Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa warunki eksploatacji dla lotnisk:

1) użytku publicznego:

a) podlegających obowiązkowi certyfikacji zgodnie z art. 59a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze, zwanej dalej „ustawą", w zakresie udzielania niezbędnej pomocy medycznej na lotnisku,

b) podlegających obowiązkowi certyfikacji zgodnie z art. 59a ust. 1 pkt 2 ustawy,

c) dla których została wydana decyzja o ograniczonej certyfikacji, o której mowa w art. 59a ust. 2 ustawy;

2) użytku wyłącznego.

§ 2. [Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) koordynatorze ruchu naziemnego - należy przez to rozumieć pracownika lotniska wykonującego zadania, o których mowa w rozdziale 3 pkt 3.4.3 Załącznika 2 „Przepisy ruchu lotniczego" do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. U. z 1959 r. poz. 212 i 214, z późn. zm.) ogłoszonego w załączniku do obwieszczenia nr 20 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 25 listopada 2019 r. w sprawie ogłoszenia tekstu Załącznika 2 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. Urz. ULC poz. 78);

2) (uchylony);

3) (uchylony);

4) LVP - należy przez to rozumieć procedury ograniczonej widzialności stosowane na lotnisku kontrolowanym w celu zapewnienia bezpieczeństwa wykonywanych operacji podczas podejść poniżej standardu w kategorii I, podejść poza standardem w kategorii II, podejść w standardzie kategorii II i III oraz startów przy ograniczonej widzialności (Low Visibility Procedures);

5) operacjach lotniskowych - należy przez to rozumieć operacje na lotnisku z udziałem statku powietrznego, obejmujące start, lądowanie, kołowanie, holowanie, wypychanie, tankowanie i odladzanie;

6) PRN - należy przez to rozumieć pole ruchu naziemnego, obejmujące część lotniska przeznaczoną do startu, lądowania i kołowania statków powietrznych składającą się z pola manewrowego i płyt postojowych;

7) płycie postojowej - należy przez to rozumieć wyznaczoną powierzchnię w PRN, która jest przeznaczona do zatrzymywania i postoju statków powietrznych w celu przyjmowania pasażerów na pokład lub jego opuszczania, załadunku i wyładunku towarów lub poczty, tankowania paliwa, przeprowadzania czynności obsługowych i parkowania statków powietrznych;

8) stanowisku postojowym - należy przez to rozumieć miejsce na płycie postojowej wyznaczone do postoju lub parkowania statku powietrznego;

9) polu manewrowym - należy przez to rozumieć część lotniska przeznaczoną do startu, lądowania i kołowania statków powietrznych, z wyłączeniem płyt postojowych;

10) pomocach wzrokowych - należy przez to rozumieć wskaźniki i urządzenia sygnalizacyjne, oznakowanie poziome, światła, znaki pionowe, oznaczniki lub ich połączenie;

11) służbach lotniskowych - należy przez to rozumieć:

a) dyżurnego operacyjnego lotniska,

b) koordynatora ruchu naziemnego,

c) służbę utrzymania lotniska,

d) lotniskową służbę ratowniczo-gaśniczą;

12) TWR - należy przez to rozumieć organ właściwy do zapewnienia służby kontroli ruchu lotniczego dla ruchu lotniskowego (Aerodrome Control Tower).

Rozdział 2

Warunki eksploatacji lotnisk, o których mowa w art. 59a ust. 1 pkt 2 ustawy

§ 3. [Stosowanie wymagań ustanowionych przez Konwencję o międzynarodowym lotnictwie cywilnym] 1. System zarządzania bezpieczeństwem na lotniskach, o którym mowa w art. 68 ust. 3 pkt 3 ustawy, zwany dalej „SMS", spełnia wymagania określone w pkt 4.1.1 lit. b i 4.1.9 w rozdziale 4 Załącznika 19 „Zarządzanie bezpieczeństwem" do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r., ogłoszonego w załączniku do obwieszczenia nr 1 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 10 stycznia 2020 r. w sprawie ogłoszenia tekstu Załącznika 19 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. Urz. ULC poz. 2).

2. SMS określa się w instrukcji operacyjnej lotniska i uwzględnia on co najmniej:

1) politykę bezpieczeństwa i jej cele, uwzględniającą:

a) zaangażowanie i odpowiedzialność zarządzającego lotniskiem lub osoby przez niego upoważnionej do zarządzania lotniskiem,

b) określenie odpowiedzialności i obowiązków personelu lotniska w zakresie bezpieczeństwa,

c) koordynację planowania działań w sytuacjach awaryjnych na lotnisku, w tym sytuacji zagrożenia z udziałem statków powietrznych,

d) opis systemu zgłaszania informacji dotyczących bezpieczeństwa, w tym zdarzeń z udziałem statków powietrznych;

2) proces zarządzania ryzykiem bezpieczeństwa, obejmujący:

a) identyfikację zagrożeń dla bezpieczeństwa,

b) analizę ryzyka,

c) ewaluację ryzyka, w tym określenie poziomu akceptowalności ryzyka,

d) postępowanie z ryzykiem, w tym sposoby obniżania poziomu ryzyka dotyczącego bezpieczeństwa;

3) sposób zapewniania bezpieczeństwa, obejmujący:

a) monitorowanie i mierzenie poziomu bezpieczeństwa,

b) zarządzanie zmianami wprowadzanymi na lotnisku, w tym przeprowadzanie analizy bezpieczeństwa, przed dokonaniem istotnej zmiany eksploatacyjnej i technicznej cech lotniska, o której mowa w art. 61 ust. 1 ustawy,

c) ciągłe doskonalenie SMS oraz poprawę poziomu bezpieczeństwa;

4) opis działań związanych z promowaniem bezpieczeństwa realizowanych przez:

a) zapewnianie szkoleń dla personelu lotniska z zakresu SMS,

b) wdrożenie skutecznego systemu komunikowania się i przekazywania informacji dotyczących bezpieczeństwa wśród personelu lotniska,

c) rozpowszechnianie informacji dotyczących bezpieczeństwa dla potrzeb zainteresowanych podmiotów prowadzących działalność na lotnisku oraz operatorów statków powietrznych korzystających z lotniska.

