Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-03-01
Wersja aktualna od 2023-03-01
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 24 lutego 2023 r.
w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty
Na podstawie art. 15l ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2022 r. poz. 1731, 1733, 2731 i 2770) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) program stażu podyplomowego lekarza i program stażu podyplomowego lekarza dentysty oraz sposób ich realizacji i czas odbywania;
2) wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 15c ust. 6 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, zwanej dalej „ustawą";
3) sposób organizacji stażu podyplomowego, w tym dyżurów medycznych, oraz warunki jego odbywania i zaliczania;
4) szczegółowe zadania opiekuna, o którym mowa w art. 15b ust. 1 ustawy, i koordynatora, o którym mowa w art. 15g ust. 1 ustawy;
5) szczegółowy zakres kosztów i wysokość środków finansowych, o których mowa w art. 15i ust. 3 ustawy;
6) wzór umowy, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy.
§ 2. [Program stażu podyplomowego lekarza] 1. Program stażu podyplomowego lekarza jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
2. Program stażu podyplomowego lekarza dentysty jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 3. [Okres trwania stażu podyplomowego lekarza] 1. Staż podyplomowy lekarza trwa 13 miesięcy.
2. Staż podyplomowy lekarza dentysty trwa 12 miesięcy.
3. Staż podyplomowy lekarza będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, a także lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym utworzonym i nadzorowanym przez Ministra Obrony Narodowej albo w podległej mu komórce lub jednostce organizacyjnej, trwa 12 miesięcy.
§ 4. [Wzór oświadczenia o spełnianiu warunków] 1. Wzór oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 15c ust. 2 ustawy, przez podmiot uprawniony do prowadzenia stażu podyplomowego, o którym mowa w art. 15c ust. 1 pkt 1 ustawy, jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
2. Wzór oświadczenia o spełnianiu warunków, o których mowa w art. 15c ust. 3 ustawy, przez podmioty uprawnione do prowadzenia stażu podyplomowego, o których mowa w art. 15c ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy, jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
§ 5. [Konto w Systemie Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych] 1. Lekarz i lekarz dentysta odbywający staż podyplomowy, zwani dalej „lekarzem stażystą", zakładają na czas realizacji stażu podyplomowego, po uwierzytelnieniu lekarza stażysty przez właściwą okręgową izbę lekarską, konto w Systemie Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych, zwanym dalej „SMK", w celu dokonywania czynności w tym systemie związanych z realizacją stażu podyplomowego.
2. „Elektroniczna karta stażu podyplomowego lekarza" albo „Elektroniczna karta stażu podyplomowego lekarza dentysty", zwane dalej „EKSP", na podstawie których jest rejestrowana realizacja programu stażu podyplomowego, jest pobierana przez lekarza stażystę po zalogowaniu się w SMK.
§ 6. [Okres odbywania stażu przez lekarza stażystę] 1. Lekarz stażysta odbywa staż podyplomowy przez cały okres trwania tego stażu w wymiarze czasu równym czasowi pracy lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym, o którym mowa w art. 93 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 633, z późn. zm.2)), oraz pełni dyżury medyczne w wymiarze godzinowym określonym w programie stażu podyplomowego oraz w ramach indywidualnego harmonogramu realizacji stażu podyplomowego ustalonego przez opiekuna danej części stażu podyplomowego.
2. Lekarz stażysta, o którym mowa w ust. 1, pełni dyżur medyczny:
1) jako dodatkowy członek zespołu dyżurnego - na oddziałach w specjalnościach zachowawczych, zabiegowych, w szpitalnym oddziale ratunkowym;
2) pod nadzorem lekarza lub lekarzy pełniących dyżur medyczny uprawnionych do samodzielnego wykonywania zawodu.
3. Lekarz stażysta, o którym mowa w ust. 1, pełni dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
4. Do lekarza niebędącego opiekunem i pełniącego nadzór nad lekarzem stażystą w trakcie dyżuru medycznego stosuje się odpowiednio przepisy § 11 ust. 1 pkt 4-8.
§ 7. [Staż cząstkowy] 1. Staż cząstkowy kończy się złożeniem przez lekarza stażystę kolokwium z zakresu wiedzy teoretycznej i umiejętności określonych odpowiednio programem tego stażu w terminie przewidzianym w indywidualnym harmonogramie realizacji stażu podyplomowego.
2. Kolokwium przeprowadza opiekun danej dziedziny, o której mowa w art. 15 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 4 pkt 1 ustawy, w podmiocie leczniczym, w którym lekarz stażysta odbywał staż podyplomowy, a w przypadku lekarza stażysty, który odbywał staż podyplomowy w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej lub grupowej praktyki lekarskiej, lub indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej - lekarz albo lekarz dentysta kierujący tą praktyką.
3. Uzyskanie z kolokwium co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi (pozytywnego wyniku kolokwium) jest podstawą zaliczenia stażu podyplomowego i dokonania odpowiedniego wpisu w EKSP.
4. W przypadku uzyskania z kolokwium mniej niż 60% poprawnych odpowiedzi (negatywnego wyniku kolokwium) przeprowadzający kolokwium wskazuje rodzaj umiejętności, których lekarz stażysta nie opanował w sposób zadowalający, i wyznacza termin kolokwium uzupełniającego.
5. W przypadku uzyskania przez lekarza stażystę dwukrotnie negatywnego wyniku kolokwium uzupełniającego opiekun informuje o tym koordynatora, który kieruje lekarza stażystę do odbycia dodatkowego przeszkolenia, a po zakończeniu tego przeszkolenia wyznacza nowy termin kolokwium i odnotowuje ten fakt w EKSP.
6. Przeszkolenie, o którym mowa w ust. 5, lekarz stażysta odbywa niezależnie od realizacji programu stażu podyplomowego, zgodnie z harmonogramem ustalonym z koordynatorem.
§ 8. [Sprawdziany] 1. Szkolenia z transfuzjologii klinicznej, bezpieczeństwa pacjenta, w tym profilaktyki zakażeń, w szczególności HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, diagnostyki i leczenia HCV, profilaktyki onkologicznej, leczenia bólu, komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, zdrowia publicznego, w tym profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych, orzecznictwa lekarskiego, prawa medycznego, w tym bioetyki, oraz kurs medycyny ratunkowej kończą się złożeniem sprawdzianu w terminie określonym w indywidualnym harmonogramie realizacji stażu podyplomowego.
2. Sprawdziany, o których mowa w ust. 1, przeprowadzają:
1) lekarz wyznaczony przez kierownika regionalnego centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa lub Wojskowego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa - z zakresu transfuzjologii klinicznej, bezpieczeństwa pacjenta, w tym profilaktyki zakażeń, w szczególności HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, diagnostyki i leczenia HCV;
2) osoby wyznaczone przez okręgową radę lekarską lub podmioty, o których mowa w art. 15c ust. 10 ustawy - z zakresu komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, zdrowia publicznego, w tym profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych, orzecznictwa lekarskiego, prawa medycznego, w tym bioetyki;
3) osoba wyznaczona przez ordynatora lub innego lekarza kierującego szpitalnym oddziałem ratunkowym - z zakresu medycyny ratunkowej;
4) osoba wyznaczona przez kierownika podmiotu leczniczego udzielającego świadczeń w zakresie onkologii - z zakresu profilaktyki onkologicznej oraz leczenia bólu.
3. Uzyskanie ze sprawdzianu co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi (pozytywnego wyniku sprawdzianu) jest podstawą zaliczenia szkolenia albo kursu i dokonania odpowiedniego wpisu w EKSP.
4. W przypadku uzyskania ze sprawdzianu mniej niż 60% poprawnych odpowiedzi (negatywnego wyniku sprawdzianu) koordynator, na wniosek lekarza stażysty, wyznacza ponownie termin kolejnego sprawdzianu z danego zakresu i odnotowuje ten fakt w EKSP.
§ 9. [Zaliczenie stażu podyplomowego] 1. Lekarz stażysta uzyskuje zaliczenie stażu podyplomowego po zrealizowaniu programu stażu podyplomowego oraz po złożeniu kolokwiów i sprawdzianów, o których mowa w § 7 i § 8, a także po wypełnieniu, za pomocą SMK, odpowiednio anonimowej ankiety „Ocena stażu podyplomowego przez lekarza stażystę", określonej w załączniku nr 5 do rozporządzenia, albo anonimowej ankiety „Ocena stażu podyplomowego przez lekarza dentystę stażystę", określonej w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
2. Właściwa okręgowa rada lekarska potwierdza za pomocą SMK zaliczenie stażu podyplomowego.
§ 10. [Zadania koordynatora] 1. Koordynator nadzoruje odbywanie stażu podyplomowego przez nie więcej niż 10 lekarzy stażystów.
2. Koordynator planuje i nadzoruje przebieg realizacji stażu podyplomowego oraz decyduje o sprawach związanych ze szkoleniem lekarzy stażystów, w szczególności:
1) ustala indywidualny harmonogram realizacji staży cząstkowych w części stałej stażu podyplomowego zgodnie z programem stażu podyplomowego;
2) ustala wspólnie z lekarzem stażystą indywidualny harmonogram realizacji części personalizowanej stażu cząstkowego, w szczególności ustala dziedziny medycyny i jednostki, w których stażysta odbędzie staż podyplomowy;
3) zapoznaje lekarzy stażystów przed rozpoczęciem stażu podyplomowego z programem i indywidualnym harmonogramem części stałej stażu podyplomowego oraz części personalizowanej, sposobem jego dokumentowania w EKSP, obowiązkami i uprawnieniami lekarza stażysty oraz przepisami prawnymi dotyczącymi stażu podyplomowego;
4) kieruje lekarzy stażystów do odbycia staży cząstkowych lub części stażu cząstkowego oraz na szkolenia, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 4 i 5, ust. 4 pkt 3 i 4 i ust. 5 ustawy, a także na konferencje, kursy i szkolenia, o których mowa w art. 15 ust. 6 ustawy;
5) dokonuje okresowych ocen przebiegu stażu podyplomowego, z udziałem opiekunów, ordynatorów lub innych lekarzy kierujących oddziałem oraz kierowników innych podmiotów leczniczych;
6) wystawia lekarzom stażystom opinie zawodowe, po zapoznaniu się ze stanowiskiem opiekunów, ordynatorów lub innych lekarzy kierujących oddziałem oraz kierowników innych podmiotów leczniczych, dotyczące w szczególności uzdolnień i predyspozycji zawodowych, umiejętności manualnych, komunikacji z pacjentem i jego rodziną lub przedstawicielami ustawowymi, stosunku do współpracowników, zaangażowania w pracę, zdyscyplinowania, zdolności organizacyjnych i umiejętności pracy w zespole;
7) organizuje we współpracy z kierownikami podmiotów uprawnionych do prowadzenia stażu podyplomowego seminaria dotyczące realizacji programu poszczególnych staży cząstkowych oraz seminaria staży części personalizowanej.
3. Koordynator zalicza lekarzowi stażyście w EKSP staż podyplomowy po stwierdzeniu wypełnienia wszystkich jego elementów zgodnych z ramowym programem stażu podyplomowego oraz wypełnienia elementów części personalizowanej stażu podyplomowego.
4. Koordynator wystawia opinię, o której mowa w ust. 2 pkt 6, dokonując odpowiedniego wpisu w EKSP.
§ 11. [Odpowiedzialność opiekuna w podmiocie leczniczym udzielającym całodobowych świadczeń zdrowotnych] 1. Opiekun w podmiocie leczniczym udzielającym całodobowych świadczeń zdrowotnych jest odpowiedzialny za:
1) realizację przez lekarza stażystę programu stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, przepisami prawa oraz zasadami etyki i deontologii lekarskiej;
2) zaznajomienie lekarza stażysty z organizacją udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie obejmującym staż cząstkowy lub część stażu cząstkowego;
3) sprawdzanie, w ciągu pierwszego miesiąca odbywania stażu cząstkowego, umiejętności stażysty w zakresie postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia;
4) prowadzenie wspólnie z lekarzem stażystą pacjentów, w szczególności konsultowanie i akceptowanie proponowanych przez lekarza stażystę badań diagnostycznych i ich interpretacji, rozpoznania choroby, sposobu leczenia szpitalnego (zastosowania leków, zabiegów operacyjnych i innych zabiegów lekarskich, pielęgnacji), rehabilitacji oraz leczenia poszpitalnego;
5) prowadzenie bezpośredniego nadzoru wykonywania przez lekarza stażystę tych zabiegów diagnostycznych i leczniczych, których technikę lekarz stażysta powinien opanować w stopniu umożliwiającym samodzielne ich wykonywanie;
6) wykonywanie wspólnie z lekarzem stażystą zabiegów operacyjnych oraz metod diagnozowania albo leczenia stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta;
7) udział w bezpośrednim udzielaniu przez lekarza stażystę pomocy lekarskiej w nagłych przypadkach;
8) nadzorowanie prowadzenia przez lekarza stażystę historii choroby pacjenta i innej dokumentacji medycznej;
9) konsultowanie proponowanej przez lekarza stażystę epikryzy, w tym również sporządzanej po badaniu pośmiertnym pacjenta;
10) ustalanie harmonogramu dyżurów medycznych lekarza stażysty zgodnie z programem stażu podyplomowego i potwierdzanie ich realizacji;
11) przeprowadzanie sprawdzianów z wiedzy teoretycznej i nabytych przez lekarza stażystę umiejętności praktycznych - określonych programem stażu podyplomowego;
12) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 6.
