VAT 2019/2020. Komentarz - Art. 23

I. Uwagi wstępne

[Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju] Przepisy komentowanego artykułu określają szczególne zasady ustalania miejsca dokonywania dostaw towarów stanowiących sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju. Sprzedaż taka ma miejsce, jeżeli - jak wynika z art. 2 pkt 23 ustawy o VAT - łącznie są spełnione dwa warunki, tj.:

1)     ma miejsce dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru,

2)     dostawa ta dokonywana jest na rzecz podmiotu (niekoniecznie podatnika) nieobowiązanego w państwie przeznaczenia do rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia tych towarów.

[Sposób nabycia towarów] Do sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju dochodzi niezależnie od tego, czy jej przedmiotem są towary nabyte lub wytworzone w Polsce czy też towary będące uprzednio przedmiotem importu. Potwierdza to brzmienie art. 23 ust. 16 ustawy o VAT, który stanowi, że sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju występuje również wówczas, gdy jej przedmiotem są towary sprowadzone uprzednio z terytorium państwa trzeciego w ramach importu towarów.

II. Miejsce dokonywania dostaw towarów w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju [art. 23 ust. 1-4]

[Zasada ogólna] Z art. 23 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że dostawy towarów stanowiące sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju, co do zasady, uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów (zob. art. 23 ust. 1 ustawy o VAT). Jest to zatem zasada odwrotna od obowiązującej przy zwykłych (krajowych) dostawach towarów, w których przypadku miejscem dokonania dostawy jest najczęściej miejsce rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy (zob. art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Stosowanie tej zasady powoduje, że dostawy towarów dokonywane w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, co do zasady, nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, lecz w państwie przeznaczenia. Ma to na celu wyeliminowanie ewentualnych zakłóceń konkurencji spowodowanych dokonywaniem sprzedaży z Polski do innych państw członkowskich, w których obowiązują wyższe stawki podatku. Na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy o VAT, sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju opodatkowana jest bowiem w państwie członkowskim faktycznej konsumpcji towarów.