym zasięgu ruchów;
5) zapewnienie, że:
a) elementy umożliwiające korzystanie z produktu albo usługi znajdują się w zasięgu wszystkich użytkowników,
b) co najmniej jeden tryb obsługi produktu albo sposób korzystania z usługi obejmuje funkcje lub właściwości upraszczające i ułatwiające obsługę tego produktu albo korzystanie z tej usługi,
c) co najmniej jeden tryb obsługi produktu albo sposób korzystania z usługi pozwalają na zachowanie prywatności podczas korzystania z funkcji lub właściwości produktu albo usługi zapewniających spełnianie wymagań dostępności.
3. Kryteria funkcjonalne, o których mowa w ust. 1, mogą być stosowane zamiast jednego wymagania dostępności albo większej liczby wymagań dostępności określonych w art. 7-18, o ile zastosowanie tych kryteriów funkcjonalnych prowadzi do równoważnej albo większej dostępności produktu albo usługi dla osób ze szczególnymi potrzebami w ramach korzystania z tego produktu albo usługi zgodnie z ich przeznaczeniem.
4. Kryteria funkcjonalne, o których mowa w ust. 1, uznaje się za wymagania dostępności umożliwiające korzystanie z produktu albo usługi przez osoby ze szczególnymi potrzebami i stosuje się do nich przepisy ustawy.
Art. 20. [Zgodność produktu albo usługi z odpowiednimi postanowieniami norm zharmonizowanych lub specyfikacji technicznych albo ich częściami] 1. Jeżeli produkt albo usługa są zgodne z odpowiednimi postanowieniami norm zharmonizowanych lub specyfikacji technicznych albo ich częściami, uznaje się, że taki produkt albo taka usługa spełniają wymagania dostępności w zakresie, w jakim te wymagania są objęte tymi normami zharmonizowanymi lub specyfikacjami technicznymi albo ich częściami.
2. Usługi spełniające wymagania dostępności w zakresie informacji oraz wymagania informowania o dostępności określone w:
1) rozporządzeniu (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz. Urz. UE L 46 z 17.02.2004, str. 1, z późn. zm.6) - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 8, str. 10),
2) rozporządzeniu (WE) nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących drogą lotniczą (Dz. Urz. UE L 204 z 26.07.2006, str. 1),
3) rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1300/2014 z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie technicznych specyfikacji interoperacyjności odnoszących się do dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej możliwości poruszania się (Dz. Urz. UE L 356 z 12.12.2014, str. 110, z późn. zm.7)),
4) rozporządzeniu Komisji (UE) nr 454/2011 z dnia 5 maja 2011 r. w sprawie technicznej specyfikacji interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu „Aplikacje telematyczne dla przewozów pasażerskich” transeuropejskiego systemu kolei (Dz. Urz. UE L 123 z 12.05.2011, str. 11, z późn. zm.8)),
5) rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1177/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. o prawach pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 2006/2004,
6) rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczącym praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 2006/2004,
7) rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/782 z dnia 29 kwietnia 2021 r. dotyczącym praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 172 z 17.05.2021, str. 1)
- uznaje się za spełniające odpowiednie wymagania dostępności.
Art. 21. [Zastosowanie wymagań dostępności] 1. Wymagania dostępności mają zastosowanie wyłącznie w zakresie, w jakim zapewnienie zgodności z nimi:
1) nie wymaga wprowadzenia zasadniczej zmiany podstawowych właściwości produktu albo usługi;
2) nie stanowi dla podmiotu gospodarczego nieproporcjonalnego obciążenia.
2. Podmiot gospodarczy dokonuje oceny, czy zapewnienie zgodności z określonym wymaganiem dostępności:
1) wymaga wprowadzenia zasadniczej zmiany podstawowych właściwości produktu albo usługi;
2) stanowi dla niego nieproporcjonalne obciążenie.
3. Dokonując oceny, o której mowa w ust. 2 pkt 2, podmiot gospodarczy stosuje następujące kryteria:
1) stosunek kosztów netto związanych ze spełnianiem określonego wymagania dostępności do ogólnych kosztów operacyjnych i kapitałowych produkcji, dystrybucji lub importu produktu albo oferowania lub świadczenia usługi ponoszonych przez podmiot gospodarczy;
2) szacowane koszty i korzyści dla podmiotu gospodarczego, w tym w odniesieniu do procesów wytwórczych i inwestycji, w stosunku do szacowanej korzyści dla osób ze szczególnymi potrzebami, z uwzględnieniem liczby przypadków i częstotliwości korzystania z produktu albo usługi;
3) stosunek kosztów netto związanych ze spełnianiem wymagań dostępności do przychodów netto podmiotu gospodarczego ze sprzedaży produktu albo oferowania lub świadczenia usługi.
4. Przy obliczaniu kosztów netto, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 3, uwzględnia się:
1) jednorazowe koszty organizacyjne ponoszone w związku:
a) z zatrudnieniem dodatkowego personelu dysponującego wiedzą fachową w zakresie dostępności produktów albo usług,
b) ze szkoleniem personelu i nabywaniem kompetencji w zakresie dostępności produktów albo usług,
c) z opracowaniem nowych procesów w celu uwzględnienia dostępności w rozwoju produktu albo usługi,
d) z opracowaniem wytycznych dotyczących dostępności produktów albo usług,
e) z zapoznaniem się z przepisami w zakresie dostępności produktów albo usług;
2) bieżące koszty produkcji i rozwoju ponoszone w związku z:
a) projektowaniem funkcji lub właściwości zapewniających spełnianie wymagań dostępności przez produkt albo usługę,
b) realizacją procesów wytwórczych,
c) testowaniem produktu albo usługi w zakresie dostępności,
d) opracowaniem dokumentacji dotyczącej czynności, o których mowa w lit. a-c.
5. Podmiot gospodarczy sporządza dokumentację przebiegu oceny, o której mowa w ust. 2, i dokonanych w jej ramach ustaleń.
6. Podmiot gospodarczy przechowuje dokumentację przebiegu oceny, o której mowa w ust. 2, i dokonanych w jej ramach ustaleń, przez okres 5 lat od dnia:
1) ostatniego udostępnienia na rynku produktu;
2) zakończenia oferowania lub świadczenia usługi.
7. Na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, podmiot gospodarczy przekazuje uwierzytelnioną kopię dokumentacji przebiegu oceny, o której mowa w ust. 2, i dokonanych w jej ramach ustaleń.
8. W przypadku gdy w wyniku dokonania oceny, o której mowa w ust. 2, podmiot gospodarczy nie jest obowiązany do spełniania wymagań dostępności, informuje o tym niezwłocznie na piśmie właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3.
9. Przepisów ust. 5-8 nie stosuje się do mikroprzedsiębiorców dokonujących obrotu produktami. W przypadku gdy w wyniku dokonania oceny, o której mowa w ust. 2, mikroprzedsiębiorca dokonujący obrotu produktami nie jest obowiązany do spełniania wymagań dostępności, na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, przedstawia dokumenty lub wskazuje okoliczności mające znaczenie dla dokonania tej oceny.
10. W przypadku gdy w wyniku dokonania oceny, o której mowa w ust. 2 pkt 2, usługodawca nie jest obowiązany do spełniania wymagania dostępności, dokonuje tej oceny w odniesieniu do usługi:
1) nie rzadziej niż co 5 lat;
2) każdorazowo:
a) gdy zakres usługi lub sposób jej oferowania lub świadczenia uległ zmianie,
b) na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3.
11. W przypadku gdy podmiot gospodarczy, który w celu zapewnienia spełniania wymagania dostępności produktu albo usługi otrzymał finansowanie z publicznych lub prywatnych źródeł innych niż zasoby własne, przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do tego wymagania dostępności.
Art. 22. [Udzielanie informacji na temat dostępności produktu albo usługi i ich kompatybilności z narzędziami wspomagającymi w przypadku gdy udostępniane są usługi wsparcia związane z produktem albo usługą] W przypadku gdy udostępniane są usługi wsparcia związane z produktem albo usługą, w szczególności:
1) pomoc techniczna,
2) centra obsługi telefonicznej,
3) usługi przekazu umożliwiające dwukierunkową łączność między użytkownikami końcowymi przy użyciu różnych środków komunikacji, takich jak tekst, znaki, mowa, przez zapewnienie konwersji między tymi środkami komunikacji,
4) usługi szkoleniowe
- informacje na temat dostępności produktu albo usługi i ich kompatybilności z narzędziami wspomagającymi są udzielane zgodnie z odpowiednimi wymaganiami dostępności określonymi w ustawie, w szczególności w art. 12 i art. 13.
Rozdział 3
Obowiązki podmiotów gospodarczych
Art. 23. [Obowiązek zapewnienia o spełnieniu wymagań dostępności] 1. Producent zapewnia, że produkty, które wprowadza do obrotu, spełniają wymagania dostępności.
2. Producent dokonuje oceny zgodności produktu z wymaganiami dostępności na podstawie wewnętrznej kontroli produkcji.
3. W ramach wewnętrznej kontroli produkcji, o której mowa w ust. 2, producent sporządza dokumentację techniczną produktu zawierającą niezbędne informacje pozwalające na ocenę zgodności projektu, produkcji i działania produktu z mającymi zastosowanie wymaganiami dostępności, w tym co najmniej:
1) ogólny opis produktu;
2) wykaz norm zharmonizowanych lub specyfikacji technicznych albo ich części stosowanych do produktu albo opisy rozwiązań przyjętych w celu spełniania odpowiednich wymagań dostępności, w przypadku gdy takie normy zharmonizowane lub specyfikacje techniczne albo ich części nie zostały zastosowane.
4. W przypadku zastosowania części norm zharmonizowanych lub specyfikacji technicznych w dokumentacji technicznej produktu określa się, które części zostały zastosowane.