2. Opiekun w podmiocie leczniczym, indywidualnej praktyce lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyce lekarskiej, grupowej praktyce lekarskiej wykonywanej przez lekarza, w indywidualnej praktyce lekarskiej albo indywidualnej specjalistycznej praktyce lekarskiej albo grupowej praktyce lekarskiej wykonywanej przez lekarza dentystę, udzielających ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych jest odpowiedzialny za:
1) zapoznanie lekarza stażysty z organizacją pracy w przychodni i w gabinecie lekarskim;
2) prowadzenie nadzoru nad wykonywaniem przez lekarza stażystę badania pacjenta, ustalanie rozpoznania, wykonywanie zabiegów lekarskich, zabiegów stomatologicznych, akceptowanie proponowanych badań diagnostycznych, sposobu leczenia i rehabilitacji;
3) dokonywanie oceny zaproponowanych przez lekarza stażystę projektów recept, opinii, orzeczeń lekarskich oraz skierowań do lekarzy specjalistów, szpitali i sanatoriów;
4) prowadzenie wspólnie z lekarzem stażystą pacjentów, w szczególności konsultowanie i akceptowanie proponowanych przez lekarza stażystę badań diagnostycznych i ich interpretacji, rozpoznania choroby, sposobu leczenia;
5) prowadzenie bezpośredniego nadzoru wykonywania przez lekarza stażystę tych zabiegów diagnostycznych i leczniczych, których technikę lekarz stażysta powinien opanować w stopniu umożliwiającym samodzielne ich wykonywanie;
6) wykonywanie wspólnie z lekarzem stażystą zabiegów oraz metod diagnozowania albo leczenia stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta;
7) udział w bezpośrednim udzielaniu przez lekarza stażystę pomocy lekarskiej w nagłych przypadkach;
8) nadzorowanie prowadzenia przez lekarza stażystę historii choroby pacjenta i innej dokumentacji medycznej;
9) konsultowanie proponowanej przez lekarza stażystę epikryzy, w tym również sporządzanej po badaniu pośmiertnym pacjenta;
10) przeprowadzanie sprawdzianów z wiedzy teoretycznej i nabytych przez lekarza stażystę umiejętności praktycznych - określonych programem stażu podyplomowego;
11) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 6.
3. Opiekun nadzorujący staż podyplomowy lekarza stażysty w dziedzinach medycyny realizowanych w innych podmiotach niż wskazane w ust. 1 i 2 jest odpowiedzialny za:
1) realizację przez lekarza stażystę programu stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, przepisami prawa oraz zasadami etyki i deontologii lekarskiej;
2) zaznajomienie lekarza stażysty z tematyką naukową i dydaktyczną realizowaną w tym podmiocie;
3) wykonywanie wspólnie z lekarzem stażystą analiz związanych z prowadzonymi badaniami, programami i innymi dokumentami;
4) dokonywanie oceny zaproponowanych przez lekarza stażystę mierników badawczych oraz formułowania wniosków końcowych z prowadzonych analiz;
5) przeprowadzanie sprawdzianów z wiedzy teoretycznej i nabytych przez lekarza stażystę umiejętności praktycznych - określonych programem stażu podyplomowego;
6) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 6.
4. Opiekun potwierdza w EKSP zrealizowanie przez lekarza stażystę zakresu stażu cząstkowego albo zakresu części stażu cząstkowego objętego programem stażu podyplomowego.
§ 12. [Podmioty otrzymujące środki finansowe przekazywane przez marszałka województwa] Środki finansowe, które marszałek województwa przekazuje:
1) podmiotowi prowadzącemu staż podyplomowy, z którym lekarz stażysta zawarł umowę, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy, obejmują:
a) wynagrodzenia lekarzy stażystów, w tym za odbywanie dyżurów medycznych, z uwzględnieniem, że za każdą godzinę dyżuru medycznego pełnionego w porze dziennej oraz nocnej przysługuje wynagrodzenie w wysokości 125% stawki godzinowej zasadniczego wynagrodzenia miesięcznego, oraz składki na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, o ile podmiot tworzy ten fundusz, lub świadczenie urlopowe, zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, a także - w uzasadnionych przypadkach - ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy,
b) ryczałt w wysokości 281 zł miesięcznie za każdego zatrudnionego lekarza stażystę, obejmujący:
- wynagrodzenia koordynatorów w wysokości 117 zł za nadzorowanie stażu podyplomowego jednego lekarza stażysty i dodatkowo w wysokości 70 zł za nadzorowanie stażu podyplomowego każdego następnego lekarza stażysty,
- koszty czynności administracyjnych,
- inne koszty wynikające z zatrudnienia lekarza stażysty na umowę o pracę oraz związane z realizacją przez lekarza stażystę programu stażu podyplomowego, w tym koszty podróży wynikające ze skierowania lekarza stażysty do odbycia części stażu podyplomowego poza miejscowością, w której jest zatrudniony, obliczone na zasadach określonych w przepisach dotyczących wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, wydanych na podstawie art. 775 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140 oraz z 2023 r. poz. 240),
c) w przypadku podmiotu zatrudniającego lekarza dentystę stażystę - również dofinansowanie kosztów materiałowych związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w ramach realizacji programu stażu podyplomowego przez tego lekarza dentystę stażystę w wysokości 79 zł miesięcznie w przeliczeniu na jednego stażystę;
2) okręgowym izbom lekarskim, obejmują koszty czynności administracyjnych niezbędnych do realizacji przez okręgową radę lekarską zadań przewidzianych w ustawie w zakresie stażu podyplomowego, przy czym wysokość tych kosztów ustala się jako ryczałt w wysokości 210 zł za każdego członka izby skierowanego do odbycia stażu podyplomowego;
3) podmiotom wymienionym w art. 15c ust. 8 pkt 1-3 ustawy, obejmują koszty prowadzenia szkoleń, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3-5, ust. 4 pkt 2-4 i ust. 5 ustawy, dla lekarzy stażystów zatrudnionych na obszarze województwa, przy czym wysokość kosztów wszystkich szkoleń nie może być wyższa niż 1361 zł na jednego lekarza stażystę, przy założeniu, że koszty szkolenia są ustalane corocznie przez marszałka województwa w porozumieniu z właściwym podmiotem zobowiązanym do prowadzenia szkolenia.
§ 13. [Wzór umowy o pracę] 1. Wzór umowy o pracę, o której mowa w art. 15a ust. 1 ustawy, jest określony w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
2. W przypadku likwidacji podmiotu prowadzącego staż podyplomowy lub skreślenia go z listy, o której mowa w art. 15c ust. 1 ustawy, albo w innych uzasadnionych przypadkach lekarz stażysta zostaje skierowany przez właściwą okręgową radę lekarską do innego podmiotu prowadzącego staż podyplomowy w celu kontynuacji stażu podyplomowego w zakresie tej części programu stażu podyplomowego, która nie została zrealizowana.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, podmiot prowadzący staż podyplomowy rozwiązuje za wypowiedzeniem z lekarzem stażystą umowę o pracę. Umowa o pracę z lekarzem stażystą jest zawierana ponownie z podmiotem wskazanym przez właściwą okręgową radę lekarską na czas niezbędny do odbycia pozostałej części stażu podyplomowego.
§ 14.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.3)
Minister Zdrowia: A. Niedzielski
1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 sierpnia 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. z 2021 r. poz. 932).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 655, 974, 1079, 2280, 2705 i 2770.
3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2012 r. w sprawie stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2014 r. poz. 474, z 2017 r. poz. 2194, z 2019 r. poz. 862 i 1749 oraz z 2020 r. poz. 198, 776 i 1147), które utraciło moc z dniem 9 grudnia 2022 r. zgodnie z art. 27 pkt 2 ustawy z dnia 16 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1291, 1493, 2112, 2345 i 2401, z 2021 r. poz. 2232 i 2459 oraz z 2022 r. poz. 2770).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 24 lutego 2023 r. (Dz. U. poz. 377)
Załącznik nr 1
PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA
A. CZĘŚĆ STAŁA STAŻU PODYPLOMOWEGO
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności z zakresu zapobiegania, rozpoznawania, leczenia i rehabilitacji najczęściej występujących chorób, postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, a także przyswojenie wiedzy z zakresu transfuzjologii, prawa medycznego, bioetyki, orzecznictwa lekarskiego, komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu - jako przygotowanie lekarza do samodzielnego wykonywania zawodu.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
I. Program stażu cząstkowego w zakresie chorób wewnętrznych
Czas trwania stażu: 11 tygodni, w tym 10 tygodni - choroby wewnętrzne i 1 tydzień - krwiodawstwo i krwiolecznictwo. W trakcie odbywania stażu cząstkowego z zakresu chorób wewnętrznych lekarz stażysta odbywa dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności z zakresu rozpoznawania i leczenia, a także zapobiegania i rehabilitacji, najczęściej występujących lub stanowiących największe zagrożenie dla życia chorób wewnętrznych w warunkach opieki stacjonarnej i ambulatoryjnej oraz z zakresu transfuzjologii.
Program stażu:
- w zakresie chorób wewnętrznych:
1. Zapobieganie, rozpoznawanie i leczenie najczęściej występujących chorób wewnętrznych:
1) układu krążenia:
a) choroby niedokrwiennej serca, zawału mięśnia sercowego,
b) miażdżycy naczyń tętniczych, udarów mózgowych,
c) nadciśnienia tętniczego,
d) przewlekłej niewydolności krążenia,
e) podstawowych zaburzeń rytmu serca i przewodzenia,
f) serca płucnego,
g) wad serca,
h) zapalenia mięśnia sercowego,
i) żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej;
2) układu oddechowego:
a) ostrego i przewlekłego zapalenia oskrzeli,
b) zapalenia płuc,
c) przewlekłej niewydolności oddechowej,
d) astmy oskrzelowej,
e) raka płuc,
f) gruźlicy;
3) układu moczowego:
a) niewydolności nerek - ostrej i przewlekłej,
b) ostrego i przewlekłego odmiedniczkowego zapalenia nerek,
c) ostrego i przewlekłego kłębkowego zapalenia nerek,
d) kamicy nerkowej,
e) zespołu nerczycowego,
f) raka nerki,
g) stanów zapalnych pęcherza i dróg moczowych;
4) układu trawiennego:
a) choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy,
b) raka żołądka,
c) zespołu złego wchłaniania,
d) swoistego i nieswoistego zapalenia jelit,
e) zespołu jelita nadwrażliwego,
f) raka jelita grubego,
g) kamicy pęcherzyka i dróg żółciowych,
h) zapalenia wątroby,
i) marskości wątroby,
j) ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki,
k) raka trzustki,
l) chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego;
5) układu krwiotwórczego:
a) niedokrwistości,
b) skaz krwotocznych,
c) białaczek,
d) ziarnicy złośliwej i chłoniaków nieziarniczych;
6) gruczołów wydzielania wewnętrznego:
a) cukrzycy,
b) chorób przysadki i podwzgórza,
c) nadczynności i niedoczynności tarczycy,
d) nadczynności i niedoczynności przytarczyc,
e) nadczynności i niedoczynności nadnerczy,
f) guzów rdzenia nadnerczy,
g) zaburzeń hormonalnych i metabolicznych okresu przekwitania u kobiet i mężczyzn;
7) zaburzeń metabolicznych:
a) otyłości i nadwagi,
b) hiperlipidemii,
c) osteoporozy;
8) układu ruchu.
