Na podstawie art. 58 § 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] 1. Rozporządzenie reguluje tryb wyznaczania przez właściwy organ samorządu terytorialnego podmiotów, w których wykonywana jest kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna, obowiązki tych podmiotów oraz wskazanych za ich zgodą przez sąd innych zakładów pracy, placówek służby zdrowia lub opieki społecznej, instytucji i organizacji niosących pomoc charytatywną, względnie reprezentujących społeczność lokalną, w zakresie wykonywania tej kary i pracy, ubezpieczenia skazanych, a także szczegółowe zasady gospodarowania środkami uzyskanymi z wykonywania tej kary i pracy, jak również szczegółowe zasady wynagradzania wyznaczonych pracowników odpowiedzialnych za organizowanie pracy skazanych i jej przebieg.

2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o „podmiocie”, należy przez to rozumieć podmiot wyznaczony przez właściwy organ samorządu terytorialnego będący dla niego organem założycielskim, obowiązany do przyjęcia skazanych w celu wykonania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne oraz pracy społecznie użytecznej orzeczonej w zamian nieściągalnej grzywny, zwanej dalej „pracą”.

§ 2.[Opinia dotycząca potrzeb sądu rejonowego w zakresie wykonywania pracy przez skazanych] 1. Prezes sądu rejonowego sporządza corocznie, nie później niż do dnia 31 stycznia, opinię dotyczącą potrzeb sądu rejonowego w zakresie wykonywania pracy przez skazanych oraz przesyła ją niezwłocznie właściwemu organowi samorządu terytorialnego.

2. Opinia, o której mowa w ust. 1, określa w szczególności przewidywaną liczbę skazanych zobowiązanych do wykonywania pracy, niezbędną liczbę godzin w przeliczeniu na jednego skazanego oraz w miarę potrzeby rodzaj pracy, na dany rok kalendarzowy.

§ 3.[Wykaz podmiotów] 1. Właściwy organ samorządu terytorialnego wyznacza podmioty, uwzględniając opinię, o której mowa w § 2. Informację o podmiotach właściwy organ samorządu terytorialnego przekazuje prezesowi sądu rejonowego w terminie 30 dni od dnia otrzymania opinii.

2. Właściwy organ samorządu terytorialnego prowadzi wykaz podmiotów zawierający w szczególności:

1) nazwę i adres podmiotu;

2) rodzaj pracy;

3) liczbę skazanych, którzy mogliby wykonywać pracę;

4) liczbę godzin pracy w przeliczeniu na jednego skazanego;

5) dane pracownika odpowiedzialnego za organizowanie i kontrolowanie pracy oraz jej przebieg.

3. Podmioty informują właściwy organ samorządu terytorialnego o każdej zmianie danych zamieszczonych w wykazie, o którym mowa w ust. 2, nie rzadziej niż co 3 miesiące.

4. Informację o zmianie danych zawartych w wykazie, o którym mowa w ust. 2, właściwy organ samorządu terytorialnego przesyła prezesowi sądu rejonowego w terminie 14 dni od dnia jej uzyskania.

§ 4.[Obowiązki podmiotu] 1. Podmiot jest obowiązany przyjąć skazanego skierowanego przez sąd w celu wykonywania pracy, pouczyć go o obowiązku sumiennej pracy oraz konieczności przestrzegania ustalonego w miejscu pracy porządku i dyscypliny.

2. Przy przydziale pracy uwzględnia się wiek skazanego, stan jego zdrowia oraz w miarę możliwości posiadane kwalifikacje.

3. Podmiot jest obowiązany:

1) poddać skazanego badaniu lekarskiemu, na zasadach dotyczących pracowników, w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na określonym stanowisku;

2) zapoznać skazanego z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy;

3) zapewnić skazanemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, przewidziane na danym stanowisku pracy.

4. Nie wolno kierować:

1) skazanych, którzy w chwili podejmowania pracy nie będą mieli ukończonych 18 lat – do prac wzbronionych młodocianym;

2) kobiet – do prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla ich zdrowia.

Wykaz prac wzbronionych młodocianym oraz wykaz prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet określają przepisy wydane na podstawie odpowiednio art. 204 § 3 i art. 176 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.²⁾).

5. Do skazanych wykonujących prace, przy których wykonywaniu istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, stosuje się przepisy o chorobach zakaźnych i zakażeniach.

§ 5.[Obowiązek ubezpieczenia skazanego] W związku z wykonywaniem pracy podmiot jest obowiązany ubezpieczyć skazanego od następstw nieszczęśliwych wypadków oraz od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wyrządzenia osobie trzeciej szkody przy wykonywaniu pracy.

§ 6.[Ustalanie godzin pracy] 1. Podmiot przydziela skazanemu pracę w wymiarze godzin określonym w orzeczeniu i dokonuje podziału godzin pracy na tygodnie i dni w sposób odpowiadający organizacji pracy przez niego wykonywanej. Przy ustaleniu godzin pracy, w miarę możliwości, uwzględnia się prośbę skazanego.