5. Producent przechowuje dokumentację techniczną produktu przez okres 5 lat od dnia wprowadzenia do obrotu tego produktu.
6. Jeżeli z dokonanej oceny zgodności produktu, o której mowa w ust. 2, wynika, że produkt spełnia wymagania dostępności, przed jego wprowadzeniem do obrotu producent:
1) sporządza w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej deklarację zgodności potwierdzającą zgodność produktu z wymaganiami dostępności, zwaną dalej „deklaracją zgodności”;
2) umieszcza na produkcie lub jego tabliczce znamionowej w sposób widoczny, czytelny i trwały oznakowanie CE.
7. W przypadku gdy umieszczenie na produkcie lub jego tabliczce znamionowej oznakowania CE w sposób, o którym mowa w ust. 6 pkt 2, jest niemożliwe lub nieuzasadnione ze względu na charakter produktu, oznakowanie CE umieszcza się na opakowaniu i w dołączonych do produktu dokumentach w sposób, o którym mowa w ust. 6 pkt 2.
Art. 24. [Sporządzanie przez producenta deklaracji zgodności] 1. Deklarację zgodności producent sporządza zgodnie z przepisami o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku oraz załącznikiem III do decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wspólnych ram dotyczących wprowadzania produktów do obrotu, uchylającej decyzję Rady 93/465/EWG (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 82).
2. W deklaracji zgodności producent wykazuje spełnianie odpowiednich wymagań dostępności.
3. W przypadku gdy w wyniku dokonania oceny, o której mowa w art. 21 ust. 2, producent nie jest obowiązany do spełniania wymagań dostępności, w deklaracji zgodności zawiera się informacje, które wymagania dostępności nie są spełnione.
4. Producent aktualizuje deklarację zgodności każdorazowo w przypadku zmiany funkcji lub właściwości produktu.
5. W przypadku gdy dla danego produktu przepisy prawa wymagają sporządzenia więcej niż jednej deklaracji zgodności, jest sporządzana jedna deklaracja zgodności uwzględniająca wszystkie wymagania wynikające z tych przepisów prawa wraz ze wskazaniem tych przepisów.
6. Przez sporządzenie i podpisanie deklaracji zgodności producent przyjmuje odpowiedzialność za zgodność produktu z wymaganiami dostępności.
7. Producent przechowuje deklarację zgodności przez okres 5 lat od dnia wprowadzenia do obrotu danego produktu.
Art. 25. [Obowiązek zapewnienia procedur pozwalających na utrzymanie zgodności produktów w ramach produkcji seryjnej z wymaganiami dostępności] 1. Producent zapewnia istnienie procedur pozwalających na utrzymanie zgodności produktów w ramach produkcji seryjnej z wymaganiami dostępności.
2. Producent uwzględnia w procedurach, o których mowa w ust. 1, zmiany w projekcie produktu lub jego właściwościach oraz zmiany w normach zharmonizowanych lub specyfikacjach technicznych, na podstawie których zadeklarowano zgodność produktu z wymaganiami dostępności.
Art. 26. [Informacje umieszczane na produkcie, na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu] 1. Producent umieszcza na produkcie, a w przypadku gdy jest to niemożliwe ze względu na wielkość lub charakter produktu - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu, nazwę typu, numer partii, numer serii lub inne informacje umożliwiające jego identyfikację.
2. Producent umieszcza na produkcie, a w przypadku gdy jest to niemożliwe ze względu na wielkość lub charakter produktu - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu, swoje imię i nazwisko lub nazwę (firmę) oraz zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy, jeżeli je posiada, oraz swoje dane kontaktowe, w tym wskazanie jednego punktu kontaktowego z producentem. Dane kontaktowe są podawane w języku polskim.
3. Producent dołącza do produktu lub udostępnia publicznie instrukcje, ostrzeżenia, etykiety oraz informacje, o których mowa w art. 7 ust. 1.
Art. 27. [Działania naprawcze] 1. W przypadku powzięcia uzasadnionej wątpliwości, że produkt nie spełnia wymagań dostępności, producent niezwłocznie podejmuje działania naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności produktu z tymi wymaganiami albo wycofuje z obrotu produkt.
2. Producent niezwłocznie informuje właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, oraz odpowiednie organy nadzoru rynku w pozostałych państwach członkowskich Unii Europejskiej, w których produkt został udostępniony na rynku, o niespełnianiu przez produkt wymagań dostępności oraz o podjętych działaniach naprawczych albo o wycofaniu z obrotu produktu.
3. Producent prowadzi w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej ewidencję produktów, które nie spełniają wymagań dostępności, i związanych z tym skarg, o których mowa w art. 35 ust. 1.
4. Na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, producent, w terminie określonym w tym żądaniu, przekazuje informacje i dokumentację konieczne do wykazania spełniania przez produkt wymagań dostępności, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej. Jeżeli dokument został sporządzony w języku obcym, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, może żądać przekazania tego dokumentu przetłumaczonego na język polski.
5. Producent współpracuje z Prezesem Zarządu PFRON lub właściwym organem nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w celu usunięcia niezgodności produktu wprowadzonego przez niego do obrotu z wymaganiami dostępności, w szczególności przez podejmowanie działań mających na celu zapewnienie spełniania przez produkt tych wymagań.
Art. 28. [Upoważniony przedstawiciel] 1. Producent może wyznaczyć upoważnionego przedstawiciela.
2. Upoważniony przedstawiciel wykonuje obowiązki określone przez producenta w pisemnym pełnomocnictwie, z wyjątkiem obowiązków, o których mowa w art. 23 ust. 1-4 i art. 26 ust. 1 i 2.
3. Upoważniony przedstawiciel wykonuje co najmniej obowiązki, o których mowa w art. 23 ust. 5, art. 24 ust. 7 i art. 27 ust. 4 i 5.
Art. 29. [Obowiązki importera] Importer ma obowiązek:
1) wprowadzać do obrotu wyłącznie produkty spełniające wymagania dostępności;
2) przed wprowadzeniem do obrotu produktu zapewnić, żeby producent wykonał obowiązki określone w art. 23 ust. 2-4, 6 i 7 oraz art. 26;
3) nie wprowadzać do obrotu produktu, co do którego powziął uzasadnioną wątpliwość, czy produkt spełnia wymagania dostępności, i poinformować o tym producenta oraz właściwe organy nadzoru rynku, o których mowa w art. 38 ust. 3;
4) umieścić na produkcie, a w przypadku gdy jest to niemożliwe ze względu na wielkość lub charakter produktu - na opakowaniu lub w dokumencie dołączonym do produktu, swoje imię i nazwisko lub nazwę (firmę) oraz zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy, jeżeli je posiada, oraz swoje dane kontaktowe podane w języku polskim;
5) zapewnić, aby do produktu zostały dołączone lub zostały udostępnione publicznie instrukcje oraz ostrzeżenia dotyczące użytkowania produktu sporządzone w języku polskim z zachowaniem ich zrozumiałości;
6) zapewnić, żeby warunki przechowywania i transportu produktu nie wpływały negatywnie na jego zgodność z wymaganiami dostępności, w czasie gdy ponosi odpowiedzialność za produkt;
7) przez okres 5 lat od dnia wprowadzenia do obrotu danego produktu przechowywać kopię deklaracji zgodności;
8) na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwych organów nadzoru rynku, o których mowa w art. 38 ust. 3, zapewnić im dostęp do dokumentacji technicznej produktu, o której mowa w art. 23 ust. 3 i 4;
9) w przypadku powzięcia uzasadnionej wątpliwości, że wprowadzony do obrotu przez niego produkt nie spełnia wymagań dostępności, niezwłocznie podjąć działania naprawcze niezbędne do zapewnienia spełniania przez produkt tych wymagań albo wycofać z obrotu ten produkt;
10) poinformować właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, o niespełnianiu przez produkt wymagań dostępności, podając informacje na temat niespełniania wymagań dostępności oraz o podjętych działaniach naprawczych albo o wycofaniu z obrotu produktu;
11) prowadzić w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej ewidencję produktów, które nie spełniają wymagań dostępności, i związanych z tym skarg, o których mowa w art. 35 ust. 1;
12) na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w terminie określonym w tym żądaniu, przekazuje informacje i dokumentację konieczne do wykazania spełniania przez produkt wymagań dostępności, w języku polskim, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej;
13) współpracować z Prezesem Zarządu PFRON lub właściwym organem nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w celu usunięcia niezgodności produktu przez niego wprowadzonego do obrotu z wymaganiami dostępności, w szczególności przez podejmowanie działań mających na celu zapewnienie spełniania przez produkt tych wymagań.
Art. 30. [Obowiązki dystrybutora] Dystrybutor ma obowiązek:
1) przed udostępnieniem na rynku produktu, sprawdzić, czy producent i importer wykonali obowiązki określone odpowiednio w art. 26 oraz w art. 29 pkt 2, 4 i 5;
2) sprawdzić, czy na produkcie umieszczono oznakowanie CE;
3) zapewnić, żeby warunki przechowywania i transportu produktu nie wpływały negatywnie na jego zgodność z wymaganiami dostępności, w czasie gdy ponosi odpowiedzialność za produkt;
4) nie udostępniać na rynku produktu, co do którego powziął uzasadnioną wątpliwość, czy produkt spełnia wymagania dostępności, i poinformować o tym producenta, importera i właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3;
5) w przypadku powzięcia uzasadnionej wątpliwości, że udostępniony na rynku produkt nie spełnia wymagań dostępności, niezwłocznie poinformować producenta lub upoważnionego przedstawiciela, lub importera o konieczności podjęcia działań naprawczych niezbędnych do zapewnienia spełniania przez produkt tych wymagań albo wycofać z obrotu ten produkt;
6) poinformować właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, o niespełnianiu przez produkt wymagań dostępności, podając informacje na temat niespełniania wymagań dostępności oraz o podjętych działaniach naprawczych albo o wycofaniu z obrotu produktu;
7) na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w terminie określonym w tym żądaniu, przekazuje informacje i dokumentację konieczne do wykazania spełniania przez produkt wymagań dostępności, w języku polskim, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej;
8) współpracować z Prezesem Zarządu PFRON lub właściwym organem nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w celu usunięcia niezgodności produktu przez niego udostępnionego na rynku z wymaganiami dostępności, w szczególności przez podejmowanie działań mających na celu zapewnienie spełniania przez produkt tych wymagań.
