Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2011-08-19 do 2014-03-04
Wersja archiwalna od 2011-08-19 do 2014-03-04
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY1)
z dnia 18 lutego 2011 r.
w sprawie licencji maszynisty2)
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2011 r., Nr 161, poz. 971)
Na podstawie art. 22a ust. 11 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) tryb wydawania, przedłużania ważności, zawieszania i cofania licencji maszynisty, aktualizacji danych zawartych w licencji oraz wydawania jej wtórników;
2) wymagania zdrowotne, fizyczne i psychiczne, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o licencję maszynisty;
3) zasady oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o licencję maszynisty oraz tryb orzekania o tej zdolności;
4) wzory dokumentów potwierdzających zdolność fizyczną i psychiczną osób ubiegających się o licencję maszynisty;
5) zakres wiedzy i umiejętności objętych szkoleniem i egzaminem niezbędny dla uzyskania licencji maszynisty;
6) wzory dokumentów potwierdzających kwalifikacje osób ubiegających się o licencję maszynisty;
7) szczegółowe wymagania w stosunku do przedsiębiorców ubiegających się o wpis na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencję maszynisty i świadectwo maszynisty, o której mowa w art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, tryb wpisu na listę oraz wykreślania z niej, a także sposób uiszczania opłat;
8) wzór licencji maszynisty;
9) tryb prowadzenia rejestru licencji maszynistów.
§ 2.[Wzór licencji maszynisty] Wzór licencji maszynisty określa rozporządzenie Komisji (UE) nr 36/2010 z dnia 3 grudnia 2009 r. w sprawie wspólnotowych wzorów licencji maszynisty, świadectw uzupełniających, uwierzytelnionych odpisów świadectw uzupełniających oraz wniosków o wydanie licencji maszynisty zgodnie z dyrektywą 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 13 z 19.01.2010, str. 1, z późn. zm.).
§ 3.[Wymagania, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o licencję maszynisty] 1. Wymagania zdrowotne, fizyczne i psychiczne, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o licencję maszynisty, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
2. Zasady oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o licencję maszynisty oraz tryb orzekania o tej zdolności określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
3. Oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób posiadających licencję maszynisty dokonuje się w celu zachowania ważności licencji nie rzadziej niż co 2 lata, a po ukończeniu przez te osoby 55 roku życia – nie rzadziej niż co rok. Do oceny stosuje się załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia.
4. Do oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o przedłużenie ważności licencji maszynisty stosuje się załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia.
5. W przypadku posiadania przez maszynistę ważnego orzeczenia lekarskiego potwierdzającego spełnianie wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych niezbędnych do uzyskania lub zachowania ważności świadectwa maszynisty przepisów ust. 3 i 4 nie stosuje się.
6. Wzór orzeczenia lekarskiego o zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o licencję maszynisty, zachowanie lub przedłużenie jej ważności określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 4.[Zakres wiedzy i umiejętności objętych szkoleniem i egzaminem] 1. Zakres wiedzy i umiejętności objętych szkoleniem i egzaminem niezbędny dla uzyskania licencji maszynisty określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
2. Program szkolenia opracowany przez podmiot szkolący podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego.
3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1, kończy się egzaminem obejmującym zagadnienia określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia. Wzór świadectwa zdania egzaminu niezbędnego dla uzyskania licencji maszynisty (egzaminu maszynisty) określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.
§ 5.[Podmiot uprawniony do szkolenia i egzaminowania] 1. Szkolenie, o którym mowa w § 4 ust. 1, i egzamin, o którym mowa w § 4 ust. 3, przeprowadza podmiot wpisany na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencję maszynisty i świadectwo maszynisty, o której mowa w art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.
2. Szczegółowe wymagania w stosunku do podmiotów ubiegających się o wpis na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencję maszynisty i świadectwo maszynisty określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.
3. Wpis podmiotu na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencję maszynisty i świadectwo maszynisty jest dokonywany przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego na wniosek, o którym mowa w art. 22a ust. 7 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, jeżeli podmiot ubiegający się o wpis spełnia wymagania określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
4. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wykreśla z urzędu podmiot wpisany na listę, o której mowa w art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, w przypadku bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w § 6 ust. 1, lub zaprzestania spełniania wymagań określonych w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
§ 6.[Opłata] 1. Opłatę, o której mowa w art. 22a ust. 3 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, uiszcza się w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia informującego o dacie wpisu na listę i wysokości opłaty.
2. Opłatę uiszcza się na rachunek bankowy Urzędu Transportu Kolejowego.
3. Termin, o którym mowa w ust. 1, uważa się za zachowany, jeżeli opłata zostanie uiszczona na rachunek bankowy Urzędu Transportu Kolejowego nie później niż w ostatnim dniu terminu.
§ 7.[Wniosek o wydanie licencji maszynisty] 1. Osoba ubiegająca się o wydanie licencji maszynisty składa do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego wniosek o wydanie licencji maszynisty.
