Na podstawie art. 237¹⁵ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

§ 3.[Wykaz rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby] 1. Pracodawca ustala w formie wykazu rodzaje prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji ze względu na możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego.

2. Pracodawca zapoznaje pracowników z wykazem prac, o którym mowa w ust. 1.

§ 4.[Pracownicy mający bezpośredni kontakt z odpadami komunalnymi] Pracownicy mający bezpośredni kontakt z odpadami komunalnymi powinni korzystać z oddzielnych pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych, takich jak szatnie przepustowe, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustępy i jadalnie.

§ 5.[Remonty i konserwacje] 1. Remonty lub konserwacje pojazdów, urządzeń i instalacji powinny być przeprowadzane okresowo, zgodnie z zasadami, które zawiera instrukcja eksploatacji opracowana przez ich użytkownika lub dokumentacja techniczno-ruchowa dostarczana przez producenta.

2. Naprawy pojazdów, urządzeń i instalacji powinny być przeprowadzane niezwłocznie po zidentyfikowaniu wystąpienia awarii.

§ 6.[Dzienne raporty] W każdym zakładzie pracy należy prowadzić dzienne raporty, w których systematycznie są odnotowywane informacje dotyczące zaistniałych awarii i wszystkich odstępstw od normalnego toku pracy zakładu pracy oraz użytkowanych w nim urządzeń. Raporty te sporządza osoba wyznaczona przez pracodawcę.

§ 8.[Odzież ochronna] Odzież ochronna pracowników wykonujących prace na drogach publicznych oraz w strefach zamkniętych zakładu pracy, gdzie występuje ryzyko najechania przez pojazdy lub urządzenia samobieżne, powinna być odpowiednio oznakowana elementami odblaskowymi i powinna spełniać wymagania przepisów o systemie oceny zgodności.

§ 9.[Przechowywanie i używanie środków ochrony indywidualnej] 1. Ze względu na bezpieczeństwo sanitarne środki ochrony indywidualnej należy przechowywać wyłącznie w miejscu wskazanym przez pracodawcę.

2. Odzieży ochronnej nie używa się poza miejscem wykonywania obowiązków służbowych oraz w miejscach, w których może ona powodować zagrożenie sanitarne, w tym w placówkach ochrony zdrowia, punktach żywienia zbiorowego oraz w punktach przetwórstwa lub obrotu żywnością.

§ 11.[Komisja kwalifikacyjna do ustalania kategorii stref] 1. Do ustalenia kategorii strefy pożarowej oraz strefy zagrożenia wybuchem właściwa jest komisja kwalifikacyjna powoływana przez pracodawcę.

2. W skład komisji kwalifikacyjnej, o której mowa w ust. 1, wchodzą przewodniczący, członkowie – specjaliści do spraw ochrony pożarowej, bezpieczeństwa i higieny pracy, technologii gospodarowania odpadami oraz kierownicy komórek organizacyjnych zakładu pracy.

§ 12.[Przystąpienie do kwalifikacji stref] Przystąpienie do kwalifikacji stref w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, poprzedza się ustaleniem:

1) szczegółowego składu przetwarzanych odpadów, ze specjalnym uwzględnieniem substancji palnych lub wybuchowych, mogących stworzyć zagrożenie pożarem lub wybuchem w czasie normalnego toku pracy i w czasie stanu awaryjnego;

2) średnich ilości substancji mogących stwarzać zagrożenie pożarem lub wybuchem w czasie doby, miesiąca i roku.

§ 13.[Przeprowadzanie kwalifikacji stref zgodnie z obowiązującymi przepisami] Kwalifikację stref w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, przeprowadza się zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej oraz przepisami regulującymi minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa.

§ 14.[Oznaczanie zakwalifikowanych stref odpowiednimi znakami bezpieczeństwa] W razie zakwalifikowania stref w pomieszczeniach lub przestrzeniach zewnętrznych zakładu pracy do jednej z kategorii zgodnie z przepisami, o których mowa w § 13, należy oznaczyć je odpowiednimi znakami bezpieczeństwa.

§ 15.[Urządzenia elektryczne] Urządzenia elektryczne w pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, powinny być wykonane zgodnie z przepisami w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

§ 16.[Zakaz palenia tytoniu, używania otwartego płomienia i prac mogących spowodować zapłon] W pomieszczeniach oraz przestrzeniach zewnętrznych, zagrożonych pożarem lub wybuchem, jest niedopuszczalne palenie tytoniu, używanie otwartego płomienia oraz wykonywanie prac mogących spowodować zapłon mieszaniny wybuchowej.

§ 18.[Osoba obsługująca pojazd] 1. Przy używaniu pojazdów do transportu odpadów komunalnych wyznaczona przez pracodawcę osoba obsługująca pojazd:

1) codziennie przed rozpoczęciem pracy starannie sprawdza stan techniczny pojazdu, ogumienia, mechanizmu i instalacji unoszących oraz wyładowczych;

2) prowadzi dokumentację przeprowadzonej kontroli, o której mowa w pkt 1;

3) w razie zauważenia uszkodzenia lub nieprawidłowej pracy pojazdu zawiadamia o tym osoby odpowiedzialne za stan techniczny pojazdów.