Art. 31.[Traktowanie importera lub dystrybutora jak producenta] Importera lub dystrybutora traktuje się jak producenta, jeżeli wprowadzają do obrotu produkt pod własną nazwą lub własnym znakiem towarowym lub modyfikują produkt znajdujący się w obrocie w taki sposób, że może to mieć wpływ na jego zgodność z wymaganiami dostępności.
Art. 32. [Ocena zgodności usługi z wymaganiami dostępności] 1. Usługodawca przeprowadza ocenę zgodności usługi z wymaganiami dostępności.
2. Usługodawca ma obowiązek:
1) w regulaminie świadczenia usług lub innym równoważnym dokumencie podać do publicznej wiadomości w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej oraz w sposób dostępny dla osób ze szczególnymi potrzebami określony w art. 12 ust. 2 informacje:
a) o oferowanej i świadczonej usłudze,
b) niezbędne do korzystania z usługi,
c) o tym, w jaki sposób usługa spełnia wymagania dostępności;
2) udzielać informacji na temat procesu oferowania lub świadczenia usługi i jego monitorowania w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej oraz w sposób dostępny dla osób ze szczególnymi potrzebami określony w art. 12 ust. 2;
3) przechowywać informacje, o których mowa w pkt 1 i 2, przez cały okres, przez który usługa pozostaje w jego ofercie;
4) uwzględniać zmiany dotyczące oferowania lub świadczenia usługi, zmiany wymagań dostępności oraz zmiany w normach zharmonizowanych lub specyfikacjach technicznych, na podstawie których deklaruje się zgodność usługi z wymaganiami dostępności;
5) w przypadku gdy usługa nie spełnia wymagań dostępności, podejmować działania naprawcze niezbędne do zapewnienia zgodności usługi z tymi wymaganiami;
6) niezwłocznie poinformować właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, o niespełnianiu przez usługę wymagań dostępności, podając informacje na temat niespełniania wymagań dostępności oraz o podjętych działaniach naprawczych;
7) na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w terminie określonym w żądaniu, udzielać informacji koniecznych do wykazania zgodności usługi z wymaganiami dostępności, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej;
8) współpracować z Prezesem Zarządu PFRON lub właściwym organem nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, w zakresie działań naprawczych podejmowanych w celu zapewnienia zgodności usługi z wymaganiami dostępności.
Art. 33. [Zakres informacji, o której mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 lit. a] 1. W informacji, o której mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 lit. a, usługodawca podaje informację o:
1) aktualnym stanie zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania przez osoby ze szczególnymi potrzebami z pomieszczeń oraz budynków użyteczności publicznej wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług oraz otaczającej je infrastruktury - w zakresie, w jakim te warunki umożliwiają korzystanie z usługi, lub
2) posiadanym przez usługodawcę certyfikacie dostępności, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, jeżeli został wydany.
2. Informacja, o której mowa w ust. 1 pkt 1, zawiera w szczególności informacje, o których mowa w art. 15 ust. 2.
Art. 34. [Żądanie przekazania informacji pozwalających na identyfikację podmiotu gospodarczego, który dostarczył produkt lub któremu inny podmiot gospodarczy dostarczył produkt w ramach wykonywanej działalności gospodarczej] 1. Na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, podmiot gospodarczy, w terminie określonym w tym żądaniu, przekazuje informacje pozwalające na identyfikację podmiotu gospodarczego, który dostarczył mu produkt lub któremu on dostarczył produkt w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają imię i nazwisko lub nazwę (firmę) podmiotu gospodarczego, który dostarczył mu produkt lub któremu on dostarczył produkt, oraz jego adres, datę dostarczenia produktu i opis produktu.
3. Informacje, o których mowa w ust. 1, podmiot gospodarczy przechowuje przez okres 5 lat odpowiednio od dnia dostarczenia mu produktu lub dostarczenia przez niego produktu.
4. W przypadku braku możliwości uzyskania od podmiotu gospodarczego informacji, o których mowa w ust. 1, w celu identyfikacji podmiotu gospodarczego, który dostarczył produkt podmiotowi gospodarczemu lub któremu podmiot gospodarczy dostarczył produkt w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku, o którym mowa w art. 38 ust. 3, mogą wystąpić do właściwego organu Krajowej Administracji Skarbowej o udostępnienie danych, o których mowa w ust. 2, z ewidencji, o których mowa w art. 109 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361).
Rozdział 4
Dochodzenie praw przez konsumentów
Art. 35. [Skarga na niezapewnianie spełniania wymagań dostępności przez produkt albo usługę] 1. Konsument ma prawo złożenia do podmiotu gospodarczego skargi na niezapewnianie spełniania wymagań dostępności przez produkt albo usługę, zwanej dalej „skargą”.
2. Skargę rozpatruje importer, producent, upoważniony przedstawiciel albo usługodawca.
3. W przypadku gdy skarga została złożona do dystrybutora, dystrybutor przekazuje ją niezwłocznie do rozpatrzenia podmiotowi gospodarczemu, który przekazał mu produkt do udostępnienia na rynku, i powiadamia o tym konsumenta w sposób wskazany zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 2.
Art. 36. [Elementy skargi] 1. Skarga zawiera:
1) imię i nazwisko konsumenta;
2) adres do korespondencji, adres e-mail lub numer telefonu wraz ze wskazaniem preferowanego sposobu kontaktu z konsumentem;
3) wskazanie produktu albo usługi, których dotyczy skarga;
4) wskazanie wymagania dostępności, którego nie spełniają produkt albo usługa, wraz z żądaniem zapewnienia jego spełniania przez podmiot gospodarczy.
2. Skarga może zawierać wskazanie preferowanego sposobu zapewnienia spełniania wymagania dostępności przez produkt albo usługę.
3. Skargę, która nie zawiera informacji określonych w ust. 1, pozostawia się bez rozpatrzenia.
Art. 37. [Forma złożenia skargi] 1. Skarga może być złożona:
1) na piśmie - osobiście u podmiotu gospodarczego albo wysłana przesyłką pocztową w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640 oraz z 2024 r. poz. 467), albo wysłana na adres do doręczeń elektronicznych w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 285, 1860 i 2699), wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy;
2) ustnie - telefonicznie albo osobiście do protokołu podczas wizyty konsumenta u podmiotu gospodarczego;
3) w postaci elektronicznej z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, o ile takie środki zostały do tego celu wskazane przez podmiot gospodarczy.
2. Podmiot gospodarczy rozpatruje skargę i udziela odpowiedzi w sposób wskazany zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 2 w terminie 30 dni od dnia otrzymania skargi.
3. W szczególnie skomplikowanych przypadkach uniemożliwiających rozpatrzenie skargi i udzielenie odpowiedzi w terminie, o którym mowa w ust. 2, podmiot gospodarczy w tym terminie zawiadamia konsumenta w sposób wskazany zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 2 o przyczynie zwłoki oraz wskazuje nowy termin rozpatrzenia skargi i udzielenia odpowiedzi, nie dłuższy niż 60 dni od dnia otrzymania skargi.
4. W przypadku niedotrzymania terminu określonego odpowiednio w ust. 2 albo 3 skargę uważa się za rozpatrzoną zgodnie z żądaniem skarżącego. Podmiot gospodarczy realizuje żądanie skarżącego w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia otrzymania skargi.
5. Odpowiedź, o której mowa w ust. 2, zawiera w szczególności:
1) informację o wyniku rozpatrzenia skargi oraz w przypadku gdy skarga:
a) nie została uwzględniona - uzasadnienie faktyczne i prawne,
b) została uwzględniona - określenie terminu, nie dłuższego niż 6 miesięcy od dnia udzielenia tej odpowiedzi, w którym żądanie skarżącego zostanie zrealizowane;
2) imię i nazwisko osoby upoważnionej przez podmiot gospodarczy do udzielenia odpowiedzi wraz ze wskazaniem stanowiska, które zajmuje w tym podmiocie gospodarczym.
6. W przypadku gdy skarga nie została uwzględniona, odpowiedź, o której mowa w ust. 2, zawiera również pouczenie o możliwości:
1) odwołania się od stanowiska zawartego w odpowiedzi, jeżeli podmiot gospodarczy przewiduje tryb odwoławczy, a także o sposobie i terminie wniesienia tego odwołania;
2) skorzystania z instytucji mediacji lub innego pozasądowego mechanizmu polubownego rozwiązywania sporów, jeżeli podmiot gospodarczy przewiduje takie możliwości;
3) złożenia zawiadomienia o niespełnianiu przez produkt albo usługę wymagań dostępności, o którym mowa w art. 67.