2. W uzasadnionych przypadkach podmiot może wyznaczyć skazanemu indywidualną normę pracy odpowiadającą liczbie godzin, które mogą być przepracowane w danym dniu.

3. Czas pracy skazanego, który nie pozostaje w stosunku pracy, nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Na wniosek skazanego czas ten może być przedłużony do 12 godzin.

4. Skazanemu pozostającemu w stosunku pracy przydziela się pracę, którą może on wykonywać w czasie niewykonywania zatrudnienia. Łączny czas pracy skazanego nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Na wniosek skazanego czas ten może być przedłużony do 12 godzin.

5. Czas pracy skazanych:

1) skierowanych do pracy na stanowiskach, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia,

2) kobiet w ciąży,

3) którzy nie ukończyli 18 lat

– nie może przekroczyć 8 godzin na dobę lub niższego wymiaru godzin przewidzianego w przepisach odrębnych.

§ 7.[Kierowanie skazanych do pracy] Podmiot kieruje skazanych do pracy w zorganizowanych grupach liczących do 10 osób.

§ 8.[Pracownik odpowiedzialny za organizowanie i kontrolowanie pracy] Podmiot wskazuje sądowemu kuratorowi zawodowemu pracownika odpowiedzialnego za organizowanie i kontrolowanie pracy skazanych oraz przebiegu tej pracy, zwanego dalej „wyznaczonym pracownikiem”.

§ 9.[Harmonogram pracy skazanych] 1. Podmiot ustala harmonogram pracy skazanych, określający czas, miejsce i rodzaj pracy na okres co najmniej jednego miesiąca. Odpis harmonogramu przekazuje się sądowemu kuratorowi zawodowemu.

2. Podmiot przekazuje sądowemu kuratorowi zawodowemu, w terminach przez niego wyznaczonych, informacje o liczbie godzin przepracowanych przez skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy i jej efektywności.

3. Podmiot jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić sądowego kuratora zawodowego o przeszkodzie uniemożliwiającej wykonywanie pracy.

§ 10.[Okoliczności dotyczące pracy skazanego, o których podmiot jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić sądowego kuratora zawodowego] Podmiot jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić sądowego kuratora zawodowego o następujących okolicznościach dotyczących pracy skazanego:

1) dniu rozpoczęcia i zakończenia pracy;

2) niezgłoszeniu się do pracy;

3) niepodjęciu przydzielonej pracy;

4) opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia;

5) każdym przypadku niesumiennego wykonywania pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porządku i dyscypliny pracy.

§ 11.[Obowiązek prowadzenia ewidencji prac wykonywanych przez skazanych] 1. Podmiot jest obowiązany prowadzić ewidencję prac wykonywanych przez skazanych oraz ustalać wysokość kwot odpowiadających wynagrodzeniu należnemu za takie prace, gdyby były one wykonywane w ramach stosunku pracy.

2. Z kwot, o których mowa w ust. 1, pokrywa się wszystkie wydatki związane z organizowaniem pracy wykonywanej przez skazanych, a zwłaszcza koszty niezbędnych badań lekarskich, środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego oraz ubezpieczenia skazanych od następstw nieszczęśliwych wypadków i od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wyrządzenia osobie trzeciej szkody przy wykonywaniu pracy, a także zryczałtowanego wynagrodzenia wyznaczonych pracowników, łącznie ze składkami na ich ubezpieczenia społeczne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jak również nagród wypłacanych za wyróżniające wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli pracy skazanych.

§ 12.[Wysokość wynagrodzenia wyznaczonych pracowników] 1. Wysokość wynagrodzenia wyznaczonych pracowników jest uzależniona od liczby skazanych pozostających pod ich dozorem.

2. Wyznaczony pracownik może kontrolować pracę najwyżej 10 skazanych.

3. Wyznaczony pracownik otrzymuje zryczałtowane wynagrodzenie miesięczne w wysokości:

1) 5 % swojego wynagrodzenia zasadniczego przy dozorowaniu 1–3 skazanych;

2) 10 % – przy dozorowaniu 4–6 skazanych;

3) 20 % – przy dozorowaniu 7–10 skazanych.

§ 13.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] 1. Przepisy § 4–12 stosuje się odpowiednio do innych zakładów pracy, placówek służby zdrowia lub opieki społecznej i instytucji albo organizacji niosących pomoc charytatywną, względnie reprezentujących społeczność lokalną, wskazanych przez sąd za ich zgodą wyrażoną na piśmie.

2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, mogą zgłaszać prezesowi sądu rejonowego właściwego ze względu na ich siedzibę gotowość przyjęcia skazanych skierowanych przez sąd w celu wykonywania pracy, określając liczbę skazanych mogących ją wykonywać i przewidywaną liczbę godzin pracy w przeliczeniu na jednego skazanego, a także rodzaj pracy.

§ 14.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.³⁾