Komentarz do PIT 2024 - Art. 30b

I. Dochody objęte zakresem opodatkowania [art. 30b ust. 1, 1a]

[Dochody osiągnięte ze zbycia] Na podstawie art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, podatkiem w wysokości 19% zostały objęte dochody osób fizycznych uzyskiwane na terenie Polski oraz dochody uzyskiwane poza jej terytorium przez osoby o nieograniczonym obowiązku podatkowym (w Polsce) z tytułu odpłatnego zbycia:

● papierów wartościowych,

● pochodnych instrumentów finansowych (w tym realizacji praw wynikających z tych instrumentów),

● udziałów (akcji),

● udziałów w spółdzielni oraz

z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni, z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

[Dochód z funduszy kapitałowych] Do końca 2023 r. dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych był opodatkowany w sposób zryczałtowany podatkiem wynoszącym 19%. Podatek ten pobierał płatnik (fundusz) i w przypadku osób fizycznych rozliczał go w deklaracji PIT-8AR. Inwestor nie rozliczał tego podatku. W ten sposób obecnie opodatkowane są przychody ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu (art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r.).

Począwszy od dochodów osiągniętych od 1 stycznia 2024 r. dochody z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych mieszczą się w katalogu „innych dochodów kapitałowych”, a więc wraz z dochodami z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych (art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r.). Dochodem z tych zysków kapitałowych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z umorzenia, odkupienia, wykupienia i unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych a kosztami ich uzyskania, czyli wydatkami na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. W razie gdyby nie była możliwa identyfikacja umarzanych, odkupywanych, wykupywanych albo unicestwianych w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, przy ustalaniu dochodu przyjmuje się, że każdorazowo przychód został osiągnięty z tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych nabytych najwcześniej (FIFO). Taki dochód podlega opodatkowaniu według 19% stawki podatku. Do rozliczenia podatku od tego dochodu uzyskanego od 1 stycznia 2024 r. zobowiązany jest sam podatnik w zeznaniu rocznym PIT-38. Fundusz wypłacający przychód nie pobiera już podatku. Zmiany wprowadzone od 1 stycznia 2024 r. w art. 30a służą realizacji tych nowych zasad opodatkowania przychodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.