2. Wzór wniosku, o którym mowa w ust. 1, oraz wykaz dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem, określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.
3. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydaje licencję maszynisty w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 1, po stwierdzeniu, że osoba spełniła wymagania przewidziane ustawą z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym oraz rozporządzeniem.
4. W przypadku złożenia niekompletnego wniosku, o którym mowa w ust. 1, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wzywa osobę ubiegającą się o wydanie licencji maszynisty do uzupełnienia w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 7 dni, wniosku lub dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem.
5. Nieusunięcie braków w terminie, o którym mowa w ust. 4, powoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.
6. Licencja maszynisty jest wydawana w jednym egzemplarzu.
7. Właścicielem licencji maszynisty jest osoba, na którą licencja została wystawiona.
8. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wpisuje licencję maszynisty do rejestru licencji maszynistów, o którym mowa w § 9.
9. Przepisy ust. 1–8 stosuje się w przypadku:
1) ubiegania się o wydanie wtórnika licencji maszynisty;
2) aktualizacji danych zawartych w licencji maszynisty;
3) przedłużania ważności licencji maszynisty.
10. Wtórnik licencji maszynisty wydaje się w przypadku zaginięcia, kradzieży lub zniszczenia wydanej licencji.
§ 8.[Zawieszenie lub cofnięcie licencji maszynisty] 1. W przypadkach, o których mowa w art. 22 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, zawieszenie albo cofnięcie licencji maszynisty następuje na podstawie ostatecznego orzeczenia lekarskiego wydanego przez podmiot uprawniony do przeprowadzania badań w celu sprawdzenia spełniania wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, niezbędnych do uzyskania licencji maszynisty oraz świadectwa maszynisty, o którym mowa w art. 22a ust. 1 pkt 3 tej ustawy.
2. Jeżeli ustała przyczyna zawieszenia licencji maszynisty, której ustanie zostało potwierdzone orzeczeniem lekarskim o spełnieniu wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych wydanym przez podmiot uprawniony, o którym mowa w ust. 1, na wniosek osoby zainteresowanej, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydaje decyzję o przywróceniu licencji, powiadamiając o tym przewoźnika kolejowego lub zarządcę infrastruktury kolejowej, u którego maszynista jest zatrudniony lub na rzecz którego świadczy on usługi.
§ 9.[Rejestr licencji maszynistów] 1. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego prowadzi rejestr licencji maszynistów zgodnie z decyzją Komisji nr 2010/17/WE z dnia 29 października 2009 r. w sprawie przyjęcia podstawowych parametrów rejestrów licencji maszynisty i świadectw uzupełniających określonych w dyrektywie 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 8 z 13.01.2010, str. 17).
2. W rejestrze licencji maszynistów wpisuje się zmiany danych zawartych w licencji maszynisty.
3. Dane dotyczące licencji maszynisty zawarte w rejestrze licencji maszynistów przechowuje się przez okres 10 lat od dnia upływu ważności licencji maszynisty. Po upływie tego okresu dane te trwale usuwa się. W przypadku wszczęcia postępowania dotyczącego maszynisty dane dotyczące licencji maszynisty w razie konieczności przechowuje się przez okres dłuższy niż 10 lat, aż do dnia ostatecznego zakończenia postępowania.
§ 10.[Dostęp do informacji zawartych w rejestrze licencji maszynistów] 1. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego umożliwia dostęp do informacji zawartych w rejestrze licencji maszynistów następującym podmiotom na ich uzasadniony wniosek:
1) właściwym organom innych państw członkowskich Unii Europejskiej w celu:
a) kontroli pociągów kursujących na obszarze objętym ich właściwością,
b) prowadzenia postępowań dotyczących przestrzegania dyrektywy 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 51) przez podmioty prowadzące działalność w zakresie podlegającym właściwości tych organów;
2) Europejskiej Agencji Kolejowej (ERA) w celu oceny postępów w wydawaniu licencji maszynistom, w szczególności w odniesieniu do wzajemnego powiązania rejestrów;
3) pracodawcy maszynistów w celu sprawdzenia statusu licencji;
4) przewoźnikowi kolejowemu i zarządcy infrastruktury kolejowej zatrudniającemu lub korzystającemu z usługi maszynisty w celu sprawdzenia statusu licencji;
5) organowi prowadzącemu postępowanie powypadkowe.
2. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego przekazuje dane niezwłocznie, w sposób zapewniający bezpieczne przesłanie informacji, z uwzględnieniem ochrony danych osobowych.
