Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2016-08-27
Wersja aktualna od 2016-08-27
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROZWOJU1)
z dnia 8 sierpnia 2016 r.
w sprawie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych zawartych w niektórych farbach i lakierach przeznaczonych do malowania budynków i ich elementów wykończeniowych, wyposażeniowych oraz związanych z budynkami i tymi elementami konstrukcji oraz w mieszaninach do odnawiania pojazdów2)
Na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2016 r. poz. 672, 831, 903 i 1250) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa dla zawierających LZO, niektórych farb i lakierów przeznaczonych do malowania budynków i ich elementów wykończeniowych, wyposażeniowych oraz związanych z budynkami i tymi elementami konstrukcji oraz mieszanin do odnawiania pojazdów:
1) oznaczenia numeryczne i cechy produktów pozwalające na identyfikację produktu, grupy produktów i ich nazwy;
2) dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w tych produktach, które warunkują dopuszczenie wprowadzenia ich do obrotu;
3) zakres informacji zamieszczanych na etykietach tych produktów;
4) metody badań, zgodnie z którymi należy określać maksymalną zawartość LZO w produktach;
5) Program Kontroli, o którym mowa w art. 168a ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, zwanej dalej „ustawą”, zawierający:
a) sposób i częstotliwość sprawdzania przestrzegania wymagań, o których mowa w pkt 2 i 3,
b) kryteria wyboru podmiotów objętych kontrolą w danym roku,
c) sposób przekazywania informacji i danych o wynikach kontroli, o której mowa w art. 168a ust. 3 ustawy, oraz informacji i danych, o których mowa w art. 168a ust. 4 ustawy.
§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) LZO – rozumie się przez to lotne związki organiczne o początkowej temperaturze wrzenia mniejszej lub równej 250ºC, mierzonej w warunkach ciśnienia normalnego 101,3 kPa;
2) mieszaninach – rozumie się przez to mieszaniny, o których mowa w art. 2 pkt 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1272/2008”;
3) wprowadzeniu do obrotu – rozumie się przez to wprowadzenie do obrotu, o którym mowa w art. 2 pkt 18 rozporządzenia nr 1272/2008;
4) zawartości LZO – rozumie się przez to masę lotnych związków organicznych w danym produkcie, wyrażoną w gramach na litr (g/l) produktu gotowego do użytku; masa lotnych związków, która reaguje chemicznie podczas schnięcia, wbudowując się w powłokę, nie jest częścią zawartości LZO.
§ 3.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] 1. Przepisy rozporządzenia stosuje się do zawierających LZO:
1) następujących farb i lakierów, przeznaczonych do malowania budynków i ich elementów wykończeniowych, wyposażeniowych oraz związanych z budynkami i tymi elementami konstrukcji, stosowanych do celów dekoracyjnych, funkcjonalnych i ochronnych, z wyłączeniem farb i lakierów w aerozolu:
a) farby matowe, z połyskiem mniejszym lub równym 25 jednostkom połysku przy kącie α = 60º, przeznaczone do malowania ścian, sufitów wewnątrz budynków,
b) farby z połyskiem większym od 25 jednostek połysku przy kącie α = 60º, przeznaczone do malowania ścian, sufitów wewnątrz budynków,
c) farby przeznaczone do malowania zewnętrznych murów o podłożu mineralnym z kamienia, betonu, cegły, tynku, stiuku,
d) farby kryjące, tworzące powłokę nieprzezroczystą, przeznaczone do malowania wewnętrznych albo zewnętrznych elementów wykończeniowych, okładzin z drewna, metalu lub tworzyw sztucznych, obejmujące podkłady i międzywarstwy,