3. Analiza bezpieczeństwa, o której mowa w ust. 2 pkt 3 lit. b:

1) obejmuje:

a) identyfikację zakresu zmiany,

b) identyfikację zagrożeń,

c) określenie kryteriów bezpieczeństwa stosowanych do zmiany,

d) analizę ryzyka w odniesieniu do szkodliwych skutków lub poprawy bezpieczeństwa związanego ze zmianą,

e) ocenę ryzyka oraz, w razie potrzeby, łagodzenie ryzyka dla zmiany w celu spełnienia kryteriów bezpieczeństwa obowiązujących na lotnisku,

f) sposób weryfikacji zgodności wprowadzanej do stosowania zmiany z zakresem, który był przedmiotem oceny bezpieczeństwa, oraz spełniania kryteriów bezpieczeństwa obowiązujących na lotnisku, przed wprowadzeniem zmiany do stosowania,

g) określenie wymogów w zakresie monitorowania spełniania kryteriów bezpieczeństwa obowiązujących na lotnisku, po wprowadzeniu zmiany do stosowania;

2) uwzględnia:

a) specyfikę lotniska, warunki jego eksploatacji, sposób jego zarządzania oraz czynniki ludzkie ulegające zmianie,

b) powiązania i wzajemne oddziaływanie między elementami podlegającymi zmianie a resztą systemu,

c) powiązania i wzajemne oddziaływanie między elementami podlegającymi zmianie a otaczającym środowiskiem, w którym mają działać,

d) pełny cykl wprowadzania zmiany od momentu jej zdefiniowania do praktycznego stosowania.

4. Zarządzający lotniskiem wyznacza osobę posiadającą doświadczenie i wiedzę specjalistyczną w zakresie operacji lotniskowych lub obsługi technicznej lotniska, która pełni funkcję kierownika do spraw bezpieczeństwa, odpowiedzialnego za wdrożenie SMS oraz kierowanie, nadzór i właściwe działanie SMS.

§ 4. [Zakres postępowania w celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji lotniska] W celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji lotniska, zarządzający lotniskiem opracowuje i wdraża na lotnisku procedury operacyjne, które określają sposób postępowania w zakresie:

1) zgłaszania informacji do publikacji w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych, o którym mowa w art. 121 ust. 3 ustawy;

2) inspekcji PRN;

3) kontroli dostępu do PRN;

4) ruchu pojazdów i osób na lotnisku;

5) zarządzania płytą postojową;

6) bezpieczeństwa na płycie postojowej;

7) LVP, jeżeli są stosowane;

8) ochrony radiowych pomocy nawigacyjnych przed zakłóceniami;

9) eksploatacji pomocy wzrokowych i systemu zasilania elektrycznego;

10) eksploatacji i utrzymania nawierzchni PRN;

11) odśnieżania PRN, jeżeli lotnisko jest użytkowane w zimie;

12) bezpieczeństwa operacji lotniskowych w czasie wykonywania prac na lotnisku;

13) kontroli przeszkód lotniczych;

14) przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt;

15) postępowania z materiałami niebezpiecznymi;

16) usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN;

17) systemu ratownictwa i ochrony przeciwpożarowej;

18) udzielania pomocy statkom powietrznym, które znalazły się w niebezpieczeństwie na lotnisku lub w jego pobliżu.

§ 5. [Zakres inspekcji PRN] 1. Inspekcje PRN są prowadzone:

1) co najmniej raz dziennie na lotniskach o kodzie referencyjnym 1 lub 2;

2) co najmniej dwa razy dziennie na lotniskach o kodzie referencyjnym 3 lub 4;

3) po przejściu burzy lub wichury;

4) każdorazowo po zaistnieniu zdarzenia lotniczego w PRN;

5) w dowolnej fazie robót budowlanych, prac konserwacyjnych lub napraw urządzeń lotniskowych mających znaczenie dla bezpieczeństwa operacji lotniskowych;

6) na żądanie TWR;

7) w każdym przypadku, gdy zaistnieją warunki mogące zagrażać bezpieczeństwu operacji lotniskowych.

2. Inspekcje PRN obejmują sprawdzenie co najmniej:

1) stanu nawierzchni sztucznych PRN oraz przylegających powierzchni darniowych;

2) pomocy wzrokowych dróg startowych, dróg kołowania i płyt postojowych;

3) przeszkód lotniczych na lotnisku i w jego bezpośrednim otoczeniu, w tym zwłaszcza na podejściu do lądowania.

3. Wyniki inspekcji PRN i podjęte działania naprawcze powinny być dokumentowane i przechowywane przez okres 3 lat.

§ 6. [Dostęp do PRN] 1. Dostęp do PRN powinny mieć wyłącznie osoby i pojazdy, których obecność jest niezbędna do wykonywania zadań związanych z funkcjonowaniem lotniska.