§ 11.[Osoba, która posiadała prawo do kierowania pojazdem kolejowym] Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, w trybie określonym w § 7, wydaje licencję maszynisty osobie, która przed dniem wejścia w życie rozporządzenia posiadała prawo do kierowania pojazdem kolejowym, bez konieczności odbycia przez tę osobę szkolenia i złożenia egzaminu, o których mowa w § 4, na jej wniosek, jeżeli przedstawi ona:
1) poświadczoną kopię prawa kierowania pojazdem kolejowym;
2) poświadczoną kopię zaświadczenia lekarskiego wydanego na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu stanowisk bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego i warunków, jakie powinny spełniać osoby zatrudnione na tych stanowiskach oraz prowadzący pojazdy kolejowe (Dz. U. Nr 212, poz. 2152, z późn. zm.4));
3) [1] zaświadczenie wydane przez przewoźnika kolejowego albo zarządcę infrastruktury albo użytkownika bocznicy kolejowej, u którego osoba ta jest zatrudniona albo na rzecz której świadczy ona usługi, potwierdzające wykonywanie czynności na stanowisku prowadzącego pojazd kolejowy, z wyłączeniem stanowisk maszynisty: zakładowego, żurawia kolejowego, dźwigu UK, pociągu do wymiany nawierzchni kolejowej i pociągu do naprawy podtorza.
§ 12.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
|
1) Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej – transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 216, poz. 1594).
2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża postanowienia dyrektywy 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 51).
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238 i Nr 191, poz. 1374, z 2008 r. Nr 59, poz. 359, Nr 144, poz. 902, Nr 206, poz. 1289 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 1, poz. 3, Nr 18, poz. 97, Nr 19, poz. 100, Nr 98, poz. 817, Nr 115, poz. 966, Nr 157, poz. 1241 i Nr 214, poz. 1658 oraz z 2011 r. Nr 5, poz. 13.
4) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 218, poz. 2212, z 2005 r. Nr 235, poz. 1999, z 2006 r. Nr 190, poz. 1407 oraz z 2007 r. Nr 170, poz. 1204.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 18 lutego 2011 r. (poz. 346)
Załącznik nr 1
WYMAGANIA ZDROWOTNE, FIZYCZNE I PSYCHICZNE, JAKIE POWINNY SPEŁNIAĆ OSOBY UBIEGAJĄCE SIĘ O LICENCJĘ MASZYNISTY
1. Wymagania dotyczące ogólnego stanu zdrowia fizycznego i psychicznego
Maszyniści powinni mieć dobry stan zdrowia fizycznego i psychicznego, a w szczególności:
1) nie powinny u nich występować choroby lub niesprawności lub
2) nie powinni przyjmować leków lub innych substancji
– które mogą powodować: nagłą utratę świadomości, osłabienie uwagi lub zmniejszenie zdolności koncentracji, nagłą utratę sprawności, utratę równowagi lub koordynacji, istotne ograniczenie czynności ruchowych, zachowania patologiczne.
2. Wymagania dotyczące narządu wzroku
2. 1. Konieczne jest spełnienie następujących wymagań dotyczących narządu wzroku:
1) ostrość wzroku:
a) bez korekcji 0,8/0,8 w przypadku osób, które ubiegają się o licencję maszynisty, a dotychczas nie były uprawnione do wykonywania czynności maszynisty,
b) bez korekcji 0,5/0,5 lub 0,7/0,3 oraz z korekcją 1,0/0,5 lub 0,8/0,8 (korekcja ą3,0 D sph; ą2,0 D cyl) w przypadku osób z udokumentowanymi uprawnieniami do wykonywania czynności maszynisty, które ubiegają się o licencję maszynisty, jej zachowanie, przedłużenie lub przywrócenie;
2) widzenie pośrednie i do bliży dobre bez lub z korekcją;
3) prawidłowe rozpoznawanie barw za pomocą tablic pseudoizochromatycznych Ishihary;
4) rozpoznawanie sygnałów barwnych – test opiera się na rozpoznawaniu pojedynczych barw, a nie na różnicach względnych;
5) pole widzenia – prawidłowe;
6) widzenie obuoczne – zachowane;
7) czucie kontrastu – dobre;
8) odporność na olśnienie – prawidłowa;
9) brak upośledzenia widzenia mimo stwierdzenia choroby narządu wzroku.
2. 2. W przypadkach astygmatyzmu wymagana jest opinia lekarza okulisty. Osoby stosujące okulary lub soczewki kontaktowe są okresowo badane przez lekarza okulistę w ustalonych przez niego terminach.
2. 3. Wszczepy soczewek oraz stan po zabiegach keratotomii i keratektomii są dozwolone pod warunkiem kontroli przez lekarza okulistę w ustalonych przez niego terminach.
2. 4. Barwione soczewki kontaktowe i fotochromatyczne nie są dozwolone. Soczewki z filtrem UV są dozwolone.