2. Poznanie następujących problemów ogólnolekarskich z zakresu chorób wewnętrznych:
1) epidemiologii chorób wewnętrznych ze szczególnym uwzględnieniem tych, które są związane z wysoką umieralnością, powodują przewlekłe inwalidztwo lub są przyczyną wysokiej absencji chorobowej;
2) profilaktyki niektórych chorób układu krążenia i układu oddechowego;
3) wskazań i przeciwwskazań do zabiegów endoskopowych;
4) zasad antybiotykoterapii w najczęściej występujących chorobach wewnętrznych, wymagających stosowania antybiotyków oraz zasad zapobiegania antybiotykooporności drobnoustrojów;
5) zasad podejmowania decyzji diagnostycznych i terapeutycznych dotyczących najczęściej występujących chorób wewnętrznych.
3. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) wkłucia dożylnego i dotętniczego w celu podania leku lub pobrania krwi do badań, kaniulacji żył;
2) dożylnego przetaczania krwi i innych płynów;
3) badania EKG;
4) nakłucia opłucnej i otrzewnej;
5) cewnikowania pęcherza moczowego;
6) pobrania materiału do badań mikrobiologicznych;
7) płukania żołądka;
8) pomiaru i interpretacji wyników pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, w tym pomiaru ciśnienia na kostce;
9) pomiaru glikemii.
- w zakresie transfuzjologii klinicznej
(10 godzin wykładów i ćwiczenia praktyczne)
1. Zapoznanie się z następującymi zasadami współczesnej transfuzjologii:
1) pobierania i przechowywania krwi oraz otrzymywania preparatów krwiopochodnych;
2) podstawami immunologii transfuzjologicznej;
3) zapobiegania potransfuzyjnym zakażeniom wirusowym;
4) podstawowymi zasadami racjonalnego leczenia krwią i jej preparatami;
5) powikłaniami poprzetoczeniowymi.
2. Poznanie praktyczne następujących umiejętności:
1) rejestrowania i kwalifikowania krwiodawców oraz zasad prowadzenia dokumentacji w tym zakresie;
2) metod pobierania krwi i osocza - konwencjonalnie i przy użyciu separatorów, poznanie zasad wytwarzania preparatów krwiopochodnych;
3) przeprowadzania badań immunologicznych, serologicznych - antygenów krwinek czerwonych i przeciwciał, próby zgodności krzyżowej;
4) wykrywania markerów wirusowych (HBV, HCV, HIV);
5) zasad kontroli jakości, przechowywania i dystrybucji krwi oraz jej preparatów.
- w zakresie bezpieczeństwa pacjenta, w tym profilaktyki zakażeń HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, diagnostyki i leczenia HCV - (5 godzin wykładów):
1) epidemiologia zakażeń HIV i AIDS;
2) podstawowe wiadomości o budowie wirusa HIV i wykrywaniu zakażeń;
3) wybrane zagadnienia HIV/AIDS w ujęciu nauk medycznych;
4) elementy poradnictwa i opieki medycznej nad kobietą zakażoną HIV lub chorą na AIDS;
5) poradnictwo przed testem i po teście;
6) strategia leczenia antyretrowirusowego zakażonych HIV i chorych na AIDS;
7) etyczne i prawne aspekty HIV i AIDS;
8) elementy komunikowania się w relacjach lekarz - pacjent zakażony HIV lub chory na AIDS;
9) diagnostyka i leczenie HCV.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE PEDIATRII
II. Program stażu cząstkowego w zakresie pediatrii
Czas trwania stażu: 8 tygodni, w tym pediatria - 6 tygodni i neonatologia - 2 tygodnie. W trakcie odbywania stażu cząstkowego z zakresu pediatrii lekarz stażysta odbywa dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, przyswojenie i utrwalenie praktycznych umiejętności z zakresu zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób wieku dziecięcego oraz zaburzeń rozwojowych u dzieci w warunkach opieki stacjonarnej i ambulatoryjnej.
Program stażu:
1. Rozpoznawanie i postępowanie u noworodków w przypadkach wad rozwojowych, zaburzeń oddechowo-krążeniowych, wrodzonych oraz nabytych zakażeń i posocznicy noworodkowej, ostrych zaburzeń metabolicznych i neurologicznych, konfliktu serologicznego, choroby krwotocznej noworodków, chorób wymagających niezwłocznej interwencji chirurgicznej, dysplazji i zwichnięcia stawów biodrowych, niedoczynności tarczycy i zespołu alkoholowego.
2. Rozpoznawanie i leczenie u niemowląt chorób wywołanych zakażeniami bakteryjnymi i wirusowymi, w tym wirusowego zapalenia wątroby i AIDS, ostrych biegunek i ich powikłań, biegunek przewlekłych i stanów niedoborowych, chorób układu oddechowego, niedoczynności tarczycy, dysplazji stawów biodrowych, naglących chorób jamy brzusznej (wgłobienie), chorób przebiegających z drgawkami i innych stanów napadowych.
3. Rozpoznawanie i leczenie u dzieci powyżej 1. roku życia: skutków urazów i zatruć, zaburzeń rozwojowych, zaburzeń świadomości, chorób wywołanych czynnikami zakaźnymi - w tym chorób zakaźnych wieku dziecięcego, chorób przewodu pokarmowego, nerek i nadciśnienia tętniczego, chorób nowotworowych, reumatycznych, zaburzeń immunologicznych, niedoborów białkowo-energetycznych i witaminowych oraz chorób atopowych i reakcji anafilaktycznych, chorób z uzależnienia.
4. Poznanie kalendarza szczepień, zasad stosowania szczepionek i surowic, znajomość niepożądanych reakcji poszczepiennych i przeciwwskazań do szczepień.
5. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) postępowania z noworodkiem bezpośrednio po porodzie:
a) oceny noworodka na podstawie skali wg Apgar,
b) oceny dojrzałości noworodka,
c) resuscytacji noworodka;
2) testów przesiewowych u noworodka;
3) prowadzenia resuscytacji i udzielania pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia u dzieci;
4) rozpoznawania wad wrodzonych u noworodka i postępowania w przypadku ich stwierdzenia;
5) pielęgnacji i karmienia noworodka i niemowlęcia;
6) zbierania wywiadu od rodziny dziecka;
7) oceny stanu ogólnego niemowlęcia i dziecka starszego z uwzględnieniem badania otoskopowego i pomiaru ciśnienia krwi;
8) oceny rozwoju psychoruchowego i psychicznego niemowlęcia i dziecka starszego;
9) oceny rozwoju fizycznego i na siatkach centylowych niemowlęcia i dziecka starszego;
10) oceny dojrzałości płciowej;
11) badania neurologiczne niemowlęcia i dziecka starszego;
12) wkłucia dożylnego i pobrania krwi do badań u niemowlęcia i dziecka starszego;
13) pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego do badania przy podejrzeniu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych;
14) pobrania materiałów do badań mikrobiologicznych;
15) założenia zgłębnika do żołądka lub odbytnicy i cewnika do pęcherza moczowego.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE CHIRURGII OGÓLNEJ
III. Program stażu cząstkowego w zakresie chirurgii ogólnej
Czas trwania stażu: 8 tygodni, w tym chirurgia ogólna - 6 tygodni i chirurgia urazowa - 2 tygodnie. W trakcie odbywania stażu cząstkowego z zakresu chirurgii ogólnej lekarz stażysta odbywa dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności z zakresu rozpoznawania, leczenia, zapobiegania i rehabilitacji najczęściej występujących chorób chirurgicznych w ramach opieki stacjonarnej i ambulatoryjnej.
Program stażu:
1. Rozpoznawanie i postępowanie w przypadkach:
1) wstrząsu urazowego i hipowolemicznego;
2) obrażeń urazowych dotyczących:
a) ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego:
- mózgu, kości czaszki i twarzoczaszki, z uwzględnieniem skali Glasgow,
- nerwów czaszkowych i obwodowych,
b) klatki piersiowej, w szczególności:
- w zranieniach klatki piersiowej, serca, płuc i dużych naczyń,
- w odmie opłucnowej pourazowej i samoistnej,
- w uszkodzeniach ściany klatki piersiowej, żeber i mostka,
c) jamy brzusznej, w szczególności:
- w ranach brzucha,
- w tępych obrażeniach brzucha,
d) układu moczowo-płciowego,
e) kręgosłupa, w szczególności diagnozowanie i postępowanie z chorymi ze złamaniem kręgosłupa,
f) kończyn, w szczególności:
- zamkniętych i otwartych złamań kończyn, ze szczególnym uwzględnieniem najczęściej spotykanych złamań, tzn. nasady dalszej kości promieniowej, kostek, szyjki kości udowej,
- zwichnięć dużych stawów (barkowego, łokciowego, biodrowego),
- podwichnięć, skręceń i stłuczeń stawów, ze szczególnym uwzględnieniem stawu kolanowego i skokowo-goleniowego,
g) oparzeń i odmrożeń:
- w oparzeniach i odmrożeniach powłok,
- w oparzeniach dróg oddechowych i przewodu pokarmowego;
3) zakażeń w chirurgii:
a) we wstrząsie septycznym,
b) w ropnym zapaleniu skóry i tkanki podskórnej (ropień, czyrak, zastrzał, zanokcica),
c) w zakażeniach przyrannych (tężec, zgorzel gazowa, róża);
4) najczęstszych schorzeń chirurgicznych jamy brzusznej, dotyczących:
a) „ostrego brzucha":
- przedziurawienia przewodu pokarmowego,
- ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego,
- ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego,
- ostrego zapalenia trzustki,
- niedrożności jelit, ze szczególnym uwzględnieniem uwięźniętych przepuklin zewnętrznych,
b) krwawienia do przewodu pokarmowego,
c) innych chorób przewodu pokarmowego:
- choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy,
- kamicy żółciowej,
- najczęstszych chorób odbytu i odbytnicy (ropień, przetoka, guzki krwawnicze);
5) schorzeń urologicznych:
a) kamicy nerkowej,
b) zatrzymania moczu,
c) wodniaka jądra,
d) przerostu prostaty,
e) raka prostaty;
6) chorób układu naczyniowego:
a) w urazach naczyń,
b) w ostrym nieurazowym niedokrwieniu kończyn (zator, zakrzepy),
c) w przewlekłym niedokrwieniu kończyn dolnych,
d) w tętniaku aorty,
e) w żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej, dotyczącej w szczególności kończyn dolnych,
f) w przewlekłej niewydolności układu żylnego kończyn dolnych.
2. Poznanie zasad wczesnego rozpoznawania i postępowania chirurgicznego w nowotworach sutka, przewodu pokarmowego, tarczycy i skóry.
3. Poznanie wskazań do stosowania i podstaw interpretacji niektórych metod diagnostycznych i leczenia zabiegowego w chirurgii:
1) diagnostyki radiologicznej i ultrasonograficznej;
2) tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego;
3) endoskopii, ze szczególnym uwzględnieniem gastroskopii, ECPW, rektoskopii, kolonoskopii, cystoskopii;
4) ogólnych zasad i możliwości chirurgii laparoskopowej.
4. Poznanie problemów ogólnochirurgicznych dotyczących:
1) zasad aseptyki i antyseptyki, profilaktyki zakażeń okołooperacyjnych;
2) profilaktyki tężca;
3) profilaktyki zakażeń wirusami hepatotropowymi i HIV;
4) zasad współczesnej antybiotykoterapii w schorzeniach chirurgicznych;
5) zasad przygotowania chorego do zabiegu operacyjnego w znieczuleniu ogólnym;
6) zasad współczesnej rehabilitacji około- i pooperacyjnej.
5. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) mycia chirurgicznego rąk i pola operacyjnego;
2) chirurgicznego opracowania i zeszycia niewielkich ran;
3) znieczulenia miejscowego;
4) założenia podstawowych opatrunków gipsowych i unieruchamiających;
5) postępowania w krwotoku zewnętrznym;
6) założenia zgłębnika nosowo-żołądkowego;
7) dożylnego przetaczania krwi i płynów infuzyjnych;
8) postępowania w oparzeniach;
9) badania per rectum i oceny gruczołu krokowego.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE INTENSYWNEJ TERAPII ORAZ W DZIEDZINIE MEDYCYNY RATUNKOWEJ
IV. Program stażu cząstkowego w zakresie intensywnej terapii oraz medycyny ratunkowej
IVa. Program stażu cząstkowego w zakresie intensywnej terapii
Czas trwania stażu: 2 tygodnie - intensywna terapia. W trakcie odbywania stażu cząstkowego z zakresu intensywnej terapii lekarz stażysta odbywa dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
Cel stażu: zrozumienie doktryny intensywnej terapii na podstawie kryteriów przyjęć i zwolnień z oddziału, zapoznanie się z systemem organizacji oraz procedur medycznych obowiązujących w intensywnej terapii oraz zrozumienie oceny ciężkości stanu chorego na podstawie skal predykcyjnych i skal bezpośrednio oceniających stan ogólny chorego, jak również stan wybranych układów i narządów. Zapoznanie się z taktyką postępowania w intensywnej terapii związaną z wdrażaniem inwazyjnych technik postępowania leczniczego na podstawie inwazyjnych technologii monitorowania podstawowych i szczegółowych parametrów życiowych.
Miejsce odbywania stażu: kliniki, oddziały kliniczne, oddziały i jednostki uprawnione - wpisane na listę marszałka województwa.
1. Ocena stanu chorego w okresie przedoperacyjnym - w zależności od rodzaju wskazań do zabiegu operacyjnego lub diagnostycznego.
2. Postępowanie z chorym w oddziale i na stanowisku intensywnej terapii - zagadnienia ogólne:
1) specyfika stanowiska intensywnej terapii;
2) specyfika postrzegania i oceny stanu ogólnego w intensywnej terapii;
3) specyfika diagnostyki różnicowej w intensywnej terapii;
4) chorobowość i śmiertelność związana z intensywną terapią;
5) podmiotowość chorego w intensywnej terapii;
6) społeczne, ekonomiczne i socjalne skutki intensywnej terapii;
7) miejsce intensywnej terapii w strukturze organizacyjnej szpitala;
8) kryteria przyjęć na odział intensywnej terapii.
3. Zagadnienia szczegółowe:
1) przepływ krwi;
2) transport tlenu;
3) techniki zapobiegania powikłaniom u chorego w stanie krytycznym;
4) dostępy naczyniowe;
5) monitorowanie dynamiki układu krążenia;
6) monitorowanie oddychania;
7) monitorowanie metabolizmu;
8) monitorowanie ośrodkowego układu nerwowego;
9) sedacja i analgosedacja na oddziale intensywnej terapii;
10) ostra niewydolność oddechowa;
11) wentylacja mechaniczna, w tym zasady działania i obsługa respiratora;
12) ostra niewydolność krążenia;
13) rodzaje i podział wstrząsu;
14) chory z urazem wielonarządowym;
15) stan po nagłym zatrzymaniu krążenia, fizjopatologia oraz postępowanie lecznicze (hipotermia terapeutyczna);
16) zakażenia na oddziale intensywnej terapii (sepsa, ciężka sepsa, wstrząs septyczny), Surviving Sepsis Compaign - pakiety resuscytacyjne i pakiety terapeutyczne;
17) płynoterapia;
18) leczenie preparatami krwi i preparatami krwiopochodnymi;
19) żywienie w intensywnej terapii;
20) pozaustrojowe techniki leczenia ostrej niewydolności nerek, wątroby, krążenia i oddychania;
21) systemy oceny stanu klinicznego chorego;
22) orzecznictwo w intensywnej terapii, w tym orzekanie o nieodwracalnym ustaniu czynności mózgu.
IVb. Program stażu cząstkowego w zakresie medycyny ratunkowej
Czas trwania stażu: 3 tygodnie. W trakcie odbywania stażu cząstkowego z zakresu medycyny ratunkowej lekarz stażysta odbywa dyżury medyczne w łącznym wymiarze 40 godzin i 20 minut miesięcznie.
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności postępowania z zakresu medycznych czynności ratunkowych i procedur klinicznych medycyny ratunkowej.
Miejsce odbywania stażu: kliniki medycyny ratunkowej, oddziały kliniczne medycyny ratunkowej, szpitalne oddziały ratunkowe.
Program stażu:
1. Utrwalenie zasad zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej i prowadzenia terapii poresuscytacyjnej.
2. Utrwalenie zasad postępowania ratunkowego w urazach wielonarządowych, w szczególności:
1) wstępnej oceny chorego z mnogimi obrażeniami ciała;
2) podtrzymania funkcji życiowych chorego z mnogimi obrażeniami ciała;
3) praktycznego opanowania zasad transportu chorego z mnogimi obrażeniami ciała;
4) prowadzenia oceny wtórnej pacjenta z mnogimi obrażeniami ciała;
5) poznania zaawansowanych technik diagnostyki okołourazowej i zasad różnicowania diagnostycznego w urazach;
6) postępowania klinicznego we wstrząsie urazowym.
3. Poszerzenie umiejętności wykonywania segregacji medycznej śródszpitalnej w nagłym zagrożeniu zdrowia lub życia.
4. Poszerzenie umiejętności postępowania w nagłym zagrożeniu zdrowia lub życia pochodzenia wewnętrznego, takim jak:
1) nagłe zatrzymanie krążenia;
2) ostra niewydolność krążenia różnej etiologii;
3) ostra niewydolność oddechowa różnej etiologii;
4) wstrząs o różnej etiologii;
5) nagłe stany utraty przytomności;
6) ostre schorzenia brzuszne;
7) ostre schorzenia ciężarnych;
8) ostre stany drgawkowe.
5. Postępowanie w nagłych zagrożeniach zdrowia lub życia u dzieci.
6. Postępowanie ratunkowe w nagłych zagrożeniach zdrowia lub życia pochodzenia środowiskowego:
1) ostre zatrucia;
2) skażenia chemiczne;
3) uraz termiczny (oparzenie, udar cieplny, hipotermia);
4) utonięcia, uraz nurkowy;
5) porażenia elektryczne i rażenia piorunem;
6) pogryzienia, ukąszenia i użądlenia.
7. Opanowanie następujących lekarskich umiejętności leczenia ratunkowego:
1) z zakresu resuscytacji krążeniowo-oddechowej:
a) udrożnienia dróg oddechowych metodami bezprzyrządowymi,
b) intubacji dotchawiczej,
c) udrożnienia dróg oddechowych technikami alternatywnymi (np. maski krtaniowe, maski żelowe, rurki krtaniowe itp.),
d) udrożnienia dróg oddechowych technikami chirurgicznymi, w tym konikotomii i tracheotomii,
e) wspomagania oddechu i sztucznej wentylacji zastępczej,
f) defibrylacji elektrycznej i kardiowersji,
g) pośredniego masażu serca,
h) wykonania centralnego dostępu dożylnego,
i) resuscytacji płynowej,
j) odbarczenia odmy opłucnowej, w szczególności odmy prężnej;
2) z zakresu czynności ratunkowych w warunkach przedszpitalnych (medycznych czynności ratunkowych):
a) zabezpieczania rannego pacjenta w czasie wyjmowania z uszkodzonego pojazdu,
b) podtrzymywania funkcji życiowych na miejscu zdarzenia lub wypadku i w czasie transportu,
c) unieruchamiania kręgosłupa szyjnego i piersiowo-lędźwiowego,
d) unieruchamiania złamań na miejscu zdarzenia lub wypadku,
e) tamowania krwotoków;
3) monitorowania podstawowych funkcji życiowych w czasie transportu oraz na szpitalnym oddziale ratunkowym;
4) zaopatrywania ran powierzchownych;
5) zasad znieczuleń przewodowych i analgosedacji w szpitalnych procedurach ratunkowych;
6) zasad postępowania w porodzie nagłym.
8. Utrwalenie zasad organizacji medycyny ratunkowej oraz zasad organizacyjnych i funkcjonowania szpitalnych oddziałów ratunkowych, prowadzenia dokumentacji medycznej właściwej dla szpitalnego oddziału ratunkowego oraz realizacji szpitalnego planu zabezpieczenia katastrofy.
9. Poszerzenie umiejętności postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego w warunkach przedszpitalnych.
10. Zestaw przeciwwstrząsowy.
11. Poszerzenie umiejętności postępowania w zdarzeniach masowych i katastrofach, w tym w szczególności prowadzenia segregacji przedszpitalnej oraz organizacji i prowadzenia akcji ratunkowej.
12. Staż uzupełniony kursem podstawowych i zaawansowanych czynności ratunkowych (ALS/BLS).
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE MEDYCYNY RODZINNEJ
V. Program stażu cząstkowego w zakresie medycyny rodzinnej
Czas trwania stażu: 6 tygodni.
Cel stażu: poznanie i utrwalenie organizacji oraz metod pracy w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w ambulatorium i w domu chorego, a także praktycznych umiejętności dotyczących edukacji zdrowotnej, profilaktyki, diagnostyki i leczenia w chorobach stanowiących najczęstsze przyczyny zgłoszeń pacjentów do poradni POZ, jak i wymagających długotrwałego leczenia w środowisku domowym (opieka nad przewlekle chorym).
Program stażu:
1. Profilaktyka, diagnostyka i leczenie ostrych schorzeń stanowiących częste przyczyny zgłoszeń pacjentów do poradni:
1) ostrych schorzeń infekcyjnych dróg oddechowych;
2) stanów zapalnych ucha środkowego i zaburzeń słuchu;
3) chorób zakaźnych;
4) chorób układu pokarmowego (w szczególności choroby refluksowej, kamicy żółciowej, zaburzeń trawienia, zespołu jelita drażliwego);
5) zakażeń układu moczowego;
6) chorób skóry (w szczególności zmian zakaźnych, znamion barwnikowych, zmian alergicznych);
7) chorób narządu wzroku (w szczególności zapaleń spojówek i powiek).
2. Profilaktyka, diagnostyka i leczenie przewlekłych schorzeń stanowiących częste przyczyny zgłoszeń pacjentów do poradni:
1) chorób sercowo-naczyniowych (w szczególności nadciśnienia tętniczego, miażdżycy tętnic, choroby niedokrwiennej serca, żylaków podudzi, żylaków odbytu);
2) cukrzycy;
3) chorób przewlekłych układu oddechowego (w szczególności POCHP i astmy oskrzelowej);
4) chorób układu ruchu (w szczególności choroby zwyrodnieniowej stawów);
5) chorób układu moczowego (w szczególności przerostu gruczołu krokowego, przewlekłej choroby nerek);
6) chorób nowotworowych (przede wszystkim w aspekcie realizacji programów profilaktycznych);
7) zaburzeń psychicznych (w szczególności depresji, zaburzeń snu i zaburzeń lękowych);
8) chorób układu nerwowego (w szczególności zawrotów głowy, zespołów bólowych kręgosłupa, neuropatii obwodowych);
9) chorób tarczycy (w szczególności niedoczynności tarczycy).
3. W zakresie aspektów prawnych i organizacyjnych poradni podstawowej opieki zdrowotnej:
1) prawa pacjenta;
2) organizacja świadczeń finansowanych ze środków publicznych;
3) umowa z Narodowym Funduszem Zdrowia o udzielanie świadczeń z zakresu POZ;
4) zasady prowadzenia dokumentacji medycznej;
5) zasady udostępniania dokumentacji medycznej;
6) orzekanie lekarskie w zakresie POZ:
a) zasady orzekania o niezdolności do pracy,
b) zasady orzekania do celów rentowych i orzekania o niepełnosprawności,
c) zasady refundacji leków i wyrobów medycznych;
7) postępowanie w przypadku podejrzenia przemocy w rodzinie;
8) ochrona danych osobowych i medycznych;
9) tajemnica lekarska;
10) zasady stwierdzania zgonu;
11) zasady współpracy z instytucjami zewnętrznymi;
12) postępowanie w przypadku podejrzenia choroby zakaźnej;
13) organizacja pracy zespołu POZ: współpraca z pielęgniarką i położną POZ oraz koordynacja opieki.
4. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) badania niemowlęcia i małego dziecka;
2) wykonania badania bilansowego dzieci w różnym wieku;
3) kwalifikacji do szczepień dzieci i dorosłych;
4) przeprowadzenia porady laktacyjnej;
5) przeprowadzenia całościowej oceny geriatrycznej;
6) przeprowadzenia porady profilaktycznej u pacjenta dorosłego;
7) przeprowadzenia porady edukacyjnej;
8) oceny klinicznej bólu z zastosowaniem standaryzowanych narzędzi;
9) badania stanu psychicznego z wykorzystaniem wystandaryzowanych skal i kwestionariuszy, mających zastosowanie w podstawowej opiece zdrowotnej;
10) podstawowego badania neurologicznego (badanie nerwów czaszkowych, badanie odruchów, badanie układu ruchu, objawy oponowe, badanie czucia);
11) badania otoskopowego;
12) wziernikowania nosa (rynoskopia przednia);
13) orientacyjnego badania ostrości wzroku;
14) orientacyjnego badania pola widzenia;
15) badania per rectum, w tym oceny gruczołu krokowego;
16) usuwania szwów i drenów;
17) usuwania woskowiny z ucha;
18) cewnikowania pęcherza moczowego;
19) zakładania opatrunków.