2. Osoby poruszające się w PRN używają kamizelek ostrzegawczych lub ubioru z elementami odblaskowymi.

§ 7. [Wymagania dotyczące kierowcy pojazdu poruszającego się po lotnisku] 1. Kierowca pojazdu poruszającego się po lotnisku powinien posiadać prawo jazdy kategorii odpowiedniej dla danego pojazdu.

2. Kierowca pojazdu poruszającego się po lotnisku powinien stosować się do procedur ruchu pojazdów określonych w instrukcji operacyjnej lotniska.

3. Kierowca pojazdu poruszającego się w PRN powinien stosować się do zasad ruchu i instrukcji wynikających z oznakowania świetlnego oraz oznakowania poziomego i znaków pionowych.

§ 8. [Procedury dotyczące ruchu pojazdów na lotnisku] 1. Procedury dotyczące ruchu pojazdów na lotnisku powinny określać w szczególności dozwolone prędkości jazdy.

2. Pojazd na lotnisku powinien zachować odległość nie mniejszą niż 3 m od nieruchomego statku powietrznego z niepracującymi silnikami, z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to konieczne do obsługi tego statku powietrznego.

3. Pojazd ratowniczy biorący udział w akcji ratowniczej ma pierwszeństwo przed innymi uczestnikami ruchu na lotnisku.

4. Pojazd poruszający się w PRN ustępuje pierwszeństwa statkowi powietrznemu.

5. Pojazd, z wyłączeniem oznakowanego pojazdu służb państwowych i pojazdu ratowniczego, znajdujący się w polu manewrowym lotniska porusza się z włączonymi lampami ostrzegawczymi, błyskowymi koloru żółtego.

§ 9. [Zasady dotyczące poruszania się pojazdów i pieszych na lotnisku kontrolowanym] 1. Na lotnisku kontrolowanym poruszanie się pojazdów i pieszych w polu manewrowym może odbywać się wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez TWR, a na lotnisku niekontrolowanym po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez dyżurnego operacyjnego lotniska lub inną osobę wyznaczoną przez zarządzającego lotniskiem zgodnie z przepisami instrukcji operacyjnej lotniska.

2. Na lotnisku kontrolowanym pojazd poruszający się w polu manewrowym powinien posiadać środki łączności zapewniające dwukierunkową łączność radiową z TWR, z wyjątkiem sytuacji, gdy temu pojazdowi towarzyszy inny pojazd wyposażony w takie środki łączności lub gdy pojazd ten porusza się zgodnie z planem uzgodnionym z TWR.

3. Niezależnie od otrzymanego zezwolenia wydanego przez TWR na wjazd na pole manewrowe, każdy wjazd na drogę startową lub pas drogi startowej albo jakakolwiek zmiana w działaniu, na które uprzednio wydano zezwolenie, wymaga uzyskania ponownego, wyraźnego zezwolenia wydanego przez TWR.

§ 10. [Procedury bezpieczeństwa na płycie postojowej] 1. Procedury bezpieczeństwa na płycie postojowej zapewniające bezpieczeństwo dla znajdujących się na niej osób, statków powietrznych, pojazdów oraz urządzeń dotyczą:

1) zachowania się w strefach niebezpiecznych wokół statku powietrznego;

2) ruchu pojazdów;

3) wykonywania prac związanych z obsługą naziemną, w tym tankowania statków powietrznych;

4) sprzątania zanieczyszczeń stałych i płynnych;

5) poruszania się pieszych.

2. Procedury bezpieczeństwa na płycie postojowej powinny być opracowane z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów o ochronie przeciwpożarowej.

3. Procedury bezpieczeństwa na płycie postojowej powinny uwzględniać sytuacje szczególne, takie jak konieczność obsługi dodatkowej liczby statków powietrznych skierowanych z innych lotnisk lub niekorzystne warunki atmosferyczne stwarzające zagrożenie dla statków powietrznych.

§ 11. [Procedury zarządzania płytą postojową] 1. Procedury zarządzania płytą postojową mają zapewnić:

1) uporządkowane, efektywne i bezpieczne przemieszczanie się statków powietrznych;

2) zapobieganie kolizjom statku powietrznego z innym statkiem powietrznym, pojazdem lub obiektem;

3) prawidłowy, efektywny i bezpieczny wjazd statków powietrznych na płytę postojową oraz jej opuszczanie;

4) bezpieczne i sprawne przemieszczanie się pojazdów;

5) kontrolę operacji lotniskowych na płycie postojowej.

2. Na lotnisku kontrolowanym procedury zarządzania płytą postojową powinny zostać uzgodnione z TWR.

§ 12. [Przegląd LVP] 1. LVP określają:

1) warunki i zasady ich wprowadzania, realizacji i odwołania;

2) środki łączności oraz system powiadamiania i alarmowania zainteresowanych podmiotów;

3) zadania i obowiązki służb lotniskowych i innych użytkowników PRN, w tym agentów obsługi naziemnej;

4) zasady współpracy i koordynacji działań służb lotniskowych z TWR;

5) zasady ruchu lotniskowego, w tym standardowe trasy kołowania, umożliwiające nieskomplikowany i uporządkowany ruch statków powietrznych w celu zminimalizowania ryzyka przypadkowego wjazdu na drogę startową;

6) opis systemu kierowania i kontroli ruchu naziemnego.

2. LVP powinny zostać uzgodnione z TWR.

3. Zarządzający lotniskiem dokonuje przeglądu LVP przy każdej zmianie na lotnisku mającej wpływ na wykonywanie operacji lotniskowych, w tym dotyczącej infrastruktury PRN lub procedur operacyjnych, i w razie potrzeby zmienia je i aktualizuje.