3. Wymagania dotyczące słuchu, mowy i układu przedsionkowego
Konieczne jest spełnienie następujących wymagań:
1) słuch wystarczający do prowadzenia rozmowy telefonicznej i do usłyszenia sygnałów ostrzegawczych i komunikatów radiowych;
2) osoba badana powinna słyszeć szept każdym uchem oddzielnie:
a) z odległości 5 m w przypadku osób, które ubiegają się o licencję maszynisty, a dotychczas nie były uprawnione do wykonywania czynności maszynisty,
b) z odległości 2 m w przypadku osób z udokumentowanymi uprawnieniami do wykonywania czynności maszynisty, które ubiegają się o licencję maszynisty, jej zachowanie, przedłużenie lub przywrócenie;
3) niedosłuch dla ucha gorzej słyszącego na poziomie: nie wyższym niż 40 dB przy częstotliwościach 500 i 1000 Hz, nie wyższym niż 45 dB przy częstotliwości 2000 Hz i nie wyższym niż 60 dB przy częstotliwości 3000 Hz;
4) brak zaburzeń równowagi;
5) brak przewlekłych zaburzeń mowy przy uwzględnieniu konieczności przekazywania wiadomości w sposób głośny i wyraźny.
4. Wymagania dotyczące narządu ruchu
Wystarczająca sprawność narządu ruchu w zakresie kończyn górnych, kończyn dolnych i kręgosłupa.
5. Wymagania dotyczące psychologicznej przydatności zawodowej
Zdolności poznawcze (pamięć, uwaga i koncentracja, percepcja, rozumowanie), sprawność psychomotoryczna (czas reakcji i koordynacja rąk), komunikowanie się i osobowość, umożliwiające bezpieczne wykonywanie obowiązków maszynisty.
Załącznik nr 2
ZASADY OCENY ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O LICENCJĘ MASZYNISTY ORAZ TRYB ORZEKANIA O TEJ ZDOLNOŚCI
1. Badanie lekarskie, w celu sprawdzenia spełniania wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, wykonuje oraz orzeka o zdolności fizycznej i psychicznej do uzyskania licencji maszynisty lekarz, spełniający wymagania określone w § 7 ust. 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332, z 1997 r. Nr 60, poz. 375, z 1998 r. Nr 159, poz. 1057, z 2001 r. Nr 37, poz. 451 oraz z 2010 r. Nr 240, poz. 1611), zwany dalej „lekarzem uprawnionym”. Lekarz uprawniony przeprowadza badanie samodzielnie, uwzględniając wyniki badań specjalistycznych i pomocniczych oraz ocenę psychologicznej przydatności zawodowej dokonaną przez psychologa.
2. Przed rozpoczęciem badania lekarz uprawniony:
1) sprawdza tożsamość osoby zgłaszającej się na badanie;
2) upewnia się, czy osoba zgłaszająca się na badanie nie zgłasza się bezpośrednio po ukończeniu pracy, czy jest wypoczęta i czy jej stan pozwala na prawidłową ocenę spełniania wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych. W przeciwnym przypadku odmawia się wykonania badania lekarskiego i uzgadnia się jego nowy termin.
3. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio przy przeprowadzaniu badań psychologicznych.
4. Dla uzyskania licencji maszynisty, zachowania lub przedłużenia jej ważności, uwzględniając wymagania zdrowotne, fizyczne i psychiczne, określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia, przeprowadzane są następujące badania:
1) ogólne badanie lekarskie ze szczególnym uwzględnieniem oceny: stanu układu krążenia i układu oddechowego, stanu psychicznego i sprawności narządu ruchu;
2) badanie narządu wzroku wykonywane przez lekarza posiadającego specjalizację w dziedzinie okulistyki;
3) badanie narządu słuchu i równowagi oraz aparatu głosowego, z uwzględnieniem audiogramu, wykonywane przez lekarza posiadającego specjalizację w dziedzinie otorynolaryngologii;
4) badanie układu nerwowego wykonywane przez lekarza posiadającego specjalizację w dziedzinie neurologii;
5) badanie psychologicznej przydatności zawodowej, uwzględniające czynniki ryzyka zawodowego i szczególne wymogi sprawności psychicznych w transporcie kolejowym oraz metodykę badań psychologicznych, wykonywane przez psychologa;
6) badanie krwi, w tym: morfologia z rozmazem, glikemia na czczo, aminotransferazy i gamma-glutamylo-transpeptydaza oraz badanie ogólne moczu;
7) badanie elektrokardiograficzne w spoczynku;
8) badanie radiologiczne klatki piersiowej;
9) badanie w kierunku substancji psychotropowych i nadużywania alkoholu;
10) inne badania diagnostyczne i specjalistyczne, jeżeli są potrzebne do oceny zdolności fizycznej i psychicznej badanego.
5. Wyniki badań laboratoryjnych, z wyjątkiem badania poziomu glikemii na czczo, uznaje się za miarodajne, jeżeli od dnia ich wykonania minęło nie więcej niż 6 miesięcy, a w przypadku badania radiologicznego – nie więcej niż 48 miesięcy, jeżeli nie zachodzą okoliczności uzasadniające ponowne ich wykonanie.
6. Lekarz uprawniony sporządza orzeczenie lekarskie i przekazuje je osobie badanej. W przypadku zachowania lub przedłużania ważności licencji maszynisty lekarz uprawniony sporządza orzeczenie lekarskie w dwóch egzemplarzach, z których jeden przekazuje osobie badanej, a drugi egzemplarz podmiot uprawniony przekazuje Prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego.