SZKOLENIE Z ZAKRESU PROFILAKTYKI ONKOLOGICZNEJ
VI. Program szkolenia w zakresie profilaktyki onkologicznej
Czas trwania szkolenia: 7 godzin realizowanych w ciągu 1 dnia.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie wiedzy z zakresu profilaktyki onkologicznej.
Program kursu:
1. Rakotwórcze czynniki ryzyka wewnątrzpochodne i zewnątrzpochodne.
2. Stany przednowotworowe.
3. Stan przednowotworowy a zmiana przednowotworowa.
4. Sposoby wykrywania zmian o charakterze przednowotworowym.
5. Zasady profilaktyki onkologicznej.
6. Samobadanie pacjenta.
7. Programy profilaktyki onkologicznej.
SZKOLENIE Z ZAKRESU LECZENIA BÓLU
VII. Program szkolenia w zakresie leczenia bólu
Czas trwania szkolenia: 14 godzin realizowanych w ciągu 2 dni.
Cel szkolenia: pogłębienie i utrwalenie wiedzy teoretycznej z zakresu leczenia bólu w obrębie jamy ustnej, części twarzowej czaszki i okolic przyległych.
Program kursu:
1. Definicja i patomechanizm bólu przewlekłego.
2. Klasyfikacja bólu.
3. Ocena kliniczna chorego z bólem.
4. Ocena nasilenia bólu (ilościowa) - skale bólowe.
5. Charakterystyka bólu (ocena jakościowa) - kwestionariusze i inne narzędzia oceny jakościowej.
6. Ocena skuteczności leczenia bólu przewlekłego.
7. Ocena kliniczna chorego z bólem przewlekłym.
8. Farmakoterapia bólu.
9. Niefarmakologiczne metody kontroli bólu.
10. Skutki niewłaściwej kontroli bólu.
SZKOLENIE Z ZAKRESU ORZECZNICTWA LEKARSKIEGO
VIII. Program szkolenia w zakresie orzecznictwa lekarskiego
Czas trwania szkolenia: 20 godzin realizowanych w ciągu 3 dni.
Cel szkolenia: przyswojenie wiedzy o rodzaju świadczeń z ubezpieczeń społecznych, warunkach nabywania prawa do nich oraz zasadach i trybie ich przyznawania.
Program szkolenia:
1. Rodzaje świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz warunki nabywania do nich uprawnień.
2. Zasady i tryb przyznawania oraz ustalania wysokości i wypłaty świadczeń.
3. Zasady i tryb orzekania o:
1) czasowej niezdolności do pracy;
2) potrzebie rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej;
3) okolicznościach uzasadniających przyznanie uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego;
4) celowości przekwalifikowania zawodowego;
5) niezdolności do pracy zarobkowej;
6) niezdolności do samodzielnej egzystencji;
7) procentowym uszczerbku na zdrowiu;
8) niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym;
9) niepełnosprawności.
4. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej związanej z orzekaniem w sprawach, o których mowa w ust. 3.
SZKOLENIE Z ZAKRESU PRAWA MEDYCZNEGO I BIOETYKI
IX. Program szkolenia w zakresie prawa medycznego i bioetyki
IXa. Program szkolenia w zakresie prawa medycznego
Czas trwania szkolenia: 28 godzin wykładów realizowanych w ciągu 4 dni.
Cel szkolenia: poznanie i przyswojenie podstawowych przepisów prawa dotyczących wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty oraz zasad etyki zawodowej.
Program szkolenia:
1. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Zasady wykonywania działalności leczniczej:
1) świadczenia zdrowotne;
2) podmioty lecznicze - rejestracja, zasady działania, szpitale kliniczne, nadzór;
3) dokumentacja medyczna;
4) nadzór specjalistyczny;
5) działalność lecznicza lekarza, lekarza dentysty w formie wykonywania praktyki zawodowej.
3. Zasady wykonywania zawodu lekarza:
1) definicja zawodu lekarza;
2) prawo wykonywania zawodu;
3) uprawnienia zawodowe lekarza;
4) kwalifikacje zawodowe;
5) ustawiczne doskonalenie zawodowe;
6) eksperyment medyczny;
7) dokumentacja medyczna;
8) lekarz a prawa pacjenta;
9) stwierdzenie zgonu i ustalenie przyczyn zgonu.
4. Zasady powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, w szczególności:
1) prawa i obowiązki osoby ubezpieczonej i lekarza ubezpieczenia zdrowotnego;
2) organizacja udzielania i zakres świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego;
3) dokumentacja związana z udzielaniem świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.
5. Zasady działania samorządów reprezentujących zawody zaufania publicznego w ochronie zdrowia, w tym w szczególności:
1) zadania izb lekarskich;
2) prawa i obowiązki członków samorządu lekarskiego;
3) organizacja i działanie organów izb lekarskich i zjazdów lekarzy;
4) odpowiedzialność zawodowa lekarzy - postępowanie wyjaśniające przed rzecznikiem odpowiedzialności zawodowej, postępowanie przed sądem lekarskim;
5) inne samorządy zawodowe funkcjonujące w ochronie zdrowia - farmaceutów, pielęgniarek i położnych, diagnostów laboratoryjnych, ich zadania i struktura.
6. Inne uregulowania prawne dotyczące postępowania lekarza, w szczególności dotyczące:
1) sztucznej prokreacji;
2) przeszczepiania narządów i tkanek;
3) przerywania ciąży;
4) zabiegów estetycznych;
5) leczenia paliatywnego i stanów terminalnych;
6) chorób psychicznych;
7) niektórych chorób zakaźnych;
8) przeciwdziałania i leczenia uzależnień.
7. Zasady wypisywania recept na leki i wyroby medyczne oraz zleceń na przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze i lecznicze środki techniczne.
8. Odpowiedzialność prawna lekarza - karna, cywilna i zawodowa:
1) pojęcie wykroczenia zawodowego, naruszenia dóbr osobistych, szkody, winy, odszkodowania i zadośćuczynienia;
2) ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lekarza, grupowej praktyki lekarskiej, innych podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
IXb. Program szkolenia w zakresie bioetyki
Czas trwania szkolenia: 20 godzin wykładów realizowanych w ciągu 3 dni.
Cel szkolenia: kształtowanie postaw lekarzy w oparciu o system norm etycznych zawartych w przysiędze i przykazaniu Hipokratesa, w „Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka", „Deklaracji helsińskiej" i „Deklaracji tokijskiej", „Deklaracji genewskiej", polskim „Kodeksie etyki lekarskiej" (KEL) oraz w „Konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w dziedzinie zastosowania biologii i medycyny".
Program szkolenia:
1. Przysięga i przykazanie Hipokratesa, „Powszechna Deklaracja Praw Człowieka", „Deklaracja helsińska" i „Deklaracja tokijska", polskie kodeksy etyki lekarskiej - przedwojenny „Kodeks izb lekarskich", Zbiór zasad etyczno-deontologicznych polskiego lekarza, KEL.
2. „Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w dziedzinie zastosowania biologii i medycyny".
3. Etyczne aspekty eksperymentów medycznych - eksperyment leczniczy i badawczy, etyczne zasady prowadzenia eksperymentu medycznego. Etyczne aspekty pobierania tkanek i narządów do transplantacji.
4. Etyczne aspekty relacji lekarz - pacjent - autonomia i godność pacjenta, informacja i zgoda pacjenta, tajemnica lekarska, lojalność wobec pacjenta, prawo lekarza do odmowy leczenia.
5. Prokreacja ludzka - aspekty etyczne działań lekarskich związane z ludzką prokreacją w świetle KEL. Problemy etyczne wspomaganej prokreacji. Problem klonowania ludzi w świetle KEL i „Konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w dziedzinie zastosowania biologii i medycyny".
6. Problemy etyczne dotyczące racjonowania metod leczenia i alokacji środków finansowych. Równość w dostępie do świadczeń zdrowotnych.
7. Etyczne aspekty walki z bólem. Etyczne aspekty leczenia paliatywnego. Leczenie hospicyjne z punktu widzenia etyki.
8. Etyczna problematyka związana z reanimacją i uporczywą terapią - wartość i jakość życia ludzkiego. Wskazania do reanimacji w świetle KEL, kryteria śmierci, pojęcie stanu terminalnego. Problem moralnego prawa odstąpienia od reanimacji i uporczywej terapii.
9. Etyczne aspekty problemu umierania. Problem godności umierania. Problem eutanazji w świetle medycyny hipokratejskiej.
10. Cnoty i ideały w życiu zawodowym lekarza. Pojęcie godności zawodu lekarza. Wzorce postaw godnych naśladowania. Wybrane dane z historii medycyny w zakresie pojęć bioetycznych. Kazusy w bioetyce.
SZKOLENIE Z ZAKRESU ZDROWIA PUBLICZNEGO I PROFILAKTYKI DOTYCZĄCEJ SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH
X. Program szkolenia w zakresie zdrowia publicznego i profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych
Xa. Program szkolenia w zakresie zdrowia publicznego
Czas trwania szkolenia: 20 godzin wykładów realizowanych w ciągu 3 dni.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie wiedzy z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli przez realizację zadań mających wymiar makrospołeczny, lokalny lub indywidualny, przyczyniający się do polepszenia, ochrony i przywracania zdrowia ludności oraz do promocji zdrowia.
Program szkolenia:
1. Wprowadzenie do zagadnień zdrowia publicznego:
1) ochrona zdrowia a zdrowie publiczne, geneza, przedmiot zdrowia publicznego jako dyscypliny naukowej i działalności praktycznej;
2) wielosektorowość i multidyscyplinarność ochrony zdrowia, prozdrowotna polityka publiczna w państwach wysokorozwiniętych;
3) aktualne problemy zdrowia publicznego w Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej.
2. Organizacja i ekonomika zdrowia:
1) systemy ochrony zdrowia na świecie - podstawowe modele organizacji i finansowania, transformacje systemów - ich przyczyny, kierunki i cele zmian;
2) zasady organizacji i finansowania systemu opieki zdrowotnej w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) instytucje zdrowia publicznego w Rzeczypospolitej Polskiej: Państwowa Inspekcja Sanitarna, Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, Krajowe Centrum do Spraw AIDS, zadania własne samorządu terytorialnego oraz administracji centralnej: organizacja, zadania, instrumenty działania;
4) wspólnotowe i międzynarodowe regulacje prawne ochrony zdrowia;
5) podstawowe pojęcia ekonomii zdrowia: popyt i podaż świadczeń zdrowotnych, odmienności rynku świadczeń zdrowotnych od innych towarów i usług, asymetria informacji i pełnomocnictwo, koncepcje potrzeby zdrowotnej, równość i sprawiedliwość społeczna oraz efektywność jako kryterium optymalnej alokacji zasobów, koszty bezpośrednie i pośrednie choroby, koszty terapii i następstw choroby;
6) ocena technologii medycznych jako narzędzie podejmowania decyzji alokacji publicznych środków na opiekę zdrowotną;
7) zasady funkcjonowania systemu refundacji leków w Rzeczypospolitej Polskiej: cele i narzędzia polityki lekowej państwa a regulacje Unii Europejskiej;
8) wskaźniki stanu zdrowia i funkcjonowania opieki zdrowotnej w krajach OECD.
3. Zdrowie ludności i jego ocena:
1) pojęcie zdrowia i choroby - przegląd wybranych koncepcji teoretycznych;
2) społeczne i ekonomiczne determinanty zdrowia;
3) podstawowe pojęcia epidemiologii, mierniki rozpowszechnienia zjawisk zdrowotnych w populacji;
4) epidemiologia jako narzędzie zdrowia publicznego: źródła informacji o sytuacji zdrowotnej oraz określanie potrzeb zdrowotnych ludności;
5) sytuacja zdrowotna w Rzeczypospolitej Polskiej na tle Europy i świata;
6) procesy demograficzne a planowanie celów systemu ochrony zdrowia;
7) epidemiologia wybranych chorób zakaźnych: zakażenia wewnątrzszpitalne w Rzeczypospolitej Polskiej i w Europie.