4. Zarządzający lotniskiem informuje podmioty uczestniczące w realizacji LVP, podmioty wykonujące zadania w PRN i pozostałych użytkowników lotniska poruszających się w strefie operacyjnej o każdej zmianie LVP.

§ 13. [Stosowanie LVP opracowanego dla danego lotniska kontrolowanego] 1. LVP opracowane dla danego lotniska kontrolowanego stosuje się w przypadku:

1) lądowania w warunkach widzialności wzdłuż drogi startowej poniżej 550 m lub gdy podstawa chmur zakrywających więcej niż połowę nieba jest mniejsza niż 60 m;

2) startu w warunkach widzialności wzdłuż drogi startowej poniżej 400 m.

2. W celu podniesienia bezpieczeństwa operacji lotniskowych, zarządzający lotniskiem, w uzgodnieniu z TWR, może opracować LVP, które będą stosowane dla startów w warunkach widzialności wzdłuż drogi startowej poniżej 550 m.

3. Przed rozpoczęciem stosowania LVP na lotnisku kontrolowanym:

1) wszystkie prace krótkotrwałe i prace planowe w PRN powinny zostać przerwane, a miejsce tych prac przywrócone do zdolności operacyjnej lub odpowiednio oznakowane i zgłoszone TWR jako wyłączone z użycia;

2) liczba osób i pojazdów przebywających w PRN powinna zostać ograniczona do niezbędnego minimum.

4. Decyzję o rozpoczęciu przygotowań do stosowania LVP oraz o rozpoczęciu i zakończeniu ich stosowania podejmuje TWR.

5. Decyzja o rozpoczęciu przygotowań do stosowania LVP powinna zostać podjęta z wyprzedzeniem uwzględniającym pogarszanie się warunków atmosferycznych i czas do wykonania niezbędnych czynności na lotnisku.

6. TWR, po uzgodnieniu z dyżurnym operacyjnym lotniska decyzji o rozpoczęciu stosowania LVP, informuje, za pomocą dostępnych środków łączności lotniczej, załogi statków powietrznych o rozpoczęciu stosowania LVP, a dyżurny operacyjny lotniska informuje o tym fakcie pozostałych użytkowników lotniska oraz pozostałe służby lotniskowe.

§ 14. [Procedury ograniczające dostęp do stref krytycznych i wrażliwych] 1. W celu zapobiegania zakłóceniom pracy systemu lądowania według wskazań przyrządów (ILS) powodowanym przez pojazdy, obiekty lub tymczasowe konstrukcje znajdujące się w pobliżu tego systemu albo przez promieniowanie elektromagnetyczne innych urządzeń zarządzający lotniskiem, w porozumieniu z właścicielem ILS, wyznacza, zabezpiecza oraz opracowuje procedury ograniczające dostęp do stref krytycznych i stref wrażliwych, o których mowa w pkt 2.1.9.2 w dodatku C do tomu I Załącznika 10 „Łączność lotnicza" do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r., ogłoszonego w załączniku do obwieszczenia nr 10 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 5 sierpnia 2020 r. w sprawie ogłoszenia tekstu Załącznika 10, tomu I do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. Urz. ULC poz. 41).

2. W czasie obowiązywania LVP w strefie wrażliwej i strefie krytycznej nie może znajdować się pojazd oraz osoba, bez zezwolenia wydanego przez TWR.

§ 15.[Porozumienie z instytucją zapewniającą służby ruchu lotniczego] Na lotnisku kontrolowanym zarządzający lotniskiem zawiera porozumienie z instytucją zapewniającą służby ruchu lotniczego, w którym ustala zasady współpracy służb lotniskowych z TWR oraz koordynacji działań związanych z realizacją procedur operacyjnych, w szczególności w zakresie zarządzania płytą postojową, ruchu pojazdów w PRN oraz stosowania LVP.

§ 16. [Wyposażenie lotniska użytkowanego w zimie] 1. Lotnisko użytkowane w zimie powinno być wyposażone w sprzęt i środki techniczne niezbędne do usuwania śniegu, lodu i błota pośniegowego z powierzchni PRN.

2. Procedury odśnieżania PRN powinny określać kolejność odśnieżania poszczególnych nawierzchni PRN, metody działania i koordynacji z TWR oraz wykaz sprzętu specjalistycznego i środków technicznych niezbędnych do prowadzenia akcji odśnieżania.

§ 17. [Prace prowadzone na lotnisku] 1. Prace na lotnisku powinny być prowadzone w sposób:

1) niestwarzający zagrożenia dla bezpieczeństwa operacji lotniskowych;

2) niepowodujący uszkodzenia urządzeń lotniskowych oraz sieci teletechnicznych i elektroenergetycznych;

3) niezakłócający pracy urządzeń łączności i radiowych pomocy nawigacyjnych.

2. Na lotnisku, na którym są wykonywane operacje lotniskowe, mogą być prowadzone prace krótkotrwałe lub prace planowe.

3. Prace krótkotrwałe związane z:

1) przeglądem i naprawą pomocy wzrokowych,

2) czyszczeniem nawierzchni sztucznych, w tym usuwaniem śniegu,

3) koszeniem i usuwaniem trawy,

4) wykonywaniem pomiarów i inspekcji

- powinny być prowadzone w taki sposób, aby przeszkody powstałe w trakcie ich trwania mogły być usunięte bez zbędnej zwłoki i nie zakłócały operacji lotniskowych.