e) lakiery, przezroczyste lub półprzezroczyste, przeznaczone do malowania wewnętrznych lub zewnętrznych elementów wykończeniowych lub do dekoracji i ochrony drewna, metalu i tworzyw sztucznych, obejmujące nieprzezroczyste bejce, stosowane do dekoracji i ochrony drewna przed czynnikami atmosferycznymi, zgodnie z Polską Normą przenoszącą normę EN 927-1 dla kategorii półtrwałych,
f) bejce cienkopowłokowe, zgodnie z Polską Normą przenoszącą normę EN 927-1, tworzące powłokę o średniej grubości mniejszej niż 5 µm,
g) farby o właściwościach uszczelniających lub blokujących, przeznaczone do malowania oraz gruntowania drewna, ścian i sufitów,
h) farby do gruntowania o właściwościach wiążących, przeznaczone do związania luźnych cząstek podłoża lub nadania właściwości hydrofobowych, oraz farby do ochrony drewna,
i) farby jednoskładnikowe wysokojakościowe, przeznaczone do uzyskania powłok o specjalnych wymaganiach, takie jak:
– farby do gruntowania i nawierzchniowe na tworzywa sztuczne,
– farby do gruntowania na stal lub na metale reaktywne, na przykład cynk, aluminium,
– farby antykorozyjne,
– farby na podłogi, włącznie z podłogami drewnianymi, cementowymi,
– farby opóźniające palenie,
– farby stosowane w przemyśle spożywczym lub stosowane w obiektach służby zdrowia,
– farby odporne na graffiti,
j) farby dwuskładnikowe wysokojakościowe, przeznaczone do takich samych celów jak farby jednoskładnikowe, o których mowa w lit. i, z dodawanym przed stosowaniem drugim składnikiem,
k) farby tworzące powłoki wielobarwne, przeznaczone do bezpośredniego uzyskania na podłożu powłok dwu- lub wielobarwnych,
l) farby przeznaczone do uzyskania powłok ze specjalnym efektem estetycznym na specjalnie przygotowanych i wstępnie pomalowanych podłożach lub powłok bazowych, dla których efekt estetyczny uzyskuje się za pomocą obróbki mechanicznej;
2) następujących mieszanin do odnawiania pojazdów, przeznaczonych do malowania pojazdów lub ich elementów, mieszanin stosowanych do częściowych napraw, konserwacji i dekoracji pojazdów poza instalacjami produkcyjnymi, w tym:
a) mieszaniny do przygotowania, czyszczenia wstępnego, przeznaczone do usuwania starych powłok, rdzy, mechanicznie lub chemicznie, albo do przygotowania niepomalowanych powierzchni:
– mieszaniny do przygotowania wstępnego, przeznaczone do mycia pistoletów do natrysku i innych urządzeń, zmywacze powłok farb, środki do odtłuszczania, włącznie z rodzajami antystatycznymi dla tworzyw sztucznych, oraz środki do usuwania silikonu,
– mieszaniny do czyszczenia wstępnego, przeznaczone do usuwania zanieczyszczeń z powierzchni, przed nałożeniem powłok,
b) kity szpachlowe, szpachlówki na karoserie, obejmujące mieszanki o dużej zawartości rozdrobnionych substancji stałych, przeznaczone do wypełniania ubytków powierzchni przed nałożeniem podkładu wypełniającego,
c) farby do gruntowania, obejmujące farby przeznaczone do nakładania bezpośrednio na metal lub na istniejącą powłokę do ochrony podłoża przed korozją, stosowane przed podkładem wypełniającym:
– podkłady wypełniające, przeznaczone do stosowania bezpośrednio przed nałożeniem powłoki nawierzchniowej dla ochrony przed korozją i zapewnienia przyczepności powłoki nawierzchniowej, wyrównujące nierówności powierzchni,
– farby do gruntowania metalu, takie jak farby zwiększające przyczepność, uszczelniające, wyrównujące, podkłady wypełniające do nakładania natryskiem, podkłady niewymagające szlifowania oraz farby do gruntowania tworzyw sztucznych,