4. Promocja i profilaktyka zdrowotna:
1) podstawowe definicje: profilaktyka, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna;
2) geneza, kierunki działania i strategie promocji zdrowia;
3) rola edukacji pacjenta w systemie opieki zdrowotnej;
4) zasady Evidence Based Public Health;
5) programy zdrowotne jako narzędzie profilaktyki i promocji zdrowia (w szczególności: Narodowy Program Zdrowia, Narodowa Strategia Onkologiczna, Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego, przegląd programów samorządowych).
5. Wybrane dylematy etyczne zdrowia publicznego: równość dostępu do świadczeń a efektywność systemu opieki zdrowotnej, wysoka jakość świadczeń a efektywność systemu opieki zdrowotnej, wszechstronność a równość w dostępie do świadczeń, pluralizm światopoglądowy a działania władz publicznych w obszarze zdrowia publicznego, wyrównywanie nierówności zdrowotnych, refundacja kosztów leczenia i leków, finansowanie procedur o wysokiej kosztochłonności, finansowanie leczenia chorób rzadkich.
6. Rola lekarza w zdrowiu publicznym: lekarskie standardy etyczne i ich związek ze zdrowiem publicznym, lekarz w promocji i profilaktyce zdrowotnej, konflikty interesów pracowników ochrony zdrowia.
Xb. Program szkolenia w zakresie profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych
Czas trwania szkolenia: 7 godzin wykładów realizowanych w ciągu 1 dnia.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznej wiedzy na temat postępowania z zakresu profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych.
Program szkolenia:
1) ogólne zasady wykonywania szczepień;
2) organizacja punktu szczepień;
3) rodzaje szczepionek;
4) transport i przechowywanie szczepionek;
5) szczepienia obowiązkowe i zalecane;
6) kalendarz szczepień;
7) szczepienia podróżnych;
8) bezwzględne i względne przeciwwskazania do szczepienia;
9) niepożądane odczyny poszczepienne;
10) rozmowa z pacjentami na temat szczepień;
11) ruchy antyszczepionkowe.
SZKOLENIE Z ZAKRESU KOMUNIKACJI Z PACJENTEM I ZESPOŁEM TERAPEUTYCZNYM ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA WYPALENIU ZAWODOWEMU
XI. Program szkolenia w zakresie komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu
Czas trwania szkolenia: 20 godzin wykładów realizowanych w ciągu 3 dni.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie technik komunikacji z pacjentem, którego rezultatem będzie polepszenie kontaktu z pacjentem i jego rodziną, zmniejszenie stresu przy komunikacji w trudnych sprawach, dobre radzenie sobie w trudnych sytuacjach zawodowych oraz zwiększenie satysfakcji z pracy.
Program szkolenia:
1. Komunikacja z pacjentem - przepisy prawne.
2. Bariery komunikacyjne i ich przełamywanie.
3. Zrozumiała komunikacja werbalna i niewerbalna oraz jej wpływ na postępy w leczeniu.
4. Komunikacja w trudnych sytuacjach związanych z przekazywaniem niepomyślnych informacji.
5. Utrzymanie komunikacji i dążenie do porozumienia w sytuacjach konfliktowych.
6. Źródła i przyczyny wypalenia zawodowego.
7. Zasady postępowania i radzenie sobie z wypaleniem zawodowym.
8. Profilaktyka wypalenia zawodowego.
9. Wpływ wypalenia zawodowego na pracownika.
B. CZĘŚĆ PERSONALIZOWANA STAŻU PODYPLOMOWEGO
XII. Program części personalizowanej stażu podyplomowego
Czas trwania części personalizowanej stażu podyplomowego: 10 tygodni.
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności z zakresu nie więcej niż trzech dodatkowych dziedzin medycyny i dokonanie świadomego wyboru przyszłej specjalizacji, która będzie kontynuowana po stażu podyplomowym.
XIIa. Program stażu w niezabiegowych dziedzinach medycyny
1. Epidemiologia najczęstszych chorób występujących w danej dziedzinie medycyny.
2. Wskazania i przeciwwskazania do leczenia w najczęściej występujących chorobach.
3. Poznanie metod diagnostycznych i terapeutycznych zgodnych z aktualną wiedzą medyczną.
4. Zasady podejmowania decyzji diagnostycznych i terapeutycznych dotyczących najczęściej występujących chorób.
5. Poznanie problemów ogólnolekarskich związanych z leczeniem chorób.
XIIb. Program stażu w zabiegowych dziedzinach medycyny
1. Poznanie wskazań i podstaw interpretacji stosowania niektórych metod diagnostycznych i leczenia zabiegowego.
2. Zapoznanie się z postępowaniem przedoperacyjnym, opieką śródoperacyjną i postępowaniem pooperacyjnym.
3. Poznanie problemów związanych z wykonywanymi procedurami zabiegowymi.
4. Zapoznanie się z podstawowymi umiejętnościami i czynnościami związanymi z leczeniem zabiegowym w ramach danej dziedziny zabiegowej.
XIIc. Program stażu w dziedzinach medycyny realizowanych w ramach katedr i zakładów teoretycznych
1. Zapoznanie się z tematyką naukową i dydaktyczną.
2. Zapoznanie się z miernikami wykorzystywanymi do badań i ich interpretacją.
3. Poznanie procesów analitycznych towarzyszących realizowanym zadaniom.
4. Poznanie zasad formułowania materiałów, programów i innych dokumentów końcowych związanych z działalnością naukową i dydaktyczną.
Załącznik nr 2
PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY
Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i utrwalenie praktycznych umiejętności z zakresu promocji zdrowia oraz zapobiegania, rozpoznawania i leczenia schorzeń wchodzących w zakres stomatologii, postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, a także przyswojenie wiedzy z zakresu prawa medycznego, bioetyki, zdrowia publicznego, w tym profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych, orzecznictwa lekarskiego, a także komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym oraz przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu, jako przygotowanie lekarza dentysty do samodzielnego wykonywania zawodu.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ Z ENDODONCJĄ
I. Program stażu cząstkowego w zakresie stomatologii zachowawczej z endodoncją
Czas trwania stażu: 10 tygodni.
Program stażu:
1. Poznanie zasad:
1) organizacji promocji zdrowia jamy ustnej wśród społeczności lokalnej (mieszkańców wsi, gminy, dzielnicy), na której terenie funkcjonuje praktyka lub poradnia;
2) organizacji i metod pracy indywidualnej praktyki lekarsko-dentystycznej lub poradni, w szczególności:
a) organizacji pracy gabinetu (ruch pacjentów, rejestracja, dokumentacja, sprawozdawczość, zasady wypisywania recept i skierowań na badanie diagnostyczne oraz na konsultacje specjalistyczne),
b) ergonomii pracy lekarza dentysty, pracy z asystentką na cztery ręce,
c) współdziałania z lekarzami i innymi pracownikami ochrony zdrowia,
d) metodologii zawierania kontraktów.
2. Rozpoznawanie, zapobieganie i leczenie:
1) próchnicy zębów;
2) zapaleń miazgi;
3) martwicy i zgorzeli miazgi oraz chorób tkanek okołowierzchołkowych zęba;
4) uszkodzeń tkanek zębów niepróchnicowego pochodzenia.
3. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) diagnozowania i oceny aktywności zmian próchnicowych w zębach stałych, zlokalizowanych na różnych powierzchniach, z uwzględnieniem użycia nowoczesnych metod detekcji;
2) planowania postępowania profilaktyczno-leczniczego próchnicy, z uwzględnieniem indywidualnych czynników ryzyka choroby;
3) postępowania diagnostycznego w przypadku bólu zębów o niejasnej lokalizacji;
4) nieinwazyjnego i inwazyjnego leczenia zmian próchnicowych z uwzględnieniem użycia metod oszczędzających twarde tkanki zęba i odpowiednich materiałów stomatologicznych;
5) postępowania profilaktycznego i leczenia ubytków niepróchnicowego pochodzenia zmineralizowanych tkanek zęba (nadżerki nietypowe, ubytki typu abrazyjnego, erozje);
6) postępowania diagnostycznego i leczniczego w przypadku chorób miazgi i tkanek okołowierzchołkowych (ekstyrpacja miazgi w znieczuleniu, biomechaniczne opracowanie kanałów korzeniowych, wypełnienie kanałów korzeniowych ćwiekami gutaperkowymi z użyciem różnych metod kondensacji, leczenie endodontyczne zębów z nieprawidłowościami anatomicznymi dotyczącymi liczby i przebiegu kanałów korzeniowych);
7) diagnostyki i postępowania leczniczego w przypadku pourazowych uszkodzeń zębów stałych;
8) stosowania diagnostyki radiologicznej wewnątrzustnej i zewnątrzustnej oraz innych metod obrazowania;
9) diagnozowania i usuwania przebarwień zębów;
10) prowadzenia instruktażu higieny jamy ustnej i motywacji chorego oraz oceny uzyskanych efektów;
11) stosowania profesjonalnych metod profilaktyki próchnicy i zapaleń dziąseł (profesjonalne usuwanie kamienia nazębnego, mechaniczne usuwanie płytki nazębnej, stosowanie lakierów i żeli fluorkowych, stosowanie lakierów chlorheksydynowych i uszczelniaczy bruzd);
12) planowania i oceny efektów edukacji prozdrowotnej w różnych grupach populacji.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE STOMATOLOGII DZIECIĘCEJ
II. Program stażu cząstkowego w zakresie stomatologii dziecięcej
Czas trwania stażu: 10 tygodni.
Program stażu:
1. Poznanie zasad:
1) adaptacji dziecka do zabiegów dentystycznych;
2) postępowania z dziećmi specjalnej troski.
2. Rozpoznawanie, zapobieganie i leczenie:
1) próchnicy w uzębieniu mlecznym;
2) próchnicy w uzębieniu stałym;
3) chorób miazgi zębów mlecznych oraz zębów stałych w różnych stadiach rozwoju zębów;
4) chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej w wieku rozwojowym.
3. Postępowanie w pourazowym uszkodzeniu zębów mlecznych, a także zębów stałych z niezakończonym oraz zakończonym rozwojem korzenia (diagnostyka kliniczna i radiologiczna, uwarunkowania procedur leczniczych, badania kontrolne z oceną rozwoju korzenia).
4. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) oceny wieku zębowego;
2) diagnozowania zaburzeń oraz wad rozwojowych w uzębieniu mlecznym i stałym;
3) diagnozowania próchnicy w zębach mlecznych i stałych wraz z oceną aktywności oraz indywidualnych czynników ryzyka choroby próchnicowej;
4) planowania i wykonywania profesjonalnych zabiegów profilaktycznych w zębach mlecznych i stałych;
5) leczenia próchnicy w zębach mlecznych i stałych wraz z oszczędzającymi metodami opracowania ubytków oraz zastosowaniem właściwych materiałów do wypełnień;
6) postępowania leczniczego w chorobach miazgi zębów mlecznych;
7) leczenia chorób miazgi w zębach stałych z niezakończonym oraz zakończonym rozwojem korzenia;
8) postępowania w pourazowych uszkodzeniach zębów stałych z niezakończonym oraz zakończonym rozwojem korzeni;
9) wykonywania zabiegów endodontycznych;
10) zastosowania oraz interpretacji badań radiologicznych zewnątrzustnych i wewnątrzustnych.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ
III. Program stażu cząstkowego w zakresie chirurgii stomatologicznej
Czas trwania stażu: 8 tygodni.
Program stażu:
1. Opanowanie zasad:
1) znieczulenia miejscowego powierzchniowego, nasiękowego i przewodowego;
2) usuwania zębów u dzieci i dorosłych;
3) dłutowania i separacji korzeni zębów;
4) diagnostyki i postępowania w zapaleniu tkanek jamy ustnej, twarzy i szyi;
5) współczesnej antybiotykoterapii w leczeniu zapaleń tkanek jamy ustnej, twarzy i szyi;
6) profilaktyki onkologicznej, zasad rozpoznawania choroby nowotworowej i podstawowych metod diagnostycznych;
7) profilaktyki zakażeń wirusami hepatotropowymi i HIV w chirurgii stomatologicznej;
8) pierwszej pomocy w pourazowych obrażeniach zębów i czaszki twarzowej.