4. Na lotnisku kontrolowanym prace krótkotrwałe w polu manewrowym mogą być realizowane wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez TWR, a na lotnisku niekontrolowanym po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez dyżurnego operacyjnego lotniska lub inną osobę wyznaczoną przez zarządzającego lotniskiem zgodnie z przepisami instrukcji operacyjnej lotniska.

5. Prace planowe powinny być prowadzone zgodnie z uprzednio opracowanym planem bezpieczeństwa prac, który określa:

1) zakres prac z wyszczególnieniem poszczególnych etapów, terminów rozpoczęcia i ich zakończenia;

2) ograniczenia dla operacji lotniskowych;

3) rejon, w którym będą wykonywane prace;

4) sposób zabezpieczenia rejonu prac;

5) sposób oznakowania pojazdów, maszyn budowlanych i urządzeń;

6) sposób powiadamiania użytkowników lotniska o planowanych pracach;

7) dodatkowe środki bezpieczeństwa, które należy wprowadzić w przypadku, gdy z powodu prowadzonych prac wprowadza się ograniczenia w korzystaniu z określonej drogi startowej;

8) środki i sposób łączności osoby nadzorującej prowadzenie pracy z TWR, dyżurnym operacyjnym lotniska lub inną osobą wyznaczoną przez zarządzającego lotniskiem zgodnie z przepisami instrukcji operacyjnej lotniska.

6. Zarządzający lotniskiem zapewnia monitorowanie prac planowych prowadzonych na lotnisku pod względem ich wpływu na bezpieczeństwo operacji lotniskowych, w taki sposób, aby w razie potrzeby niezwłocznie podjąć działania naprawcze związane z eliminacją zagrożeń.

7. Zarządzający lotniskiem ustanawia i wdraża procedurę określającą działania mające na celu przywrócenie infrastruktury lotniska do pełnej zdolności operacyjnej po zakończeniu prac planowych na lotnisku, obejmujące:

1) usunięcie z terenu lotniska personelu, pojazdów, urządzeń i innych obiektów oraz tymczasowego oznakowania poziomego, znaków pionowych i świateł, których obecność na lotnisku była związana z prowadzeniem prac;

2) sprawdzenie stanu technicznego elementów infrastruktury lotniskowej, pomocy wzrokowych lub innych urządzeń instalacji będących przedmiotem prac;

3) sprawdzenie stanu nawierzchni PRN, która była przedmiotem prac lub po której, w związku z tymi pracami, poruszały się pojazdy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na pozostałości po pracach, przedmioty obce (foreign object debris - FOD) oraz czystość nawierzchni;

4) sposób powiadamiania użytkowników lotniska o zakończeniu prac i przywróceniu infrastruktury lotniska do pełnej zdolności operacyjnej;

5) rejestrowanie informacji dotyczących zakończenia prac i daty przywrócenia infrastruktury lotniska do pełnej zdolności operacyjnej.

§ 18. [Procedury usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN] 1. Procedury usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN powinny określać:

1) środki techniczne służące do usuwania statku powietrznego dostępne na lotnisku lub pozyskiwane od podmiotów zewnętrznych;

2) informacje o uzgodnieniach zawartych z przewoźnikami lotniczymi oraz zasady współpracy z tymi przewoźnikami;

3) osoby odpowiedzialne za kierowanie operacjami usuwania statków powietrznych oraz współpracę w tym zakresie z przewoźnikami lotniczymi lub właścicielami statków powietrznych;

4) zasady prowadzenia operacji usuwania statku powietrznego i koordynacji działań;

5) wykaz telefonów kontaktowych do przewoźników lotniczych i innych zainteresowanych podmiotów.

2. Procedury usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN powinny być uzgodnione z przewoźnikami lotniczymi wykonującymi planowe operacje lotniskowe na tym lotnisku.

§ 19. [Czynności wykonywane przez zarządzającego lotniskiem] 1. Zarządzający lotniskiem monitoruje, kontroluje oraz rejestruje obecność zwierząt występujących na lotnisku, które mogą stanowić zagrożenie dla operacji lotniskowych.

2. Inspekcje terenu lotniska dotyczące:

1) oceny stanu ogrodzenia lotniska,

2) obecności zwierząt na lotnisku,

3) miejsc zlokalizowanych na terenie lotniska mogących sprzyjać żerowaniu ptaków lub stanowiących dla nich miejsce lęgów, schronienia lub odpoczynku

- powinny być przeprowadzane codziennie.

3. Procedury przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt powinny określać:

1) czynności dotyczące identyfikacji zagrożeń ze strony zwierząt dla operacji lotniskowych;

2) zasady zbierania i rejestrowania danych dotyczących zderzeń statków powietrznych ze zwierzętami oraz obecności ptaków w otoczeniu lotniska;

3) sposoby dokonywania analizy danych, o których mowa w pkt 2, oraz dokonywania oceny ryzyka i prawdopodobieństwa zagrożeń dla statków powietrznych;

4) środki i metody stosowane przez zarządzającego lotniskiem w celu kontrolowania, eliminowania lub minimalizowania zagrożeń ze strony zwierząt, w tym wnioskowanie o dokonanie redukcyjnego odstrzału zwierzyny, o którym mowa w art. 82 ust. 1 pkt 6 ustawy, oraz o wydanie zezwoleń z zakresu ochrony gatunkowej;

5) czynności podejmowane w przypadku stwierdzenia zderzenia statku powietrznego ze zwierzęciem, w tym identyfikacji jego szczątków;

6) sposób zagospodarowania terenu lotniska umożliwiający minimalizowanie lub eliminowanie zagrożeń ze strony zwierząt;

7) sposób sporządzania oceny skuteczności czynności podejmowanych w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt.