2. Zabronione jest użycie pojazdu do pracy przed usunięciem uszkodzenia.

§ 19.[Praca z użyciem pojazdu] 1. Podczas jazdy jest zabronione pozostawanie pracowników na stopniach komór ładunkowych pojazdu do wywozu odpadów.

2. Kierujący pojazdem, wykonując manewr cofania, natychmiast zatrzymuje pojazd, jeżeli z pola widzenia straci pracownika, który pomaga mu przy wykonywaniu takiego manewru, a także w sytuacji, gdy w polu widzenia zobaczy osobę postronną.

§ 20.[Ręczne ładowanie i rozładowywanie odpadów] Ręczne ładowanie i rozładowywanie odpadów komunalnych jest dopuszczalne do wysokości 1,5 m od poziomu otaczającego terenu.

§ 21.[Zakaz równoczesnego prowadzenia zmechanizowanych prac załadunkowych z wykonywaniem prac ręcznych] Niedopuszczalne jest prowadzenie zmechanizowanych prac załadunkowych odpadów z użyciem maszyn i innych urządzeń przy jednoczesnym wykonywaniu prac ręcznych w tym zakresie, w szczególności:

1) podawanie odpadów;

2) wyładowywanie odpadów za pomocą narzędzi prostych;

3) wykonywanie przez pracowników prac związanych z zagęszczaniem ładunku oraz czyszczeniem pojazdu;

4) przechodzenie pod zawieszonym lub uniesionym ładunkiem.

§ 22.[Zakaz przebywania pracowników pod uniesionymi mechanicznie elementami pojazdów] Pracownicy nie powinni przebywać pod uniesionymi mechanicznie elementami pojazdów, takimi jak wywrotki, odwłoki śmieciarek bezpyłowych, kabiny kierowcy, pokrywy komory ładunkowej pojazdu, bez dodatkowego zabezpieczenia mechanicznego przed ich opadnięciem.

§ 23.[Ustawienie pojazdu podczas prac załadunkowych] Podczas prac załadunkowych pojazd powinien być ustawiony w sposób zapewniający swobodę pracy i bezpieczeństwo obsługi.

§ 24.[Sposób organizacji i wykonywania prac związanych z załadunkiem odpadów komunalnych] Sposób organizacji i wykonywania prac związanych z załadunkiem odpadów komunalnych nie może powodować zagrożenia dla ruchu drogowego.

§ 25.[Zakaz załadunku odpadów do pojazdów na drogach publicznych od strony jezdni] Zabrania się prowadzenia załadunku odpadów komunalnych do pojazdów znajdujących się na drogach publicznych od strony jezdni oraz transportowania odpadów do pojazdu ustawionego po przeciwnej stronie jezdni.

§ 26.[Zakaz zbierania i przeładunku odpadów komunalnych na terenie pochyłym bez zabezpieczenia] Zabrania się zbierania i przeładunku odpadów komunalnych na terenie pochyłym bez zabezpieczenia pojazdu przed stoczeniem za pomocą co najmniej dwóch klinów umieszczonych pod kołami pojazdu.

§ 27.[Zabudowy pojazdu] Wszystkie boczne i tylne ścianki skrzyni ładunkowej, kontenera oraz otwory wejściowe i rewizyjne innego rodzaju zabudowy pojazdu muszą być w czasie załadunku i w czasie jazdy zamknięte i zabezpieczone przed otwarciem. Boczne ścianki skrzyni ładunkowej załadowanego pojazdu lub przyczepy powinny być zabezpieczone przy wyładunku tak, aby nie powodowały zagrożenia.

§ 28.[Wyposażenie pojazdu do transportu odpadów] Każdy pojazd do transportu odpadów komunalnych powinien być wyposażony w:

1) apteczkę pierwszej pomocy;

2) pojemniki z solą fizjologiczną lub wodą destylowaną do przemywania oczu;

3) pojemnik zapewniający dostęp do czystej wody;

4) podręczny sprzęt gaśniczy, w którym ilość środka gaśniczego jest odpowiednia do ilości i rodzaju transportowanych odpadów.

§ 29.[Systematyczna dokumentacja w zakresie kontroli, naprawy i wymiany uszkodzonych pojemników] Pracodawca wyznacza pracowników prowadzących systematyczną dokumentację w zakresie kontroli, naprawy i wymiany uszkodzonych pojemników transportowych oraz pojemników służących do gromadzenia odpadów znajdujących się na terenie zakładu pracy.

§ 30.[Wyposażenie w co najmniej dwa rodzaje urządzeń sygnalizujących zbliżanie się pojazdu do przeszkody podczas cofania] 1. Pojazdy transportujące odpady powinny być wyposażone w co najmniej dwa rodzaje urządzeń sygnalizujących zbliżanie się pojazdu do przeszkody podczas cofania, takie jak dźwiękowa i świetlna sygnalizacja cofania.