Rozdział 5
Nadzór rynku w zakresie spełniania wymagań dostępności produktów i usług
Art. 38. [Zakres systemu nadzoru rynku] 1. System nadzoru rynku obejmuje:
1) kontrolę w zakresie spełniania wymagań dostępności, o których mowa w art. 7-19, przez wprowadzone do obrotu produkty i oferowane lub świadczone usługi oraz w zakresie wykonywania przez podmioty gospodarcze obowiązków, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30, art. 32, art. 33 oraz art. 34 ust. 1-3;
2) kontrolę, o której mowa w art. 25 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1020 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie nadzoru rynku i zgodności produktów oraz zmieniającego dyrektywę 2004/42/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i (UE) nr 305/2011 (Dz. Urz. UE L 169 z 25.06.2019, str. 1, z późn. zm.9)), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) 2019/1020”, produktów, które mają zostać objęte procedurą dopuszczenia do obrotu;
3) postępowania w sprawie spełniania wymagań dostępności, o których mowa w art. 7-19, przez wprowadzone do obrotu produkty i oferowane lub świadczone usługi oraz w sprawie wykonywania przez podmioty gospodarcze obowiązków, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30, art. 32, art. 33 oraz art. 34 ust. 1-3.
2. System nadzoru rynku tworzą:
1) Prezes Zarządu PFRON;
2) organy nadzoru rynku, o których mowa w ust. 3;
3) organy celne.
3. Organami nadzoru rynku w odniesieniu do:
1) konsumenckich urządzeń końcowych z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług telekomunikacyjnych i usług dostępu do audiowizualnych usług medialnych, terminali, usług telekomunikacyjnych i usług dostępu do audiowizualnych usług medialnych, konsumenckich systemów sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia i ich systemów operacyjnych, czytników książek elektronicznych i usług rozpowszechniania książek elektronicznych jest Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej,
2) usług handlu elektronicznego jest minister właściwy do spraw informatyzacji,
3) usług bankowości detalicznej jest Rzecznik Finansowy,
4) usług towarzyszących usługom autobusowego i autokarowego transportu pasażerskiego są wojewódzcy inspektorzy transportu drogowego,
5) usług towarzyszących usługom kolejowego transportu pasażerskiego jest Prezes Urzędu Transportu Kolejowego,
6) usług towarzyszących usługom lotniczego transportu pasażerskiego jest Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego,
7) usług towarzyszących usługom wodnego transportu pasażerskiego są dyrektorzy urzędów morskich w zakresie transportu morskiego i Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Bydgoszczy w zakresie transportu wodnego śródlądowego
- zwani dalej „organami nadzoru rynku”.
Art. 39. [Obowiązki i kompetencje Prezesa Zarządu PFRON] Prezes Zarządu PFRON:
1) monitoruje funkcjonowanie systemu nadzoru rynku przez żądanie od organów nadzoru rynku i organów celnych informacji, w tym danych statystycznych, dotyczących działań podjętych w zakresie nadzoru rynku;
2) sprawuje nadzór nad stosowaniem przepisów ustawy przez organy nadzoru rynku przez:
a) żądanie informacji i danych od organów nadzoru rynku dotyczących organizacji i funkcjonowania systemu nadzoru rynku, niezbędnych do wykonywania uprawnień nadzorczych,
b) występowanie z wnioskami dotyczącymi realizowania ich zadań w ramach systemu nadzoru rynku;
3) współpracuje z organami nadzoru rynku, organami celnymi oraz ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego w zakresie stosowania przepisów ustawy;
4) monitoruje i dokonuje oceny stanu dostępu osób ze szczególnymi potrzebami do produktów i usług spełniających wymagania dostępności;
5) podaje do publicznej wiadomości na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i na stronie internetowej urzędu obsługującego Prezesa Zarządu PFRON oraz przekazuje Komisji Europejskiej informacje o organach nadzoru rynku i organach celnych oraz ich kompetencjach;
6) inicjuje i organizuje działalność edukacyjną i informacyjną w zakresie dostępności produktów i usług, a także opracowuje wytyczne dla podmiotów gospodarczych w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług;
7) przeprowadza kontrolę, o której mowa w art. 43, oraz prowadzi postępowania, o których mowa w art. 53 i art. 63;
8) rozpatruje albo przekazuje właściwemu organowi nadzoru rynku zawiadomienia, o których mowa w art. 67;
9) opracowuje strategię, o której mowa w art. 71;
10) sporządza sprawozdanie, o którym mowa w art. 72.
Art. 40. [Sprawowanie nadzoru nad rynkiem] Organy nadzoru rynku sprawują nadzór nad rynkiem przez:
1) przeprowadzanie kontroli, o której mowa w art. 43, oraz prowadzenie postępowań, o których mowa w art. 53 i art. 63;
2) prowadzenie stron internetowych zawierających w szczególności informacje o wymaganiach dostępności produktów i usług oraz obowiązkach podmiotów gospodarczych określonych w ustawie, oraz o możliwości stosowania przepisów art. 21;
3) udostępnianie na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu obsługującego dany organ i na stronie internetowej urzędu obsługującego dany organ wykazów norm zharmonizowanych i specyfikacji technicznych mających zastosowanie w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług;
4) publiczne udostępnianie informacji, które uznają za istotne dla ochrony interesów konsumentów, z zachowaniem zasad poufności, przepisów dotyczących tajemnic prawnie chronionych oraz ochrony danych osobowych.
Art. 41. [Przekazywanie informacji na wniosek Prezesa Zarządu PFRON] Na wniosek Prezesa Zarządu PFRON organy nadzoru rynku przekazują informacje, w tym dane statystyczne:
1) niezbędne do sporządzenia sprawozdania, o którym mowa w art. 72;
2) dotyczące działań podjętych w zakresie nadzoru rynku.
Art. 42. [Przekazanie informacji na żądanie konsumenta] 1. Na żądanie konsumenta Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku przekazują posiadane przez nich informacje o zgodności produktu lub usługi z wymaganiami dostępności lub informacje o ocenie dokonanej przez podmiot gospodarczy na podstawie art. 21 ust. 2, art. 23 ust. 2 lub art. 32 ust. 1, z zachowaniem zasad poufności, przepisów dotyczących tajemnic prawnie chronionych oraz ochrony danych osobowych, w terminie 30 dni od dnia otrzymania żądania.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane konsumentowi w sposób zapewniający spełnianie minimalnych wymagań służących zapewnieniu dostępności, o których mowa w art. 6 pkt 3 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Art. 43. [Postępowanie w przypadku powzięcia uzasadnionej wątpliwości o niespełnieniu określonego wymagania dostępności] W przypadku powzięcia uzasadnionej wątpliwości przez Prezesa Zarządu PFRON albo właściwy organ nadzoru rynku, że:
1) wprowadzony do obrotu albo udostępniony na rynku produkt lub
2) oferowana lub świadczona usługa
- nie spełniają określonego wymagania dostępności, Prezes Zarządu PFRON albo właściwy organ nadzoru rynku przeprowadzają u podmiotu gospodarczego kontrolę produktu lub usługi w zakresie spełniania wymagań dostępności i wykonywania przez podmioty gospodarcze obowiązków, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30, art. 32, art. 33 oraz art. 34 ust. 1-3, zwaną dalej „kontrolą”.
Art. 44. [Obowiązek przekazania dowodów i udzielania informacji na uzasadnione żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwych organów nadzoru rynku] 1. Kontrolowany podmiot gospodarczy i inne podmioty posiadające dowody lub informacje niezbędne do ustalenia, czy produkt lub oferowana lub świadczona usługa spełniają wymagania dostępności, są obowiązane do przekazania tych dowodów i udzielania informacji na uzasadnione żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwych organów nadzoru rynku.
2. Jeżeli kontrolowany podmiot gospodarczy lub inne podmioty, o których mowa w ust. 1, nie udzielają informacji lub nie współpracują w toku kontroli, ustaleń dokonuje się na podstawie dowodów lub informacji dostępnych Prezesowi Zarządu PFRON lub właściwym organom nadzoru rynku.
3. Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku niezwłocznie informują na piśmie kontrolowany podmiot gospodarczy lub inne podmioty, o których mowa w ust. 1, o ustaleniach dokonanych zgodnie z ust. 2.
Art. 45. [Uprawnienia osoby kontrolującej w toku kontroli] 1. W toku kontroli osoba kontrolująca, w zakresie objętym kontrolą, ma prawo w szczególności:
1) żądać udostępnienia dokumentów i nośników informacji związanych z przedmiotem kontroli, a także sporządzania z nich kopii i notatek;
2) sprawdzać umieszczenie oznakowania CE;
3) dokonywać oględzin produktów, pomieszczeń oraz budynków użyteczności publicznej, w których są oferowane lub świadczone usługi, a także weryfikować sposób oferowania lub świadczenia usługi;
4) sprawdzać spełnianie przez produkty i usługi wymagań dostępności;
5) legitymować osoby, które biorą udział w czynnościach kontrolnych, w celu stwierdzenia ich tożsamości;
6) żądać udzielenia, w wyznaczonym terminie, pisemnych i ustnych wyjaśnień;
7) zasięgać opinii biegłych;
8) zabezpieczać dowody i produkty;
9) pobierać nieodpłatnie próbki produktów do badań.
2. Zgodność kopii z oryginałem dokumentu, o której mowa w ust. 1 pkt 1, potwierdza kontrolowany podmiot gospodarczy lub osoba przez niego upoważniona, a w przypadku odmowy potwierdzenia zgodność z oryginałem potwierdza osoba kontrolująca, o czym czyni wzmiankę w protokole kontroli.
3. Jeżeli dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 1, sporządzono w języku obcym, osoba kontrolująca może żądać, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia kontroli, tłumaczenia tych dokumentów na język polski.
4. Osoba kontrolująca jest uprawniona do wstępu na teren, do obiektów i pomieszczeń kontrolowanego podmiotu gospodarczego oraz do poruszania się na tym terenie, w tych obiektach i w tych pomieszczeniach za okazaniem legitymacji służbowej oraz upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
5. Osoba kontrolująca podlega przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującym w kontrolowanym podmiocie gospodarczym.