– farby do gruntowania reaktywne, zawierające co najmniej 0,5% wagowych kwasu fosforowego, przeznaczone do nakładania bezpośrednio na powierzchnię metalu dla zapewnienia przyczepności i ochrony przed korozją; farby do gruntowania dopuszczone do spawania oraz farby do przygotowania powierzchni ocynkowanych i cynkowych,
d) farby nawierzchniowe pigmentowane, przeznaczone do nakładania w jednej lub wielu warstwach, tworzące powłokę bazową z połyskiem, o dużej trwałości, łącznie z powłokami bazowymi i przezroczystymi:
– farby bazowe, pigmentowane, przeznaczone do uzyskania barwy i żądanych efektów optycznych, z wyłączeniem połysku i odporności powierzchniowej,
– lakiery tworzące powłoki przezroczyste, nadające powłokom połysk i właściwości odpornościowe,
e) farby wykończeniowe z efektami specjalnymi, przeznaczone do stosowania jako jednowarstwowe powłoki nawierzchniowe o specjalnych właściwościach, takich jak efekt metaliczny lub perłowy, wysokojakościowe powłoki barwne i przezroczyste (na przykład odporne na zarysowania lub fluorowane), farby bazowe odbijające światło, wykończeniowe teksturowane, przeciwpoślizgowe, nieodpryskujące, wykończeniowe wewnętrzne, masy do uszczelniania podwozia, jak również farby, masy do uszczelniania podwozia w aerozolu.
2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do produktów stosowanych wyłącznie w instalacjach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 146 ust. 3 ustawy, w których używane są rozpuszczalniki organiczne.
§ 4.[Maksymalna zawartość LZO] 1. Produkty, o których mowa w § 3 ust. 1, mogą być wprowadzone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli maksymalna zawartość LZO w tych produktach nie przekracza dopuszczalnych wartości.
2. Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w produktach, o których mowa w § 3 ust. 1, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
3. W przypadku produktów, o których mowa w § 3 ust. 1, które wymagają dodania co najmniej jednego rozpuszczalnika lub innego składnika zawierającego rozpuszczalniki w celu uzyskania produktu gotowego do użytku, dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia odnoszą się do zawartości LZO w produkcie gotowym do użytku.
4. Do określania maksymalnej zawartości LZO w produktach, o których mowa w § 3 ust. 1, stosuje się metody badań, o których mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 5.[Informacje umieszczane na etykietach produktów] Na etykietach produktów, o których mowa w § 3 ust. 1, przed wprowadzeniem ich do obrotu, umieszcza się informacje o:
1) produkcie i dopuszczalnej wartości maksymalnej zawartości LZO, w g/l, określonej w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) maksymalnej zawartości LZO, w g/l, w produkcie gotowym do użytku.
§ 6.[Kontrola produktów w ramach Programu Kontroli] 1. Produkty, o których mowa w § 3 ust. 1, podlegają kontroli w ramach Programu Kontroli.
2. Kontrola produktów, o których mowa w § 3 ust. 1, polega w szczególności na:
1) sprawdzeniu zakresu informacji zamieszczonych na etykietach kontrolowanych produktów;
2) sprawdzeniu dokumentów udostępnionych przez kontrolowany podmiot, potwierdzających przestrzeganie wymagań w zakresie maksymalnej zawartości LZO oraz w zakresie informacji zamieszczonych na etykietach produktów;
3) pobieraniu próbek produktów;
4) badaniu pobranych próbek produktów w akredytowanych laboratoriach oraz ich analizie w celu sprawdzenia spełniania przez nie wymagań dotyczących dopuszczalnych wartości maksymalnych zawartości LZO, określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
5) żądaniu od kontrolowanego podmiotu udzielenia wyjaśnień i informacji dotyczących etykiet, produktów lub próbek kontrolowanych produktów.