7. Osoba badana, która nie zgadza się z treścią wydanego orzeczenia lekarskiego, o którym mowa w ust. 6, może wystąpić w ciągu 7 dni od dnia jego wydania za pośrednictwem lekarza, który wydał to orzeczenie, z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania w podmiocie uprawnionym do przeprowadzania badań lekarskich i orzekania, w celu sprawdzenia spełniania wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, niezbędnych do uzyskania licencji oraz świadectwa maszynisty, o którym mowa w art. 22a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, w którym przeprowadzono badanie. Orzeczenie lekarskie wydane w tym trybie jest ostateczne.
Załącznik nr 3
WZÓR ORZECZENIA LEKARSKIEGO O ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O LICENCJĘ MASZYNISTY, ZACHOWANIE LUB PRZEDŁUŻENIE JEJ WAŻNOŚCI
Załącznik nr 4
ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI OBJĘTYCH SZKOLENIEM I EGZAMINEM NIEZBĘDNY DLA UZYSKANIA LICENCJI MASZYNISTY
1. Zakres wiedzy i umiejętności objętych szkoleniem i egzaminem dotyczy:
1) technologii kolejowych, w tym przepisów bezpieczeństwa i eksploatacji;
2) zagrożeń związanych z eksploatacją oraz różnych środków stosowanych do ich zwalczania;
3) sposobów funkcjonowania kolei;
4) pociągów, ich składów oraz wymogów technicznych wobec zespołów trakcyjnych, wagonów osobowych i towarowych oraz innego rodzaju taboru.
2. Ramowy program szkolenia niezbędnego dla uzyskania licencji maszynisty.
Lp. | Tematy szkoleń | Minimalna liczba godzin szkolenia | ||
wykłady | zajęcia praktyczne | razem | ||
1 | Podstawowe wiadomości z zakresu organizacji przedsiębiorstw przewozowych i zarządców infrastruktury w Rzeczypospolitej Polskiej i państwach członkowskich Unii Europejskiej. Zagadnienia prawa krajowego i unijnego | 8 | – | 8 |
2 | Podstawowe wiadomości o eksploatacji pojazdów kolejowych (rodzaje pojazdów i ich przeznaczenie eksploatacyjne) | 8 | – | 8 |
3 | Infrastruktura kolejowa – wybrane zagadnienia z zakresu: 1) budowy toru, 2) stosowanych systemów zabezpieczenia ruchu i łączności, 3) budowy sieci trakcyjnej, 4) budowli kolejowych | 12 | 3 | 15 |
4 | Technika prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji | 76 | – | 76 |
5 | Hamulce kolejowe – typy, budowa, zasada działania, obsługa i próby działania | 32 | 16 | 48 |
6 | Podstawy elektrotechniki oraz zagadnienia dotyczące bezpiecznych metod pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych zainstalowanych na pojazdach kolejowych | 8 | 4 | 12 |
7 | Zagadnienia z zakresu pracy pracowników rewizji technicznej pociągów | 8 | 4 | 12 |
8 | Budowa pojazdów kolejowych | 20 | – | 20 |
9 | Urządzenia automatyki bezpieczeństwa pociągu oraz urządzenia czujności, prędkościomierze i radiołączność w pojazdach kolejowych | 8 | 8 | 16 |
10 | Zasady postępowania w razie poważnego wypadku, wypadku, incydentu kolejowego i wydarzeń z ludźmi oraz sytuacji ekstremalnych mogących zaistnieć w czasie pracy maszynisty | 8 | 4*) | 12 |
11 | Zagadnienia z zakresu przewozów towarów niebezpiecznych oraz przewozów wojskowych | 12 | – | 12 |
12 | Bezpieczeństwo i higiena pracy, udzielanie pierwszej pomocy | 10 | 2 | 12 |
13 | Ochrona przeciwpożarowa pojazdów kolejowych oraz terenów kolejowych (w tym pożary w tunelach) | 2 | 2 | 4 |
14 | Zasady prowadzenia i wypełniania podstawowych dokumentów związanych z pracą maszynisty | 8 | 4 | 12 |
SUMA: | 220 | 47 | 267 |
*) Prowadzenie zajęć praktycznych z wykorzystaniem symulatorów jazdy oraz innych technik informatycznych i audiowizualnych.
3. W wyniku ukończonego szkolenia osoba ubiegająca się o licencję maszynisty powinna:
1) zrozumieć specyficzne wymagania związane z wykonywaniem zawodu maszynisty;
2) znać i umieć stosować obowiązujące pracowników przepisy bezpieczeństwa;
3) rozpoznawać tabor;
4) znać i umieć stosować reguły pracy;
5) znać i umieć stosować obowiązujące dokumenty, w tym podręcznik procedur i instrukcję linii zgodnie z definicją zawartą w Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności „Ruch kolejowy”, instrukcję maszynisty, instrukcję postępowania w przypadku awarii;
6) znać i umieć stosować procedury mające zastosowanie do wypadków z udziałem ludzi;
7) rozpoznawać zagrożenia związane z eksploatacją kolei;
8) znać i umieć stosować zasady regulujące bezpieczeństwo ruchu;
9) znać i umieć stosować podstawowe zasady elektrotechniki.