2. Rozpoznawanie, różnicowanie i zasady leczenia:
1) torbieli;
2) chorób stawu skroniowo-żuchwowego;
3) wczesnych i późnych powikłań po usunięciu zębów;
4) nerwobóli.
3. Opanowanie następujących umiejętności i czynności:
1) zastosowania badań radiologicznych i ultrasonograficznych w chirurgii stomatologicznej;
2) znieczulenia nasiękowego i przewodowego zewnątrzustnego i wewnątrzustnego w zakresie części twarzowej czaszki;
3) wykonania ekstrakcji zębów jednokorzeniowych i wielokorzeniowych;
4) wykonania zabiegu chirurgicznego zaopatrzenia zębodołu po ekstrakcji zębów;
5) wykonania odbarczenia przez nacięcie ropni zębopochodnych wewnątrzustnych.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ
IV. Program stażu cząstkowego w zakresie protetyki stomatologicznej
Czas trwania stażu: 8 tygodni.
Program stażu:
1. Poznanie zasad:
1) diagnostyki i planowania leczenia protetycznego w prostych przypadkach klinicznych;
2) współpracy lekarza z pracownią techniczną;
3) leczenia prostych przypadków klinicznych z zastosowaniem protez stałych (wkładów koronowych i koronowo-korzeniowych i lanych koron protetycznych) oraz protez ruchomych, częściowych i całkowitych;
4) wykonania uzupełnień tymczasowych;
5) naprawy uszkodzonych uzupełnień protetycznych.
2. Opanowanie umiejętności i czynności klinicznych niezbędnych podczas zastosowania klinicznego wkładów koronowych i koronowo-korzeniowych, koron lanych oraz protez częściowych i całkowitych, jak również naprawy wyżej wymienionych protez.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE PERIODONTOLOGII I CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ
V. Program stażu cząstkowego w zakresie periodontologii i chorób błony śluzowej
Czas trwania stażu: 4 tygodnie.
Program stażu:
1. Poznanie:
1) zasad diagnozowania, zapobiegania i leczenia zapaleń przyzębia;
2) sposobów kontroli miejscowych czynników przyczynowych chorób przyzębia;
3) zasad oceny wyników leczenia podstawowego w chorobach przyzębia;
4) podstawowej tematyki dotyczącej stanów przedrakowych, nowotworów jamy ustnej oraz zmian związanych z zakażeniem wirusem Sars-CoV-2.
2. Postępowanie diagnostyczne i lecznicze w chorobach błony śluzowej jamy ustnej o etiologii bakteryjnej, wirusowej, grzybiczej, kontaktowej i innej.
3. Opanowanie następujących umiejętności:
1) oceny stanu klinicznego i radiologicznego przyzębia (głębokość kieszonek, stopień rozchwiania zębów, zaawansowanie choroby w okolicy międzykorzeniowej zębów, krwawienie z kieszonki dziąsłowej, obecność płytki bakteryjnej, interpretacja obrazów radiologicznych przyzębia);
2) metod motywacji i instruktażu higieny u osób z zaawansowanym zapaleniem przyzębia;
3) wykonania skalingu naddziąsłowego i poddziąsłowego u osób z zapaleniem przyzębia o umiarkowanym zaawansowaniu;
4) korekty innych miejscowych czynników etiologicznych zapaleń dziąseł i przyzębia;
5) interpretacji wyników badań laboratoryjnych.
4. Szkolenie z zakresu bezpieczeństwa pacjenta, w tym profilaktyki zakażeń HIV, diagnostyki i leczenia AIDS, diagnostyki i leczenia HCV - (5 godzin wykładów):
1) epidemiologia zakażeń HIV i AIDS;
2) podstawowe wiadomości o budowie wirusa HIV i wykrywaniu zakażeń;
3) wybrane zagadnienia HIV/AIDS w ujęciu nauk medycznych;
4) elementy poradnictwa i opieki medycznej nad kobietą zakażoną HIV lub chorą na AIDS;
5) poradnictwo przed testem i po teście;
6) strategia leczenia antyretrowirusowego zakażonych HIV i chorych na AIDS;
7) etyczne i prawne aspekty HIV i AIDS;
8) elementy komunikowania się w relacjach lekarz - pacjent zakażony HIV i chory na AIDS;
9) diagnostyka i leczenie HCV.
STAŻ CZĄSTKOWY W DZIEDZINIE ORTODONCJI
VI. Program stażu cząstkowego w zakresie ortodoncji
Czas trwania stażu: 4 tygodnie.
Program stażu:
1. Ocena wskazań do zapobiegania lub leczenia ortodontycznego, w tym: informacja dla pacjenta o wskazaniach do leczenia, stosowanych metodach, czasie rozpoczęcia leczenia, okresie trwania leczenia oraz o ograniczeniach.
2. Zasady współczesnego postępowania profilaktycznego.
3. Opanowanie następujących czynności i umiejętności:
1) postępowania diagnostycznego w nabytych wadach zgryzu:
a) badania klinicznego z oceną czynności narządów jamy ustnej,
b) określenia wskazań do zlecenia badań dodatkowych, w tym rentgenogramów;
2) wykonania modeli diagnostycznych, ustalenia wzorca zgryzu nawykowego, pośredniej oceny zgryzu na podstawie modeli;
3) analizy rentgenogramów: ortopantomograficznych i odległościowych bocznych głowy;
4) leczenia w okresie uzębienia mlecznego i mieszanego z użyciem standardowych aparatów lub protez ortodontycznych;
5) asystowania podczas leczenia wad zgryzu;
6) wykonania procedur niezbędnych do naprawy zdejmowanego aparatu ortodontycznego w przypadku uszkodzenia;
7) zdjęcia elementów stałego aparatu ortodontycznego w przypadku uszkodzenia.
SZKOLENIE Z ZAKRESU PROFILAKTYKI ONKOLOGICZNEJ
VII. Program szkolenia w zakresie profilaktyki onkologicznej
Czas trwania szkolenia: 7 godzin wykładów realizowanych w ciągu 1 dnia.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie wiedzy z zakresu profilaktyki onkologicznej w obrębie jamy ustnej, części twarzowej czaszki i okolic przyległych.
Program kursu:
1. Rakotwórcze czynniki ryzyka w jamie ustnej wewnątrzpochodne i zewnątrzpochodne.
2. Stany przednowotworowe błony śluzowej jamy ustnej.
3. Stan przednowotworowy a zmiana przednowotworowa.
4. Sposoby wykrywania zmian o charakterze przednowotworowym.
5. Zasady profilaktyki onkologicznej w stomatologii.
6. Samobadanie pacjenta.
7. Programy profilaktyki onkologicznej.
SZKOLENIE Z ZAKRESU LECZENIA BÓLU
VIII. Program szkolenia w zakresie leczenia bólu
Czas trwania szkolenia: 7 godzin wykładów realizowanych w ciągu 1 dnia. Cel szkolenia: pogłębienie i utrwalenie wiedzy teoretycznej z zakresu leczenia bólu w obrębie jamy ustnej, części twarzowej czaszki i okolic przyległych.
Program kursu:
1. Definicja i patomechanizm bólu przewlekłego.
2. Klasyfikacja bólu.
3. Ocena kliniczna chorego z bólem.
4. Ocena nasilenia bólu (ilościowa) - skale bólowe.
5. Charakterystyka bólu (ocena jakościowa) - kwestionariusze i inne narzędzia oceny jakościowej.
6. Ocena skuteczności leczenia bólu przewlekłego.
7. Ocena kliniczna chorego z bólem przewlekłym.
8. Farmakoterapia bólu.
9. Niefarmakologiczne metody kontroli bólu.
10. Skutki niewłaściwej kontroli bólu.
SZKOLENIE Z ZAKRESU ORZECZNICTWA LEKARSKIEGO
IX. Program szkolenia w zakresie orzecznictwa lekarskiego
Czas trwania szkolenia: 20 godzin realizowanych w ciągu 3 dni.
Cel szkolenia: przyswojenie wiedzy o rodzaju świadczeń z ubezpieczeń społecznych, warunkach nabywania prawa do nich oraz zasadach i trybie ich przyznawania.
Program szkolenia:
1. Rodzaje świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz warunki nabywania do nich uprawnień.
2. Zasady i tryb przyznawania oraz ustalania wysokości i wypłaty świadczeń.
3. Zasady i tryb orzekania o:
1) czasowej niezdolności do pracy;
2) potrzebie rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej;
3) okolicznościach uzasadniających przyznanie uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego;
4) celowości przekwalifikowania zawodowego;
5) niezdolności do pracy zarobkowej;
6) niezdolności do samodzielnej egzystencji;
7) procentowym uszczerbku na zdrowiu;
8) niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym;
9) niepełnosprawności.
4. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej związanej z orzekaniem w sprawach, o których mowa w ust. 3.
SZKOLENIE Z ZAKRESU PRAWA MEDYCZNEGO I BIOETYKI
X. Program szkolenia w zakresie prawa medycznego i bioetyki
Xa. Program szkolenia w zakresie prawa medycznego
Czas trwania szkolenia: 20 godzin wykładów realizowanych w ciągu 3 dni.
Cel szkolenia: poznanie i przyswojenie podstawowych przepisów prawa dotyczących wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty.
Program szkolenia:
1. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Zasady wykonywania działalności leczniczej:
1) świadczenia zdrowotne;
2) podmioty lecznicze - rejestracja, zasady działania, szpitale kliniczne, nadzór;
3) dokumentacja medyczna;
4) nadzór specjalistyczny;
5) działalność lecznicza lekarza, lekarza dentysty - w formie wykonywania praktyki zawodowej.
3. Zasady wykonywania zawodu lekarza dentysty:
1) definicja zawodu lekarza dentysty;
2) prawo wykonywania zawodu;
3) uprawnienia zawodowe lekarza dentysty;
4) kwalifikacje zawodowe;
5) ustawiczne doskonalenie zawodowe;
6) eksperyment medyczny;
7) dokumentacja medyczna;
8) lekarz a prawa pacjenta;
9) stwierdzenie zgonu i ustalenie przyczyn zgonu.
4. Zasady powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, w szczególności:
1) prawa i obowiązki osoby ubezpieczonej i lekarza ubezpieczenia zdrowotnego;
2) organizacja udzielania i zakres świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego;
3) dokumentacja związana z udzielaniem świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.
5. Zasady działania samorządów reprezentujących zawody zaufania publicznego w ochronie zdrowia, w tym w szczególności:
1) zadania izb lekarskich;
2) prawa i obowiązki członków samorządu lekarskiego;
3) organizacja i działanie organów izb lekarskich i zjazdów lekarzy;
4) odpowiedzialność zawodowa lekarzy dentystów - postępowanie wyjaśniające przed rzecznikiem odpowiedzialności zawodowej, postępowanie przed sądem lekarskim;
5) inne samorządy zawodowe funkcjonujące w ochronie zdrowia - farmaceutów, pielęgniarek i położnych, diagnostów laboratoryjnych, ich zadania i struktura.
6. Inne uregulowania prawne dotyczące postępowania lekarza dentysty, w szczególności dotyczące:
1) przeszczepiania narządów i tkanek;
2) zabiegów estetycznych;
3) chorób psychicznych;
4) niektórych chorób zakaźnych.
7. Zasady wypisywania recept na leki i wyroby medyczne oraz zleceń na przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze i lecznicze środki techniczne.
8. Odpowiedzialność prawna lekarza dentysty - karna, cywilna i zawodowa:
1) pojęcie wykroczenia zawodowego, naruszenia dóbr osobistych, szkody, winy, odszkodowania i zadośćuczynienia;
2) ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lekarza dentysty, grupowej praktyki lekarskiej, innych podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
Xb. Program szkolenia w zakresie bioetyki
Czas trwania szkolenia: 14 godzin wykładów realizowanych w ciągu 2 dni.
Cel szkolenia: kształtowanie postaw lekarzy w oparciu o system norm etycznych zawartych w przysiędze i przykazaniu Hipokratesa, w „Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka", „Deklaracji helsińskiej" i „Deklaracji tokijskiej", „Deklaracji genewskiej", polskim „Kodeksie etyki lekarskiej" (KEL) oraz w „Konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w dziedzinie zastosowania biologii i medycyny".