Art. 46.[Obowiązek podmiotu gospodarczego będącego w posiadaniu produktów lub dokumentów objętych zakresem kontroli przeprowadzanej u innego podmiotu gospodarczego] Podmiot gospodarczy będący w posiadaniu produktów lub dokumentów objętych zakresem kontroli przeprowadzanej u innego podmiotu gospodarczego, który uczestniczy w udostępnianiu na rynku produktu będącego przedmiotem kontroli, jest obowiązany, na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwych organów nadzoru rynku, do ich udostępnienia oraz umożliwienia pobrania próbek produktów do badań.
Art. 47. [Możliwość poddania produktu badaniom lub zlecenia ich przeprowadzenia] 1. W celu stwierdzenia, czy produkt spełnia wymagania dostępności, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku mogą poddać go badaniom lub zlecić ich przeprowadzenie.
2. Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ponoszą koszty badań, o których mowa w ust. 1.
3. W celu poddania produktu badaniom, o których mowa w ust. 1, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku pobierają nieodpłatnie próbki produktu w liczbie niezbędnej do przeprowadzenia badań.
4. Równocześnie z pobraniem próbki produktu należy pobrać i zabezpieczyć dodatkową próbkę w liczbie odpowiadającej liczbie pobranej do badań, zwaną dalej „próbką kontrolną”.
5. Kontrolowany podmiot gospodarczy, u którego pobrano próbkę, jest obowiązany do przechowywania próbki kontrolnej w warunkach uniemożliwiających zmianę jakości lub cech charakterystycznych produktu, do czasu jej zwolnienia spod zabezpieczenia przez Prezesa Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku. W przypadku wszczęcia postępowania, o którym mowa w art. 53, próbkę kontrolną zwalnia się spod zabezpieczenia na wniosek Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku.
6. Próbki kontrolnej nie pobiera się, jeżeli:
1) pobranie próbki kontrolnej byłoby utrudnione ze względu na wartość, rodzaj lub liczbę produktów;
2) przechowanie próbki kontrolnej w warunkach uniemożliwiających zmianę jakości lub cech charakterystycznych produktu jest niemożliwe.
7. Badanie próbki kontrolnej może odbywać się także na wniosek kontrolowanego podmiotu gospodarczego.
8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, koszty badania próbki kontrolnej ponosi kontrolowany podmiot gospodarczy.
Art. 48. [Ponoszenie opłat w przypadku stwierdzenia, że produkt nie spełnia wymagań dostępności] 1. W przypadku stwierdzenia, że produkt nie spełnia wymagań dostępności, opłaty związane z badaniami ponosi podmiot gospodarczy, który wprowadził do obrotu ten produkt.
2. Wysokość opłat związanych z badaniami ustala, w drodze decyzji, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku.
3. Wysokość opłat związanych z badaniami ustala się na podstawie uzasadnionych kosztów poniesionych w związku z badaniami produktu.
4. Opłaty związane z badaniami stanowią przychód Funduszu Dostępności, o którym mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
5. W przypadku stwierdzenia, że produkt spełnia wymagania dostępności, opłaty związane z badaniami ponosi Skarb Państwa.
Art. 49. [Podmioty obecne podczas kontroli] 1. Kontrolę przeprowadza się w obecności kontrolowanego podmiotu gospodarczego lub osoby przez niego upoważnionej.
2. Kontrolowany podmiot gospodarczy lub osoba przez niego upoważniona są obowiązani do umożliwienia osobie kontrolującej przeprowadzenia kontroli, w szczególności dokonania czynności kontrolnych, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1-6 i 9.
3. Kontrolowany podmiot gospodarczy lub osoba przez niego upoważniona są obowiązani, w zakresie objętym kontrolą, do:
1) udzielania informacji i wyjaśnień;
2) sporządzania we własnym zakresie i udostępniania kopii dokumentów, w tym wydruków danych posiadanych w postaci elektronicznej, wskazanych przez osobę kontrolującą;
3) zapewniania wydzielonych miejsc do przechowywania dowodów i produktów.
Art. 50. [Sporządzenie protokołu kontroli] 1. Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół kontroli, który zawiera w szczególności:
1) wskazanie imienia i nazwiska lub nazwy (firmy) oraz adresu kontrolowanego podmiotu gospodarczego;
2) daty rozpoczęcia i zakończenia kontroli;
3) imię, nazwisko i stanowisko służbowe osoby kontrolującej;
4) określenie przedmiotu i zakresu kontroli;
5) opis stanu faktycznego ustalonego w toku kontroli;
6) wykaz i opis załączników;
7) pouczenie kontrolowanego podmiotu gospodarczego o prawie zgłaszania zastrzeżeń i uwag do protokołu kontroli;
8) podpis osoby kontrolującej.
2. Jeden egzemplarz protokołu kontroli doręcza się kontrolowanemu podmiotowi gospodarczemu lub osobie przez niego upoważnionej, a drugi egzemplarz protokołu kontroli pozostawia się w aktach sprawy.
3. Kontrolowany podmiot gospodarczy lub osoba przez niego upoważniona mogą zgłosić do protokołu kontroli zastrzeżenia i uwagi w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania protokołu kontroli.
4. Osoba kontrolująca ustosunkowuje się do zastrzeżeń i uwag zgłoszonych do protokołu kontroli w terminie 7 dni roboczych od dnia ich otrzymania.
5. Osoba kontrolująca może w protokole kontroli, z urzędu lub na wniosek kontrolowanego podmiotu gospodarczego lub osoby przez niego upoważnionej, prostować błędy pisarskie i rachunkowe lub inne oczywiste omyłki.
6. Z czynności kontrolnych, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 3, 8 i 9 lub innych czynności kontrolnych niewymienionych w art. 45 ust. 1, sporządza się odrębny protokół, który stanowi załącznik do protokołu kontroli.
7. Odrębny protokół, o którym mowa w ust. 6, zawiera w szczególności:
1) wskazanie imienia i nazwiska lub nazwy (firmy) oraz adresu podmiotu gospodarczego, u którego czynność kontrolna jest dokonywana;
2) daty rozpoczęcia i zakończenia czynności kontrolnej;
3) imię, nazwisko i stanowisko służbowe osoby kontrolującej;
4) określenie przedmiotu i zakresu czynności kontrolnej;
5) opis stanu faktycznego lub przebiegu dokonywanych czynności kontrolnych;
6) podpis osoby kontrolującej;
7) podpis osoby, w obecności której czynność kontrolna została dokonana.
Art. 51. [Postępowanie w przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że produkt nie spełnia określonego wymagania dostępności] 1. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że produkt nie spełnia określonego wymagania dostępności:
1) sprawdzają, czy podmiot gospodarczy dokonał oceny, o której mowa w art. 21 ust. 2;
2) dokonują analizy oceny, o której mowa w art. 21 ust. 2, w tym prawidłowego stosowania kryteriów, o których mowa w art. 21 ust. 3;
3) sprawdzają, czy produkt lub usługa spełniają pozostałe wymagania dostępności.
2. W przypadku stwierdzenia, że podmiot gospodarczy nie dokonał oceny, o której mowa w art. 21 ust. 2, albo dokonał jej lub zastosował kryteria, o których mowa w art. 21 ust. 3, w sposób nieprawidłowy, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku wzywają ten podmiot gospodarczy do dokonania tej oceny i przedstawienia jej wyników, w terminie nie krótszym niż 60 dni.
3. Jeżeli podmiot gospodarczy, w terminie, o którym mowa w ust. 2, nie dokonał oceny, o której mowa w art. 21 ust. 2, i nie przedstawił wyników tej oceny, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku wszczynają postępowanie, o którym mowa w art. 53 albo art. 63.
Art. 52. [Postępowanie w przypadku ustalenia, że produkt nie spełnia wymagań dostępności, z uwzględnieniem art. 21 ust. 1, lub nie zostały wykonane obowiązki, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30 oraz art. 34 ust. 1-3] 1. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że produkt nie spełnia wymagań dostępności, z uwzględnieniem art. 21 ust. 1, lub nie zostały wykonane obowiązki, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30 oraz art. 34 ust. 1-3:
1) wzywają podmiot gospodarczy do podjęcia działań naprawczych niezbędnych do zapewnienia zgodności produktu z wymaganiami dostępności lub wykonywania tych obowiązków albo do wycofania z obrotu produktu oraz przedstawienia, w wyznaczonym terminie, nie dłuższym niż 120 dni od dnia otrzymania wezwania, dowodów potwierdzających dokonanie tych czynności;
2) mogą, w drodze decyzji, zakazać udostępniania na rynku produktu na okres nie dłuższy niż 180 dni.
2. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że produkt, o którym mowa w ust. 1, stwarza zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa konsumentów, wzywają podmiot gospodarczy do powiadomienia konsumentów o tym fakcie, określając sposób tego powiadomienia, oraz wyznaczają termin na przedstawienie dowodów potwierdzających dokonanie tego powiadomienia.
Art. 53.[Wszczęcie postępowania z urzędu] Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku wszczynają z urzędu postępowanie, w przypadku gdy podmiot gospodarczy nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 1 lub ust. 2.
Art. 54.[Decyzja o przedłużeniu okresu obowiązywania zakazu, o którym mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2] Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku mogą, w drodze decyzji, przedłużyć okres obowiązywania zakazu, o którym mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2, do czasu zakończenia postępowania, o którym mowa w art. 53.
Art. 55. [Postępowanie w przypadku gdy próbka kontrolna nie została zbadana w toku kontroli] 1. W przypadku gdy próbka kontrolna nie została zbadana w toku kontroli, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku mogą ją poddać badaniu z urzędu lub na wniosek podmiotu gospodarczego.
2. W przypadku gdy próbka kontrolna została zbadana na wniosek podmiotu gospodarczego, koszty badania próbki kontrolnej ponosi wnioskujący podmiot gospodarczy.