§ 7.[Częstotliwość przeprowadzania kontroli] 1. Kontrola, o której mowa w § 6 ust. 1, jest przeprowadzana z częstotliwością co najmniej raz na 5 lat.
2. Przy wyborze podmiotów objętych kontrolą, o której mowa w § 6 ust. 1, w danym roku kalendarzowym organ właściwy do przeprowadzenia kontroli uwzględnia w szczególności:
1) rodzaj produktów objętych kontrolą;
2) w zależności od rodzaju kontrolowanego podmiotu – wielkość produkcji, ilość produktów importowanych, sprzedawanych lub zużywanych w roku kalendarzowym;
3) czas, jaki upłynął od ostatniej kontroli;
4) szacowaną ilość produktów, które zostaną objęte kontrolą w roku kalendarzowym.
§ 8.[Przekazywanie informacji i danych o wynikach kontroli] Informacje i dane, o których mowa w art. 168a ust. 3 i 4 ustawy, o wynikach kontroli, o której mowa w § 6 ust. 1, są przekazywane w postaci papierowej lub elektronicznej.
§ 9.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.3)
Minister Rozwoju: wz. J. Kwieciński
1) Minister Rozwoju kieruje działem administracji rządowej - gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Mnistra Rozwoju (Dz. U. poz. 1895).
2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywy:
1) dyrektywę 2004/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie ograniczeń emisji lotnych związków organicznych w wyniku stosowania rozpuszczalników organicznych w niektórych farbach i lakierach oraz produktach do odnawiania pojazdów, a także zmieniającą dyrektywę 1999/13/WE (Dz. Urz. UE L 143 z 30.04.2004, str. 87, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 8, str. 376);
2) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/112/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. zmieniającą dyrektywy Rady 76/768/EWG, 88/378/EWG, 1999/13/WE oraz dyrektywy 2000/53/WE, 2002/96/WE i 2004/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w celu dostosowania ich do rozporządzenia nr (WE) 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz. Urz. UE L 345 z 23.12.2008, str. 68);
3) dyrektywę Komisji 2010/79/UE z dnia 19 listopada 2010 r. w sprawie dostosowania do postępu technicznego załącznika III do dyrektywy 2004/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczeń emisji lotnych związków organicznych (Dz. Urz. UE L 304 z 20.11.2010, str. 18).
3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 16 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia emisji lotnych związków organicznych powstających w wyniku wykorzystywania rozpuszczalników organicznych w niektórych farbach i lakierach oraz w mieszaninach do odnawiania pojazdów (Dz. U. z 2013 r. poz. 1569), które zgodnie z art. 36 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1101) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Rozwoju
z dnia 8 sierpnia 2016 r. (poz. 1353)
Załącznik nr 1
DOPUSZCZALNE WARTOŚCI MAKSYMALNEJ ZAWARTOŚCI LZO W NIEKTÓRYCH FARBACH I LAKIERACH ORAZ MIESZANINACH DO ODNAWIANIA POJAZDÓW
Tabela 1. Kategoria A. Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w farbach i lakierach przeznaczonych do malowania budynków i ich elementów wykończeniowych, wyposażeniowych oraz związanych z budynkami i tymi elementami konstrukcji
Lp. | Podkategoria | Produkt | Typ | Zawartość LZO (g/l)1) |