4. Zakres egzaminu oparty jest na zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego programie szkolenia niezbędnego dla uzyskania licencji maszynisty. Do każdego z zakresów tematycznych należy przypisać określony w tabelach przedstawionych w ust. 6 zestaw pytań. Na arkuszach egzaminacyjnych należy umieścić pytania w liczbie określonej w kolumnie 4 tabel. Egzamin przeprowadza się w formie testu jednokrotnego wyboru. Do zaliczenia testu z wynikiem pozytywnym wymagane jest uzyskanie minimum 80% poprawnych odpowiedzi w części I testu oraz minimum 70% poprawnych odpowiedzi w części II testu. Warunkiem koniecznym zdania egzaminu jest uzyskanie co najmniej 50% poprawnych odpowiedzi w każdym temacie testu.
5. W przypadku niezdania egzaminu przewodniczący komisji egzaminacyjnej wyznacza termin egzaminu poprawkowego. Egzamin poprawkowy można zdawać tylko raz, w terminie nie krótszym niż 2 tygodnie od dnia ogłoszenia wyników.
6. Bloki tematyczne egzaminu maszynisty.
1) Tabela 1
Lp. | Zakres materiału w części I | Zestaw pytań | Liczba pytań w teście |
1 | 2 | 3 | 4 |
1 | Technika prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji | 50 | 10 |
2 | Budowa pojazdów kolejowych | 25 | 5 |
3 | Hamulce kolejowe – typy, budowa, zasada działania, obsługa i próby działania | 30 | 7 |
4 | Urządzenia zabezpieczające i rejestrujące | 15 | 3 |
SUMA: | 120 | 25 |
2) Tabela 2
Lp. | Zakres materiału w części II | Zestaw pytań | Liczba pytań w teście |
1 | 2 | 3 | 4 |
1 | Wiadomości o organizacji przedsiębiorstw kolejowych (przewoźnicy kolejowi, zarządcy infrastruktury kolejowej) w Rzeczypospolitej Polskiej i pozostałych państwach członkowskich Unii Europejskiej | 10 | 3 |
2 | Zasady postępowania w razie wypadku kolejowego i wydarzeń z ludźmi | 10 | 4 |
3 | Bezpieczeństwo i higiena pracy, udzielanie pierwszej pomocy oraz ochrona przeciwpożarowa pojazdów kolejowych oraz terenów kolejowych | 10 | 3 |
SUMA: | 30 | 10 |
Załącznik nr 5
WZÓR ŚWIADECTWA ZDANIA EGZAMINU NIEZBĘDNEGO DLA UZYSKANIA LICENCJI MASZYNISTY (EGZAMINU MASZYNISTY)
Załącznik nr 6
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA W STOSUNKU DO PODMIOTÓW UBIEGAJĄCYCH SIĘ O WPIS NA LISTĘ PODMIOTÓW UPRAWNIONYCH DO SZKOLENIA I EGZAMINOWANIA OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O LICENCJĘ I ŚWIADECTWO MASZYNISTY
1. Szkolenie i egzaminowanie osób ubiegających się o licencję maszynisty może prowadzić podmiot wpisany na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencję maszynisty i świadectwo maszynisty, o której mowa w art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.
2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może prowadzić podmiot, który:
1) posiada warunki lokalowe i wyposażenie dydaktyczne umożliwiające prowadzenie szkoleń i egzaminów, a w szczególności:
a) sale wykładowe,
b) pokój wykładowców,
c) zaplecze sanitarne,
d) archiwum,
e) wyposażenie dydaktyczne umożliwiające prowadzenie szkoleń z wykorzystaniem technik informatycznych i audiowizualnych;
2) zatrudnia wykładowców posiadających wykształcenie wyższe techniczne i co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe w specjalności kolejowej lub wykształcenie średnie i doświadczenie zawodowe w pracy na stanowisku maszynisty pojazdu trakcyjnego przez okres co najmniej pięciu lat;
3) zapewnia 3-osobową komisję egzaminacyjną, w skład której wchodzą:
a) przewodniczący posiadający wykształcenie wyższe techniczne i co najmniej 5-letni staż pracy w specjalności kolejowej,
b) co najmniej dwaj członkowie posiadający wykształcenie wyższe lub średnie, kwalifikacje zawodowe odpowiadające pracy na stanowisku maszynisty i co najmniej 5-letni staż pracy w danej specjalności,
c) sekretarz komisji wyznaczony przez podmiot szkolący;
4) zapewnia możliwość szkolenia i egzaminowania ze znajomości języków obcych.
