Pracownicze Plany Kapitałowe. Komentarz do ustawy - Art. 4

● Oświadczenia woli. Artykuł 4 ust. 1 ustawy wprowadza zasadę składania oświadczeń woli dotyczących PPK przez uczestnika PPK bezpośrednio wybranej instytucji finansowej. Natomiast literalnie ustawodawca nie przewiduje składania oświadczeń woli przez uczestnika podmiotowi zatrudniającemu lub za pośrednictwem podmiotu zatrudniającego. Zasadą jest, że takie oświadczenie woli uczestnika PPK powinno być składane w postaci elektronicznej, pozwalającej na jego utrwalenie na trwałym nośniku. Natomiast złożenie oświadczenia woli w innej formie, np. na papierze, jest możliwe, ale powinno zostać to wskazane jednoznacznie w umowie o zarządzanie PPK zawartej przez dany podmiot zatrudniający.

● Forma elektroniczna. Artykuł 4 ust. 1 ustawy dotyczy oświadczeń składanych przez uczestnika PPK, czyli - zgodnie z art. 2 pkt. 31 ustawy

- przez osobę, w imieniu i na rzecz której podmiot zatrudniający zawarł umowę o prowadzenie PPK z instytucją finansową. Adresatem normy wynikającej z dyspozycji art. 4 ust. 1 ustawy nie jest zatem ani podmiot zatrudniający, ani też osoba zatrudniona, która nie jest stroną umowy o prowadzenie PPK. Co istotne, nie jest to także sposób uzewnętrzniania i składania oświadczeń woli przez instytucję finansową względem uczestnika. Nie dotyczy ono także oświadczeń woli składanych przez inne osoby, np. małżonka uczestnika, spadkobiercę lub osobę upoważnioną.

● Inaczej niż w kodeksie cywilnym. Ustawodawca przyznał uczestnikom PPK uprawnienie do składania oświadczeń woli - przede wszystkim w formie elektronicznej, pozwalającej na ich utrwalenie na trwałym nośniku. Należy jednak podkreślić, że nie jest to tożsame ze znaną w systemie polskiego prawa cywilnego - uregulowaną w art. 781 k.c. - elektroniczną formą czynności prawnej. Zgodnie z tym przepisem dla zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarczy złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Takie oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej. Nie znajduje to jednak zastosowania w przypadku PPK i składania oświadczeń woli przez uczestników PPK, w przypadku których oświadczenia woli powinny być składane w formie elektronicznej, pozwalającej na ich utrwalenie na trwałym nośniku.