2. Używanie sygnałów dźwiękowych jest dozwolone w godzinach 6⁰⁰– 22⁰⁰.

§ 31.[Rozwiązania umożliwiające uruchomienie mechanizmów przy jednoczesnym zabezpieczeniu pojazdu przed osobą nieupoważnioną] W pojazdach powinny być stosowane rozwiązania techniczne lub organizacyjne umożliwiające uruchomienie mechanizmu unoszącego pojemniki, komorę ładunkową lub inne elementy wyposażenia technicznego służące do przeładunku odpadów przy jednoczesnym zabezpieczeniu pojazdu przed niepowołanym uruchomieniem lub dostaniem się do kabiny osoby nieupoważnionej. Uruchamianie mechanizmów przeładunkowych może odbywać się wyłącznie pod nadzorem osób upoważnionych.

§ 32.[Zakaz przebywania osób postronnych w pojeździe do transportu odpadów] Zabronione jest przebywanie osób postronnych w pojeździe służącym do transportu odpadów komunalnych.

§ 34.[Oznakowanie zasuw, zaworów i przełączników] 1. Wszystkie zasuwy, zawory i przełączniki powinny być oznakowane w taki sposób, aby ich położenie pozwoliło jednoznacznie określić, czy otwierają lub zamykają przepływ mediów.

2. W pomieszczeniach stałej obsługi należy umieścić schematy opisujące działanie każdego zaworu.

§ 35.[Oświetlenie i ogrodzenie] Teren zakładu pracy powinien być oświetlony i ogrodzony w sposób uniemożliwiający wstęp osobom nieupoważnionym.

§ 36.[Kierowanie ruchem pojazdów na składowiskach] Pracodawca wyznacza kompetentnego pracownika do kierowania ruchem pojazdów na składowiskach odpadów komunalnych.

§ 37.[Zakłady pracy zajmujące się termicznym przekształcaniem odpadów] W zakładach pracy zajmujących się termicznym przekształcaniem odpadów, w których unieszkodliwia się odpady komunalne, mają odpowiednio zastosowanie przepisy w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.

§ 38.[Oznaczenie za pomocą tablic poszczególnych obiektów i instalacji znajdujących się na terenie zakładu pracy] 1. Pracodawca oznacza za pomocą właściwych tablic poszczególne obiekty i instalacje znajdujące się na terenie zakładu pracy, zgodnie z instrukcją eksploatacji, dokumentacją techniczno-ruchową lub projektem budowlanym.

2. Informacje znajdujące się na tablicach, o których mowa w ust. 1, muszą zawierać dane dotyczące przeznaczenia danego obiektu oraz instalacji, a także rodzaju przesyłanych przez nie mediów.

§ 39.[Wyciąg z istotnych dla danego etapu eksploatacji składowiska odpadów postanowień zawartych w instrukcji eksploatacji] 1. Pracodawca przygotowuje wyciąg z istotnych dla danego etapu eksploatacji składowiska odpadów postanowień zawartych w instrukcji eksploatacji tego składowiska i udostępnia go do stałego korzystania wszystkim pracownikom biorącym udział w normalnym toku pracy składowiska odpadów, pracach konserwacyjno-remontowych oraz w innych uzasadnionych przypadkach.

2. Instrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:

1) opis procesu technologicznego;

2) wykaz urządzeń zainstalowanych lub wykorzystywanych do prowadzenia procesu technologicznego;

3) rodzaj przesyłanych mediów;

4) częstotliwość przeprowadzania okresowych przeglądów oraz konserwacji urządzeń;

5) występujące zagrożenia;

6) zasady postępowania pracownika w sytuacjach awaryjnych.

§ 40.[Zakaz prowadzenia prac wyładunkowych na składowisku, gdy w pobliżu znajdują się osoby niezajmujące się obsługą pojazdu] Nie prowadzi się prac wyładunkowych odpadów komunalnych na składowisku w sytuacji, gdy w pobliżu znajdują się osoby niezajmujące się bezpośrednio obsługą pojazdu służącego do transportu odpadów.

§ 41.[Zakaz rozładunku pojazdów w odległości mniejszej niż 5 m od krawędzi skarpy] Niedopuszczalne jest rozładowywanie pojazdów w odległości mniejszej niż 5 m od krawędzi skarpy składowiska.

§ 42.[Prowadzenie ruchu zapewniającego bezpieczeństwo na terenie składowiska] W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom znajdującym się na terenie składowiska oraz pojazdom kierujący ruchem pojazdów prowadzi ruch jednokierunkowy eliminujący konieczność cofania pojazdami. Odpady powinny być dostarczane do odpowiednich kwater i w pobliże skarp przez samojezdne urządzenia do robót ziemnych lub inne urządzenia techniczne.

§ 44.[Okresowe kontrole w celu zweryfikowania obecności, ilości i rodzaju drobnoustrojów, stężenia biogazu i metali ciężkich] Pracodawca zleca przeprowadzanie okresowych kontroli na terenie zakładu pracy, mających na celu zweryfikowanie obecności, ilości i rodzaju drobnoustrojów, a także stężenia biogazu i metali ciężkich.

§ 46.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.