3. Podmiot uprawniony do szkolenia osób ubiegających się o licencję maszynisty prowadzi dzienniki zajęć oraz rejestr wydanych świadectw zdania egzaminu na licencję maszynisty, które przechowywane są przez okres 10 lat od dnia zakończenia roku, w którym zostały sporządzone.
Załącznik nr 7
WZÓR WNIOSKU O WYDANIE LICENCJI MASZYNISTY
Część 1
Część 2
Część 3
Wykaz dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem o wydanie licencji maszynisty
Część 4
Wytyczne dotyczące wypełnienia wniosku o wydanie licencji maszynisty
WNIOSEK
1. | Organ do spraw bezpieczeństwa |
1.1. | Nazwa organu wydającego licencję maszynisty – Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. |
1.2. | Informacje adresowe dotyczące organu wydającego licencję – Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. |
2. | Szczegółowe dane dotyczące licencji maszynisty i wnioskodawcy |
2.1. | Należy zakreślić jedną z czterech rubryk przeznaczonych na określenie powodu złożenia wniosku. |
2.2. | Należy zakreślić tę rubrykę, jeżeli wniosek dotyczy wydania nowej licencji. W takim przypadku należy przedstawić dokumenty wymienione w pkt 3.1.1–3.1.5 wykazu dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem o wydanie licencji maszynisty. |
2.3. | Należy zakreślić tę rubrykę, jeżeli wniosek dotyczy aktualizacji licencji, jednocześnie podając powód aktualizacji w polu tekstowym. |
| Aktualizacja: potrzeba aktualizacji zachodzi na przykład, jeżeli zaszła zmiana w elementach nieobowiązkowych, jak adres zamieszkania maszynisty lub numer referencyjny pracownika. |
2.4. | Należy zakreślić tę rubrykę, jeżeli wniosek dotyczy przedłużenia licencji. Co 10 lat licencja wymaga przedłużenia; należy w tym celu dostarczyć nowe zdjęcie. |
2.5. | Należy zakreślić tę rubrykę, jeżeli wniosek dotyczy wydania wtórnika licencji, jednocześnie podając powód w polu tekstowym (np. zagubienie, kradzież lub zniszczenie). Prezes Urzędu Transportu Kolejowego sprawdza, czy licencja, której dotyczy wniosek o wydanie wtórnika, jest wciąż ważna i czy nie została zawieszona lub cofnięta. |
2.6. | Przy pierwszym wydaniu licencji nadawany jest europejski numer identyfikacyjny (EIN). Nie wypełniać tej rubryki, jeżeli wniosek dotyczy pierwszej licencji. |
| Wpisać numer EIN w przypadku wniosku o aktualizację, przedłużenie lub zastąpienie (wydanie wtórnika) |
2.7. | Wypełnić tę rubrykę w przypadku wniosku o aktualizację, przedłużenie, wydanie wtórnika. |
2.8. | Należy wskazać, czy wniosek został złożony przez wnioskodawcę, czy przez podmiot działający w jego imieniu. Informacje te mogą być wykorzystane w toku postępowania oraz do skontaktowania się z wnioskodawcą, którego adres pocztowy przestał być aktualny. |
2.9. | Zakreślić tę rubrykę, jeżeli wniosek jest składany przez wnioskodawcę. |
2.10. | Zakreślić tę rubrykę, jeżeli wniosek jest składany przez podmiot działający w imieniu wnioskodawcy. |
2.11. | Wypełnić tę część wniosku (od 2.11 do 2.13) w przypadku, jeżeli wniosek jest składany przez podmiot działający w imieniu wnioskodawcy i podać jego nazwę. |
2.12. | Określić status podmiotu działającego w imieniu wnioskodawcy (pracodawca/podmiot, na rzecz którego usługi świadczy wnioskodawca/inny). Informacja ta umożliwia zapis kontroli dotyczących szkolenia ustawicznego prowadzonych np. w ramach systemów zarządzania bezpieczeństwem przewoźników kolejowych lub zarządców infrastruktury kolejowej. |
2.13. | Wypełnić w tym miejscu adres pocztowy podmiotu działającego w imieniu wnioskodawcy w następującym porządku: |
| ulica/numer; |
| kod pocztowy/miejscowość; |
| państwo. |
2.14. | W następnej części wypełnić dane osobowe wnioskodawcy (od 2.15 do 2.23). Rubryki 2.21 oraz 2.22 są nieobowiązkowe. |
2.15. | Wpisać nazwisko lub nazwiska dokładnie w takiej formie, w jakiej wpisane zostały w paszporcie, dowodzie osobistym lub innym dokumencie potwierdzającym tożsamość. |
2.16. | Wpisać imię lub imiona dokładnie w takiej formie, w jakiej wpisane zostały w paszporcie, dowodzie osobistym lub innym dokumencie potwierdzającym tożsamość. |
2.17. | Zakreślić odpowiednią rubrykę dotyczącą płci wnioskodawcy. |
2.18. | Wpisać datę urodzenia wnioskodawcy. |