Program szkolenia:
1. Przysięga i przykazanie Hipokratesa, „Powszechna Deklaracja Praw Człowieka", „Deklaracja helsińska" i „Deklaracja tokijska", polskie kodeksy etyki lekarskiej - przedwojenny „Kodeks izb lekarskich", Zbiór zasad etyczno-deontologicznych polskiego lekarza, KEL.
2. „Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w dziedzinie zastosowania biologii i medycyny".
3. Etyczne aspekty eksperymentów medycznych - eksperyment leczniczy i badawczy, etyczne zasady prowadzenia eksperymentu medycznego. Etyczne aspekty pobierania tkanek i narządów do transplantacji.
4. Etyczne aspekty relacji lekarz dentysta - pacjent - autonomia i godność pacjenta, informacja i zgoda pacjenta, tajemnica lekarska, lojalność wobec pacjenta, prawo lekarza do odmowy leczenia.
5. Problemy etyczne dotyczące racjonowania metod leczenia i alokacji środków finansowych. Równość w dostępie do świadczeń zdrowotnych.
6. Etyczne aspekty walki z bólem.
7. Etyczna problematyka związana z reanimacją i uporczywą terapią - wartość i jakość życia ludzkiego. Wskazania do reanimacji w świetle KEL, kryteria śmierci, pojęcie stanu terminalnego. Problem moralnego prawa odstąpienia od reanimacji i uporczywej terapii.
8. Etyczne aspekty problemu umierania. Problem godności umierania. Problem eutanazji w świetle medycyny hipokratejskiej.
9. Cnoty i ideały w życiu zawodowym lekarza dentysty. Pojęcie godności zawodu lekarza dentysty. Wzorce postaw godnych naśladowania. Wybrane dane z historii medycyny w zakresie pojęć bioetycznych. Kazusy w bioetyce.
SZKOLENIE Z ZAKRESU ZDROWIA PUBLICZNEGO I PROFILAKTYKI DOTYCZĄCEJ SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH
XI. Program szkolenia w zakresie zdrowia publicznego i profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych
XIa. Program szkolenia w zakresie zdrowia publicznego
Czas trwania szkolenia: 14 godzin wykładów realizowanych w ciągu 2 dni.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności postępowania z zakresu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli, przez realizację zadań mających wymiar makrospołeczny, lokalny i indywidualny, przyczyniających się do promocji, ochrony i przywracania zdrowia ludności.
Program szkolenia:
1. Wprowadzenie do zagadnień zdrowia publicznego:
1) ochrona zdrowia a zdrowie publiczne, geneza, przedmiot zdrowia publicznego jako dyscypliny naukowej i działalności praktycznej;
2) wielosektorowość i multidyscyplinarność ochrony zdrowia, prozdrowotna polityka publiczna w państwach wysokorozwiniętych;
3) aktualne problemy zdrowia publicznego w Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej.
2. Organizacja i ekonomika zdrowia:
1) systemy ochrony zdrowia na świecie - podstawowe modele organizacji i finansowania, transformacje systemów - ich przyczyny, kierunki i cele zmian;
2) zasady organizacji i finansowania systemu opieki zdrowotnej w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) instytucje zdrowia publicznego w Rzeczypospolitej Polskiej: Państwowa Inspekcja Sanitarna, Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, Krajowe Centrum do Spraw AIDS, zadania własne samorządu terytorialnego oraz administracji centralnej: organizacja, zadania, instrumenty działania;
4) wspólnotowe i międzynarodowe regulacje prawne ochrony zdrowia;
5) podstawowe pojęcia ekonomii zdrowia: popyt i podaż świadczeń zdrowotnych, odmienności rynku świadczeń zdrowotnych od innych towarów i usług, asymetria informacji i pełnomocnictwo, koncepcje potrzeby zdrowotnej, równość i sprawiedliwość społeczna oraz efektywność jako kryterium optymalnej alokacji zasobów, koszty bezpośrednie i pośrednie choroby, koszty terapii i następstw choroby;
6) ocena technologii medycznych jako narzędzie podejmowania decyzji alokacji publicznych środków na opiekę zdrowotną;
7) zasady funkcjonowania systemu refundacji leków w Rzeczypospolitej Polskiej, cele i narzędzia polityki lekowej państwa a regulacje wspólnotowe;
8) wskaźniki stanu zdrowia i funkcjonowania opieki zdrowotnej w krajach OECD.
3. Zdrowie ludności i jego ocena:
1) pojęcie zdrowia i choroby - przegląd wybranych koncepcji teoretycznych;
2) społeczne i ekonomiczne determinanty zdrowia;
3) podstawowe pojęcia epidemiologii, mierniki rozpowszechnienia zjawisk zdrowotnych w populacji;
4) epidemiologia jako narzędzie zdrowia publicznego: źródła informacji o sytuacji zdrowotnej oraz określanie potrzeb zdrowotnych ludności;
5) sytuacja zdrowotna w Rzeczypospolitej Polskiej na tle Europy i świata;
6) procesy demograficzne a planowanie celów systemu ochrony zdrowia;
7) epidemiologia wybranych chorób zakaźnych: zakażenia wewnątrzszpitalne w Rzeczypospolitej Polskiej i w Europie.
4. Promocja i profilaktyka zdrowotna:
1) podstawowe definicje: profilaktyka, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna;
2) geneza, kierunki działania i strategie promocji zdrowia;
3) rola edukacji pacjenta w systemie opieki zdrowotnej;
4) zasady Evidence Based Public Health;
5) programy zdrowotne jako narzędzie profilaktyki i promocji zdrowia (w szczególności: Narodowy Program Zdrowia, Narodowa Strategia Onkologiczna, Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego, przegląd programów samorządowych).
5. Wybrane dylematy etyczne zdrowia publicznego: równość dostępu do świadczeń a efektywność systemu opieki zdrowotnej, wysoka jakość świadczeń a efektywność systemu opieki zdrowotnej, wszechstronność a równość w dostępie do świadczeń, pluralizm światopoglądowy a działania władz publicznych w obszarze zdrowia publicznego, wyrównywanie nierówności zdrowotnych, refundacja kosztów leczenia i leków, finansowanie procedur o wysokiej kosztochłonności, finansowanie leczenia chorób rzadkich.
6. Rola lekarza dentysty w zdrowiu publicznym: lekarskie standardy etyczne i ich związek ze zdrowiem publicznym, lekarz dentysta w promocji i profilaktyce zdrowotnej, konflikty interesów pracowników ochrony zdrowia.
XIb. Program szkolenia w zakresie profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych
Czas trwania szkolenia: 7 godzin wykładów realizowanych w ciągu 1 dnia.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie praktycznych umiejętności postępowania z zakresu profilaktyki dotyczącej szczepień ochronnych.
Program szkolenia:
1. Ogólne zasady wykonywania szczepień.
2. Organizacja punktu szczepień.
3. Rodzaje szczepionek.
4. Transport i przechowywanie szczepionek.
5. Szczepienia obowiązkowe i zalecane.
6. Kalendarz szczepień.
7. Szczepienia podróżnych.
8. Bezwzględne i względne przeciwwskazania do szczepienia.
9. Niepożądane odczyny poszczepienne.
10. Rozmowa z pacjentami na temat szczepień.
11. Ruchy antyszczepionkowe.
SZKOLENIE Z ZAKRESU KOMUNIKACJI Z PACJENTEM I ZESPOŁEM TERAPEUTYCZNYM ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA WYPALENIU ZAWODOWEMU
XII. Program szkolenia w zakresie komunikacji z pacjentem i zespołem terapeutycznym
Czas trwania szkolenia: 14 godzin wykładów realizowanych w ciągu 2 dni.
Cel szkolenia: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz poznanie, utrwalenie i przyswojenie technik komunikacji z pacjentem, którego rezultatem będzie polepszenie kontaktu z pacjentem i jego rodziną, zmniejszenie stresu przy komunikacji w trudnych sprawach, dobre radzenie sobie w trudnych sytuacjach zawodowych oraz zwiększenie satysfakcji z pracy.
Program szkolenia:
1. Komunikacja z pacjentem - przepisy prawne.
2. Bariery komunikacyjne i ich przełamywanie.
3. Zrozumiała komunikacja werbalna i niewerbalna oraz jej wpływ na postępy w leczeniu.
4. Komunikacja w trudnych sytuacjach związanych z przekazywaniem niepomyślnych informacji.
5. Rola i zadania zespołu terapeutycznego.
6. Utrzymanie komunikacji i dążenie do porozumienia w sytuacjach konfliktowych.
7. Źródła i przyczyny wypalenia zawodowego.
8. Zasady postępowania i radzenie sobie z wypaleniem zawodowym.
9. Profilaktyka wypalenia zawodowego.
10. Wpływ wypalenia zawodowego na pracownika.
KURS W DZIEDZINIE MEDYCYNY RATUNKOWEJ
XIII. Program kursu w zakresie medycyny ratunkowej
Czas trwania kursu: 35 godzin wykładów realizowanych w ciągu 5 dni.
Cel kursu: pogłębienie wiedzy teoretycznej i przyswojenie praktycznych umiejętności postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego w zakresie niezbędnym dla lekarza dentysty.
Program kursu:
1. Wprowadzenie do medycyny ratunkowej, mechanizmy powstawania bólu oraz metody kontroli bólu przewlekłego:
1) założenia organizacyjne i zadania medycyny ratunkowej we współczesnych systemach ochrony zdrowia, w tym podstawy prawne działania medycyny ratunkowej w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) epidemiologia nagłych zagrożeń zdrowia i życia;
3) segregacja medyczna;
4) ocena funkcji życiowych pacjenta.
2. Zaawansowana resuscytacja krążeniowo-oddechowa:
1) epidemiologia, klinika i diagnostyka nagłego zatrzymania krążenia;
2) podstawy zaawansowanej resuscytacji oddechowej u dorosłych: ratunkowa drożność dróg oddechowych, techniki prowadzenia oddechu zastępczego;
3) podstawy zaawansowanej resuscytacji krążenia u dorosłych: techniki bezprzyrządowego wspomagania krążenia;
4) ratunkowe dostępy donaczyniowe;
5) farmakoterapia nagłego zatrzymania krążenia;
6) epidemiologia i klinika nagłych zatrzymań krążenia u dzieci, odrębności anatomiczno-fizjologicznych wieku dziecięcego;
7) specyfika zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej noworodków, niemowląt i dzieci: drożność dróg oddechowych, wentylacja zastępcza;
8) współczesne zalecenia i algorytmy prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej: zespół resuscytacyjny - jego zadania i monitorowanie skuteczności;
9) resuscytacja krążeniowo-oddechowa w sytuacjach szczególnych: wstrząs anafilaktyczny, wstrząs kardiogenny, wstrząs septyczny, resuscytacja ciężarnych, podtopienie, hipotermia, porażenie prądem lub piorunem, ostry zespół wieńcowy, udar mózgowy.
3. Zestaw przeciwwstrząsowy.
Załącznik nr 3
WZÓR - OŚWIADCZENIE O SPEŁNIANIU WARUNKÓW DO PROWADZENIA STAŻU PODYPLOMOWEGO PRZEZ PODMIOT LECZNICZY
Załącznik nr 4
WZÓR - OŚWIADCZENIE O SPEŁNIANIU WARUNKÓW DO PROWADZENIA STAŻU PODYPLOMOWEGO PRZEZ INDYWIDUALNĄ LUB GRUPOWĄ PRAKTYKĘ LEKARSKĄ LUB INDYWIDUALNĄ SPECJALISTYCZNĄ PRAKTYKĘ LEKARSKĄ PROWADZĄCĄ STAŻ PODYPLOMOWY LEKARZA DENTYSTY ALBO STAŻU CZĄSTKOWEGO LUB CZĘŚCI STAŻU CZĄSTKOWEGO W DZIEDZINIE MEDYCYNY RODZINNEJ PRZEZ INDYWIDUALNĄ LUB GRUPOWĄ PRAKTYKĘ LEKARSKĄ, LUB INDYWIDUALNĄ SPECJALISTYCZNĄ PRAKTYKĘ LEKARSKĄ
Załącznik nr 5
WZÓR - ANKIETA (ANONIMOWA) „OCENA STAŻU PODYPLOMOWEGO PRZEZ LEKARZA STAŻYSTĘ"
Załącznik nr 6
WZÓR - ANKIETA (ANONIMOWA) „OCENA STAŻU PODYPLOMOWEGO PRZEZ LEKARZA DENTYSTĘ STAŻYSTĘ"
Załącznik nr 7
WZÓR - UMOWA O PRACĘ