Art. 56. [Wydanie decyzji w przypadku ustalenia, że produkt nie spełnia wymagań dostępności lub podmiot gospodarczy nie wykonał obowiązków, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30 oraz art. 34 ust. 1-3] 1. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że produkt nie spełnia wymagań dostępności lub podmiot gospodarczy nie wykonał obowiązków, o których mowa w art. 22, art. 23, art. 24 ust. 1-5 i 7, art. 25-27, art. 28 ust. 2 i 3, art. 29, art. 30 oraz art. 34 ust. 1-3, w drodze decyzji:
1) nakazują zapewnienie spełniania przez produkt wymagań dostępności lub wykonanie obowiązków, które nie zostały wykonane;
2) nakazują wycofanie z obrotu produktu;
3) zakazują udostępniania na rynku produktu;
4) nakazują powiadomienie konsumentów o zakresie niespełniania przez produkt wymagań dostępności lub o stwarzaniu przez produkt zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa konsumentów, określając termin i sposób tego powiadomienia.
2. Środki, o których mowa w ust. 1, stosuje się, biorąc pod uwagę niespełnione wymagania dostępności lub niewykonane obowiązki.
3. Jeżeli decyzja, o której mowa w ust. 1, dotyczy dystrybutora, środki, o których mowa w ust. 1, mają zastosowanie wyłącznie wobec produktów, które udostępnił na rynku.
4. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku określają termin i sposób poinformowania przez podmiot gospodarczy o wykonaniu tej decyzji.
5. Jeżeli wymaga tego interes konsumenta, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku nadają decyzji, o której mowa w ust. 1, rygor natychmiastowej wykonalności.
6. W celu stwierdzenia, czy decyzja, o której mowa w ust. 1, została wykonana, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku mogą przeprowadzić kontrolę.
Art. 57. [Przesłanki wydania decyzji o umorzeniu postępowania] Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku wydają decyzję o umorzeniu postępowania, jeżeli:
1) ustalą, że produkt spełnia wymagania dostępności lub obowiązki zostały wykonane;
2) produkt został wycofany z obrotu;
3) z innych przyczyn postępowanie stało się bezprzedmiotowe.
Art. 58. [Wprowadzanie do systemu informacyjnego i komunikacyjnego informacji dotyczących produktów w zakresie spełniania wymagań dostępności, w stosunku do których została przeprowadzona kontrola] 1. Prezes Zarządu PFRON i organy nadzoru rynku na zasadach określonych w rozporządzeniu (UE) 2019/1020 wprowadzają do systemu informacyjnego i komunikacyjnego, o którym mowa w art. 34 tego rozporządzenia, zwanego dalej „systemem ICSMS”, informacje dotyczące produktów w zakresie spełniania wymagań dostępności, w stosunku do których została przeprowadzona kontrola.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:
1) dane konieczne do identyfikacji produktu;
2) informacje na temat pochodzenia produktu;
3) opis niespełniania przez produkt wymagań dostępności ze wskazaniem, czy wynika to z którejkolwiek z następujących przyczyn:
a) niespełniania przez produkt mających zastosowanie wymagań dostępności,
b) braków lub błędów w normach zharmonizowanych lub specyfikacjach technicznych będących podstawą domniemania zgodności;
4) rodzaj i okres obowiązywania środków zastosowanych na podstawie art. 52 ust. 1 i art. 56 ust. 1;
5) stanowisko przedstawione w toku kontroli przez podmiot gospodarczy.
3. W przypadku gdy w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania powiadomienia o wprowadzeniu do systemu ICSMS informacji, o której mowa w ust. 2 pkt 4, Komisja Europejska, inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym nie zgłoszą sprzeciwu wobec zastosowanego środka, o którym mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2 i art. 56 ust. 1, środek ten uznaje się za zasadny.
4. W przypadku gdy w terminie, o którym mowa w ust. 3, Komisja Europejska, inne niż Rzeczpospolita Polska państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, zgłoszą sprzeciw wobec zastosowanego środka, o którym mowa w art. 52 ust. 1 pkt 2 i art. 56 ust. 1, środek ten uznaje się za niezasadny na podstawie decyzji Komisji Europejskiej. Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku uchylają decyzję o zastosowaniu tego środka.
Art. 59.[Wyrażenie sprzeciwu wobec środków zastosowanych w związku ze stwierdzeniem niezgodności produktu z wymaganiami dostępności] Prezes Zarządu PFRON z urzędu lub na wniosek właściwego organu nadzoru rynku może wyrazić sprzeciw wobec środków zastosowanych w związku ze stwierdzeniem niezgodności produktu z wymaganiami dostępności przez organ nadzoru rynku innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które zostały wprowadzone do systemu ICSMS.
Art. 60.[Postępowanie w przypadku gdy organ nadzoru rynku innego niż Rzeczpospolita Polska wydał decyzję zakazującą wprowadzenia do obrotu produktu albo nakazującą ograniczenie udostępniania na rynku produktu lub nakazującą wycofanie z obrotu produktu] W przypadku gdy organ nadzoru rynku innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym wydał decyzję zakazującą wprowadzenia do obrotu produktu albo nakazującą ograniczenie udostępniania na rynku produktu lub nakazującą wycofanie z obrotu produktu, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku sprawdzają, czy produkt, którego dotyczy decyzja, jest udostępniany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i w drodze decyzji podejmują odpowiednie działania w celu wdrożenia środków, o których mowa w decyzji organu nadzoru rynku innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Art. 61. [Kontrola produktów przeprowadzana przez organ celny] 1. Organ celny przeprowadza kontrolę, o której mowa w art. 25 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/1020, produktów, które mają zostać objęte procedurą dopuszczenia do obrotu.
2. Do kontroli, o której mowa w art. 25 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2019/1020, organ celny stosuje przepisy art. 25 ust. 4, art. 26 ust. 1, 2 i 4 oraz art. 27 i art. 28 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2019/1020.
3. Organ celny zawiadamia właściwy organ nadzoru rynku o zawieszeniu dopuszczenia do obrotu produktu, w szczególności przekazuje informacje o tym produkcie, oraz wskazuje przesłanki tego zawieszenia, o których mowa w art. 26 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2019/1020.
4. Na wniosek właściwego organu nadzoru rynku organ celny udziela dodatkowych niezbędnych wyjaśnień.
5. Na wniosek organu celnego właściwy organ nadzoru rynku wydaje opinię w zakresie spełniania przez produkt wymagań dostępności.
6. Właściwy organ nadzoru rynku może zwrócić się do importera produktu będącego przedmiotem opinii, o której mowa w ust. 5, o udzielenie dodatkowych informacji, przekazanie dokumentów lub udzielenie wyjaśnień dotyczących tego produktu.
7. Organy celne współpracują z Prezesem Zarządu PFRON i organami nadzoru rynku oraz udostępniają na ich wniosek dane dotyczące podmiotów gospodarczych dokonujących przywozu produktów z państw innych niż państwa członkowskie Unii Europejskiej i państwa członkowskie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w tym informacje objęte tajemnicą skarbową, w zakresie niezbędnym do realizowania przez Prezesa Zarządu PFRON i organy nadzoru rynku działań w ramach systemu nadzoru rynku.
8. Naczelnicy urzędów skarbowych współpracują z Prezesem Zarządu PFRON i organami nadzoru rynku oraz udostępniają na ich wniosek dane i informacje dotyczące podmiotów gospodarczych, w tym objęte tajemnicą skarbową, w zakresie niezbędnym do przeprowadzania kontroli.
9. Szczegółowe zasady współpracy między organami celnymi a Prezesem Zarządu PFRON lub organami nadzoru rynku mogą zostać określone w drodze porozumienia.
Art. 62. [Postępowanie w przypadku ustalenia, że usługa nie spełnia wymagań dostępności, z uwzględnieniem art. 21 ust. 1, lub nie zostały wykonane obowiązki, o których mowa w art. 32 i art. 33] 1. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że usługa nie spełnia wymagań dostępności, z uwzględnieniem art. 21 ust. 1, lub nie zostały wykonane obowiązki, o których mowa w art. 32 i art. 33:
1) wzywają usługodawcę do podjęcia działań naprawczych niezbędnych do zapewnienia zgodności usługi z wymaganiami dostępności lub wykonania obowiązków albo do zaprzestania oferowania lub świadczenia usługi oraz przedstawienia, w wyznaczonym terminie nie dłuższym niż 120 dni od dnia otrzymania wezwania, dowodów potwierdzających dokonanie tych czynności;
2) mogą, w drodze decyzji, zakazać oferowania lub świadczenia usługi na okres nie dłuższy niż 180 dni.
2. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że usługa, o której mowa w ust. 1, stwarza zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa konsumentów, wzywają usługodawcę do powiadomienia konsumentów o tym fakcie, określając sposób tego powiadomienia, oraz wyznaczają termin na przedstawienie dowodów potwierdzających dokonanie tego powiadomienia.
Art. 63.[Wszczęcie postępowania z urzędu w przypadku gdy usługodawca nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lub ust. 2] Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku wszczynają z urzędu postępowanie, w przypadku gdy usługodawca nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lub ust. 2.
Art. 64.[Decyzja w przedmiocie przedłużenia okresu obowiązywania zakazu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 2] Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku mogą, w drodze decyzji, przedłużyć okres obowiązywania zakazu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 2, do czasu zakończenia postępowania, o którym mowa w art. 63.