2.19. | Wpisać miejsce urodzenia wnioskodawcy jak następuje: |
| oznaczenie państwa członkowskiego (dwuliterowe) – kod pocztowy – miejscowość. |
| Wpisać: |
| – państwo urodzenia wnioskodawcy; |
| – język ojczysty wnioskodawcy. |
2.20. | Wpisać numer referencyjny nadany wnioskodawcy przez przewoźnika kolejowego albo zarządcę infrastruktury kolejowej, który zatrudnia wnioskodawcę albo na rzecz którego świadczy on usługi, o ile taki posiada (informacja nieobowiązkowa na mocy dyrektywy 2007/59/WE). |
2.21. | Podać adres pocztowy, na który licencja ma zostać wysłana (adres podany przez wnioskodawcę albo podmiot działający w jego imieniu), jeżeli różni się od podanego w rubryce 2.13 lub 2.22, w następującej kolejności: |
| ulica/numer; |
| kod pocztowy/miejscowość; |
| państwo. |
| Niniejsza informacja jest istotna, ponieważ umożliwia właściwemu organowi wystąpienie o wyjaśnienia dotyczące przedstawionych dokumentów lub informacji do maszynisty lub podmiotu działającego w jego imieniu. |
2.22. | Stały adres zamieszkania wnioskodawcy, który może zostać umieszczony na licencji (informacja nieobowiązkowa na mocy dyrektywy 2007/59/WE), w następującej kolejności: |
| ulica/numer; |
| kod pocztowy; |
| miejscowość/państwo; |
| numer telefonu; |
| adres e-mail. |
2.23. | Należy załączyć aktualne zdjęcie wnioskodawcy kolorowe lub czarno-białe o wymiarach 35 × 45 mm podpisane na odwrocie imieniem i nazwiskiem wnioskodawcy. |
| Zdjęcie powinno: |
| 1) obejmować całą twarz, być zrobione na wprost, oczy otwarte; |
| 2) pokazywać całą głowę, od wierzchołka głowy do górnej części barków; |
| 3) być zrobione na białym lub jasnym tle; |
| 4) nie mieć cieni na twarzy oraz tle; |
| 5) pokazywać naturalny wyraz twarzy (zamknięte usta); |
| 6) pokazywać twarz nieprzesłoniętą okularami przeciwsłonecznymi albo okularami z przyciemnionymi szkłami, okulary nie mogą mieć grubej oprawki, na szkłach nie mogą pojawiać się jakiekolwiek refleksy świetlne; |
| 7) pokazywać osobę bez nakrycia głowy; |
| 8) posiadać normalny kontrast i oświetlenie. |
2.24. | Wpisać numer i serię dokumentu ze zdjęciem oraz nazwę organu, przez który został on wydany. |
2.27. | Wpisać datę podpisania wniosku. |
2.28. | W tym miejscu należy umieścić podpis wnioskodawcy. |
2.29. | Urząd Transportu Kolejowego dodaje w tym miejscu wewnętrzny numer referencyjny (np. numer poczty przychodzącej). |
2.30. | Urząd Transportu Kolejowego wpisuje datę otrzymania wniosku. |
3. | Dokumenty, które należy przedłożyć z wnioskiem o wydanie licencji maszynisty |
| W celu uzyskania nowej licencji należy zakreślić rubrykę 3.1 w wykazie dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem oraz dostarczyć dokumenty wymienione w pkt od 3.1.1 do 3.1.5 wykazu. W przypadku, o którym mowa w § 11 rozporządzenia, należy dostarczyć poświadczoną kopię prawa kierowania pojazdem kolejowym i zaświadczenia lekarskiego oraz zaświadczenie potwierdzające wykonywanie czynności na stanowisku maszynisty pojazdu trakcyjnego. |
| Pkt 3.1.2 dotyczy zgody na przetwarzanie danych zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. |
| Pkt 3.1.3 dotyczy wymogów w zakresie wykształcenia, określonych w art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. |
| Pkt 3.1.4 dotyczy wymogów w zakresie warunków fizycznych i psychicznych, określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia. |
| W przypadku wniosku o aktualizację licencji należy zakreślić rubrykę 3.2 w wykazie dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem, oraz dostarczyć dokumenty wymienione w pkt 3.2.1 i 3.2.2 wykazu. |
| Aby otrzymać wtórnik licencji należy zakreślić rubrykę 3.3 w wykazie dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem, oraz dostarczyć dokumenty wymienione w pkt od 3.3.1 do 3.3.2 wykazu. |
| Aby przedłużyć licencję należy zakreślić rubrykę 3.4 w wykazie dokumentów, które należy przedłożyć z wnioskiem, oraz dostarczyć dokumenty wymienione w pkt od 3.4.1 do 3.4.3 wykazu. |
[1] § 11 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 lipca 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie licencji maszynisty (Dz.U. Nr 161, poz. 971). Zmiana weszła w życie 19 sierpnia 2011 r.