§ 20. [Zadania zarządzającego lotniskiem w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt] Zarządzający lotniskiem w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt:

1) dokonuje uzgodnień z przewoźnikami lotniczymi i innymi użytkownikami statków powietrznych korzystającymi z danego lotniska, a na lotniskach kontrolowanych również z TWR - w zakresie zgłaszania danych dotyczących zderzeń statków powietrznych ze zwierzętami oraz obecności zwierząt na terenie lub w otoczeniu lotniska;

2) nie rzadziej niż raz na 2 lata dokonuje przeglądu i w razie potrzeby uaktualnienia procedury przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt.

§ 21. [Program utrzymania lotniska] Zarządzający lotniskiem opracowuje program utrzymania lotniska, który ma na celu zapewnienie właściwego stanu technicznego:

1) nawierzchni sztucznych PRN;

2) systemów odwadniających PRN;

3) nawierzchni darniowych lotniska;

4) pomocy wzrokowych;

5) systemów zasilania elektrycznego;

6) pojazdów, urządzeń i sprzętu specjalistycznego;

7) ogrodzenia lotniska;

8) obiektów innych niż określone w pkt 1-7, wykorzystywanych dla potrzeb operacji lotniskowych.

§ 21a. [Obowiązki zarządzającego lotniskiem w terminach i godzinach jego otwarcia] 1. Zarządzający lotniskiem zapewnia w terminach i godzinach otwarcia lotniska, którego średnioroczna krocząca liczba obsłużonych pasażerów obejmująca każde kolejne 365 dni wynosi:

1) do 1 mln pasażerów - pierwszą pomoc na miejscu zdarzenia oraz możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1720, 1733, 2705 i 2770), zwanej dalej „ustawą o PRM";

2) powyżej 1 mln do 3 mln pasażerów:

a) możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o PRM,

b) zespół wyjazdowy podstawowy, spełniający wymogi właściwe dla zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy o PRM;

3) powyżej 3 mln do 5 mln pasażerów:

a) możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o PRM,

b) ambulatorium,

c) zespół wyjazdowy podstawowy, spełniający wymogi właściwe dla zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy o PRM;

4) powyżej 5 mln do 10 mln pasażerów:

a) możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o PRM,

b) ambulatorium,

c) zespół wyjazdowy specjalistyczny, spełniający wymogi właściwe dla zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o PRM;

5) powyżej 10 mln pasażerów:

a) możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o PRM,

b) ambulatorium,

c) zespół wyjazdowy podstawowy, spełniający wymogi właściwe dla zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy o PRM,

d) zespół wyjazdowy specjalistyczny, spełniający wymogi właściwe dla zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy o PRM.

2. W przypadku gdy w poprzednim roku kalendarzowym na lotnisku nie obsługiwano pasażerów, zarządzający lotniskiem zapewnia w terminach i godzinach otwarcia lotniska udzielenie niezbędnej pomocy medycznej na tym lotnisku, zgodnie z wymaganiami określonymi w ust. 1, na podstawie prognozowanej na dany rok liczby pasażerów.

3. Wymagania, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia ambulatorium, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b, pkt 4 lit. b i pkt 5 lit. b, określają przepisy wydane na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991).

4. Minimalne wyposażenie ambulatorium, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lit. b, pkt 4 lit. b i pkt 5 lit. b, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

5. Minimalne wyposażenie medyczne na lotnisku do zabezpieczenia zdarzenia masowego, w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2057), określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

Rozdział 2a

Warunki eksploatacji lotnisk, o których mowa w art. 59a ust. 1 pkt 1 ustawy, w zakresie udzielania niezbędnej pomocy medycznej na lotnisku

§ 21b.[Obowiązek zapewnienia w terminach i godzinach otwarcia lotniska niezbędnej pomocy medycznej] Zarządzający lotniskiem zapewnia w terminach i godzinach otwarcia lotniska udzielenie niezbędnej pomocy medycznej na lotnisku zgodnie z wymaganiami określonymi w § 21a.

Rozdział 3

Warunki eksploatacji lotnisk, dla których została wydana decyzja o ograniczonej certyfikacji, o której mowa w art. 59a ust. 2 ustawy

§ 22.[System zarządzania bezpieczeństwem lotniska] Zarządzający lotniskiem ustanawia i utrzymuje na lotnisku SMS spełniający wymagania określone w § 3.

§ 23. [Procedury operacyjne] W celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji lotniska zarządzający lotniskiem opracowuje i wdraża na lotnisku procedury operacyjne, które określają sposób postępowania w zakresie:

1) zgłaszania informacji do publikacji w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych, o którym mowa w art. 121 ust. 3 ustawy;

2) inspekcji PRN;

3) ruch pojazdów i osób na lotnisku;

4) zarządzania płytą postojową;

5) bezpieczeństwa na płycie postojowej;

6) eksploatacji i utrzymania nawierzchni PRN;

7) eksploatacji pomocy wzrokowych i systemu zasilania elektrycznego;

8) odśnieżania PRN, jeżeli lotnisko jest użytkowane w zimie;

9) bezpieczeństwa operacji lotniskowych w czasie wykonywania prac na lotnisku;

10) kontroli przeszkód lotniczych;

11) przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt;

12) udzielania pomocy statkom powietrznym, które znalazły się w niebezpieczeństwie na lotnisku lub w jego pobliżu;

13) usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN;

14) kontroli dostępu do PRN.