Art. 65. [Wydanie decyzji w przypadku ustalenia, że usługa nie spełnia wymagań dostępności lub nie zostały wykonane obowiązki, o których mowa w art. 32 i art. 33] 1. W przypadku gdy w wyniku kontroli Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku ustalą, że usługa nie spełnia wymagań dostępności lub nie zostały wykonane obowiązki, o których mowa w art. 32 i art. 33, w drodze decyzji:
1) nakazują zapewnienie spełniania przez usługę wymagań dostępności lub wykonanie obowiązków przez usługodawcę;
2) zakazują oferowania lub świadczenia usługi;
3) nakazują powiadomienie konsumentów o zakresie niespełniania przez usługę wymagań dostępności lub o stwarzaniu przez usługę zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa konsumentów, określając termin i sposób tego powiadomienia.
2. Środki, o których mowa w ust. 1, stosuje się, biorąc pod uwagę niespełnione wymagania dostępności lub niewykonane obowiązki.
3. W decyzji, o której mowa w ust. 1, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku określają termin i sposób poinformowania przez usługodawcę o wykonaniu tej decyzji.
4. Jeżeli wymaga tego interes konsumenta, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku nadają decyzji, o której mowa w ust. 1, rygor natychmiastowej wykonalności.
5. W celu stwierdzenia, czy decyzja, o której mowa w ust. 1, została wykonana, Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku mogą przeprowadzić kontrolę.
Art. 66. [Przesłanki wydania decyzji o umorzeniu postępowania] Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku wydają decyzję o umorzeniu postępowania, jeżeli:
1) ustalą, że usługa spełnia wymagania dostępności lub obowiązki zostały wykonane;
2) usługa nie jest oferowana lub świadczona;
3) z innych przyczyn postępowanie stało się bezprzedmiotowe.
Art. 67. [Zawiadomienie o niespełnianiu przez produkt albo usługę wymagań dostępności] 1. Każdy może złożyć Prezesowi Zarządu PFRON zawiadomienie o niespełnianiu przez produkt albo usługę wymagań dostępności, zwane dalej „zawiadomieniem”.
2. Zawiadomienie zawiera wskazanie:
1) produktu albo usługi, których dotyczy zawiadomienie;
2) wymagania dostępności, którego nie spełnia produkt albo usługa;
3) podmiotu gospodarczego, który udostępnia na rynku produkt albo oferuje lub świadczy usługę, które nie spełniają wymagań dostępności.
3. W celu uzyskania informacji, o której mowa w art. 68 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 3, 4 i 6, zawiadomienie może zawierać imię i nazwisko, adres do korespondencji lub adres e-mail, lub numer telefonu - w zależności od wskazanego przez składającego zawiadomienie preferowanego sposobu kontaktu oraz wskazanie sposobu kontaktu ze składającym zawiadomienie.
4. Zawiadomienie może być złożone:
1) na piśmie - osobiście w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych albo wysłane przesyłką pocztową w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, albo wysłane na adres do doręczeń elektronicznych w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, wpisany do bazy adresów elektronicznych, o której mowa w art. 25 tej ustawy;
2) ustnie - telefonicznie albo osobiście do protokołu podczas wizyty w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
3) w postaci elektronicznej z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, o ile takie środki zostały do tego celu wskazane przez Prezesa Zarządu PFRON;
4) w polskim języku migowym do protokołu podczas wizyty w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub w postaci nagrania z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, o ile takie środki zostały do tego celu wskazane przez Prezesa Zarządu PFRON.
5. W przypadku gdy składający zawiadomienie złożył skargę, dołącza do zawiadomienia kopię:
1) skargi;
2) odpowiedzi na skargę albo informację, że nie została ona udzielona w terminie określonym odpowiednio w art. 37 ust. 2 i 3.
Art. 68. [Czynności Prezesa Zarządu PFRON w terminie nie późniejszym niż 30 dni od dnia złożenia zawiadomienia] 1. Prezes Zarządu PFRON niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia zawiadomienia:
1) rozpatruje zawiadomienie albo
2) przekazuje zawiadomienie właściwemu organowi nadzoru rynku, informując o tym składającego zawiadomienie, jeżeli zawiadomienie zawiera informacje, o których mowa w art. 67 ust. 3.
2. W przypadku stwierdzenia zasadności zawiadomienia Prezes Zarządu PFRON albo właściwy organ nadzoru rynku przeprowadzają kontrolę.
3. Prezes Zarządu PFRON albo właściwy organ nadzoru rynku informują składającego zawiadomienie, jeżeli zawiadomienie zawiera informacje, o których mowa w art. 67 ust. 3, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej, o:
1) wszczęciu kontroli oraz o pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów, w tym wskazują właściwy podmiot uprawniony zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz. U. poz. 1823), albo
2) niezasadności zawiadomienia.
4. Prezes Zarządu PFRON albo właściwy organ nadzoru rynku informują składającego zawiadomienie, jeżeli przekazał on informacje, o których mowa w art. 67 ust. 3, o wszczęciu postępowania, o którym mowa w art. 53 lub art. 63.
5. W przypadku gdy Prezes Zarządu PFRON przekazał zawiadomienie właściwemu organowi nadzoru rynku, organ ten rozpatruje je niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia od Prezesa Zarządu PFRON.
6. Prezes Zarządu PFRON albo właściwy organ nadzoru rynku informują składającego zawiadomienie, jeżeli zawiadomienie zawiera informacje, o których mowa w art. 67 ust. 3, o działaniach podjętych w związku ze złożonym zawiadomieniem, w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej.
Art. 69.[Stosowanie do kontroli przepisów rozdziału 5 Prawa przedsiębiorców] W zakresie nieuregulowanym w ustawie do kontroli stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236).
Art. 70.[Stosowanie do postępowań, o których mowa w art. 53 i art. 63, oraz zawiadomień przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego] W zakresie nieuregulowanym w ustawie do postępowań, o których mowa w art. 53 i art. 63, oraz zawiadomień stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572).
Art. 71. [Opracowanie krajowej strategii systemu nadzoru rynku w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów] 1. Prezes Zarządu PFRON opracowuje krajową strategię systemu nadzoru rynku w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów.
2. Do strategii, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 13 rozporządzenia (UE) 2019/1020.
3. Na wniosek Prezesa Zarządu PFRON właściwy organ nadzoru rynku przekazuje informacje lub dane niezbędne do opracowania strategii, o której mowa w ust. 1.
Art. 72. [Sporządzenie sprawozdania dotyczącego funkcjonowania systemu nadzoru rynku w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług] 1. Prezes Zarządu PFRON na podstawie informacji przekazanych przez organy nadzoru rynku sporządza sprawozdanie dotyczące funkcjonowania systemu nadzoru rynku w zakresie zapewniania spełniania wymagań dostępności produktów i usług, zwane dalej „sprawozdaniem”, obejmujące okres 5 lat kalendarzowych, według stanu na dzień 31 grudnia roku kończącego ten okres.
2. Sprawozdanie zawiera w szczególności:
1) informacje w zakresie:
a) zmian w poziomie dostępności produktów i usług,
b) ewentualnych blokad technologicznych lub barier dla innowacji w zakresie dostępności produktów i usług,
c) skutków stosowania przepisów ustawy dla podmiotów gospodarczych i dla osób ze szczególnymi potrzebami;
2) ocenę:
a) skutków, jakie dla funkcjonowania rynku ma stosowanie przepisów art. 4 pkt 1 oraz art. 21,
b) czy jest wskazane objęcie zakresem ustawy produktów lub usług innych niż wymienione w art. 3 ust. 1 i 2 lub wyłączenie z tego zakresu niektórych produktów lub usług;
3) wskazanie wymagań dostępności produktów i usług oraz obowiązków podmiotów gospodarczych, które powinny ulec ograniczeniu.
3. Prezes Zarządu PFRON przekazuje sprawozdanie do Komisji Europejskiej, innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, w terminie 3 miesięcy po upływie okresu, o którym mowa w ust. 1.
4. Prezes Zarządu PFRON niezwłocznie publikuje sprawozdanie na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i na stronie internetowej urzędu obsługującego Prezesa Zarządu PFRON.
Rozdział 6
Przepisy o karach pieniężnych
Art. 73. [Kary pieniężne] 1. Karze pieniężnej podlega:
1) producent, który:
a) wprowadza do obrotu produkt, który nie spełnia wymagań dostępności, o których mowa w art. 7-11 lub art. 19,
b) nie przekazał Prezesowi Zarządu PFRON lub właściwemu organowi nadzoru rynku informacji lub dokumentacji, o których mowa w art. 27 ust. 4, w terminie określonym w żądaniu, o którym mowa w tym przepisie, albo przekazał informacje lub dokumentację nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd,
c) nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 1, w terminie określonym w tym przepisie,
d) nie wykonał obowiązku określonego w art. 23 ust. 2,
e) nie wykonał obowiązku określonego w art. 27 ust. 2,
2) usługodawca, który:
a) nie zapewnia spełniania wymagań dostępności oferowanych lub świadczonych usług, o których mowa w art. 12-19,
b) nie przekazał Prezesowi Zarządu PFRON lub właściwemu organowi nadzoru rynku informacji, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 7, w terminie określonym w żądaniu, o którym mowa w tym przepisie, albo przekazał informacje nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd,
c) nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1, w terminie określonym w tym przepisie,
d) nie wykonał obowiązku określonego w art. 32 ust. 1,
e) nie wykonał obowiązku określonego w art. 32 ust. 2 pkt 6
- w wysokości do dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za rok poprzedzający, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednak nie większej niż 10 % obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, ustalonego według stanu na dzień wydania decyzji, o których mowa w art. 56 ust. 1 albo art. 65 ust. 1.