1 | a | Farby matowe na wewnętrzne ściany i sufity z połyskiem mniejszym lub równym 25 jednostkom przy kącie α = 60º | FW2) FR3) | 30 30 |
2 | b | Farby z połyskiem na wewnętrzne ściany i sufity z połyskiem większym od 25 jednostek przy kącie α = 60º | FW FR | 100 100 |
3 | c | Farby na zewnętrzne mury | FW FR | 40 430 |
4 | d | Farby kryjące do malowania wewnętrznych lub zewnętrznych elementów wykończeniowych i okładzin z drewna, metalu lub tworzyw sztucznych | FW FR | 130 300 |
5 | e | Lakiery do malowania wewnętrznych lub zewnętrznych elementów wykończeniowych oraz bejce, włącznie z nieprzezroczystymi | FW FR | 130 400 |
6 | f | Bejce cienkopowłokowe do wnętrz i na zewnątrz | FW FR | 130 700 |
7 | g | Farby do gruntowania | FW FR | 30 350 |
8 | h | Farby do gruntowania o właściwościach wiążących | FW FR | 30 750 |
9 | i | Farby jednoskładnikowe wysokojakościowe | FW FR | 140 500 |
10 | j | Farby dwuskładnikowe wysokojakościowe do specjalnego stosowania, w szczególności na podłogi | FW FR | 140 500 |
11 | k | Farby tworzące powłoki wielobarwne | FW FR | 100 100 |
12 | l | Farby z efektem dekoracyjnym | FW FR | 200 200 |
Tabela 2. Kategoria B. Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w mieszaninach do odnawiania pojazdów
Lp. | Produkt | Typ | Zawartość LZO (g/l)1) |
1 | Mieszaniny do przygotowania i czyszczenia | Mieszaniny do przygotowania Mieszaniny do czyszczenia | 850 200 |
2 | Kity szpachlowe, szpachlówki | Wszystkie rodzaje | 250 |
3 | Farby do gruntowania | Podkłady wypełniające i farby do gruntowania metalu | 540 |
Grunt reaktywny | 780 | ||
4 | Farby nawierzchniowe | Wszystkie rodzaje | 420 |
5 | Farby wykończeniowe z efektami specjalnymi | Wszystkie rodzaje | 840 |
Uwaga: W gotowych do użytku produktach wymienionych w załączniku nr 1 zaliczonych do kategorii B, z wyjątkiem produktu wymienionego w lp. 1 tabeli 2, odlicza się całą zawartość wody.
1) g/l w produkcie gotowym do użytku.
2) FW – farby wodne.
3) FR – farby rozpuszczalnikowe.
Załącznik nr 2
METODY BADAŃ STOSOWANE DO OKREŚLANIA MAKSYMALNEJ ZAWARTOŚCI LZO W NIEKTÓRYCH FARBACH I LAKIERACH PRZEZNACZONYCH DO MALOWANIA BUDYNKÓW I ICH ELEMENTÓW WYKOŃCZENIOWYCH, WYPOSAŻENIOWYCH ORAZ ZWIĄZANYCH Z BUDYNKAMI I TYMI ELEMENTAMI KONSTRUKCJI ORAZ W MIESZANINACH DO ODNAWIANIA POJAZDÓW
Zawartość LZO wyrażoną w gramach na litr (g/l) dla produktów gotowych do użytku, w skład których nie wchodzą rozpuszczalniki reaktywne, należy badać i określać zgodnie z metodami badań podanymi w Polskich Normach przenoszących normy:
1) EN ISO 11890-21), w przypadku produktów o zawartości LZO poniżej 15% (ułamek masowy wyrażony w procentach);
2) EN ISO 11890-12) lub EN ISO 11890-21), w przypadku produktów o zawartości LZO równej lub większej od 15% (ułamek masowy wyrażony w procentach).
W przypadku produktów zawierających LZO, w skład których wchodzą rozpuszczalniki reaktywne, zawartość LZO należy podawać zgodnie z normą ASTM D 23693).
1) Polska Norma PN-EN ISO 11890-2:2013-06 Farby i lakiery – Oznaczanie zawartości lotnych związków organicznych (VOC). Część 2: Metoda chromatografii gazowej.
2) Polska Norma PN-EN ISO 11890-1:2008 Farby i lakiery – Oznaczanie zawartości lotnych związków organicznych (VOC). Część 1: Metoda różnicowa.
3) ASTM D 2369 z 2003 r. – Standard Test Method for Volatile Content of Coatings lub najnowsze wydanie normy.