§ 24. [Inspekcje PRN] 1. Inspekcje PRN powinny być prowadzone co najmniej raz dziennie przed rozpoczęciem operacji lotniskowych, a dodatkowo także po przejściu wichury lub burzy, po zaistnieniu incydentu lub wypadku lotniczego w PRN lub pojawieniu się innych zagrożeń dla operacji lotniskowych.

2. Inspekcje PRN obejmują sprawdzenie co najmniej stanu technicznego nawierzchni dróg startowych i dróg kołowania, w tym obecności śniegu, lodu lub obcych przedmiotów, sprawności pomocy wzrokowych oraz obecności przeszkód lotniczych na lotnisku i w jego otoczeniu, w tym zwłaszcza na podejściu do lądowania.

3. Wyniki inspekcji PRN i podjęte działania naprawcze powinny być dokumentowane i przechowywane przez okres 3 lat.

§ 25. [Podmioty posiadające dostęp do PRN] 1. Dostęp do PRN powinny mieć wyłącznie osoby i pojazdy, których obecność jest niezbędna do wykonywania zadań związanych z funkcjonowaniem lotniska.

2. Osoby poruszające się w PRN używają kamizelek ostrzegawczych lub ubioru z elementami odblaskowymi.

§ 25a.[Obowiązek posiadania odpowiedniej kategorii prawa jazdy] Kierowca pojazdu poruszającego się po lotnisku powinien posiadać prawo jazdy kategorii odpowiedniej dla danego pojazdu.

§ 26. [Procedury dotyczące ruchu pojazdów na lotnisku] 1. Procedury dotyczące ruchu pojazdów na lotnisku powinny określać w szczególności dozwolone prędkości jazdy.

2. Pojazd na lotnisku powinien zachować odległość nie mniejszą niż 3 m od nieruchomego statku powietrznego z niepracującymi silnikami, z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to konieczne do obsługi tego statku powietrznego.

3. Pojazd ratowniczy biorący udział w akcji ratowniczej ma pierwszeństwo przed innymi uczestnikami ruchu na lotnisku.

4. Pojazd poruszający się w PRN ustępuje pierwszeństwa statkowi powietrznemu.

5. Pojazd, z wyłączeniem oznakowanego pojazdu służb państwowych i pojazdu ratowniczego, znajdujący się w polu manewrowym lotniska porusza się z włączonymi lampami ostrzegawczymi, błyskowymi koloru żółtego.

6. Na lotnisku kontrolowanym pojazd poruszający się w PRN powinien posiadać środki łączności zapewniające dwukierunkową łączność radiową, z wyjątkiem sytuacji, gdy temu pojazdowi towarzyszy inny pojazd wyposażony w takie środki łączności.

§ 27. [Procedury zarządzania płytą postojową] Procedury zarządzania płytą postojową powinny określać:

1) zasady przydzielania stanowisk postojowych i sposób ustawiania statków powietrznych;

2) standardowe drogi kołowania;

3) zadania i obowiązki koordynatora ruchu naziemnego, jeżeli taka służba lotniskowa istnieje na danym lotnisku.

§ 28. [Procedury bezpieczeństwa na płycie postojowej] Procedury bezpieczeństwa na płycie postojowej zapewniające bezpieczeństwo dla znajdujących się na niej osób, statków powietrznych, pojazdów oraz urządzeń dotyczą:

1) zachowania się w strefach niebezpiecznych wokół statku powietrznego;

2) ruchu pojazdów na płycie postojowej;

3) wykonywania prac związanych z obsługą naziemną, w tym tankowania statków powietrznych;

4) sprzątania zanieczyszczeń stałych i płynnych;

5) poruszania się pieszych.

§ 29.[Wyposażenie lotniska użytkowanego w zimie] Lotnisko użytkowane w zimie powinno być wyposażone w sprzęt i środki techniczne niezbędne do usuwania śniegu, lodu i błota pośniegowego z powierzchni PRN.

§ 30.[Procedury bezpieczeństwa operacji lotniskowych w czasie wykonywania prac na lotnisku] Zarządzający lotniskiem ustanawia i wdraża procedury, o których mowa w § 17, spełniające wymagania w nim określone.

§ 31. [Inspekcja terenu lotniska] 1. Zarządzający lotniskiem monitoruje i kontroluje obecność zwierząt występujących na lotnisku, które mogą stanowić zagrożenie dla operacji lotniskowych.

2. Inspekcje terenu lotniska obejmują:

1) ocenę stanu ogrodzenia lotniska, jeżeli lotnisko jest ogrodzone;

2) obecność zwierząt na terenie lotniska;

3) miejsca zlokalizowane na terenie lotniska mogące sprzyjać żerowaniu ptaków lub stanowić dla nich miejsce lęgów, schronienia lub odpoczynku.

3. Procedury przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt powinny określać:

1) czynności dotyczące identyfikacji zagrożeń ze strony zwierząt dla operacji lotniskowych;

2) działania dotyczące identyfikacji stref zlokalizowanych w otoczeniu lotniska, w których mogą występować potencjalne zagrożenia dla operacji lotniskowych ze strony ptaków;

3) środki i metody stosowane przez zarządzającego lotniskiem w celu kontrolowania, eliminowania lub minimalizowania zagrożeń ze strony zwierząt, w tym wnioskowanie o dokonanie redukcyjnego odstrzału zwierzyny, o którym mowa w art. 82 ust. 1 pkt 6 ustawy, oraz o wydanie zezwoleń z zakresu ochrony gatunkowej;

4) czynności podejmowane w przypadku stwierdzenia zderzenia statku powietrznego ze zwierzęciem;

5) sposób sporządzania oceny skuteczności czynności podejmowanych w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt.