2. Karze pieniężnej podlega:
1) importer, który:
a) wprowadza do obrotu produkty, o których wie lub co do których powziął uzasadnioną wątpliwość, że nie spełniają one wymagań dostępności, i nie poinformował o tym producenta oraz właściwych organów nadzoru rynku,
b) nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 29 pkt 10,
c) nie przekazał Prezesowi Zarządu PFRON lub właściwemu organowi nadzoru rynku informacji lub dokumentacji, o których mowa w art. 29 pkt 12, w terminie określonym w żądaniu, o którym mowa w tym przepisie,
d) nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 1, w terminie określonym w tym przepisie,
2) dystrybutor, który:
a) udostępnia na rynku produkty, co do których powziął uzasadnioną wątpliwość, że nie spełniają one wymagań dostępności, i nie poinformował o tym producenta, importera oraz właściwych organów nadzoru rynku,
b) nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 30 pkt 6,
c) nie przekazał Prezesowi Zarządu PFRON lub właściwemu organowi nadzoru rynku informacji lub dokumentacji, o których mowa w art. 30 pkt 7, w terminie określonym w żądaniu, o którym mowa w tym przepisie,
d) nie przedstawił dowodów, o których mowa w art. 52 ust. 1 pkt 1, w terminie określonym w tym przepisie
- w wysokości do dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za rok poprzedzający, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednak nie większej niż 10 % obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, ustalonego według stanu na dzień wydania decyzji, o których mowa w art. 56 ust. 1 albo art. 65 ust. 1.
3. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 i 2, nakładają Prezes Zarządu PFRON lub właściwy organ nadzoru rynku, w drodze decyzji, o których mowa w art. 56 ust. 1 albo art. 65 ust. 1.
4. Wysokość kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się, uwzględniając zakres naruszenia przepisów ustawy, w tym jego wagę, liczbę produktów albo usług niespełniających wymagań dostępności i liczbę osób, na które wpływa ono negatywnie.
5. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 1 i 2, uiszcza się w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o nałożeniu kary pieniężnej stała się ostateczna, na rachunek bankowy Funduszu Dostępności, o którym mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
6. Egzekucja kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i 2, następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w zakresie egzekucji należności pieniężnych.
7. Środki finansowe pochodzące z kar pieniężnych, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowią przychód Funduszu Dostępności, o którym mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Rozdział 7
Zmiany w przepisach
Art. 74.[Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej] W ustawie z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2023 r. poz. 960, 1688 i 2029) w art. 42 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Dyrektorzy urzędów morskich wykonują zadania określone w ustawie z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”.
Art. 75.[Ustawa o żegludze śródlądowej] W ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2024 r. poz. 395) w art. 9 po ust. 2g dodaje się ust. 2ga w brzmieniu:
„2ga. Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Bydgoszczy wykonuje zadania określone w ustawie z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731) dotyczące usług towarzyszących usługom wodnego transportu pasażerskiego w zakresie transportu wodnego śródlądowego.”.
Art. 76.[Ustawa o transporcie drogowym] W ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 728) po art. 54f dodaje się art. 54g w brzmieniu:
„Art. 54g. Wojewódzcy inspektorzy transportu drogowego wykonują zadania określone w ustawie z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”.
Art. 77.[Prawo lotnicze] W ustawie z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2023 r. poz. 2110) w art. 21 po ust. 2e dodaje się ust. 2f w brzmieniu:
„2f. Prezes Urzędu wykonuje zadania określone w ustawie z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”.
Art. 78.[Ustawa o transporcie kolejowym] W ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 697) w art. 10 po ust. 3a dodaje się ust. 3b w brzmieniu:
„3b. Prezes UTK wykonuje zadania określone w ustawie z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”.
Art. 79.[Prawo telekomunikacyjne] W ustawie z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2024 r. poz. 34) w art. 192 w ust. 1 w pkt 2 w lit. b w tiret piątym średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się tiret szóste w brzmieniu:
„- z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731);”.
Art. 80.[Ustawa o usługach płatniczych] W ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30) w art. 12 w ust. 1 w pkt 8 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 9 w brzmieniu:
„9) Rzecznikowi Finansowemu, w zakresie niezbędnym do realizacji przez niego ustawowych zadań.”.
Art. 81.[Ustawa o systemie powiadamiania ratunkowego] W ustawie z dnia 22 listopada 2013 r. o systemie powiadamiania ratunkowego (Dz. U. z 2023 r. poz. 748) w art. 10 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. System teleinformatyczny, o którym mowa w ust. 1, spełnia wymagania dostępności określone w art. 13 ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”.
Art. 82. [Ustawa o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowe] W ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1809, 1723 i 1843) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 16 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Rzecznik jest uprawniony do używania wizerunku orła ustalonego dla godła Rzeczypospolitej Polskiej.”;
2) w art. 17 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Rzecznik jest organem nadzoru rynku w rozumieniu ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”;
3) po art. 18 dodaje się art. 18a w brzmieniu:
„Art. 18a. 1. Pracownicy Biura Rzecznika przeprowadzający kontrole w zakresie spełniania wymagań dostępności usług bankowości detalicznej w rozumieniu art. 5 pkt 30 ustawy, o której mowa w art. 17 ust. 2a, posługują się legitymacją służbową. Do legitymacji służbowej podlegają wpisaniu następujące dane: imię i nazwisko oraz stanowisko pracownika.
2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wzór legitymacji służbowej pracowników Biura Rzecznika przeprowadzających kontrole w zakresie spełniania wymagań dostępności usług bankowości detalicznej w rozumieniu art. 5 pkt 30 ustawy, o której mowa w art. 17 ust. 2a, termin ważności legitymacji służbowej, okoliczności uzasadniające jej wymianę i zwrot oraz postępowanie w razie utraty legitymacji służbowej, biorąc pod uwagę przeznaczenie tego dokumentu oraz konieczność właściwego jego zabezpieczenia przed przerobieniem lub podrobieniem oraz użyciem przez osobę nieuprawnioną.”.
Art. 83. [Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami] W ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2240) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 13 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Zadania, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 i 5, Rada może realizować również w odniesieniu do dostępności, o której mowa w art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz. U. poz. 731).”;
2) w art. 36 w ust. 1 po pkt 7a dodaje się pkt 7b w brzmieniu:
„7b) z wpływów z kar pieniężnych, o których mowa w art. 73 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze;”.
Rozdział 8
Przepisy przejściowe i dostosowujące oraz przepis końcowy
Art. 84.[Wyłączenie stosowania przepisów ustawy do produktów wprowadzonych do obrotu przed jej wejściem w życie] Przepisów ustawy nie stosuje się do produktów wprowadzonych do obrotu przed dniem wejścia w życie ustawy.
Art. 85. [Obowiązywanie umów o oferowanie lub świadczenie usług zawartych przed wejściem w życie ustawy] 1. Umowy o oferowanie lub świadczenie usług zawarte przed dniem wejścia w życie ustawy mogą nadal obowiązywać w niezmienionej treści do dnia ich wygaśnięcia, jednak nie dłużej niż do dnia 28 czerwca 2030 r.
2. Usługodawca może do dnia 28 czerwca 2030 r. oferować lub świadczyć usługi przy wykorzystaniu produktów niespełniających wymagań dostępności, które wykorzystywał w celu oferowania lub świadczenia usług tego samego rodzaju przed dniem wejścia w życie ustawy.
3. Terminale niespełniające wymagań dostępności, wykorzystywane przez usługodawców do oferowania lub świadczenia usług przed dniem wejścia w życie ustawy, mogą być wykorzystywane do oferowania lub świadczenia usług tego samego rodzaju do upływu okresu ich ekonomicznej użyteczności, jednak nie dłużej niż przez okres 20 lat od dnia rozpoczęcia ich wykorzystywania.
Art. 86. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy do stron internetowych i aplikacji mobilnych] Przepisów ustawy nie stosuje się do stron internetowych i aplikacji mobilnych w odniesieniu do treści:
1) zarejestrowanych z wyprzedzeniem mediów zmiennych w czasie opublikowanych przed dniem wejścia w życie ustawy;
2) będących plikami dokumentów opublikowanymi przed dniem wejścia w życie ustawy;
3) zarchiwizowanych, które nie były aktualizowane ani edytowane od dnia wejścia w życie ustawy.
Art. 87.[Pierwsze sprawozdanie Prezes Zarządu PFRON] Pierwsze sprawozdanie Prezes Zarządu PFRON przekazuje do dnia 31 marca 2030 r.
Art. 88.[Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie z dniem 28 czerwca 2025 r., z wyjątkiem art. 6 pkt 1, 2 i 5-9 oraz art. 39 pkt 6, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Duda
1) Niniejsza ustawa wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług (Dz. Urz. UE L 151 z 07.06.2019, str. 70).
2) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, ustawę z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej, ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze, ustawę z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne, ustawę z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, ustawę z dnia 22 listopada 2013 r. o systemie powiadamiania ratunkowego, ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej oraz ustawę z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
3) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 96 z 29.03.2014, str. 1, 45, 107, 149, 251 i 309, Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1, Dz. Urz. UE L 323 z 19.12.2022, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 135 z 23.05.2023, str. 1.
4) Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 169 z 25.06.2019, str. 1.
5) Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 41 z 12.02.2013, str. 16.
6) Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 119 z 07.05.2019, str. 202.
7) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 139I z 27.05.2019, str. 1, Dz. Urz. UE L 134 z 11.05.2022, str. 14, Dz. Urz. UE L 204 z 04.08.2022, str. 28, Dz. Urz. UE L 5 z 06.01.2023, str. 31 oraz Dz. Urz. UE L 222 z 08.09.2023, str. 88.
8) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 194 z 21.07.2012, str. 1, Dz. Urz. UE L 328 z 07.12.2013, str. 72, Dz. Urz. UE L 55 z 26.02.2015, str. 2, Dz. Urz. UE L 88 z 05.04.2016, str. 26 oraz Dz. Urz. UE L 139I z 27.05.2019, str. 103.
9) Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 191 z 28.07.2023, str. 1.