§ 31a.[Obowiązek zapewnienia w terminach i godzinach otwarcia lotniska udzielenia pierwszej pomocy na lotnisku oraz możliwości wezwania zespołu ratownictwa medycznego] Zarządzający lotniskiem zapewnia w terminach i godzinach otwarcia lotniska udzielenie pierwszej pomocy na lotnisku oraz możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o PRM.

§ 31b. [Procedury usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN] Procedury usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN określają co najmniej:

1) dane kontaktowe zawierające numer telefonu lub faksu lub adres email podmiotów, z którymi zawarto umowę lub porozumienie dotyczące usuwania unieruchomionych statków powietrznych, oraz osób odpowiedzialnych za koordynację tych działań;

2) zasady powiadamiania i uzgadniania z właścicielem lub użytkownikiem unieruchomionego statku powietrznego sposobu i czasu usunięcia tego statku powietrznego oraz warunków jego zabezpieczenia;

3) zasady dokumentowania przebiegu usuwania unieruchomionego statku powietrznego;

4) warunki konieczne do spełnienia przed przystąpieniem do usuwania unieruchomionego statku powietrznego, w tym dotyczące działania lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych, właściwej komisji badania wypadków lotniczych, prokuratora lub Policji.

Rozdział 4

Warunki eksploatacji lotnisk użytku wyłącznego

§ 32.[Struktura zarządzania lotniskiem] Zarządzający lotniskiem określa strukturę zarządzania lotniskiem, w tym zadania i obowiązki personelu, oraz zapewnia środki techniczne w liczbie uwzględniającej zakres zadań i obowiązków wynikających z art. 68 i 69 ustawy.

§ 32a. [Wdrożenie na lotnisku SMS] Zarządzający lotniskiem wdraża na lotnisku SMS, w ramach którego:

1) wyznacza osobę odpowiedzialną za SMS na lotnisku;

2) przeprowadza, nie rzadziej niż co 12 miesięcy, identyfikację zagrożeń polegającą na wskazaniu czynników mających negatywny wpływ na poziom bezpieczeństwa na lotnisku;

3) przeprowadza analizę zdarzeń z udziałem statków powietrznych, które miały miejsce na lotnisku, i podejmuje działania mające na celu zapobieganie takim zdarzeniom w przyszłości;

4) przeprowadza analizę bezpieczeństwa przed dokonaniem istotnej zmiany eksploatacyjnych i technicznych cech lotniska, w sposób określony w § 3 ust. 3.

§ 33. [Procedury operacyjne] 1. W celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji lotniska zarządzający lotniskiem opracowuje i wdraża procedury operacyjne, które określają metody postępowania w zakresie:

1) zgłaszania informacji do publikacji w Zintegrowanym Pakiecie Informacji Lotniczych, o którym mowa w art. 121 ust. 3 ustawy;

2) inspekcji PRN;

3) ruchu pojazdów i osób w PRN;

4) zarządzania płytą postojową lub stanowiskiem postojowym;

5) bezpieczeństwa na płycie postojowej lub stanowisku postojowym;

6) eksploatacji i utrzymania nawierzchni PRN;

7) eksploatacji pomocy wzrokowych i systemu zasilania elektrycznego;

8) odśnieżania PRN, jeżeli lotnisko jest użytkowane w zimie;

9) bezpieczeństwa operacji lotniskowych w czasie wykonywania prac na lotnisku;

10) kontroli przeszkód lotniczych w obszarze ograniczeń wysokości zabudowy na lotnisku i w jego otoczeniu;

11) przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt;

12) udzielania pomocy statkom powietrznym, które znalazły się w niebezpieczeństwie na lotnisku lub w jego pobliżu;

13) usuwania statków powietrznych unieruchomionych w PRN.

2. Procedury operacyjne powinny uwzględniać wymagania określone odpowiednio w § 24-30.

§ 34. [Procedury przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt] 1. Zarządzający lotniskiem monitoruje i kontroluje obecność zwierząt występujących na lotnisku, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa operacji lotniskowych.

2. Procedury przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt powinny określać:

1) czynności dotyczące identyfikacji zagrożeń ze strony zwierząt dla operacji lotniskowych;

2) czynności dotyczące kontroli stanu ogrodzenia lotniska, jeżeli lotnisko jest ogrodzone;

3) środki i metody stosowane przez zarządzającego lotniskiem w celu kontrolowania, eliminowania lub minimalizowania zagrożeń ze strony zwierząt, w tym wnioskowanie o dokonanie redukcyjnego odstrzału zwierzyny, o którym mowa w art. 82 ust. 1 pkt 6 ustawy, oraz o wydanie zezwoleń z zakresu ochrony gatunkowej;

4) sposób sporządzania oceny skuteczności czynności podejmowanych w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom ze strony zwierząt.

§ 34a.[Obowiązek zapewnienia w terminach i godzinach otwarcia lotniska udzielenia pierwszej pomocy na lotnisku oraz możliwości wezwania zespołu ratownictwa medycznego] Zarządzający lotniskiem zapewnia w terminach i godzinach otwarcia lotniska udzielenie pierwszej pomocy na lotnisku oraz możliwość wezwania zespołu ratownictwa medycznego, o którym mowa w art. 36 ust. 1 ustawy o PRM.

Rozdział 5

Przepis końcowy

§ 35.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2015 r.